YANGIN ve HUKUK

1
YANGIN ve HUKUK

• Av. Devrim KARAKÜLAH
• ADBID Genel Sekreteri
• www.devrimhukuk.com
• info_at_devrimhukuk.com

2
TANIMLAR

• YanginAtesin kontrol disi gelisip etrafina
  zarar vermesidir.
• KundaklamaInsanin kendi özgür iradesi ile
  etrafa zarar vermek amaciyla olusturdugu
  yangindir.
• Kaza yanginiKaza sonucu olusan ve kontrolden
  çikip etrafina zarar veren ates olarak
  adlanmistir.

3
YANGIN ve CEZA HUKUKU

• Türk Ceza Kanunu
• Ceza Kanununun amaci
• MADDE 1. - (1) Ceza Kanununun amaci kisi hak ve
  özgürlüklerini, kamu düzen ve güvenligini, hukuk
  devletini, kamu sagligini ve çevreyi, toplum
  barisini korumak, suç islenmesini önlemektir.
  Kanunda, bu amacin gerçeklestirilmesi için ceza
  sorumlulugunun temel esaslari ile suçlar, ceza ve
  güvenlik tedbirlerinin türleri düzenlenmistir.

4
YANGIN ve CEZA HUKUKU

• SUÇUN UNSURLARI
• Kanunîlik
• Maddi unsur
• Manevi unsur

5
YANGIN ve CEZA HUKUKU

• SUÇUN UNSURLARI
• Kanunîlik
• Suçta ve cezada kanunîlik ilkesi
• MADDE 2 - (1) Kanunun açikça suç saymadigi bir
  fiil için kimseye ceza verilemez ve güvenlik
  tedbiri uygulanamaz. Kanunda yazili cezalardan ve
  güvenlik tedbirlerinden baska bir ceza ve
  güvenlik tedbirine hükmolunamaz.
• (2) Idarenin düzenleyici islemleriyle suç ve
  ceza konulamaz.
• (3) Kanunlarin suç ve ceza içeren hükümlerinin
  uygulanmasinda kiyas yapilamaz. Suç ve ceza
  içeren hükümler, kiyasa yol açacak biçimde genis
  yorumlanamaz.

6
YANGIN ve CEZA HUKUKU

• SUÇUN UNSURLARI
• Maddi unsur

7
YANGIN ve CEZA HUKUKU

• SUÇUN UNSURLARI
• Manevi unsur
• Kast
• MADDE 21 - (1) Suçun olusmasi kastin varligina
  baglidir. Kast, suçun kanunî tanimindaki
  unsurlarin bilerek ve istenerek
  gerçeklestirilmesidir.
• (2) Kisinin, suçun kanunî tanimindaki unsurlarin
  gerçeklesebilecegini öngörmesine ragmen, fiili
  islemesi hâlinde olasi kast vardir. Bu hâlde,
  agirlastirilmis müebbet hapis cezasini gerektiren
  suçlarda müebbet hapis cezasina, müebbet hapis
  cezasini gerektiren suçlarda yirmi yildan yirmi
  bes yila kadar hapis cezasina hükmolunur diger
  suçlarda ise temel ceza üçte birden yarisina
  kadar indirilir.

8
YANGIN ve CEZA HUKUKU

• SUÇUN UNSURLARI
• Manevi unsur
• Taksir
• MADDE 22. - (1) Taksirle islenen fiiller, kanunun
  açikça belirttigi hâllerde cezalandirilir.
• (2) Taksir, dikkat ve özen yükümlülügüne
  aykirilik dolayisiyla, bir davranisin suçun
  kanunî taniminda belirtilen neticesi
  öngörülmeyerek gerçeklestirilmesidir.
• (3) Kisinin öngördügü neticeyi istememesine
  karsin, neticenin meydana gelmesi hâlinde
  bilinçli taksir vardir bu hâlde taksirli suça
  iliskin ceza üçte birden yarisina kadar
  artirilir.
• (4) Taksirle islenen suçtan dolayi verilecek
  olan ceza failin kusuruna göre belirlenir.
• (5) Birden fazla kisinin taksirle isledigi
  suçlarda, herkes kendi kusurundan dolayi sorumlu
  olur. Her failin cezasi kusuruna göre ayri ayri
  belirlenir.
• (6) Taksirli hareket sonucu neden olunan netice,
  münhasiran failin kisisel ve ailevî durumu
  bakimindan, artik bir cezanin hükmedilmesini
  gereksiz kilacak derecede magdur olmasina yol
  açmissa ceza verilmez bilinçli taksir hâlinde
  verilecek ceza yaridan altida bire kadar
  indirilebilir.

