Opleiden in school Deskundigheid ontwikkelen

1
Opleiden in schoolDeskundigheid ontwikkelen

• Matthieu Roozen
• IB-er en Leerkracht

2
De Zwengel

• School voor SO en VSO in Vught en Veldhoven
• Verbonden aan kinder- en jeugdpsychiatrie
  Herlaarhof
• Een kind een plan, verantwoordelijkheid voor het
  onderwijs bij de Zwengel, de eindverantwoordelijkh
  eid voor het totale plan ligt bij Herlaarhof
• Leerlingen van 3 t/m 20 jaar
• Kerntaak onderwijs geven aan leerlingen met
  onderwijsbeperkingen in relatie tot (of een
  vermoeden van) een psychiatrische problematiek.
• Geen verblijfschool

3
Opleiden in school

• Wat is deskundigheid?

4
Situatie deskundigheid april 2007

• Werken vanuit behandelcontext met Behandelplan
  als basis
• Psychopathologie
• Classificatiemodel
• Fasenmodel
• Individuele Handelingsplannen
• Basiscommunicatie
• Adaptief onderwijs
• Teacch
• Instructietafel/Circuitmodel
• Competentiegericht werken

5
Hoe deskundigheid bevorderen?

• Introductie nieuwe leerkrachten
• Cursus Psychopathologie
• Scholing Classificatiemodel/Fasenmodel
• Begeleidingsbesprekingen
• Individuele leerlingenbesprekingen
• Individuele leerkrachtbegeleiding
• SVIB

6
Hoe deskundigheid bevorderen?

• Themabijeenkomsten
• Begeleide Intervisie
• Werkgroepen
• Teamvergaderingen (Groot en klein team)
• Studiedagen
• POP-gesprekken
• (Kern)Reflectie
• Scholing team (Samen of individueel)

7
Deskundigheid bevorderen!

• Planmatig
• Doelgericht
• Samenwerking binnen school, maar ook met de
  poli-/dag kliniek

8
In de praktijk

• Hoe richten jullie scholen zich op
  deskundigheidsbevordering?

9
Twee voorbeelden

• SVIB
• Begeleide Intervisie
• (Kern)reflectie

10
SVIB op de Zwengel

• September 2004
• Uitbreiden van de begeleidingsmogelijkheden
• Opleiding twee IB-ers
• Januari 2005 april 2006
• Start projectgroep
• Doelen
• Toegevoegde waarde onderzoeken SVIB
• Praktische toepassingsmogelijkheden van SVIB in
  kaart brengen

11
April 2006

• Presentatieplan SVIB gepresenteerd aan directie
• SVIB meerwaarde begeleiding
• Kader om naar wederzijdse afstemming te kijken.
• Inzicht interactie, didactiek en
  klassenmanagement.
• Beelden geven veel inzicht.
• Versterkt de gevoelens van de relatie,
  competentie en autonomie van de leerkracht en het
  kind.

12
Implementatieplan 2006 - 2007

• Doel kennismaking SVIB - team
• Vught 6 dagen uitgeroosterd
• Veldhoven 5 dagen uitgeroosterd
• Elke klas krijgt de gelegenheid voor een SVIB
  traject
• Nieuwe leerkrachten/ assistenten krijgen
  gelegenheid SVIB traject

13
Implementatieplan 2006 - 2007

• Aansluiten vakvereniging SVIB
• Studiedagen beroepsvereniging SVIB
• Intervisie SVIB
• 5 tussen evaluaties projectgroep

14
SVIB in het kort

• VHT (Video Home Training)
• VIB (Video Interactie Begeleiding)
• SVIB (School Video Interactie Begeleiding)
• Doel Komen tot goed contact/goede afstemming.

15
Handelen afhankelijk van

• Het kind of de groep met zijn basisbehoeften
  (relatie/competentie/autonomie)
• De mogelijkheden van de leerkracht
• De context

16
SVIB

• Basiscommunicatie
• Klassenmanagement
• Didactiek/instructie

17
Basiscommunicatie

• Initiatief volgen
• Ontvangstbevestiging
• Instemmend benoemen
• Beurtverdeling
• Leiding geven
• (Info uitgewerkt in folder. Leerkrachten
  ontvangen die bij aanvang van een traject.)

18
Klassenmanagement

• Hoe organiseer je de klas?
• Wie zit waar?
• Waar liggen welke spullen?
• Wat zijn de school/klassenafspraken?
• Etc.

