Safra Kesesi ve Safra Yollari Hastaliklari

1
Safra Kesesi ve Safra Yollari Hastaliklari

• Dr. Ihsan Uslan
• Iç Hastaliklari AD
• 2005

2
Kolelitiazis

• Safra taslarinin iki tipi vardir
• Kolesterol taslari
• Pigment taslari
• Bati toplumlarinda taslarin 75i kolesterol
  taslaridir
• Kolesterol taslarinin olusumunda gerekli olan
  faktörler
• Kesedeki safranin kolesterol ile asiri doymasi
• Çekirdek olusumu
• SK hipomotilitesi

3
(No Transcript)
4

• Pigment taslari iki gruptur
• Siyah pigment taslari
• kalsiyumun bilirubin yada glikoproteinler ile
  yaptigi komplekslerdir
• en sik siroz ve kronik hemolitik durumlarda
  görülür
• Kahverengi pigment taslari
• Genellikle enfeksiyon ile iliskilidir
• Beta glukorinidaz bilirübini dekonjüge eder ve
  degisen oranlarda protein ve kolesterolde içeren
  kalsiyum tuzlari olusur

5
Klinik Tablo

• 75 asemptomatik
• 20 aralikli agri/biliyer kolik
• 10 akut kolesistit
• 5 tikanma sariligi yede pankreatit
• lt0.1 fistül veya SK kanseri

6
Biliyer Kolik ve Kronik Kolesistit

• Aralikli olarak sistik kanalin tikanmasi biliyer
  kolige neden olur, inflamasyon yoktur
• Agri sürekli bir agridir ve 1-6 saat sürer
• 6 saatten daha uzun süren agrilar kolesistit ile
  iliskilidir
• Viseral agridir, epigastrik, sag hipokondrium
  veya retrosternal olabilir
• Tekrarlayan biliyer kolik agrilari kronik
  kolesistit olarak tanimlanir

7
Akut Kolesistit

• Safra tasinin sistik kanal yada infindibulumu
  tikamasi sonucu gelisir
• Uzamis tikanmalarda kesede safra stazi, kese
  mukozasinda hasar olur, intraselüler enzimler ve
  inflamatuar mediatörlerin salinir
• Baslangiçta olay kimyasal bir süreçtir daha
  sonra enterik bakteriler de safrada ürerler

8

• Biliyer agri giderek artar
• Iskemi ve inflamasyon parietal agriya neden olur
  ve agri sag üst kadranda lokalize olur
• Sirt yada skapula altina yansir, bu bölgelerde
  hiperestezi olur
• Ates 39 dereceyi asmaz, bulanti ve kusma olur
• Olgularin 20sinde sarilik olabilir. Bilirübin
  düzeyleri 4 mg/dlnin altindadir

9

• FMde sag kot alti hassasiyet vardir
• 1/3 hastada SK palpe edilebilir
• Sag kot altinin palpasyonu sirasinda hastanin
  derin inspirum yapmasi agriya neden olur (Murphy
  bulgusu)
• Tetkiklerinde lökositoz vardir

10
Koledokolitiazis, Kolanjit, Biliyer Pankreatit

• Safra tasi koledoga geçebilir ve agri, tikanma
  sariligi, kolanjit veya pankreatite neden olur
• Agri kolik agridir, epigastriumda olur ve sirta
  yayilir
• Sariligin düzeyi tikanmanin boyutu ile
  iliskilidir
• Bilirübin ve ALP artmistir

11

• Safra taslarinin en hizli öldüren komplikasyonu
  kolanjittir
• Agri, sarilik ve titreme ile yükselen ates vardir
  (Charcot triadi)
• Charcot triadi refrakter sepsis hipotansiyon
  (Reynold pentadi)

12

• Safra tasi ampulla Vateride geçici veya kalici
  tikanmaya neden olursa pankreatit gelisir
• Hastalarin çogunda birkaç gün içinde olay kendini
  sinirlar
• Sirta yayilan karin agrisi ve amilaz yüksekligi
  vardir

13
Diger

• Amfizematöz kolesistit akut kolesistit üzerine
  gaz olusturan bakterilerin eklenmesi sonucu
  gelisir (C. Perfringes, C. Welchii)
• Safra kesesi duvarinda direkt grafilerde gaz
  gölgeleri görülür
• Diyabetik ve yasli hastalarda gelisir, acil
  kolesistektomi gerekir
• Kolesistoenterik fistül tas kese duvarini
  asindirir ve komsu organa açilir (duodenum, mide
  veya hepatik fleksura

14
Ayrici tani

• Biliyer kolik ve kronik kolesistit GÖRH, peptik
  ülser hastaligi, pankreatit, renal kolik, kolon
  kanseri ve anjina pektorise ait semptomlari
  taklit edebilir
• Safra tasi olan hastalarda dispeptik yakinmalar
  siktir
• Akut kolesistit ayirici tanisinda akut apandisit,
  akut pankreatit, sag pyelonefrit, pnömoni, akut
  hepatit ve KC apseleri yer alir

15

• Koledok taslarina bagli agri biliyer kolik ve
  akut kolesistitten ayirt edilmelidir
• Courvoisier bulgusu tikanma sariligi olan
  hastalarda agrisiz palpabl SKdir (pankreas basi
  tm)

16
Tani

• Ultrasonografi
• Ultrason 2 mm çapina kadar safra taslarini tespit
  edebilir
• Sonografik Murphy bulgusunun akut kolesistite
  tanisal degeri yüksektir
• Akut kolesistiti düsündüren US bulgulari
  perikolesistik mayi ve kese duvarinda
  kalinlasmadir
• Koledok taslari olgularin yarisinda US ile tespit
  edilebilir

17

• Sintigrafi
• Süpheli akut kolesistik vakalarinda en yararli
  test sintigrafidir
• Normal sintigrafi akut kolesistiti ekarte eder
• ERCP
• Koledok taslari ve patolojilerinde standart
  yöntemdir
• Koledok taslarinda tedavi olanagi da saglar

18
(No Transcript)
19
(No Transcript)
20

• Sintigrafi
• Süpheli akut kolesistik vakalarinda en yararli
  test sintigrafidir
• Normal sintigrafi akut kolesistiti ekarte eder
• ERCP
• Koledok taslari ve patolojilerinde standart
  yöntemdir
• Koledok taslarinda tedavi olanagi da saglar
• Spiral BT ve MRCP koledok taslarini gösteren non
  invazif yöntemlerdir

21
Tedavi

• Aseptomatik kolelitiazis
• izlenir
• Biliyer kolik ve kronik kolesistit
• Tekrarlayan biliyer kolik ataklari varsa
  laparoskopik kolesistektomi yapilir
• Akut kolesistit
• Antibioterapi baslanir ve elektif kolesistektomi
  yapilir (4-5 hf sonra)
• Medikal tedaviye yanit vermeyenler ile komplike
  olan olgularda erken (24-762 saat) kolesistektomi
  yapilir

22
Tedavi

• Koledok taslarinda ERCP sirasinda sfinkterotomi
  ve tas ekstraksiyonu yapilir, daha sonra hastalar
  kolesistektomiye verilir
• Kolanjit olgularinda sepsise yönelik tedavi
  baslanir ve ERCP ile drenaj ve dekompresyon
  saglanir

23
(No Transcript)