DISA A

1
DISA AÇIK EKONOMILERDE IS-LM MODELINE ILISKIN
SORULAR
2
(KPSS Soru 2001) Sabit kur sisteminde, diger
degiskenler sabitken, Türk Lirasi hangi durumda
ABD Dolari karsisinda daha degerli hale gelir?
a. ABD Dolari, Alman Marki karsisinda deger
kaybettiginde b. Yurtiçi enflasyon arttiginda c.
Yurtdisi enflasyon düstügünde d. Yurtiçi
enflasyon, yurtdisi enflasyona esit oldugunda e.
Yurtiçi enflasyon, ABD'deki enflasyondan daha
düsük oldugunda   Cevap...   P, yurtiçi, P
yurtdisi fiyatlar genel seviyesi iken ? R P \
e P Sabit kur sisteminde nominal döviz kuru
(e) sabittir. Ulusal paranin deger kazanmasi
için reel döviz kurunun 1 'den büyük olmasi
gerekir. (Rgt1) gt p gt e P olur. Yurtiçi
enflasyon arttiginda bu durum gerçeklesir.
(Cevap B)
3
(KPSS Soru 2001) Reel döviz kurundaki artisin
dis ticaret dengesini olumlu olarak
etkileyebilmesi için ihracat ve ithalat talep
esnekliklerinin mutlak degerleri toplami hangi
kosulu saglamalidir? a. Sifira esit
olmalidir. b. 0 ile 0,5 arasinda olmalidir. c.
0,5 ile 1 arasinda olmalidir. d. Bire esit
olmalidir. e. Birden büyük olmalidir. Cevap...
Devalüasyonun (ki bu durum reel döviz kurunun
artisi anlamindadir) dis ticaret dengesini
iyilestirici bir sonuç dogurmasi için
Marshall-Lerner kosuluna baglidir. Arz
esnekliginin sonsuz olmasi varsayimi altinda bu
kosul ithal mallarinin yurtiçi talep esnekligi
(EM) ile ihraç mallari dis talep esnekligi (Ex)
toplaminin 1 'e esit veya 1 'den büyük olmasi
seklinde ifade edilir EM Ex 1. Bu ifadeyi
dar anlamda ele almak yerine, esneklikler
toplaminin anlamli ölçüde 1'den büyük olmasi
gerektigi seklinde yorumlanarak gerekir Dogru
Cevap E sikkidir
4
(KPSS Soru 2002) Açik bir ekonomide, fiyatlar ve
diger degiskenler sabitken, kisa dönem faiz
oranlarinin artmasi sonucu asagidakilerden
hangisi meydana gelir? a. Yerli para deger
kazanir ve toplam talep azalir. b. Yerli para
deger kazanir ve toplam talep artar. c. Yerli
para deger kaybeder ve toplam talep artar. d.
Yerli para deger kaybeder ve toplam talep azalir.
e. Döviz talebi artar. Cevap... Faiz oranlari
arttiginda yerli para deger kazanir. Insanlar
paralariyla faiz getirisi elde etmek isterler,
para talebi düser. Bu sayede toplam talep azalir.
CEVAP A
5
(KPSS Soru 2002) Esnek fiyat parasal modelin ve
varsayimlarinin geçerli oldugu durumda, diger
degisken-er sabitken, asagidakilerden hangisi
yerli paranin yabanci paralar karsisinda deger
kazanmasina neden olur? a. Yurtiçi para arzindaki
artis b. Yurtdisi para arzindaki azalma c.
Yurtiçi faiz oranlarindaki düsme d. Yurtdisi faiz
oranlarindaki düsme e. Yurtiçi reel gelirdeki
azalma Cevap... Yurtdisi faiz oranlarinda düsme
oldugunda, yabancilarin göreli olarak daha yüksek
faiz oranina sahip ulusal tahvillere talebi
artacaktir. Bu durum ulusal paraya talebi
düsürerek dolayisiyla yerli paranin yabanci
paralar karsisinda deger kazanmasina neden
olacaktir. (Cevap D)
6
(KPSS Soru 2002) Asagidakilerden hangisi
ödemeler bilançosunun sermaye hareketleri
kisminda yer almaz? a. Dogrudan yatirimlar b.
Portföy yatirimlari c. Dis borç faiz ödemeleri d.