19
Didactiek/instructie

• Welke methode wordt er gebruikt?
• Is er differentiatie in niveau en tempo?
• Is er een duidelijke opbouw in de les?
• Etc.

20
Hoe kijken we vanuit SVIB naar beelden?

• Micro-analyse klein kijken
• Gaat uit van positieve interactiemomenten

21
Samen kijken!

• Korte oefening m.b.t. kijken naar een beeld.

22
Het begeleidingstraject

• Intake gesprek
• Opname
• Feedback gesprek
• Vervolgopname
• Feedback gesprek
• Afronding

23
Intake gesprek

• Werkwijze SVIB wordt toegelicht (privacy)
• Vraagstelling
• Wat wordt er gefilmd?
• Wanneer wordt er gefilmd?
• Afspraak feedback gesprek

24
Opname

• Hoe worden de leerlingen voorbereid?
• Wat te doen met leerlingen waarvoor geen
  toestemming is voor opnames?
• Zo onopvallend mogelijk
• Korte opnames
• Leerlingen zelf ook terug laten kijken i.o.m. de
  leerkracht

25
Feedback gesprek

• SVIB-er en leerkracht bekijken afzonderlijk de
  beelden (al dan niet met een kijkopdracht.)
• D.m.v. interactieanalyse (micro-analyse) komen
  tot werkpunten.
• Bespreking is altijd gerelateerd aan de
  vraagstelling.

26
Cyclus opname feedbackgesprek

• Afhankelijk van de vraagstelling kan dit variëren
  (2-4 keer)
• Schriftelijke neerslag van werkpunten door
  SVIB-er

27
Afronding

• Afrondend gesprek
• Effecten verwerken in de reguliere verslaglegging
  door de leerkracht
• Verslag over verloop door SVIB-er, voor eigen
  gebruik leerkracht
• Korte evaluatie leerkracht

28
Toepassingsmogelijkheden

• Hulpvragen rondom individuele leerlingen
  (interactie, klassenmanagement, didactiek)
• Hulpvragen rondom de groep (interactie,
  klassenmanagement, didactiek)
• Leerkrachtbegeleiding, denk aanbeginnende
  leerkrachten, professionalisering
• Onderwijsvernieuwing invoering nieuwe methodes,
  werkwijzen

29
Vervolg

• Begeleide intervisie het samen bekijken en
  analyseren van beelden
• Leerlingbegeleiding opnames worden samen met de
  leerling bekeken om van te leren

30
SVIB

• Vragen en/of opmerkingen?

31
SVIB

• Door te blijven leren over wat je ziet, zie je
  steeds meer en waardeer je meer wat je ziet

32
Begeleide intervisie

• Intake Wat Hoe ? (Vb. Omgaan met ouders)
• Opname, observatie, onderzoek
• Intervisie
• Evaluatie

33
Begeleide intervisie

• Samenwerkend leren je open stellen en samen
  ontdekken
• De grondhouding is gelijkwaardigheid
• Het probleemoplossend vermogen wordt
  gestimuleerd
• De eigenaar van de vraag HEEFT GEEFT het
  antwoord

34
Begeleide intervisie

• I. De vraag 1. informatie over de situatie
• 2. de vraag formuleren
• 3. verhelderingsvragen stellen
• II. Het beeld 4. zicht op de situatie
• 5. individueel indruk formuleren
• 6. uitwisseling
• III. De micro-analyse 7. micro-analyse
  interactiepatronen basiscommunicatie 8.
  betekenis verlenen
• IV. Alternatieven 9. alternatieven verzamelen
• 10. concrete voornemens
• V. Reflectie 11. reflectie

35
(Kern)reflectie

• Zicht op kernkwaliteiten en kracht
• De lift (Denken/Voelen/Willen)
• Komen tot flow
• Van omgeving naar betrokkenheid
• Van probleem naar ideaal

36
Afsluiting

• In drietallen kan vanuit de basis-elmenten van
  Kernreflectie besproken worden, hoe idealen eruit
  kunnen zien m.b.t. bevorderen deskundigheid en
  reflectie binnen de eigen school.
• Tip Neem de kracht van het eigen onderwijs en de
  kernkwaliteiten van de medewerkers als
  uitgangspunt. (Duur 5 minuten)

37

• Dank voor uw aandacht!