Slayt 1

1
DEMANS
Prof. Dr. KAYNAK SELEKLER Hacettepe Üniversitesi
Tip Fakültesi Nöroloji Anabilim Dali Emekli
Ögretim Üyesi
2
GPs' attitudes, awareness, and practice regarding
early diagnosis of dementia Shamai et al,
British Journal of General Practice,
201060,e360-e365(6)

• 8 BÖLGEDEKI 1011 GPnin DEGERLENDIRMESI
• YASLI GPler
• DEMANS TANISI ve HASTAYA VERILECEK TAVSIYELER
  HAKKINDA EMIN.
• FAKAT, ERKEN TANININ FAYDASI HAKKINDA SÜPHELILER
  ve DEMANSLI HASTALARA YAPILAN HARCAMALARIN ELDE
  EDILEN YARARA GÖRE- KAYNAK ISRAFI OLDUGUNU
  DÜSÜNÜYORLAR
• GENÇ GPler
• DAHA OLUMLU YAKLASIYORLAR ve HASTANIN YASAM
  KALITESINI ARTIRMAK IÇIN DAHA FAZLA SEYLER
  YAPILMASINI GEREKTIGINI DÜSÜNÜYORLAR.
• GENEL OLARAK GPLER
• DEMANS HAKKINDA TEMEL ve KALITELI EGITIM
  VERILMEDIGINI ve DEMANS HAKKINDA KI BILGILERININ
  AZ OLDUGUNU BELIRTIYORLAR.

3
ALZHEIMER HASTALIGI

• GENELEKSEL BIR HASTALIK MI?
• YASLANMANIN ABARTILI BIR SONUCU MU?

4

• Herkes uzun yasamak istiyor ama
• kimse yaslanmak istemiyor
• J Swift

1667-1745
5

• YASLANMADAN
• AKILLANMAYI ÇOK
• ISTERDIM
• Bernard Shaw

6
DEMANS

• HASTANIN SOSYAL VE MESLEKI YASANTISINI
  ETKILEYECEK ve ESKI YASANTISINA GÖRE GERILEMEYE
  YOL ACACAK DERECEDE KOGNITIF (BILISSEL)
  FONKSIYONLARDA ILERLEYICI BOZULMA

7

Eger insan ömrü uzamasaydi Alzheimer Hastaligi
tip literatüründe ender rastlanan
ilginç bir hastalik olarak kalacakti.
Konrad ve Ulrike Maurer
8
ABDde 65 yas üzerindeki insanlarin sayisi
gt 65 yas üstü insan sayisi (milyon)
Yil
9
Avrupa'da ve dünyada yasam süreleri
Yasli nüfus halen 600 milyon 2050 yilinda 2
milyar olacak
10
Türkiyede Dogumda Beklenen Yasam Süreleri ve
Gelecek Için Tahmini Degerler (1960 2030)
11

• DÜNYA ÇAPINDA YAPILAN BIR ÇALISMADA,
• HALEN KABACA 24.3 MILYON DEMANS HASTASI OLDUGU VE
  HER YIL 4.6 MILYON YENI OLGU EKLENDIGI
  HESAPLANMISTIR
• BU RAKAMLAR HER 7 SANIYEDE BIR YENI DEMANS VAKASI
  EKLENDIGI ANLAMINA GELMEKTEDIR.
• DEMANS HASTASI SAYISININ HERHANGI BIR ÖNLEYICI
  VEYA IYILESTIRICI TEDAVI YÖNTEMI GELISTIRILMEDIGI
  TAKDIRDE, 2040 ITIBARIYLE 81.1 MILYON OLMASI
  BEKLENMEKTEDIR.

