PowerPoint-presentatie

1
licht en schaduw
2
Licht komt ergens vandaan. Het voorwerp dat licht
geeft, noemen we lichtbron. lichtbron
natuurlijk licht Natuurlijke lichtbronnen zijn de
zon, de maan, sterren en bliksem.
3
In een woestijn ergens in de uitgestrekte vlakten
vanNew Mexico onweert en bliksemt het heel vaak
en heel hevig. De kunstenaar Walter de Maria
maakte er onderstaand kunstwerk, bestaande uit
veel hoge metalen palen in de grond, over een
gebied van 1000x 1600 meter. Vraag 1 Leg uit
welk effect er ontstaat wanneer het gaat onweren
boven het kunstwerk.
4
Lichtbron kunstmatig licht Kunstmatige
lichtbronnen zijn kaarslicht, spots, TL-licht,
lampen, vuur. In tegenstelling tot natuurlijk
licht, kunnen kunstmatige lichtbronnen allerlei
kleuren hebben. In lichtreclames wordt daar
dankbaar gebruik van gemaakt.
5
De kunstenares Tracey Emin maakte het kunstwerk
wat je hieronder ziet afge- beeld. Er staat in
neonletters Love is what you want liefde is
wat je wilt. Vraag 2 Leg uit waarom de
kunstenares neonletters gebruikte als materiaal
Voor deze zin. Vraag 3 vind je het kunstwerk
persoonlijk overkomen, alsof het voor jou is
be- doeld? Leg je antwoord uit.
6
Bekijk het fragment, een stukje uit de recent
James Bond film Skyfall. Fragment Vraag 4 wat
voor soort licht zie je in deze scene en
waar komt dat licht vandaan? Vraag 5
leg uit welke invloed het licht heeft op de sfeer
van deze scene.
7
Lichtbron doorvallend licht Doorvallend licht is
licht dat door een smalle opening of raam naar
binnen valt.
8
Gebundeld licht Sterk geconcentreerd licht
(bijvoorbeeld uit een spot light) valt op een
klein oppervlak.
9
diffuus licht Het tegenovergestelde van gebundeld
licht heet diffuus licht. Diffuus licht
valt gelijkmatig op de voorwerpen of
personen. Bijvoorbeeld op een bewolkte dag is het
licht diffuus.
10
Glimlicht Als licht ergens opvalt, wordt het
weerkaatst. Dit heet reflectie. Gereflecteerd
licht zorgt voor glimlichten of highlights.
Glimlichten zijn meestal wit of weerkaatsen een
stukje van de omgeving.
11
productfotografie Een productfotograaf maakt
fotos van eten en producten voor supermarkten
en bedrijven. Op onderstaande foto is een merk
wijn gefotografeerd tegen een zwarte
achtergrond. Vraag 6 Waarom gebruikte de
fotograaf glimlichten in deze foto?
12
Lichtrichting meelicht Men spreekt van meelicht
wanneer je als beschouwer in de richting van het
licht meekijkt. Een duidelijk voorbeeld van
meelicht krijg je wanneer je iets met flitslicht
foto- grafeert, zoals de duif hieronder. De
schaduw van de duif valt achter hem.
13
Lichtrichting tegenlicht Bij tegenlicht komt de
schaduw naar je toe. De lichtbron bevindt zich
tegen- over je. Tegenlicht kan een romantische of
dreigende sfeer veroorzaken. Dat komt door het
grote contrast tussen de lichte en donkere
partijen. Als het tegenlicht erg fel is,
ontstaan er silhouetten (donkere omtrekken)
14
tegenlicht silhouetten Als het tegenlicht erg
fel is ontstaan silhouetten (donkere
omtrekvormen).
15
Vraag 7 Benoem tenminste drie eigenschappen van
licht en/of schaduw op onderstaande afbeelding.
16
Lichtrichting zijlicht Bij zijlicht komt het
licht van opzij. Dat kun je zien aan de
slagschaduw. De schaduw die niet op het voorwerp
zelf maar eronder, erachter of ernaast zit, heet
slagschaduw.
17
Lichtrichting strijklicht Bij strijklicht zijn
de schaduwen heel lang. Dat komt doordat de
lichtbron op dezelfde hoogte staat als het
voorwerp zelf. Het licht schijnt er als het ware
vlak over heen.
18
Vraag 8 Benoem twee eigenschappen van het licht
in onderstaande afbeelding.
19
Vraag 9 Leg uit bij welke soort lichtrichting
je het beste de factuur van een schilderij
zichtbaar kunt maken.
20
De titel van het schilderij op afbeelding 8 is
Jozef de timmerman. Waarschijnlijk was Jozef
vroeger een gebruikelijker naam dan tegenwoordig.
Maar een bekende Jozef is de Jozef uit de
Bijbel, die getrouwd was met Maria (de moeder
van Jezus). Vraag 10 Leg uit hoe in dit
schilderij duidelijk is gemaakt dat er geen
gewone Timmerman met zijn zoon zijn afgebeeld.
21
Licht uit de hemel In het Christelijk geloof gaat
men er van uit dat God in de hemel zetelt.
Overledenen die goed hebben geleefd gaan daar
naartoe. Op schilderijen schijnt soms licht van
boven dat niet van de zon, maar recht uit de
hemel, dus van God afkomstig lijkt te zijn. Het
is een manier om te zeggen God is erbij. De
titel van het schilderij van de afbeelding
hieronder is Abraham en Isaac. Vraag 11. Leg uit
welke rol God speelt in het verhaal van Abraham
en Isaac en hoe je dat in dit schilderij kunt
zien.