Kisa vadeli sermaye hareketleri e. Dis borç ana
para geri ödemeleri Cevap... Dis borç Faiz
ödemeleri, cari islemler hesabinin hizmetler
bölümünde yer alir (Cevap C)
7
(KPSS Soru 2002) Ödemeler bilançosu fazla veren
ülkeler paralarinin deger kazanmasini
istememislerdir. Bunun nedeni asagidakilerden
hangisidir? a. Ülkenin döviz rezervini belirli
bir düzeyde tutmak. b. Enflasyonu durdurmak c.
Faiz oranini belirli bir düzeyde tutmak d.
Ihracat artisini özendirmek e. Kisa vadeli
yabanci sermaye girisini özendirmek Cevap... Mil
li paranin deger kazanmasi ithalati artirirken
ihracati da azaltir. Milli paranin deger
kazanmasi, bizim ülke mal fiyatlarinin yabancilar
açisindan yükselmesi anlamina gelir. Bu durumda
ihracat düser (Cevap D)
8
(KPSS Soru 2003) Sermayenin tam hareketliligi ve
döviz kurunun tam esnekligi varsayimlari altinda
para arzindaki bir artis hangi mekanizma ile
GSYH'yi artirir? a. Faiz orani azalir, ihracat
artar, ithalat azalir yani IS egrisi saga
kayar. b. Faiz orani azalir, para talebi artar,
ithalat artar yani LM egrisi saga kayar. c. Faiz
orani azalir, döviz talebi artar, bütçe açigi
artar, yani IS egrisinin saga kaymasi, LM
egrisinin sola kaymasindan daha fazladir. d. Reel
faiz orani ve para talebi degismez, fakat kamu
harcamalari artar yani yatay IS egrisi üzerinde
saga dogru ilerleme olur. e. Faiz orani azalir,
para talebi artar, döviz kuru yükselir yani LM
egrisi saga kayar. Cevap... Para arzinda bir
artis oldugunda faiz hadleri düser. Ulusal paraya
talep, azalir, yabanci paraya talep artar,
nominal döviz kuru yükselir, reel döviz kuru
düser. Böylece yurtiçinde üretilen mallar ucuzlar
ve dolayisiyla net ihracat artar. Böylece toplam,
planlanan harcama üretim düzeyi ve dolayisiyla
para talebi artar, faiz hadleri yükselir. IS, IS2
konumuna gelene kadar bu durum devam eder.
(Cevap A)
9
(KPSS Soru 2003) Sabit kur sisteminde, diger
veriler sabitken, asagidaki durumlarin hangisinde
ülke parasi (TL) yabanci paralar karsisinda deger
kaybeder? a. ABD Dolari Euro karsisinda deger
kazandiginda b. Yurtiçi enflasyon düstügünde c.
Yurtdisi enflasyon yükseldiginde d. Yurtiçi
enflasyon yurtdisi enflasyondan daha yüksek
oldugunda e. Yurtiçi enflasyon yurtdisi
enflasyona esitlendiginde Cevap... (Cevap
B)
10
(KPSS Soru 2005) A ülkesinin ulusal parasi
yabanci paralar karsisinda degerlendiginde bu
ülkenin dis ticareti nasil etkilenir? a.
Ithalati azalir b. Ithalati artar c. Ithalatinda
bir degisiklik olmaz d. Ihracati artar e.
Ihracatinda bir degisiklik olmaz Cevap... Ülkeni
n parasi degerlendiginde (döviz kurlari
düstügünde) ülke içindeki mallar yabancilar için
pahalilasir, ülke disindaki mallar ise yerliler
için ucuz hale gelir. Böyle bir durumda ithalat
artar, ihracat azalir. (CEVAP B)
11
(KPSS Soru 2005) Ödemeler bilançosunun
dengesinin saglanmasi için asagidaki kosullardan
hangisinin gerçeklesmesi gerekir? a. Dis borç
geri ödemesi Cari islemler bilançosu Sermaye
bilançosu 0 b. Dis borç faiz ödemesi Cari
islemler bilançosu Sermaye bilançosu0 c. Cari
islemler bilançosu Resmi rezervler 0 d. Resmi
rezervler Sermaye bilançosu 0 e. Net hata ve
noksan Cari islemler bilançosu Sermaye
bilançosu 0 Cevap... Ödemeler bilançosu a)
Cari Islemler Dengesi, b) Sermaye hareketleri ve
c) Net Hata ve Noksan Ana Hesaplarindan
olusur (CEVAP E)
12
(KPSS Soru 2006) Mundell-Fleming modeline göre
dalgali kür rejimi altindaki disa açik küçük bir
ekonomide kamu harcamalarindaki bir artis döviz
kurunu ve gelir düzeyini nasil etkiler?  