Lancet. 2005 366 21122117
12
(No Transcript)
13
DEMANSLARIN SINIFLANDIRMASII. PRIMER
DEGENERATIF DEMANSLARA. Temporoparietal
tutuluma yatkinlik ALZHEIMER
HASTALIGIB. Frontotemporal tutuluma
yatkinlik FRONTOTEMPORAL DEMANSLAR
PICK HASTALIGI
FRONTAL LOB DEGENERASYONU
FTDAMYOTROFIK LATERAL SKLEROZ
KORTIKOBAZAL DEGENERASYON
DIGERLERI
14
C Subkortikal tutuluma yatkinlik
HUNTINGTON HASTALIGI PROGRESIF
SUPRANUKLER PARALIZI SHY-DRAGER SENDROMU
MULTIPL SISTEM ATROFISI WILSON
HASTALIGI PROGRESIF SUBKORTIKAL GLIOSIS
HALLORVARDEN SPATZ HASTALIGI
NÖROAKANTOSITOSIS STRIATONIGRAL
DEGENERASYOND. Diger yerlesim veya tipte
demanslar LEWY CISIMCIKLI DEMANS
PARKINSON HASTALIGI ve DEMANS
15
II.VASKÜLER DEMANSLARMULTI-INFARKT
DEMANSSTRATEJIK OLARAK YERLESMIS INFARKT ve
DEMANSSUBKORTIKAL KÜÇÜK DAMAR HASTALIGI
Laküner durum Binswanger HastaligiISKEMIK
HIPOKSIK DEMANSMIKST TIP DEMANS
16

• III. SEKONDER DEMANSLAR
• NORMAL BASINÇLI HIDROSEFALI
• METABOLIK BOZUKLUKLAR
• Karaciger yetmezligi
• Hipotiroidi, Hipertiroidi
• Cushing hastaligi
• Böbrek yezmezligi, dializ demans
• BESLENME BOZUKLUKLARI
• Vitamin (B1 B12 ) yetersizlikleri
• INTOKSIKASYONLAR
• Kronik ilaç alimi
• Alkol
• Endüstriyel - çevresel toksinler

17

• INFEKSIYONLAR
• Creutz feldt-Jacob hastaligi
• Borelia
• Nörosifiliz
• AIDS
• Herpetik ensefalopati
• Diger infeksiyonlar
• BEYIN TÜMÖRLERI
• TRAVMA
• PARANEOPLASTIK SENDROM
• IV. DIGER DEMANSLAR

18
ALZHEIMER HASTALIGInda ETKILENEN ALANLAR
BILISSEL ISLEVLER
DAVRANIS
GÜNLÜK YASAM ISLEVLERI
19
KOGNITIF FONKSIYONLAR

• HAFIZA
• DIKKAT
• LISAN
• YÜRÜTÜCÜ FONKSIYONLAR
• GÖRSEL UZAYSAL BECERILER
• PRAKSI (DÜSÜNSEL BÖLÜM)

20
HAFIZA OLUSTURMA

• 1. KAYIT-PEKISTIRME
• 2. DEPOLAMA (SAKLAMA)
• 3.HATIRLAMA (GERI ÇAGIRMA)