22
Licht en symboliek In de middeleeuwen werd de
aanwezigheid van God gesymboliseerd door
licht. Door gekleurde glas-in-lood ramen viel
veel licht naar binnen in de kerk. De
Christelijke gewoonte om kaarsen te branden voor
een overleden persoon komt hier ook vandaan.
23
Licht in de politiek Tijdens de laatste
presidentsverkiezingen in Amerika werd
onderstaande foto gemaakt van kandidaat Obama. De
fotograaf heeft geprobeerd om Obama als De beste
kandidaat weer te geven. Vraag 12 Leg uit aan
de hand van onderstaande afbeelding hoe de
fotograaf dat heeft gedaan.
24
Germaanse lichtfeest Joel Joel is het Germaans
midwinterfeest. Germanen leefden rond het begin
van onze jaartelling. Het feest Joel duurde 12
dagen en de belangrijkste dag was de kortste,
rond 21 december. Joel was een belangrijk
evenement in de Germaanse samenleving. Het was
het einde van het jaar, het licht kwam weer
terug! Maar Joel had een dubbele betekenis. Het
was naast het einde van het oude jaar, de
geboorte van een nieuw jaar. Midwinter, de
langste nacht van het jaar was het keerpunt. Na
die lange nacht werden de dagen langer en de
nachten gelukkig steeds korter. Er werden offers
aan de goden gebracht om een goede oogst voor het
komende jaar te garanderen. Aan de andere kant
was het ook een feest van het oude, over- leden
familieleden konden in deze tijd weer op bezoek
komen. Net als bij de Kelten had deze terugkeer
van de doden tijdens midwinter ook een keerzijde.
Niet alles wat terugkeerde uit het dodenrijk was
vriendelijk, trollen, demonen en ander
addergebroed bereikten ook de aarde. Vuren en
magische spreuken hielden het kwade op
afstand. Vraag 13 met welk hedendaags westers
feest zou je Joel kunnen vergelijken? Leg je
antwoord uit. Ook vele niet-westerse culturen
kennen allerlei lichtfeesten. Vraag 14 zoek de
namen en data van twee andere, niet-westerse
lichtfeesten.
25
Clair obscure Clair-obscure is een overdreven
groot licht-donker contrast. De
licht-donkercontrasten sterker worden uitgebeeld
dan ze in werkelijkheid vaak zijn. Er wordt
weinig gebruikgemaakt van de zogenaamde
middentonen. Hiermee wordt een dramatisch effect
bereikt, waarmee driedimensionale vor- men worden
geaccentueerd. De lichtbron zelf is meestal niet
duidelijk aanwijsbaar het zou de zon kunnen
zijn, of een kaarsvlam.
26
Op de verpakking van de computergame Amnesia is
onderstaande afbeelding te zien. Vraag 15 hoe
noem je het licht-donkereffect dat hier te zien
is? Vraag 16 wat kun je op grond van
onderstaande afbeelding zeggen over de aard van
de computergame? Leg uit waar je je antwoord op
baseert.
27
licht en schaduw Licht en schaduw Op plaatsen
waar geen licht komt, ontstaan schaduwen. Hoe
feller het licht schijnt, hoe donkerder de
schaduwen lijken. Er zijn verschillende soorten
schaduw eigen schaduw, slagschaduw,
gebroken schaduw.
28
Schaduw slagschaduw Een voorwerp (of persoon)
kan een schaduw werpen op de grond of
omgeving. Die schaduw noem je slagschaduw.
29
Schaduw gebroken schaduw Wanneer een slagschaduw
over verschillende vlakken valt, wordt deze als
het ware gebroken. Op de afbeelding hieronder
vallen de slagschaduwen van de Mensen zowel op
de grond als op de muur.
30
Vraag 17 Leg uit of de afbeelding hieronder een
echte foto is of een gemanipuleerde foto.
Waaraan zie je dat?
NB een gemanipuleerde foto is bewerkt met de
computer
31
Schaduw eigen schaduw Op een voorwerp of persoon
zelf zijn ook schaduwen te zien. De witte gipsen
kop hieronder zou zonder eigen schaduwen niet
zichtbaar zijn!
32
Kernschaduw Het donkerste gedeelte van een
schaduw noem je kernschaduw.
Valt je op dat het donkerste deel van de schaduw
niet helemaal aan de rand zit, maar net daarvoor?
33
Bij de jaarlijkse World Press Photo wedstrijd
gaat het om de mooiste en meest Indrukwekkende
nieuwsfoto. Onderstaande foto, gemaakt door een
journalist in Syrie, werd tweede. In Syrie zijn
de oude machthebbers die de bevolking
onderdrukten verdreven door rebellen, maar er
wordt nog op grote schaal gevochten tussen
rebellen en regeringsaanhangers. Vraag 18 Leg
aan de hand van de slagschaduw die op de foto te
zien is uit wat er precies gebeurt. Vraag 19
Wat is de functie van fotos zoals onderstaande
foto?
34
Begrippen uit deze powerpoint over licht en
schaduw natuurlijk licht kunstmatige
licht doorvallend licht gebundeld licht diffuus
licht meelicht tegenlicht silhouet zijlicht strijk
licht slagschaduw gebroken schaduw eigen
schaduw kernschaduw journalistieke
foto gemanipuleerde foto