Lessen uit de financieel economische malaise

1
Lessen uit de financieel economische malaise

• Een bespreking over de algemeen economische
  verhoudingen en de financiering van ondernemingen
• Arnoud W. A. Boot
• Universiteit van Amsterdam
• Dact Treasury Beurs 2010
• Noordwijk, 12 november 2010

2
(No Transcript)
3
Waar gaan we het over hebben?

• Macro-economische omstandigheden
• Verwachtingen
• Fallacies

4
IMF Global Financial Stability ReportOktober
2010

• Consumer confidence and other leading indicators
  have started to level off, reflecting rising
  uncertainty about the next phase of the recovery
• .against the backdrop of heightened economic
  uncertainty, continuing deleveraging, and
  sovereign spillovers, core banking systems remain
  vulnerable to confidence shocks and are heavily
  reliant on government support.

5
(No Transcript)
6
(No Transcript)
7
Imbalances, tekorten en yields...
8
Macro omgeving versterkt risicos

• Zowel monetair beleid als onevenwichtigheden
  tussen landen
• Problematiek lopende rekening betalingsbalans
  (Amerika-China, Euroland...)
• Effecten van lage rente
• Competitive devaluations...
• Quantitative easing?
• Alles zit los ? blijvende grotere volatility

9
G-20 Seoul
10
Er is een rekening
11
Bron Marco Economische Verkenningen
12
Fallacies.....

• Fallacies geven grote risicos naar de toekomst
• ROE fallacy
• Bank en kapitaal....
• Pensioenen...

13
ROE.... Bekend verhaal, maar toch....
Balans
Assets ? 7 rendement 100 Equity ? ROE 8 75 Debt ? 4 kostenvoet 25
100 100
Nu met meer leverage....
Assets ? 7 rendement 100 Equity ? ROE 10!!! 50 Debt ? 4 kostenvoet? 50
100 100
14
Banken en kapitaal

• Zie open brief in Financial Times, 9 november
  2010 (zie onder press clips op www.acle.nl)
• Bestaande overvloed aan financiering met vreemd
  vermogen maakt banken paradoxaal genoeg huiverig
  eigen vermogen aan te trekken... Zie voorbeeld op
  volgende slides...

15
Banken en kapitaal debt overhang
Stel de activa van de bank zijn morgen of 80 of
120 waard (met gelijke kans). Dus (vergeet
disconteren), waarde is 100. Uitstaand vreemd
vermogen is 100 is gegarandeerd door overheid.
Hoe ziet de balans er uit? Let op waarde
garantie 0,5 x 100 80 10 Waarde eigen
vermogen 0,5 x 120 100 10, dus
Balans
Activa 100 Garantie van de overheid 10 Eigen Vermogen 10 Vreemd vermogen 100
110 110

• Wat gebeurt er als er nu voor 10 nieuw eigen
  vermogen wordt uitgegeven?

16
DEBT OVERHANG (vervolg)
Het nieuwe eigen vermogen wordt tegen een juiste
koers uitgegeven, en in veilige obligaties
gestopt. Let op onderneming is nu morgen of 90
of 130 waard!!! Waarde garantie 0,5 x 100
90 5 Waarde eigen vermogen 0,5 x 130 100
15, dus
Balans
Activa 110 Garantie van de overheid 5 Eigen Vermogen 15 Vreemd vermogen 100
115 115

• Bestaande aandeelhouders hebben nu nog maar 15
  10 5. De aandelenkoers is gehalveerd! Waarom?
  Nieuwe aandeelhouders krijgen precies waar ze
  recht op hebben (10). Dus bestaande
  aandeelhouders betalen afname waarde garantie!

17
Pensioenstelsel toekomstbestendig?

• Weinig instituties echt toekomstbestendig
• Kernvraag is of stelsel zich snel genoeg aanpast
• Neiging is altijd bestaande te behouden i.p.v.
  sterke punten van het bestaande
• En let op, wet van de remmende voorsprong en
  misplaatste arrogantie leek meer dan ooit van
  toepassing

18
Acuut probleem

• Tekorten maar wat/wie zijn risico-dragers?
• Rekenrente
• Creëren van verkeerde verwachtingen
• Daardoor onverantwoord beleggingsbeleid
• En geen optimale risico-allocatie

19
Macro pensioen zaken...

• Macro-perspectief op pensioenen
• Helicopter...
• Wat telt is werkenden vs niet-werkenden
• Vergelijk Noorwegen
• Realistische rendementen...

20
Tot slot... glas half vol, half leeg?

• Grote risicos zeer ongewis, en op zijn best
  volatiel herstel tot nieuw evenwicht is gevonden
  ...

21
Zijn economen behulpzaam?

• Economie en wetmatigheden
• Schumpeter
• het vak economie zal eindelijk dezelfde
  dienst voor de economische politiek opleveren als
  de theoretische natuurkunde voor de
  werktuigbouw.

22
(No Transcript)
23
Voodoo vs voodoo-economics

• In de Voodoo cultuur gelooft men dat geen enkele
  gebeurtenis op zichzelf staat. Men zegt dat het
  universum een geheel is, en dat alles met elkaar
  te maken heeft, alles gebeurt als een gevolg van
  iets anders, en dat wij slechts deeltjes van één
  groot geheel zijn
• We zijn spiegels van elkaars ziel....

24
(No Transcript)