21
Alzheimer Hastaliginin Klinik Evreleri
22
ALZHEIMER KLINIK TABLO
23
BILISSEL YASAM
AKTIVITELERI DAVRANISSAL
HAFIF EVRE UNUTKANLIK MESLEK ANKSIETE
HAFIF EVRE ÖGRENME GÜÇLÜGÜ ALISVERIS HUZURSUZLUK
HAFIF EVRE SÖZCÜK BULMA EV ISLERI IÇE KAPANMA
HAFIF EVRE PROBLEM ÇÖZME OKUMA DEPRESYON
HAFIF EVRE YARGILAMA KARAR VERME YAZMA APATI
HAFIF EVRE DIKKAT HOBILER UYKUSUZLUK
ORTA EVRE BELLEK (Yakin-Uzak) ULASIM AJITASYON
ORTA EVRE LISAN GIYINME AGRESYON
ORTA EVRE YÖNELIM SOYUNMA HALUSINASYON
ORTA EVRE GÖRSEL-MEKANSAL ISLEVLER BAKIM HEZEYANLAR
ORTA EVRE APRAKSI TEMIZLIK INKAR
AGIR EVRE BILISSSEL ISLEVLERDE TAM YIKIM BAGIMSIZ HAREKETLERDE KAYIP YANITSIZLIK
AGIR EVRE MÜTIZM ILETISIM YOKLUGU
AGIR EVRE YATAGA BAGIMLILIK
24
BILISSEL YASAM
AKTIVITELERI DAVRANISSAL
HAFIF EVRE UNUTKANLIK MESLEK ANKSIETE
HAFIF EVRE ÖGRENME GÜÇLÜGÜ ALISVERIS HUZURSUZLUK
HAFIF EVRE SÖZCÜK BULMA EV ISLERI IÇE KAPANMA
HAFIF EVRE PROBLEM ÇÖZME OKUMA DEPRESYON
HAFIF EVRE YARGILAMA KARAR VERME YAZMA APATI
HAFIF EVRE DIKKAT HOBILER UYKUSUZLUK
ORTA EVRE BELLEK (Yakin-Uzak) ULASIM AJITASYON
ORTA EVRE LISAN GIYINME AGRESYON
ORTA EVRE YÖNELIM SOYUNMA HALUSINASYON
ORTA EVRE GÖRSEL-MEKANSAL ISLEVLER BAKIM HEZEYANLAR
ORTA EVRE APRAKSI TEMIZLIK INKAR
AGIR EVRE BILISSSEL ISLEVLERDE TAM YIKIM BAGIMSIZ HAREKETLERDE KAYIP YANITSIZLIK
AGIR EVRE MÜTIZM ILETISIM YOKLUGU
AGIR EVRE YATAGA BAGIMLILIK
25
Demansta küme semptomlari
Agresif davranislar Fiziksel agresyon Verbal
agresyon
Ajitasyon
Uyku bozukluklari Tekrarlayan hareketler
Apati
Kesilme Ilgi Azligi Motivasyon yoklugu
Halusinasyonlar Hezeyanlar
Üzüntü Aglamalar Ümitsizlik Öz güvende
azalma Anksiyete Suçluluk
Psikoz
Depresyon
26
(No Transcript)
27
PATOLOJI

• 1.SENIL PLAKLAR
• 2.NÖROFIBRILER YUMAKLAR
• 3.NÖRON KAYBI
• 4.SINAPS KAYBI
• 5.GRONULOVAKUOLER DEJENERASYON
• 6.ARTERIOSKLEROTIK DEGISIKLIKLER

28
PATOLOJIK DEGISIKLIKLER
29
(No Transcript)
30
(No Transcript)
31
ALZHEIMER TANISI

• Hasta hikayesi
• Fizik ve nörolojik muayene
• Laboratuvar testleri
• Görüntüleme yöntemleri
• Nöropsikolojik testler
• Tani kriterleri(DSM-IIIR tanimi, NINCDS-ADRDA ve
  DSM-IV tani kriterleri)

32
Demans hastasinin degerlendirilmesinde
kullanilacak rutin testler

• Tam kan sayimi
• Serum elektrolitleri
• Glukoz, BUN/kreatinin
• Serum vitamin B12 seviyesi
• Depresyon taramasi
• Karaciger fonksiyon testleri
• Tiroid fonksiyon testleri

33
DSM-IV kriterlerine göre Alzheimer tipi demans
(American Psychiatric Association, 1994)

• Birden çok alanda kognitif kayip gelismesi
• Hafiza bozukluklari
• Asagidakilerden en az bir tanesi
• Afazi
• Apraksi
• Agnozi
• Planlama, organizasyon, siralama gibi eksekütif
  fonksiyonlarda bozulma
• Yavas, ilerleyici kognitif ve fonksiyonel
  gerileme ile giden bir seyir
• Hastanin sosyal ve mesleki yasantisini
  etkileyecek ve eski yasantisina göre gerilemeye
  yol açacak bir kayip
• Diger demans nedenleri ekarte edilmis olacak
  (tibbi, nörolojik, psikiyatrik)

34
(No Transcript)
35
(No Transcript)
36
ALZHEIMERin ERKEN TANISI

• -GÖRÜNTÜLEME YÖNTEMLERI
• MRI, fMRI, PET(FDG, PIB,FDDNP )
• -BOS TETKIKI
• BETA AMILOID ve TAU DÜZEYLERI
• -APOE TAYINI
• -NÖROPSIKOLOJIK TESTLER

36
37
AH ve KONTROLLERDE PIB
38
AH,HKB ve KONTROLLERDE PIB
39
FDDNP ile PET 2-(1-6-(2-F-18fluoroethyl)(me
thyl)amino-2-naphthylethylidene)malononitrile
(FDDNP)
40
TEDAVI EDILEBILIR DEMANS NEDENLERI

