Kalp Siklusu ve Kalpteki Basin

1
Kalp Siklusu ve Kalpteki Basinç Degisiklikleri

• Yrd.Doç.Dr. Ercan ÖZDEMIR

2
Tanim

• Kalp Siklusu Bir kalp atiminin baslangicindan,
  bir sonraki kalp atiminin baslangicina kadar
  gerçeklesen kalp olaylarina kalp siklusu
  (kardiyak siklus) denir.
• Her bir döngü sinüs dügümünde bir aksiyon
  potansiyelinin kendiliginden olusmasi ile baslar.
• Eriskin kalp atim sayisi ortalama 70-80 /dak. dir
• Bir kalp döneminin ortalama süresi 0.83 saniyedir.

3
Kalp Siklusu

• Kalp sag ve solda bulunan iki adet pompadan
  olusur. Bu pompalarin çalismasinda sagda
  triküspit solda ise mitral kapak önemli rol oynar
• Kalp pompasi çalisirken baslica iki evre meydana
  gelir
• Sistol? Kalp kasinin kasilmasi
• Diyastol?Kalp kasinin gevsemesi
• Dolasim sisteminde kan akisi daima yüksek
  basinçli alandan düsük basinçli alana dogru
  gerçeklesir
• Kalp kontraksiyonu ise basinci olusturur

4
Kardiyak Siklus

• Diyastol
• Kalbin gevseme fazidir
• Sistolün yaklasik 2 kati kadar sürer
• Sistol 0.3 s
• Diyastol 0.5 s
• Süresi kalp frekansindan etkilenir

• Sistol
• Kalbin kontraktil fazi
• Elektriksel ve mekanik degisiklikler meydana
  gelir
• Kan P degisiklikleri olur
• Kan volumü degisir
• Süresi kalp frekansindan fazla etkilenmez

5
Kalp Siklusu Sirasinda Mekanik Olaylar

• 1.Ventrikül Diyastolü
• . Protodiyastol (Erken diyastol)
• Ventrikül sistolünün sonuna dogru görülür
• Büyük arter basinci ventrikül basincini asar
• Semilunar kapaklarin açilmasina kadar sürer
• Izometrik Gevseme
• Semilunar ve A-V kapaklar kapalidir
• Intraventriküler basinç oldukça düsüktür
• Hizli Dolma Fazi
• Intraatrial basinç intraventriküler basinci asar
• A-V kapaklar açilir
• Yaklasik 0.11 saniye sürer

6
Kalp Siklusu Sirasinda Mekanik Olaylar

• . Yavas Dolma (Diyastazis)
• Ventrikülde girdap akimlari olusur
• Bu akimlar A-V kapaklarin kendiliginden
  kapanmasina neden olur
• Yaklasik 0.18 san. sürer
• . Atrium Sistolü
• Kanin 30 nun dolmasini saglar
• Atrium kaslarinin kasilmasi kanin geri kaçisini
  engeller

7
Kalp Siklusu Sirasinda Mekanik Olaylar

• 2. Ventrikül Diyastolü
• . Izometrik Kontraksiyon Fazi
• Ventikül kasinin gerimi artar
• Kaslarin boyunda degisim gözlenmez
• Semilunar ve A-V kapaklar kapalidir
• Kalp volumü sabit kalir
• Ortalama 0.05 san. kadar sürer
• Firlatma Fazi (Sistolik ejeksiyon)
• Sol ventrikül 80 mmHg, sag ventrikül ise 10 mmHg
  diyastolik basinci asar
• Semilunar kapaklar açilir
• Ventriküllerin transvers çapi küçülür
• Firlatma baslangiçta hizli sonra yavas
  gerçeklesir
• Firlatma sistolün 3/4 ü kadardir
• Kanin ½ si bu fazin ilk ¼lük kisminda firlatilir

8
Kardiyak Siklus
9
Kalp Siklusu
10
Kardiyak Siklus
11
Kalp Kapaklarinin Görevleri

• Ventrikül sistolünde A-V kapaklar kapanarak
  ventriküldeki kanin atriumlara geçisine engel
  olur.
• Sigmoid kapaklar ise diyastolde izometrik gevseme
  fazinda kapanarak arter kaninin geri kaçmasini
  engeller.
• Kapaklarin açilip kapanmasinda bosluklar ve
  damardaki basinç farklari belirler.

