Title: Intrauterin Adezyonlarda Histeroskopi
1Intrauterin Adezyonlarda Histeroskopi
- Maltepe Üniversitesi Tip Fakültesi
- Kadin Hastaliklari ve Dogum A.B.D
- Prof Dr Ümit Özekici
2Intrauterin adezyon (IUA) ya da Asherman Sendromu
(AS)
- Intrauterin adezyon (IUA) ilk olarak 1894te
Fritsch tarafindan tanimlanmistir. - 1948de ise Asherman tarafindan yeniden gündeme
gelmistir Asherman sendromu (AS).
3Tanim
- Uterin kavitenin, menstrüel anormalliklere,
infertilite ve tekrarlayan gebelik kayiplarina
neden olan, kismi veya komplet obliterasyonudur.
4IUA ya da Asherman Sendromu
- AS, amenore ile prezente olan ve uterusun tamamen
oblitere oldugu, skarlarin ise gravid ya da yakin
zamanda dogum yapmis uteruslarda görüldügü
durumlar için kullanilir. - IUA daha açik bir ifade olmakla birlikte, fibröz
bantlar disindaki endometrial yüzey defektlerini
tanimlamakta yetersiz kalmaktadir. - Temelde, uterus endometriumunun bazal
tabakasindaki hasari ifade eder.
5ASnun eslik ettigi çesitli durumlarin prevalansi
(CM March, Reprod Biomed Online, 2011)
6Etyoloji
- ENDOMETRIAL TRAVMA
- 90 vakada, neden, gebelige bagli küretajdir
(Schenker et al, Fertil Steril, 1982). - Postpartum 2-4. haftalarda yapilan küretaj (EN
YÜKSEK RISK).(Fedele et al, Clin Obst Gynecol,
2006 Butram et al, Int J Fertil, 1977) - Spontan abortus sonrasi DC
- Molar gebelik bosaltimi
- C/S (düsük riskli, yaklasik 2 oraninda-Schenker
et al, Fertil Steril, 1982) - Diagnostik küretaj
- Myomektomi
- Metroplasti
- Radyasyon
- Enfeksiyon, özellikle genital tüberkülozun neden
oldugu kronik endometrit (Postpartum endometritle
artis olmaz).
7Epidemiyoloji
- IUA teshisi konan vaka sayisinda, son üç dekatta
artis görülmektedir. - Görüntüleme yöntemleri ile birlikte artan
farkindalik? - Artan uterin müdahalelere sekonder gerçek bir
artis?
8Patoloji
- Üç tipi vardir
- Uterin duvarlar arasinda avasküler fibröz bantlar
- Muscular adezyon (daha kalin ve kötü prognoz)
- Sklerotik, atrofik endometrium (en kötü prognoz)
9Semptomlari
- Uterin cerrahi sonrasi hipomenore veya amenore
sikayeti adezyon varligini düsündürür. - Menstrüel disfonksiyon vakanin agirligi ile
korele degildir. - 6,8 hastada normal siklik mensler.
- Progestin ya da östrojen-progestin sonrasi
çekilme kanamasi olmamasi tani koydurur. - Infertilite (en sik prezentasyon) (Schenker, Eur
J Obstet Gynecol Reprod Biol, 1996) - Tekrarlayan abortus
- Siklik agri
10Teshis
- Sonografi
- Histeroskopi (ALTIN STANDART)
- Histerosalpingografi (HSG)
- Salin infüzyon sonografi (SIS)
- Magnetik rezonans (MR kullanimi sinirli)
11- Sonografi
- Yogun adezyonlarin oldugu
- kalsifikasyon ve hiperekojen
- odaklari gösterir
- Hematometra görülebilir
- Endometrial kalinlik
- Histeroskopi (HS)
- Altin standart
- Sonografiden basari
- saglanamadigi durumlarda.
- HSG veya SIS öncesi
12- Histerosalpingografi (HSG)
- Fallop tüpleri hakkinda da bilgi verir.
- Daha ucuz
- Yüksek sensitivite
- Yanlis pozitif
- Normal bir HSG, IUA tanimini ekarte
- ettirir, ancak endometrial sklerozisi
- göstermez.
- Salin infüzyon sonografi (SIS)
- Uterin yapi
- Endometrial gelisim
- Yüksek sensitivite
- Yanlis pozitif
13Asherman Sendromunun Siniflandirilmasi
- Ilk olarak 1978de March tarafindan hafif, orta
ve siddetli olarak siniflandirilmistir. - Sonraki yillarda pek çok siniflandirma yöntemi
kullanilmistir. - Terminoloji karisik, ortak dil kullanimini
engellemekte.
