System wersalski i jego funkcjonowanie.

1
System wersalski i jego funkcjonowanie.

• Zmiany na mapie politycznej Europy.

2
System wersalski

• Konferencja w Paryzu i traktat wersalski staly
  sie determinantem nowej sytuacji polityczno
  gospodarczej w Europie.
• Przyszlosc jednak pokazala, ze dlugotrwale
  ustalenia Wielkiej Czwórki, nigdy nie zostaly
  zrealizowane w calosci i, ze juz wkrótce dojdzie
  do powszechnego lamania zasad ustalonych w Paryzu.

3
Francja a system wersalski

• Podstawowym zalozeniem systemu wersalskiego bylo
  niedopuszczenie do odrodzenia potegi Niemiec.
  Zatem juz w 1923 roku, Francja rozpoczela
  polityke silnej reki wobec Niemiec, które nie
  kwapily sie do splat odszkodowan wojennych. W
  konsekwencji Francuzi wkroczyli na terytorium
  Niemiec, by w ten sposób wplynac na wypelnianie
  zobowiazan niemieckich.

4
Plan pomocy Niemcom

• Niemcy zatwardziale odmawiali realizacji
  postanowien wersalskich, a stanowczy opór Niemców
  doprowadzil do zlagodzenia polityki Francji wobec
  Niemiec. Rzady obu panstw z ulga przyjely plan
  Dawesa, przyjety w 1924 roku na konferencji w
  Londynie. Zakladal on zmniejszenie reparacji
  wojennych i udzielenie Niemcom kredytów na
  odbudowe gospodarki. Dalsze obnizenie stawek
  odszkodowan nastapilo w 1929 r, po zaakceptowaniu
  planu Younga. Ostatecznie w 1931 roku Niemcy
  zaprzestaly splat.

5
Sytuacja Niemiec po I wojnie swiatowej.

• Ostatecznie Niemcy splacily jedynie 16 calej
  sumy odszkodowan. W 1926 roku zostaly przyjete do
  Ligi Narodów, a w 1930 roku wojska okupacyjne
  opuscily Nadrenie. Bylo to na 5 lat przed
  planowanym odwrotem okupantów. Anglia i Francja
  stracily mozliwosc kontrolowania Niemiec. W
  efekcie, juz w poczatkach lat 30. XX wieku,
  Niemcy ponownie staly sie mocarstwem europejskim.

6

• Oprócz dobrej sytuacji gospodarczej, Niemcy
  posiadaly tez znaczna sile militarna, poniewaz
  zrecznie omijaly postanowienia wersalskie.
  Dodatkowo Francja i Anglia liczyly, ze polityka
  ustepstw wobec Niemiec zdolaja doprowadzic do
  odprezenia w stosunkach z tym krajem. Ostatecznie
  uznano to jako przejaw ich slabosci.

7
Zmiany na mapie politycznej Europy.

• Po I wojie swiatowej doszlo do wielu zmian na
  mapie Europy. Polska odzyskala niepodleglosc,
  swój kraj odzyskali Finowie, Estonczycy, Lotysze
  i Litwini.
• Rozpadowi ulegla Monarchia Habsburgów. Na jej
  miejsce powstaly Austria (z ziem etnicznie
  niemieckich) i Wegry (z ludnoscia madziarska,
  natomiast utracily tereny niemadziarskie i
  etnicznie mieszane).
• Dalej, z ziem Habsburgów powstaly
• Czechoslowacja, obejmujaca Czechy, Slowacje i
  czesc ziem ukrainskich (Rus Zakarpacka)
• Królestwo Serbów, Chorwatów i Slowenców, tzw.
  królestwo SHS, a od 1929 zwane Jugoslawia

8
Zmiany na mapie politycznej Europy.

• Czesc ziem Habsburgów znalazla sie w rekach
  Polski, Rumunii oraz Wloch, które jednak
  oczekiwaly wiekszych korzysci terytorialnych.
• Powstanie nowych panstw nie rozwiazalo jednak
  wszystkich problemów narodowosciowych Europy. W
  dalszym ciagu swojego panstwa nie mieli Ukraincy
  i Bialorusini.