9
TCKda YANGIN SUÇU

• Genel güvenligin kasten tehlikeye sokulmasi
• MADDE 170. - (1) Kisilerin hayati, sagligi veya
  malvarligi bakimindan tehlikeli olacak biçimde ya
  da kisilerde korku, kaygi veya panik
  yaratabilecek tarzda
• a) Yangin çikaran,
• b) Bina çökmesine, toprak kaymasina, çig
  düsmesine, sel veya taskina neden olan,
• c) Silâhla ates eden veya patlayici madde
  kullanan,
• Kisi, alti aydan üç yila kadar hapis cezasi ile
  cezalandirilir.
• (2) Yangin, bina çökmesi, toprak kaymasi, çig
  düsmesi, sel veya taskin tehlikesine neden olan
  kisi, üç aydan bir yila kadar hapis veya adlî
  para cezasi ile cezalandirilir.

10
TCKda YANGIN SUÇU

• Genel güvenligin taksirle tehlikeye sokulmasi
• MADDE 171. - Taksirle
• a) Yangina,
• b) Bina çökmesine, toprak kaymasina, çig
  düsmesine, sel veya taskina,
• Neden olan kisi, fiilin baskalarinin hayati,
  sagligi veya malvarligi bakimindan tehlikeli
  olmasi hâlinde, üç aydan bir yila kadar hapis
  cezasi ile cezalandirilir.

11
YANGIN SUÇU

• Orman Kanunu
• MADDE 76 - a) Devlet ormanlarinda Orman
  Idaresince belirlenen konak yerlerinden baska
  yerlerde gecelemek,
• b) Ormanlarda izin verilen ve ocak yeri olarak
  belirlenen yerler disinda ates yakmak veya izin
  verilen yerlerde yakilan atesi söndürmeden
  mahalli terketmek,
• c) Ormanlara sönmemis sigara veya yangina
  dolayli olarak yol açabilecek madde atmak,
• d) Ormanlara dört kilometre mesafede veya bu
  Kanunun 31 inci ve 32 nci maddeleri kapsamina
  giren köyler hudutlari içinde aniz veya benzeri
  bitki örtüsü yakmak, yasaktir.

12
YANGIN SUÇU

• Orman Kanunu
• MADDE 110 -
• 76 nci maddenin (a) bendinde belirtilen fiili
  isleyenlere elli Türk Lirasi idarî para cezasi
  verilir.
• 76 nci maddenin (b), (c) ve (d) bentlerinde
  belirtilen fiilleri isleyenler hakkinda bir
  yildan üç yila kadar hapis ve adlî para cezasina
  hükmolunur.
• Dikkat ve özen yükümlülügüne aykiri olarak orman
  yanginina sebebiyet verenler iki yildan yedi yila
  kadar hapis cezasi ile cezalandirilir. Ancak
  failin yanginin söndürülmesine ve etkilerinin
  azaltilmasina yönelik çabalari veya meydana gelen
  zararin azligi göz önünde bulundurularak,
  verilecek ceza yarisina kadar indirilir. Zararin
  belirlenmesinde yangin sonucu tamamen yanan agaç
  ve agaççiklarin degeri, kismen yanan agaç ve
  agaççiklarin degerinde meydana gelen azalma, alt
  tabaka orman örtüsünün yanmasi nedeniyle olusan
  zarar ve topragin humuslu tabakasinin yanmasi
  nedeniyle meydana gelen verim kaybi dikkate
  alinir.
• Kasten orman yakan kisi, on yildan az olmamak
  üzere hapis ve onbin güne kadar adlî para cezasi
  ile cezalandirilir.
• Devletin güvenligine karsi suç islemek amaciyla
  kurulmus bir örgütün faaliyeti çerçevesinde
  devlet ormanlarini yakan kisi müebbet hapis ve
  yirmibin güne kadar adlî para cezasi ile
  cezalandirilir.
• Bu maddede yazili suçlarin islenmesi sebebiyle,
  ölüm veya yaralanmanin meydana gelmesi halinde,
  ayrica bu suçlardan dolayi cezaya hükmolunur.