14March Siniflandirmasi
- HAFIF
- Uterin kavitenin ¼ ünden azinda film adezyonlar,
- Ostium civari ve fundus temiz.
- ORTA
- Uterin kavitede, ¼ ile ¾ oraninda adezyon
varligi, - Ostiumlar ve fundus kismi yapisik.
- AGIR
- Uterusun ¾ ten fazlasi aglitüne,
- Ostiumlar ve fundus tikali.
15The American Fertility Society Siniflandirmasi
(Yu et al, Fertil Steril, 2008)
16European Society of Gynecological Endoscopy
Siniflandirmasi
(Yu et al, Fertil Steril, 2008)
17Asherman Sendromunda Yaklasim
- March tarafindan 2011 yilinda önerilen PRACTICE
- PRevention
- Anticipation
- Comprehensive therapy
- Timely surveillance of subsequent pregnancies
- Investigation
- Continuing Education
18Ilk Adim Önlenmesi
- Intrauterin fetal ölüm sonrasi (IUFD), ölüm ile
uterusun bosaltilmasi arasinda geçen zaman
uzadikça, - Medikal tedavi sansi azalir
- Cerrahi tedavi yapilmasi durumunda IUA riski
artar - Bekle gör ya da medikal tedavi, IUFD durumunda
kabul edilir olup küretaj kadar etkilidirler. - Missed abortus sonrasi uterusta kalan plasenta
artiklari fibroblastik aktiviteyi uyarir.
19Önlenmesi
- Dogumdan sonraki 2-4 hafta içerisinde
geçeklestirilen DCnin IUA ile sonlanma riski en
yüksektir. - Midtrimesterde, gebeligin terminasyonu sonrasi
rutin DC islemi uygulananlarda sinesilerin
arttigi gösterilmistir (Lurie et al, 1991). - Emziren kadinlarda IUA olma olasiligi daha
yüksektir (östrojen eksikligine bagli).
20Önlem alinmasi gereken yüksek riskli grup
belirlenmeli
- En yüksek risk altindaki grup, dogumdan 2-4 hafta
sonra küretaj uygulanan gruptur. - Missed abortus sonrasi yapilan DC ile IUA
gelisme orani inkomplet abortus sonrasi yapilana
göre daha risklidir (Schenker et al, Fertil
Steril, 1982). - Fetal ölüm ile DC arasindaki sürenin uzamasi
- Tekrarlayan gebelik kayiplari nedeniyle yapilan
küretajlar - Tek cerrahi terminasyon sonrasi 16, 3 ve daha
fazla terminasyon sonrasi 32 (Friedler et al,
Hum Reprod, 1993). - Östrojen defekti varken ameliyat olanlar
21TEDAVI
- Bekle-gör
- Kör dilatasyon ve küretaj
- Histerotomi
- Histeroskopik adezyolizis
- Laparatomi
- Uterusun internal os seviyesine kadar
longitüdinal transeksiyonu
22HS ile Tedavi
- 1970lerden itibaren, uterusun direkt
görüntülenerek düzeltilmesi gold-standart olarak
kabul edilmekte. - Ileri derecede yapisikligi bulunan vakalarda
dahi, HS ile adezyolizis saglanir. Bu durumda,
hastaya birkaç seansin gerekebilecegi
belirtilmelidir. - Amaç normal uterusun normal anatomisini
saglamaktir. - Siklusun proliferatif fazinda uygulanir.
23HS ile Tedavi Modaliteleri
- Adezyolizisin saglanmasinda
- Semi-rijit makaslarla keskin lizisi
- Elektrokoterizasyon monopolar veya bipolar
- Lazer ablasyon
- Daha evvel de vurgulandigi gibi, ileri derecede
etkilenmis vakalarda, hastaya anatominin
düzeltilmesi için birkaç seansin gerekebilecegi
anlatilmalidir.