9
(No Transcript)
10
Problemy w Irlandii

• Po I wojnie switowej równiez i Irlandczycy
  próbowali uzyskac niepodlegle panstwo. Prowadzone
  od 1916 roku walki ( m.in. powstanie
  wielkanocne i zrywy narodowe, doprowadzily w
  konsekwencji do utworzenia z pd. czesci wyspy w
  1921 roku Wolnego Panstwa Irlandzkiego, a dopiero
  1937 Irlandia oglosila sie republika i zerwala
  zwiazki polityczne z Anglia.

11
Powstanie ZSRR

• Po zakonczeniu I wojny swiatowej w Rosji oraz
  wielu panstwach europejskich odzyly tendencje
  socjaldemokratyczne ideowo zblizone do
  bolszewików. Nie wszedzie jednak ugrupowania te
  zdolaly przejac wladze. Bolszewikom udalo sie
  utrzymac wladze w Rosji, którzy w 1922 roku
  powolali do istnienia Zwiazek Socjalistycznych
  Republik Radzieckich (ZSRR).

12
Przywódcy bolszewików
13
ZSRR

• Na czele panstwa stal przywódca partii
  bolszewickiej o wladzy dyktatora. Jedyna legalna
  partia byla Wszechzwiazkowa Komunistyczna Partia
  bolszewików (WKPb).
• Istnienie innych partii i jakiejkolwiek opozycji
  bylo zakazane i surowo tepione.
• Podstawa rzadu bolszewików byl rozbudowany aparat
  przymusu, który pózniej zaowocowal powstaniem
  Czeki Ogólnorosyjskiej Nadzwyczajnej Komisji do
  Walki z Kontrrewolucja i Sabotazem, na czele z
  Feliksem Dzierzynskim.

14

• W 1922 organizacje te przemianowano na
  Zjednoczony Panstwowy Zarzad Polityczny (OGPU) a
  w 1934 na Ludowy Komisariat Spraw Wewnetrznych
  (NKWD). Byl to organ policyjny o nieograniczonych
  uprawnieniach, który kontrolowal zycie wszystkich
  obywateli.
• W dziedzinie ekonomii, panstwo zniszczone wojna
  musialo zrezygnowac z komunizmu i dlatego w 1921
  roku ogloszono Nowa Ekonomiczna Polityke (NEP).
  Zezwolono wówczas na istnienie drobnego handlu
  prywatnego, rzemiosla i przemyslu oraz istanienie
  wolnego rynku.

15
Stosunki ZSRR Europa.

• Bezposrednio po zakonczeniu wojny Rosja byla
  panstwem izolowanym od reszty Europy. Dopiero w
  1922 przelamano izolacje podpisujac w Rapallo
  uklad o nawiazaniu stosunków politycznych i
  gospodarczych pomiedzy Niemcami a ZSRR. Stopniowo
  i inne kraje zaczely wspólpracowac z Rosja
  Radziecka, a w 1934 zostala ona przyjeta do Ligi
  Narodów.

16
(No Transcript)
17
Locarno (1925)

• W 1925 roku w Locarno odbyla sie konferencja z
  udzialem Anglii, Francji, Belgii, Wloch i
  Niemiec, a na zakonczenie obrad zaproszono
  równiez reprezentacje Polski i Czechoslowacji. W
  trakcie konferencji podpisano wiele ukladów i
  umów miedzynarodowych, z którego najwazniejszym
  byl tzw. pakt renski, w którym zagwarantowano
  nienaruszalnosc granic miedzy Niemcami a Francja
  i Belgia. Takimi gwarancjami nie zostaly objete
  wschodnie granice z Polska i Czechoslowacja.
  Zagwarantowano jednak iz wszelkie spory o granice
  zostana rozwiazane pokojowo.
• Locarno jawi sie w polskiej historii jako porazka
  polityki Pilsudskiego, byl to znak rozluznienia
  polsko francuskiego i sygnal oslabienia Polski
  na arenie miedzynarodowej.

18
Kryzys imperiów kolonialnych.

• Po I wojnie swiatowej Wielka Brytania i Francja
  zachowaly swe imperia kolonialne a nawet
  powiekszyly je kosztem Niemiec i Turcji. Jednak w
  wielu koloniach nasilily sie ruchy
  narodowowyzwolencze. Skutkiem wielkiego
  zainteresowania koloniami, Anglia i Francja
  zaprzestaly zwazac na sprawy Europejskie. Nie
  zauwazyly, ze za miedza powstaja dwa grozne i
  wspólpracujace panstwa totalitarne, które w
  przyszlosci stana sie prowodyrami nastepnego
  konfliktu swiatowego.