• Depresyon
• Vasküler demans
• Ilaç, toksinler,alkol
• Kafa içi yer kaplayan olusumlar
• Anoksi
• Kafa travmasi
• Normal basinçli hidrosefali
• Infeksiyonlar (Sifiliz, memenjitler,
  ensefalitler)
• Beslenme bozukluklari-Vitamin yetmezlikleri (B1,
  B12, Folik asit yetmezlikleri)
• Metabolik bozukluklar (Hipotiroidi, renal
  hastaliklar, Karaciger yetmezligi

41
AH'nda Potansiyel Tedavi Sonlanim Noktalari
Iyilesme
Sabit kalma
Fonksiyonel kapasite
Hastalik seyrinin yavaslamasi
Tedavi
Semptomatik faydalanma
Hastaligin seyri
Zaman
42
HAFIF-ORTA EVRE AH ILAÇ TEDAVISI

• ASETILKOLINESTERAZ INHIBITÖRLERI
• Donepezil (5 mg, 10 mg )
• Rivastigmine (1.5mg, 3 mg,4.5mg,6mg)
• Galantamine (8 mg, 12 mg)

43
ORTA-AGIR EVRE ALZHEIMER HASTALIGI ILAÇ TEDAVISI

• NMDA RESEPTÖR ANTAGONISTLERI
• Memantin 10 mg
• KOMBINASYON TEDAVISI
• Asetilkolin esteraz inhibitörlerimemantin

44
(No Transcript)
45
Yaslilik unutkanligi ve Alzheimer Hastaligi ayirt
edilebilir mi?

• Her zaman bu ayirim yapilamayabilir ancak bazi
  ipuçlari vardir
• Hafiza,
• yeni bilgilerin kaydedilmesi
• bilgilerin pekistirilip saklanmasi (depolama) ve
• kaydedilip depo edilen bu bilgilerin gerektiginde
  geri çagrilip hatirlanmasi seklinde çalisir
• Alzheimer hastalari, hastaligin beyinde tahribat
  yaptigi yere bagli olarak, yeni seyler
  ögrenemezler, yeni hafiza olusturamazlar. Fakat
  uzak hafizaya ait eski bilgiler, olaylar
  hatirlanabilir

46
Yaslilik unutkanligi ve Alzheimer Hastaligi ayirt
edilebilir mi?(2)

• Unutkanligi olan bir yasli kisi,
• günlük hayatinda yeni seyler ögrenebiliyorsa,
• unutkanlik günlük hayatini etkilemiyorsa,
• ilerleyici degilse,
• unutkanligi muhtemelen Alzheimer hastaligina
  bagli degildir.
• Süpheli durumlarda bir uzmanin unutkanligi olan
  kisiyi incelemesi uygundur.

47
Yasli Bireylerde Yapilan Epidemiyolojik
Çalismalarda Bildirilen Risk Faktörleri

• Vasküler risk faktörleri
• ApoE4
• Serum homosistein yüksekligi
• Hipertansiyon
• Diabetes mellitus
• Ateroskleroz
• Inme
• Kolesterol yüksekligi
• Diyette yag alimi
• Sigara
• Alkolizm

• Yaslanma
• Cinsiyet
• Depresyon
• Kafa travmasi / bilinç kaybi
• Düsük egitim düzeyi

48
ALZHEIMERI ÖNE ALAN FAKTÖRLER

• VASKÜLER RISK FAKTÖRLERI
• METABOLIK BOZUKLUKLAR
• GENETIK ve ÇEVRESEL FAKTÖRLER
• DEPRESYON
• ENFLAMASYON
• DIGERLERI?

(Alzheimerin baslangicinin 5 yil
ertelenebilmesi durumunda hastalik prevelansi 50
azalacaktir.)
48
48
49
Risk factors for ischaemic and intracerebral
haemorrhagic stroke in 22 countries (the
INTERSTROKE study)a case-control study
ODonnell MJ,et al. www.thelancet.com Vol 376
July 10, 2010

• MART 2007 ve NISAN 2010 YILLARI ARASINDA 22
  ÜLKEDE 3000 HASTA ve 3000 KONTROL DA YAPILAN
• INTERSTROKE ÇALISMASINDA 10 RISK FAKTÖRÜ
  STROKE GELISMESI AÇISINDAN DEGERLENDIRILIYOR.