13
YANGIN MEVZUATI

• Büyüksehir Belediyesi Kanunu
• MADDE 7 - Büyüksehir belediyesinin görev, yetki
  ve sorumluluklari sunlardir
• .....
• u) Il düzeyinde yapilan planlara uygun olarak,
  dogal afetlerle ilgili planlamalari ve diger
  hazirliklari büyüksehir ölçeginde yapmak
  gerektiginde diger afet bölgelerine araç, gereç
  ve malzeme destegi vermek itfaiye ve acil yardim
  hizmetlerini yürütmek patlayici ve yanici madde
  üretim ve depolama yerlerini tespit etmek, konut,
  isyeri, eglence yeri, fabrika ve sanayi
  kuruluslari ile kamu kuruluslarini yangina ve
  diger afetlere karsi alinacak önlemler yönünden
  denetlemek, bu konuda mevzuatin gerektirdigi izin
  ve ruhsatlari vermek.

14
YANGIN MEVZUATI

• Belediye Kanunu
• Itfaiye
• MADDE 52.- Itfaiye teskilatinin çalisma usul ve
  esaslari, çalisanlarin görev ve yetkileri,
  memurluga alinmasi için tasimalari gereken
  nitelikler, alacaklari meslek içi egitim, görevde
  yükselme, meslekten çikarilma, giyecekleri
  kiyafet ve savunma amaçli olarak kullanacaklari
  aletler ile itfaiye teskilatinda hizmet
  gereklerine göre olusturulacak birimler, Içisleri
  Bakanligi tarafindan çikarilacak yönetmelikle
  düzenlenir. Belediye bu yönetmelige aykiri
  olmamak üzere ek düzenlemeler yapabilir.
• Itfaiye hizmetleri kesintisiz olarak yürütülür.
  Itfaiye personelinin çalisma süresi ve saatleri
  657 sayili Devlet Memurlari Kanununda belirtilen
  çalisma süre ve saatlerine bagli olmaksizin,
  hizmetin aksatilmadan yürütülmesini saglayacak
  sekilde düzenlenir. Belediye itfaiye teskilatinda
  fiilen çalisanlara fazla mesai ücreti olarak yili
  bütçe kanununda belirlenen üst siniri asmamak
  kaydiyla belediye meclisi karari ile tespit
  edilen maktu tutar ödenir.

15
YANGIN MEVZUATI

• Belediye Kanunu
• Acil durum planlamasi
• MADDE 53.- Belediye yangin, sanayi kazalari,
  deprem ve diger dogal afetlerden korunmak veya
  bunlarin zararlarini azaltmak amaciyla beldenin
  özelliklerini de dikkate alarak gerekli afet ve
  acil durum planlarini yapar, ekip ve donanimi
  hazirlar.
• Acil durum planlarinin hazirlanmasinda varsa il
  ölçegindeki diger acil durum planlariyla da
  koordinasyon saglanir ve ilgili bakanlik, kamu
  kuruluslari, meslek tesekkülleriyle
  üniversitelerin ve diger mahalli idarelerin
  görüsleri alinir.
• Planlar dogrultusunda halkin egitimi için gerekli
  önlemler alinarak ikinci fikrada sayilan
  idareler, kurumlar ve örgütlerle ortak programlar
  yapilabilir.
• Belediye, belediye sinirlari disinda yangin ve
  dogal afetler meydana gelmesi durumunda, bu
  bölgelere gerekli yardim ve destek saglayabilir.