Döviz Kuru Gelir Düzeyi a. Artar Artar b.
Artar Degismez c. Degismez Artar d.
Degismez Degismez e. Degismez Azalir
13
Cevap... Mundell-Fleming modeline göre disa
açik küçük bir ekonomide dalgali kur rejiminde
kamu harcamalarindaki artis IS'yi saga kaydirir.
Para arzi sabitken para talebi artar, çünkü kisa
dönemde gelir yükselir. Ancak para arzi sabit
oldugu için yurtiçi faizler artmaya baslar ve r gt
r olur. Bu ise ülkeye sermaye girisini baslatir.
Giren sermaye döviz kurunu düsürür, yani TL deger
kazanir. Bu durumda ihracat azalir, ithalat artar
ve IS yeniden sola dogru kayar. Bu soruya
dikkat.ters ten sorulmus (CEVAP B)
14
(KPSS Soru 2006) Asagidakilerden hangisi sabit
döviz kuru rejiminde gerçeklesmez? a. Para
ikamesi b. Finansal kriz c. Bagimsiz para
politikasi d. Cari islemler açigi e. Para talebi
istikrarsizligi Cevap... Sabit döviz kuru
rejimlerinin en önemli sonucu, merkez
bankalarinin bagimsiz para politikasi
izleyememesidir. Örnegin MB faiz oranlarini
düsürmek istediginde para arzini artiracak ve
faizler düsecektir. Bu durumda ülkeden sermaye
çikisi yasanacak ve dövize olan talep artacaktir.
Bu ise döviz kurunun yükselmelerine ve TL'nin
deger kaybetmesine yol açacaktir. MB döviz
fiyatini sabitleyebilmek için piyasaya döviz
satacak ve karsiliginda yerli para alacaktir.
Böylece baslangiç artirilan para arzi yeniden
azalmis olacaktir. Aksi halde bir finansal kriz
yasanacak, para talebi istikrarsizlasacak ve para
ikamesi ortaya çikacaktir. (CEVAP C)
15
(KPSS Soru 2006) Asagidakilerden hangisi
ödemeler bilançosunun cari islemler dengesi
içinde yer almaz? a. Ithalat b. Transit
ticaret c. Dis borç faiz ödemeleri d. Dis borç
ana para geri ödemeleri e. Isçi
gelirleri Cevap... Cari Islemler Hesabinda
(CA), ithalat, ihracat tasimacilik, turizm,
insaat, finansal, ticari ve resmi hizmet
gelirleri, dogrudan yatirim ve portföy yatirim
gelirleri, transfer ödemeleri (isçi gelirleri
gibi) kalemler gösterilmektedir. Hizmetler
navlun, telif ücret ödemeleri ve faiz ödemelerini
kapsamaktadir. Dis borç ana para geri ödemesi
sermaye hesabinda gösterilmektedir. (CEVAP D)
16
(KPSS Soru 2006) Mundell-Fleming modelinde,
döviz kurunun denge döviz kurundan daha düsük
oldugu ve merkez bankasinin kuru bu düzeyde
sabitlemek istedigi varsayildiginda
asagidakilerden hangisi meydana gelir? a. IS ve
LM egrilerinde bir kayma olmaz. b. IS egrisi sola
dogru kayar. c. IS egrisi saga dogru kayar. d. LM
egrisi saga dogru kayar. e. LM egrisi sola dogru
kayar. Cevap... Döviz kurumun denge düzeyinin
altinda olmasi ve bu düzeyde sabitlenmeye
çalisilmasi sabit kur rejiminin uygulandigi
varsayimini hatirlatir. Döviz kurunun denge
seviyesinin altinda olmasi, bir döviz talep
fazlasinin varligini gösterir. Talep fazlasinin
varligi kuru yükseltme yönünde isleyecektir. MB
kuru sabitleyebilmek için piyasaya döviz
satmalidir. Bu durumda piyasadan yerli para
çekilmis olur, yani para arzi azalir. Bu durumda
LM egrisi sola kayacaktir. (CEVAP E)
17
(KPSS Soru 2009) Devalüasyonun yarattigi etki
ile ilgili asagidaki ifadelerden hangisi
dogrudur? a. Fiyatlar genellikle hemen
etkilenir, ihraç ve ithal edilen miktarlar da
fiyatlardaki degismelere hemen yanit verir. b.