12
Papiller Kaslarin Görevleri

• A-V kapaklar chorda tendina ile papiller kaslara
  tutunmustur
• Ventrikül kaslari gibi papiller kaslar da
  kasilarak chorda tendinayi gerer
• Bu ise kapaklarin atriumlara kaçisini engeller
• Papiller kaslarda haraplanmalar kalp
  yetersizligine neden olur

13
Kalp Siklusu ve EKG

• Atrium depolarizasyonu gt P dalgasi
• P dalgasindan 0.16 san. sonra QRS dalgasi belirir
• QRS ise ventriküler depolarizasyonunu gösterir
• QRS ventrikül kasilmasindan hemen önce ortaya
  çikar (izometrik kasilma fazi)
• Atrium repolarizasyonu QRS içinde kaybolur
• T dalgasi gt Ventrikül repolarizasyon dalgasidir.
  Ventrikül kasilmasinin bitmesinden hemen önce
  meydana gelir.

14
Kardiyak Siklus Sirasindaki Olaylar
15
Kalpteki Basinç Degisiklikleri

• Basinç degisikliklerini kaydetmek için V.
  basilicadan sokulan bir politen kateter
  fluoroskopik ekran altinda sag atriuma ve sag
  ventriküle yerlestirilir
• Baska bir kateter A. Pulmonalise kadar uzatilir
• Uzun bir igne sag 8. interkostal araliktan
  girerek sol atriuma sokulur
• Elektromanyetik manometrelerle basinç kaydedilir
• Kardiyometre, EKG ve fonokardiyogram da tabloya
  eklenir

16
Ventriküldeki Basinç Degisiklikleri

• Izovolümetrik Kontraksiyon Fazi
• Ventrikül sistolünün basinda Atrium P
  Ventrikül P
• Ventrikül kontraksiyuonu A-V kapaklari atriumlara
  dogru hafifçe yükseltir ve Atrium P ?
• Firlatma Fazi
• Sag ve sol ventrikül P, Aorta ve pulmoner arter
  Pi asar
• Ventrikül hacimleri hizla küçülür
• Aortada diyastolik P 80 mmHg, A. Pulmonaliste
  10 mmHg kadardir
• Atrium içi P ?
• Sol ventrikülde basinç maksimal 120 mmHg, sagda
  25 mmHg kadar yükselir
• Sistol sonu hacmi 50 ml kadardir

17
Ventriküldeki Basinç Degisiklikleri

• Ventriküllerin Diyastol Fazi
• Intraventriküler P ?
• Bu fazda bir miktar kan akisi devam eder
  (Protodiyastol)
• Kanin geri akisi kapaklarin kapanmasina neden
  olur, tüm kapaklar kapali durumdadir
• A-V kapaklar açilir, 70 kan geçisi saglanir
• Geri kalan 30 kan, atrium sistolü ile firlatilir

18
Atriumda Basinç Degisiklikleri

• 1) a dalgasi ? Atrium sistolüne karsilik gelir.
• Bir miktar kan büyük
  venlere geri
• döner. Sonuçta venöz P de
  artma (a)
• dalgasina katkida bulunur.
• 2) c dalgasi ? Ventrikül sistolünün basinda
• olusur
• 3) v dalgasi ? A-V kapaklar açilmadan önce
  atri-
• umlarda biriken kan
  üçüncü pozitif
• dalgayi olusturur.
  