16
YANGIN MEVZUATI

• Il Özel Idaresi Kanunu
• Acil durum planlamasi
• MADDE 69 - Il özel idaresi, yangin, sanayi
  kazalari, deprem ve diger dogal afetlerden
  korunmak veya bunlarin zararlarini azaltmak
  amaciyla ilin özelliklerini de dikkate alarak
  gerekli afet ve acil durum planlarini yapar, ekip
  ve donanimi hazirlar.
• Acil durum planlarinin hazirlanmasinda varsa il
  ölçegindeki diger acil durum planlariyla da
  koordinasyon saglanir ve ilgili bakanlik, kamu
  kuruluslari, meslek tesekkülleriyle
  üniversitelerin ve diger mahalli idarelerin
  görüsleri alinir.
• Planlar dogrultusunda halkin egitimi için gerekli
  önlemler alinarak ikinci fikrada sayilan
  idareler, kurumlar ve örgütlerle ortak programlar
  yapilabilir.
• Il özel idaresi, il disinda yangin ve dogal
  afetler meydana gelmesi durumunda, bu bölgelere
  gerekli yardim ve destek saglayabilir.

17
YANGIN MEVZUATI

• Orman Genel Müdürlügü Teskilat Ve Görevleri
  Hakkinda Kanun Hükmünde Kararnamenin
  Degistirilerek Kabulü Hakkinda Kanun
• Görev
• MADDE 2 - Genel Müdürlügün görevleri sunlardir
• a) Ormanlarin gelistirilmesini, usulsüz ve
  kanunsuz müdahalelere, tabiî afetlere,
  yanginlara, muhtelif zararlilara karsi
  korunmasini ve gerekli kontrolleri saglamak,
• .....

18
YANGIN MEVZUATI

• Orman Genel Müdürlügü Teskilat Ve Görevleri
  Hakkinda Kanun Hükmünde Kararnamenin
  Degistirilerek Kabulü Hakkinda Kanun
• Anahizmet birimleri
• MADDE 6 - Genel Müdürlügün anahizmet birimleri
  sunlardir
• a) Orman Koruma ve Yanginla Mücadele Dairesi
  Baskanligi,
• .....

19
YANGIN MEVZUATI

• Orman Genel Müdürlügü Teskilat Ve Görevleri
  Hakkinda Kanun Hükmünde Kararnamenin
  Degistirilerek Kabulü Hakkinda Kanun
• Orman Koruma ve Yanginla Mücadele Dairesi
  Baskanligi
• MADDE 7 - Orman Koruma ve Yanginla Mücadele
  Dairesi Baskanliginin görevleri sunlardir
• a) Ormanlari usulsüz müdahalelerden korumak,
• b) Ormanlarda tahribata yol açan hastalik ve her
  çesit orman zararlilarini önlemek ve bunlarla
  mücadele etmek,
• c) Ormanlarda ve orman içindeki otlak, yaylak ve
  kislaklardaki otlatmayi düzenlemek,
• d) Orman yanginlarini önlemek ve mücadele
  amaciyla plan ve programlar hazirlamak, araç,
  gereç temin etmek, tesislerin kurulmasini
  saglamak ve gerekli diger tedbirleri almak,
• e) Orman yanginlari ile mücadele için kurum içi
  ve kurum disi kuruluslarla isbirligini, halkin
  uyarilmasini ve aydinlatilmasini saglamak,
• f) Genel Müdürlükçe verilecek benzeri görevleri
  yapmak.

20
YANGIN MEVZUATI

• Köy Kanunu
• MADDE 36 - Muhtarin görecegi Devlet isleri
  sunlardir
• .....
• 12 - Köy siniri içinde yangin ve sel olursa
  köylüleri toplayip söndürmege ve çevirmege
  çalismak, (orman yanginlarinda sinirdan disari
  olsa dahi yardima mecburdurlar)
• .....