Fiyatlar genellikle gecikmeli etkilenir, ihraç ve
ithal edilen miktarlar fiyatlardaki degismelere
gecikmeli yanit verir. c. Fiyatlar genellikle
gecikmeli etkilenir, ihraç ve ithal edilen
miktarlar fiyatlardaki degismelere hemen yanit
verir. d. Fiyatlar genellikle hemen etkilenir,
ihraç ve ithal edilen miktarlar fiyat
degismelerine gecikmeli yanit verir. e. Fiyatlar
üzerindeki etkisi önemsizdir, ihraç ve ithal
edilen miktarlar da etkilenmez.
18
Çözüm Devalüasyon bir ülke parasinin yapanci
paralara göre degerinin düsürülmesidir.
Devalüasyondan fiyatlar genellikle hemen
etkilenir. Devalüasyon sonucunda yurtiçi mallarin
fiyatlari, yabanci mallarin fiyatlarina göre
ucuzlamaktadir. Ancak yurtiçi fiyatlarin nispi
olarak yurtdisi fiyatlara göre ucuzlamasinin dis
ticaret üzerindeki etkisi belli bir gecikme ile
ortaya çikar. Çünkü ihraç mallarinin yabanci
paralar cinsinden ucuzlamasina ragmen yeni
ticaret baglantilarin yapilarak ihracatin
arttirilmasi belli bir zaman alir. Ayrica,
önceden yapilmis sözlesmelere bagli olarak devam
eden baglantilarin yeni kurdan hesaplanmasi
ihracat gelirlerinin düsmesine neden olur.
Dolayisiyla döviz kazancinin artmasi belli bir
süre gerektirecektir. Yani dis ticaret bilançosu
üzerindeki olumlu etki gecikmeli olarak ortaya
çikacaktir. Dis ticaret bilançosun üzerinde
devalüasyon sonucunda ortaya çikan önce olumsuz
sonra olumlu etkinin seyrinin J harfine
benzetilmesi nedeniyle bu duruma J Egrisi Etkisi
denilmektedir. Cevap, D seçenegidir.
19
Devalüasyonun döviz tasarrufu saglayici etkisinin
büyük olabilmesi asagidakilerden hangisine
baglidir? (KIK 2003) a. Ithal mallari talep
egrisinin daha yatik olmasina b. Ithal mallari
talep egrisinin daha dik olmasina c. Yabancilarin
talebinin azaltilmasina d. Yabancilarin talep
esnekliginin düsük olmasina e. Yabancilarin talep
esnekliginin sabit olmasina Dogru Cevap A
Sikkidir.
20
Keynesgil yaklasima göre, faiz oranindaki bir
düsüsün ödemeler bilançosunda yaratacagi sonuç
ile ilgili asagidakilerden hangisi dogrudur? (KIK
2003) a. Yatirimlar, milli gelir ve ithalat
artar sermaye hesabi açik verir. b. Yatirimlar
ve milli gelir artar, ithalat azalir, sermaye
hesabi fazla verir. c. Yatirimlar azalir, milli
gelir ve ithalat artar cari islemler hesabi
fazla verir. d. Yatirimlar azalir, milli gelir ve
ithalat artar cari islemler hesabi açik
verir. e. Yatirimlar ve ithalat azalir, milli
gelir artar cari islemler hesabi fazla
verir. Dogru Cevap A sikkidir.
21
Disa açik bir ekonomide, hükümetin siki para
politikasi uygulamasi sonucu faizler, ulusal
paranin degeri ve dis ticaret açigi nasil
degisir?(Ziraat bank 2007) Faizler Yerli
Para degeri Dis Tic. Açigi a. Yükselir Düser Az
alir b. Yükselir Düser Artar c.
Düser Düser Azalir d. Yükselir Yükselir Artar
e. Yükselir Yükselir Azalir
Dogru cevap D Sikkidir.
22
Hem ABD hem de Türkiye dis ticaret dengesine
sahipken, ABD dolarinin TLye göre deger
kazanmasi sonucunda asagidakilerden hangisi
gerçeklesir? a. ABDde dis ticaret fazlasi
ortaya çikar b. Türkiyede dis ticaret fazlasi
ortaya çikar c. Türkiyede dis ticaret açigi
ortaya çikar d. Her iki ülkede de dis ticaret
açigi ortaya çikar e. Her iki ülkede de dis
ticaret fazlasi ortaya çikar Dogru cevap B
sikkidir.
23
(No Transcript)
24
(No Transcript)