50
10 RISK FAKTÖRÜ

• HIPERTANSIYON
• SIGARA
• DIYABET
• OBESITE
• PSIKO-SOSYAL STRES
• DEPRESYON
• DIYET
• DÜZENLI FIZIKSEL AKTIVITE
• ALKOL ALIMI
• (Ayda 1-30 kadeh / 30 kadehten çok)
• 10. KARDIYAK NEDENLER

51
SONUÇ

• BU 10 RISK FAKTÖRÜNÜN STROKE RISKININ 90 NI
  ILE ILISKILI OLDUGU SAPTANIYOR.
• -KAN BASINCININ DÜSÜRÜLMESI,
• -SIGARAYI BIRAKMA,
• -DÜZENLI FIZIKSEL AKTIVITELER ve
• -SAGLIKLI DIYETIN
• STROKE RISKINI AZALTACAGI KAYDEDILIYOR.

52
Kalp için kötü, Beyin için kötüBad for the
Heart, Bad for the BrainR. Stewart, MD, from
King's College London,UK

• "ÇOK SAYIDA KANIT KALP IÇIN KÖTÜ OLAN ETKENLERIN
  BEYIN IÇIN DE KÖTÜ OLDUGUNU GÖSTERMEKTEDIR.
  KORONER ARTER HASTALIGI VE INME IÇIN IYI
  BELIRLENMIS RISK FAKTÖRLERI DEMANS IÇIN DE RISK
  FAKTÖRÜDÜR."

53
AH Koruyucu Faktörler

• Östrojen??
• Anti-oksidanlar
• Anti-inflamatuar ajanlar
• Statinler
• APOE e 2 VARLIGI
• Egitim
• Mental aktiviteler
• Fiziksel aktiviteler
• Yeterli sosyal ag

54
KOGNITIF REZERV

• Egitim ile demans riskinin azalmasi arasindaki
  iliskiyi iki yolla açiklamak mümkündür
  (Mortimer and Graves, 1993).
• Beyin rezerv hipotezine göre egitim koruyucu
  etkiye sahiptir.
• Çünkü, muhtemelen sinaptik densite veya
  etkinligi (Fratiglioni et al., 1991 Stern et
  al., 1992 Katzman, 1993)
• veya kazanilmis hünerleri çogaltarak (Snowdon et
  al., 1989 Fratiglioni et al., 1991 Katzman,
  1993 Stern et al., 1995)
• demans esiginin üstüne kognitif fonksiyonlari
  arttirir.

55
KOGNITIF REZERV-DEMANS

• Kritik esigin üzerinde büyük miktarda kognitif
  rezerve sahip kisilerde nöropatolojik süreç, daha
  uzun sürede hastalik ortaya çikarir. (Fratiglioni
  et al., 1991 Hill et al.,1993 Katzman, 1993).

56
Food Combination and Alzheimer Disease RiskA
Protective Diet Gu Y, et al. Arch Neurol.
201067(6)699-706

• NEW YORKTA YASAYAN,
• 65 YASINDAN BÜYÜK,
• DEMANSI OLMAYAN ve
• BESLENME TARZI BILINEN
• 2148 KISI
• DÖRT YIL SÜREYLE
• PROSPEKTIF OLARAK DEGERLENDIRILIYOR

57
DIYET TARZI ALZHEIMER HASTALIGI GELISMESINE KARSI
KUVVETLI KORUYUCU ETKIYE SAHIPTIR (1).

• Bazi gidalarin FAZLA tüketimi
• SIVI YAG
• CEVIZ-FINDIK-YER FISTIGI vd
• BALIK
• DOMATES
• KÜMES HAYVANLARI
• SEBZE
• MEYVA

58
DIYET TARZI ALZHEIMER HASTALIGI GELISMESINE KARSI
KUVVETLI KORUYUCU ETKIYE SAHIPTIR (2).

• Bazi gidalarin AZ tüketimi
• YAGLI SÜT VE ÜRÜNLERI
• KIRMIZI ET
• TEREYAG
• ALZHEIMER HASTALIGI GELISME RISKINI
  AZALTIR.