21
YANGIN MEVZUATI

• Sivil Savunma Kanunu
• Sivil Savunmanin Tarifi ve Sümulü
• MADDE 1 - Sivil Savunma düsman taarruzlarina
  tabii afetler ve büyük yanginlara karsi halkin
  can ve mal kaybinin asgari hadde indirilmesi,
  hayati ehemmiyeti haiz her türlü resmî ve hususi
  tesis ve tesekküllerin korunmasi ve
  faaliyetlerinin idamesi için âcil tamir ve
  islahi, savunma gayretlerinin sivil halk
  tarafindan âzami surette desteklenmesi ve cephe
  gerisi mâneviyatinin muhafazasi maksadiyle
  alinacak her türlü silâhsiz koruyucu ve kurtarici
  tedbir ve faaliyetleri ihtiva eder.

22
YANGIN MEVZUATI

• Türkiye Sivil Havacilik Kanunu
• Güvenlik Tedbirleri
• MADDE 40 - Ulastirma Bakanligi, kamu ve özel
  havaalanlarinda can ve mal güvenliginin
  saglanmasi, yolcu ve esya trafiginin güvenlik
  içinde yürütülmesi, yangin vesair tehlikelere
  karsi korunmasi amaci ile gereken önlemleri alir,
  aldirir ve denetler. Bu görevin yerine
  getirilmesinde Içisleri, Gümrük ve Tekel, Saglik
  ve Sosyal Yardim bakanliklari, Ulastirma
  Bakanligina gereken destegi saglar ve
  isbirliginde bulunur.
• 10.06.1982 tarih ve 2677 sayili Sivil Hava
  Meydanlari, Limanlar ve Sinir Kapilarinda Görev
  ve Hizmetlerin Yürütülmesi Hakkinda Kanun
  hükümleri saklidir.

23
YANGIN MEVZUATI

• Deniz Çevresinin Petrol ve Diger Zararli
  Maddelerle Kirlenmesinde Acil Durumlarda Müdahale
  ve Zararlarin Tazmini Esaslarina Dair Kanun
• (Kanun No 5312)

24
YANGIN MEVZUATI

• AFETLERE ILISKIN ACILYARDIM TESKILATI VE PLANLAMA
  ESASLARINA DAIR YÖNETMELIK
• ASKERI YASAK BÖLGELER VE GÜVENLIK BÖLGELERI
  YÖNETMELIGI
• BELEDIYE ITFAIYE YÖNETMELIGI
• BINALARIN YANGINDAN KORUNMASI HAKKINDA YÖNETMELIK
• DENIZ ÇEVRESININ PETROL VE DIGER ZARARLI
  MADDELERLE KIRLENMESINDE ACIL DURUMLARDA MÜDAHALE
  VE ZARARLARIN TAZMINI ESASLARINA DAIR KANUNUN
  UYGULAMA YÖNETMELIGI
• ISYERI AÇMA VE ÇALISMA RUHSATLARINA ILISKIN
  YÖNETMELIK
• JANDARMA TESKILATI GÖREV VE YETKILERI YÖNETMELIGI

25
YANGIN MEVZUATI

• KARADA ÇIKABILECEK YANGINLARLA, DENIZ, LIMAN VEYA
  KIYIDA ÇIKIP KARAYA ULASABILECEK VE YAYILABILECEK
  VEYA KARADA ÇIKIP KIYI LIMAN VE DENIZE
  ULASABILECEK YANGINLARA KARSI ALINABILECEK
  ÖNLEME, SÖNDÜRME VE KURTARMA TEDBIRLERI HAKKINDA
  YÖNETMELIK
• KARAYOLLARI TRAFIK YÖNETMELIGI
• ORGANIZE SANAYI BÖLGELERI UYGULAMA YÖNETMELIGI
• ORMAN YANGINLARININ ÖNLENMESI VE SÖNDÜRÜLMESINDE
  GÖREVLILERIN GÖRECEKLERI ISLER HAKKINDA
  YÖNETMELIK
• SABOTAJLARA KARSI KORUMA YÖNETMELIGI
• SIVIL HAVA MEYDANLARI, LIMANLAR VE SINIR
  KAPILARINDA GÜVENLIGIN SAGLANMASI, GÖREV VE
  HIZMETLERIN YÜRÜTÜLMESI HAKKINDA YÖNETMELIK