19
Juguler Nabiz

• Sag atrium P degisiklikleri çogu zaman V.
  Jugularise de yansir
• V. Jugularisdeki basinç yazdirilarak atrium içi
  basinci hakkinda bilgi sahibi olabiliriz
• Hasta üzerinde jugular venlerin palpasyonu önemli
  klinik bilgiler verir
• Örnegin triküspit yetmezliginde dev c- dalgalari
  gözlenir
• Tam kalp blogunda atriumlarla ventriküller farkli
  hizda atarlarken radiyal nabizla uyumsuz
  a-dalgalari gözlenir

20
Aortadaki Basinç Degisiklikleri

• 1. Sistol
• Sistolle birlikte aorta P artmaya baslar
• Firlatma fazinda aorta P maksimale yükselir
• Sistolün sonlarina dogru aortadaki P biraz düser
• Çünkü bu sirada arterlere gönderilen kan miktari
  aortaya gönderilenden daha fazladir

21
Aortadaki Basinç Degisiklikleri

• 2. Diyastol
• Ventrikül P hizla düser
• Bu düsme aortada insusura adi verilen ani düsüs
  dalgasi ile kendini gösterir
• Insusuradan sonra basincin dikrotik dalga
  seklinde artisi söz konusu olur
• Dikrotik dalganin olusmasinda semilunar
  kapaklarin ani kapanmasi rol oynar
• Diyastolün geri kalan kisminda basinç daha yavas
  düsüs gösterir

22
Sag ve Sol Kalp Arasinda Farklar

• Sag atrium sistolü soldan önce, sol ventrikül
  sistolü de sagdan önce baslar
• Firlatma sag ventrikülde daha çabuk saglanir
• Sol A-V kapaklar inspirasyon sirasinda saga göre
  daha önce kapanir
• Ekspirasyon sirasinda her iki taraf kapakayni
  zamanda kapanir

23
Arteryel Nabiz

• Sistol sirasinda aortaya siddetle itilen kan
  arterler boyunca ilerleyen bir basinç dalgasi
  meydana getirir
• Basinç dalgasi arter duvarini genisletir bu nabiz
  olarak elle hissedilir
• Dalganin hareket hizi kan akis hizindan çok daha
  fazla aortada yaklasik 4 m/s, küçük arterlerde 16
  m/sdir
• Nabiz kuvveti nabiz basinci ile tayin edilir
• Ortalama basinçla ilgisi yoktur

24
Arteryel Nabiz

• Corrigan nabiz (darbeci nabiz) Aort
  yetmezliginde görülür. Siçrayici karakterdedir
• Filiform nabiz Kalp yetmezliginde görülür. Zayif
  karakterde bir nabizdir.
• Dolgun nabiz Egzersizde görülür. Özellikle nabiz
  basincinin arttigi durumlarda gözlenir. Aort
  yetmezliginde nabiz basin sallanmasina ve
  palpitasyona neden olabilir.

25
Arteriyel Kan Basinci

• Sistolik/diyastolik olarak ifadesi
• Normal 120/80 mmHg
• Yüksek 140/90 mmHg
• Sistolik basinç
• Ventriküler kontraksiyon sirasinda meydana gelir
• Diyastolik basinç
• Kardiyak gevseme sirasinda olusur

26
Kan Basinci

• Nabiz P (Pulse Pressure-PP)
• Sistolik ve diyastolik basinç arasindaki fark
• PP systolic - diastolic
• Ortalama Arter P (Mean Arterial Pressure -MAP)
• Arterlerdeki ortalama arter basinç
• MAP diyastolik 1/3 (sistolik diyastolik)

27
Kalp Siklusu Sirasinda Basinç-Volüm Egrisi

• End-systolic volume (ESV)
• End-diastolic volume (EDV)
• Isovolumic relaxation
• Isovolumic contraction
• Stroke volume (SV) SV EDV - ESV

28
Kalp Siklusu
29
Kalp Siklusu
30
Basinç iliskisi
31

• Frank-Starling Yasasi
• Miyokard fibrillerinin uzunlugu yeterince bir
  düzeye geldiginde kontraksiyon kuvveti de o
  oranda artis gösterir (EDV artisi SV yükselmesine
  neden olur.)

32
Uzunluk-Gerim Iliskisi

• Kalp kasi yeterince gerilirse o derecede daha
  çok kasilabilir. Bu aktin-miyozin çapraz
  köprülerinin birbiri üzerine binme oraninin
  maksimum olmasi ile mümkündür. Bu özellik iskelet
  kasindakine benzerdir.

33
Kardiyak Debi