59
D VITAMINI

• 850 YASLIDA YAPILAN 6 YILLIK TAKIPTE, DÜSÜK D
  VITAMINI DÜZEYI ILE KOGNITIF YIKIM ARASINDA
  ILISKI OLDUGU SAPTANMISTIR. (KOGNITIF
  DEGERLENDIRME MMSE).
• (Llewellyn dj et al., Arch Intern Med.
  20101701135-1141.)
• EDITÖR DEGERLENDIRMESINDE, DÜSÜK D VITAMIN
  DÜZEYININ SEBEBTEN ZIYADE KÖTÜ SAGLIK DURUMUNUN
  BASIT BIR GÖSTERGESI OLABILECEGINE DIKKAT
  ÇEKILMIS.
• BIR BASKA YAYINDA DA DÜSÜK D VITAMINI SEVIYESI
  ILE 30 YIL SONRA PARKINSON HASTALIGI GELISMESI
  ARASINDA ILISKI BILDIRILMISTIR.
• Knekt P et al, Arch Neurol.
  201067(7)808-811.

60
Risk faktörleri
Vasküler risk faktörleri Kafa travmasi Depresyon
Genetik risk faktörleri
Çocukluk-2. dekad
Dogum
Eriskin Orta yas
0 20
60 75
Yüksek egitim düzeyi (gt8yil) 20 yasinda yüksek
sosyoekonomik statü

• Bos zamanlari degerlendirme faaliyetleri
• (Karp et al, 2005)
• Fiziksel aktivite
• Mental aktivite
• Sosyal aktivite

Vasküler risk faktörlerinin önlenmesi veya
tedavisi
Koruyucu faktörler
61
?
62
ALZHEIMER HASTALIGI

• ESAS SEBEBI HALA BILINMEMEKTEDIR, TÜM BELLI BASLI
  
• ÖZELLIKLERINI AÇIKLAYABILECEK TEK BIR PATOGENEZ
• KURAMI YOKTUR GELENEKSEL BIR HASTALIK MI,
  YOKSA
• FIZYOLOJIK YASLANMANIN ABARTILI BIR DURUMU MU
• OLDUGU AÇIK DEGILDIR HASTA HAYATTAYKEN KESIN
• TANISINI KOYMAYA YARAYACAK HERHENGI BIR TEST
• YOKTUR ÖNLEMENIN VEYA TEDAVI ETMENIN HIÇ BIR
• YOLU YOKTUR.

63

• YETERI KADAR
• YASARSA,
• HERKES
• BIR GÜN
• ALZHEIMER
• OLACAKTIR
• Kaynak Selekler

64
BERNARD SHAW, BIR GÜN HOLLYWOODUN EN ÜNLÜ FILM
SIRKETLERINDEN BIRINDEN SÖYLE BIR MEKTUP ALMIS

• SEVGILI ÜSTAT,
• SIZIN ÖLÜMSÜZ ESERINIZ SEZAR VE KLEOPATRANIN
  FILMINI YAPMAYA KARAR VERDIK.BU FILM IÇIN
  DÜNYANIN EN ÜNLÜ SENARISTLERINI, EN ÜNLÜ
  YÖNETMENLERINI, EN ÜNLÜ ARTISTLERINI
  KULLANACAGIZ.INANIYORUZ KI, BÖYLE BIR FILMLE ÇOK
  BÜYÜK BIR BASARI SAGLAYACAGIZ.
• AMA IZLEYICILERE BAZI ÖDÜNLER DE VERMEK
  GEREKIYOR. ARAMIZDA HERHANGI BIR PARA SORUNU
  OLAMAYACAGINA GÖRE, SIZIN DE BAZI DEGISIKLIKLERI
  HOSGÖRÜYLE KARSILAYACAGINIZA INANIYORUZ.
• SABIRSIZLIKLA CEVABINIZI BEKLIYORUZ.

65
SHAW DA SU CEVABI YAZMIS

• SALAKOGLU SALAKLAR,SIZIN TEKLIFINIZI KABUL
  EDECEK KADAR ASAGILIK BIRI OLDUGUMU NASIL
  DÜSÜNEBILIYORSUNUZ?CANINIZ CEHENNEME!
• NOT PARA NE KADARDI?