24Operasyon öncesi ve operasyon sirasinda alinacak
tedbirler
- Preop GnRH agonist kullaniminin en az 7-8 hafta
öncesinde kesilmesi - Uterin septum varliginda, elektrik ya da lazer
ile degil makasla kesilmesi. - Histeroskopik myomektomi sirasinda mümkün olan en
düsük enerjiyi kullanmak. - HS ile eszamanli abdominal USG yapilmasi
- HS ile eszamanli L/S yapilmasi
25Postoperatif önlemler
- Cerrahi sonrasi, düzgün bir uterin kavite
olusturulabilinir. Ancak uterin kavitenin
devamliliginin saglanmasi ve fonksiyonel bir
endometriuma sahip olmak öncelikli olarak
amaçlanir. - Agir vakalarin 50sinde, orta vakalarin ise
22sinde yeniden adezyon olustugu izlenmistir
(Valle et al, Am J Obstet Gynecol, 1988). -
- Uterin duvarlarin temasinin mekanik olarak
önlenmesi - Intravenöz antibiyotik kullanimi
- Östrojen kullanimi (endometrial gelisimi uyarmak
amaciyla)
26Yeniden Adezyon Olusumunun Önlenmesi
- Adezyonlara cerrahi müdahele sonrasinda uterus
duvarlarinin mekanik olarak ayrilmasi, yeniden
olusumunu önlemek açisindan degerlidir. - Bu amaçla rahim içi araç kullanilabilinir.
- COOK balon stenti, sahip oldugu üçgen sekil
sayesinde uterin kavite için kullanilabilecek en
uygun gereçtir. - Endoservikal ya da internal os ile sinirli
adezyonlarda foley katater yeterli olacaktir.
27Yeniden Adezyon Olusumunun Önlenmesi-2
- Adezyon bariyerlerinin kullanimi
- 2002 yilinda, Tsapanos tarafindan Seprafilm
kulanimi önerilmistir. Absorbable bir materyalden
yapilan Seprafilm kullanimi gebelik oranlarinda
artis ve IUA olusumunda azalmaya neden olmustur. - Guida ve grubu ise ayni amaçla hyaluronik jel
kullanmislardir (Guida et al, Hum Reprod, 2004).
28Tedavi Sonrasi Prognoz
- Kabul edilebilir anatomik yapi 63,8-97 vakada
saglanmaktadir (Sugimoto et al, Am J Obstet
Gynecol, 1978 March et al, Fertil, Steril,
1981). - Menstrüel sikluslarin düzelmesi 75-100 civarinda
bildirilmistir (Capella-Allouc et al, Hum Reprod,
1999). Amenoreli olgularda outcome daha iyi
bildirilmistir. - 800 hastanin dahil oldugu bir çalismada gebelik
orani 60, canli dogum orani ise 38,9dur
(Siegler et al, Fertil Steril, 1988). - Adezyonlarin yogunlugu, tedavi sonrasi dogum
oranini etkilemektedir (Valle et al, Am J Obstet
Gynecol, 1988 Goldenberg et al, Hum Reprod,
1995).
29AS Nedeniyle Tedavi Edilen Vakalarda Görülebilen
Gestasyonel Komplikasyonlar
- Prematür dogum
- Ölü dogum
- Servikal yetmezlik
- Spontan ya da terapötik abortus
- Ektopik gebelik
- IUGR
- Plasenta accreata ya da previa
30ASda genel yaklasim
- Kaviteyi onar Makasla ve direkt vizüalize ederek
- Tekrar skar olusumunu önle Intrauterin stent
kullanimi - Iyilesmeyi uyar Yüksek doz östrojen
- Takip et
- Anatomik yapiyi HS ya da HSG ile
- Fonksiyonu mid-siklusta endometrial USG
31Agir ASda Yaklasim
- PREOPERATIF
- HSG, SIS ve/veya HS ile teshisin dogrulanmasi ve
adezyonlarin belirlenmesi, - TV-USG ile endometrial kalinligin ve pelvik
anatominin degerlendirilmesi, - Endometrial gelisimi uyarmak amaciyla operasyon
öncesi 2-8 hafta östrojen kullanimi, - Operasyon öncesi, endometrial gelisimi
degerlendirmek amaciyla TV-USGnin tekrari. - INTRAOPERATIF
- Abdominal USG esliginde servikal ve uterin
dilatasyon, - USG esliginde uterin sinesilerin lizisi,
- USG esliginde, uterin fundusa uzanan, intrauterin
üçgen sekilli balon kateterin yerlestirilmesi. - POSTOPERATIF
- Cerrahi sonrasi 4-10 hafta kadar östrojen
tedavisinin devami, - Balon kataterin 1 hafta içerisinde çikarilip
yerine bakir RIA yerlestirilmesi, - Kavitenin HSG, SIS veya HS ile yeniden
degerlendirilmesi ve menstrüel fonksiyonlarin
degerlendirilmesi
32(No Transcript)