De Kerk als ongelooflijke verleiding

1
De Kerk als ongelooflijke verleiding

1. Jongeren en ongeloof
2. De reactie van de Kerk
3. De missie en core-business van de Kerk
4. Mystagogische katechese
5. Illustratie van mystagogische katechese
   (filmfragment)

2
1. Jongeren en (on)geloofpersoonlijke achtergrond

• Ambivalentie als jongere aantrekking en
  afstoting
• Spiritualiteit en dogma/kerkstructuur
• Verkeerd voorgelicht
• Bij theologiestudie kennismaking met de
  mystieke kern van christelijk geloof (mystici,
  kloostertraditie)
• Mystagogische missie
• Eerst als studentenpastor
• Juiste voorlichting voor afgehaakte jongeren
• Nu als onderzoeker, beleidsadviseur
• coach van jongerenwerkers en leraren

3
1. Jongeren en (on)geloofmaatschappelijke
ontwikkeling

• - Subjectieve secularisatie
• plausibiliteitsverlies van christelijk geloof
• - rationaliteit (Marx, Freud, Feuerbach,
  Wittgenstein)
• - autonomie (Fromm, Jung)
• Privatisering ieder voor zich
• Pluralisme reli-shoppen
• Iets-isme er is meer tussen hemel en aarde

4
1. Jongeren en (on)geloofde slingerbeweging

• Tot 1960 Na 1960
• Theocratisch mensbeeld Liberaal mensbeeld
• Institutionele godsdienst Humanisme
• Collectief Autonomie, individuatie
• Gehoorzaamheid Eigen ervaring, zelf ontdekken
• Genade (Geluks)-economie (maakbaarheid)

5
2. De reactie van de Kerk pastoraat en
katechese

• Tot 1960 Na 1960
• Verkondigen van de Waarheid Zelf ervaren
  (ervaringskatechese)
• Kerkelijke socialisatie Individuatie
• Genade van God Levensgeluk heb je zelf in de
  hand
• Verbale geloofsoverdracht Correlatie eigen
  ervaring en traditie

6
3. Missie en core-business van de
Kerkontvankelijkheid stimuleren voor Gods liefde

• Het verschil tussen ontvankelijkheid voor Gods
  liefde en seculier humanisme
• Onderscheiding der Geesten
• seeing the difference
• in order to make the difference

7
Onderscheiding der Geesten

• De vier graden van liefde van Bernardus
• 1. Wanneer de mens zichzelf liefheeft om
  zichzelf
• 2. Wanneer de mens God liefheeft om zichzelf
• 3. Wanneer de mens God liefheeft om God
• 4. Wanneer de mens zichzelf liefheeft om God

8
De grondstructuur van de liefde

• 1. liefde die op jezelf gericht is
• 2. liefde die erop is gericht om behoeften
  bevredigd te krijgen door de ander
• 3. liefde die onvoorwaardelijk, belangeloos is
• 4. liefde waarin je boven jezelf wordt uitgetild

9
Nieuwe kijk op geloofsontwikkeling

1. Ik en mezelf
2. Ik en de ander (het andere)
3. De ander (het andere) en ik
4. De Ander en ik

10
1) ik en mezelf

• Uitgangspunt mijn behoeften en grenzen
• Rendement gezonde zelfliefde
• Kwaliteiten afgrenzen van identiteit vanuit
  autonomie en rationaliteit

11
2) ik en de/het ander(e)

• Uitgangspunt mijn behoeften t.o.v. anderen
• Rendement gezonde relaties vanuit
  wederkerigheid.
• Kwaliteiten invoelingsvermogen, tolerantie,
  respect, acceptatie etc.

12
3. de/het ander(e) en ik

• Uitgangspunt
• - zin-ontlening i.p.v. autonome zingeving
• - ik-jij i.p.v. ik-het
• Het jij komt me tegen uit genade, door zoeken
  wordt het niet gevonden,
• maar dat ik tot hem het grondwoord spreek, is
  daad van mijn wezen, mijn wezensdaad. (Martin
  Buber Ich und Du)
• Rendement liefde, vrijheid, levensvreugde
• Kwaliteiten contemplatieve competentie,
  ontvankelijkheid, mededogen

13
4) de Ander en ik

• Uitgangspunt geloof in en relatie met God
  als extrapsychische werkelijkheid
• Rendement gelukzalige eenheid met God
• Kwaliteiten spirituele overgave aan Gods Wil

14
4. Mystagogische katechese

• Mystagogische katechese bij de kerkvaders
• 1) eerst sacramenten ervaren
• 2) dan pas uitleg
• Mystagogische katechese
• eerst ervaring van vierde laag, dan verhelderen
  en verinnerlijken dan die ervaring

15
Pastoraat en katechese

• Tot 1960 Na 1960 Renaissance van de
  mystagogie
• Verbale Ervarings- Nederland als missiegebied
• verkondiging katechese verleiden tot ervaring
  opdoen met inspirerende christelijke praxis
• Geloofs- Correlatie Verhelderen en verinnerlijken
  van
• waarheid ervaring- opgedane spirituele ervaring
• doorgeven traditie

16
De 3 fasen van mystagogie

• 1) Mystagogie van het bestaan
• - begeleiding bij het ontvankelijk worden voor
  de werkelijkheid van God
• 2) Mystagogie van de Genade
• - begeleiding bij in relatie treden met God
• 3) Mystagogie van de Kerk
• - begeleiding bij intreden in de
  geloofsgemeenschap

17
Zone van naaste ontwikkeling

• Kloof tussen beginsituatie en einddoel
• Net een stapje verder
• - niet meteen mystagogie van de Kerk,
• - diaconale insteek mystagogie van het
  bestaan
• aanbieden van inspirerende christelijke praxis
• mogelijkheid ervaring laag 4

18
Mystagogisch jongerenpastoraat

• De pastor als jongerenmystagoog
• Verleiden tot deelname aan een inspirerende
  christelijke praxis
• Getuigen van het eigen christelijke geloof
  vierde laag
• Dienen bij verhelderen en verinnerlijken van
  ervaring jongere

19
Mystagogisch jongerenpastoraat

• Verleiden
• tot ervaring opdoen met
• een inspirerende christelijke praxis
• - Kloosterbezoek
• - Ontmoeting met geïnspireerde gelovige
• - Film kijken waarin christelijk geloof
  gethematiseerd wordt
• - Zingen
• - Bibliodrama
• - Deelname aan ritueel
• - Etc.

20
Mystagogische katechese

• 2. Getuigen
• 2 cirkels

21
5. Illustratie van mystagogische katecheseCity
of Angels

• 1) Verleiden
• kijken naar speelfilm over
• botsing van seculier en christelijk wereldbeeld
• 2) Getuigen getuigenis in de film benoemen en
  be-amen
• 3) Verhelderen onderscheiding der geesten

22
5. Illustratie van mystagogische katechese

• Onderscheiding der geesten
• in fragment uit speelfilm City of Angels
• Laag 1 Laag 4
• Mijn wil Gods Wil
• Rationalisme Geloof
• Beheersing Overgave
• Horizontaal Verticaal