Bernard Shaw (1856 1950)
66
Saglikli Beyin Için Yasam Tarzi
The most important part of your body is the
hippocampus

• Sigara içmeyin
• Düzenli doktor kontrolüne gidin ve tavsiyelere
  uyun
• Sürekli yeni ve kompleks bilgi edinin
• Düzenli egzersiz yapin (günlük yürüyüs, vs)
• Sosyal faaliyetlere katilin, eglenin, sogukkanli
  olun
• Parasal islerinizi halledin
• Inançli olun, günlük dua ve meditasyonlardan
  kaçinmayin
• Az yiyin ve antioksidanlari içeren gidalar alin
• Aile ve arkadaslarinizla iliskilerinizi kuvvetli
  tutun
• Emekli olmayin, aktif olun ve her zaman bir
  amaciniz olsun

Paul Nussbaum, Ph.D
67
DEMANS PREVALANSI

• A.HER ÜÇ SENEDE IKI KATINA ÇIKAR
• B.HER ÜÇ SENEDE ÜÇ KATINA ÇIKAR
• C. HER BES SENEDE ÜÇ KATINA ÇIKAR
• D. HER BES SENEDE IKI KATINA ÇIKAR
• E.HER DÖRT SENEDE IKI KATINA ÇIKAR

68
ASAGIDAKILERDEN HANGISI ALZHEIMERDEN SONRA
IKINCI SIKLIKLA GÖRÜLÜR?

1. B 12 VITAMINI YETMEZLIGI
2. NORMAL BASINÇLI HIDROSEFALI
3. VASKÜLER DEMANS
4. PARKINSON HASTALIGI DEMANS
5. HUNTINGTON HASTALIGI

69
HANGISI KOGNITIF FONKSIYONLARDAN DEGILDIR?

1. DIKKAT
2. YÜRÜTÜCÜ FONKSIYONLAR
3. PRAKSI
4. AFAZI
5. HAFIZA

70
HANGISI KOGNITIF BOZUKLUKTUR?

1. HOBILERI TERKETME
2. APATI
3. ILETISIM YOKLUGU
4. ORGANIZASYON YAPAMAMA
5. HEZEYANLAR

71
HANGISI ALZHEIMER HASTALIGI PATOLOJIK BULGUSU
DEGILDIR?

1. SENIL PLAKLAR
2. NÖROFIBRILER YUMAKLAR
3. GRANULUVAKUOLER DEJENERASYON
4. SINAPS KAYBI
5. LEWY CISIMCIKLERI

72
ALZHEIMER in TANI/AYIRICI TANISINDA HANGISI
RUTIN DEGILDIR?

1. TAM KAN SAYIMI
2. SERUM ELEKTROLITLERI
3. TIROID FONKSIYON TESTLERI
4. LOMBER PONKSIYON
5. DEPRESYON TARAMASI

73
HANGISI TEDAVI EDILEBILIR DEMANS NEDENIDIR?

1. ALZHEIMER HASTALIGI
2. FRONTO-TEMPORAL DEMANS
3. LEWY CISIMCIKLI DEMANS
4. NORMAL BASINÇLI HIDROSEFALI
5. CREUTZFELDT-JACOB HASTALIGI

74
HANGISI ALZHEIMERin RUTIN TEDAVISINDE
KULLANILMAZ?

• A.SIMVASTATIN
• B. DONEPEZIL
• C.RIVASTIGMIN
• D. GALANTAMIN
• E. MEMANTIN

75
HANGISI ALZHEIMER/DEMANS RISK FAKTÖRÜ DEGILDIR?

1. APOE e4 VARLIGI
2. DÜSÜK EGITIM DÜZEYI
3. ATEROSKLEROZ
4. ALKOLIZM
5. YETERLI SOSYAL AG

76
HANGI GIDALARIN ÇOK ALIMI ALZHEIMERe KARSI
KORUYUCUDUR?

1. YAGLI SÜT ve ÜRÜNLERI
2. HAVUÇ
3. KIRMIZI ET
4. BALIK
5. ISIRGAN OTU