TERRORYZM ORAZ PRZESTEPSTWA KRYMINALNE POPELNIANE W TRAKCIE MECZ

1
TERRORYZM ORAZ PRZESTEPSTWA KRYMINALNE
POPELNIANE W TRAKCIE MECZÓW PILKI NOZNEJ

• Konferencja szkoleniowa pn.
• Bezpieczenstwo i odpowiedzialnosc Organizatora
  meczów pilkarskich a wspólpraca z Policja

2
Terroryzm

• To uzycie sily lub przemocy przeciwko osobom lub
  wlasnosci z pogwalceniem prawa, majace na celu
  zastraszenie i wymuszenie na danej grupie
  ludnosci lub panstwie, ustepstw w drodze do
  realizacji okreslonych celów.
• Czynnik psychologiczny terroryzmu to
  zastraszenie, wymuszenie lub propaganda a takze
  rozbicie wiezi spolecznych.
• Terroryzm dzielimy na polityczny, kryminalny oraz
  na indywidualny i zbiorowy.

3
Podzial organizacji terrorystycznych

• Ogólny
• grupy separatystyczno nacjonalistyczne,
• grupy religijne,
• grupy czystej ideologii, np. ultraprawicowe,
  skrajnie lewicowe,
• grupy pojedynczych celów z pogranicza przemocy
  politycznej (np. ekologiczne, antyglobalistyczne),
  
• grupy popierane lub sponsorowane przez panstwo.

• Ze wzgledu na zrealizowane cele strategiczne
• grupy rewolucyjne zmierzajace do obalenia
  porzadku politycznego,
• grupy subrewolucyjne zmierzajace do uzyskania
  ustepstw (koncesji) politycznych od wladz panstwa
  lub spolecznosci miedzynarodowych,
• grupy parapolityczne ugrupowania z pogranicza
  przemocy politycznej i bandytyzmu, ukierunkowane
  na waski zakres wymuszanych zmian.

4
PODSTAWY PRAWNE WALKI Z TERRORYZMEM W POLSCE
ORAZ INSTYTUCJE BEZPIECZENSTWA WEWNETRZNEGO
(ZWALCZAJACE TERRORYZM).

• W Kodeksie Karnym przestepstwo terroryzmu okresla
  glównie art. 115 20 KK
• Poza tym artykulem Kodeks Karny za terroryzm
  uwaza
• zamachy na bezpieczenstwo w komunikacji lotniczej
  (art. 166 167 KK)
• zamachy na bezpieczenstwo powszechne w tym
  zamachy bombowe (art. 163 1 i art. 148 2 pkt.
  4 KK)
• wziecie zakladnika ( art. 252 KK)
• zabójstwo w zwiazku z wzieciem zakladnika (art.
  148 2 pkt. 2 KK)
• W Polsce w dzialaniach wobec zagrozenia
  terroryzmem pierwszoplanowa role odgrywa Minister
  Spraw Wewnetrznych, któremu podlegaja m.in.
  Policja, Straz Graniczna, Straz Pozarna, Biuro
  Ochrony Rzadu.

5
PRZESTEPSTWA KRYMINALNE I WYKROCZENIA POPELNIANE
W TRAKCIE MECZÓW PILKI NOZNEJ.

• Zdecydowana wiekszosc przypadków naruszen
  bezpieczenstwa masowych imprez sportowych
  odnotowana jest w trakcie meczów pilki noznej
  (np. w 2009r na 50 zbiorowych naruszen prawa
  podczas imprez masowych az 49 przypadlo na masowe
  imprezy sportowe, przy czym w 45 przypadkach
  zbiorowe naruszenia prawa zwiazane byly z meczami
  pilki noznej).
• Bezpieczenstwo meczu pilkarskiego jest
  zagadnieniem wieloaspektowym i obejmuje nie
  tylko samych widzów, ale takze zawodników,
  sedziów i organizatorów.
• Fakt naruszen porzadku publicznego podczas meczów
  pilkarskich wiaze sie ze specyficzna czescia
  widowni.
• Wyróznic mozna widzów ( jest ich zdecydowana
  wiekszosc ), którzy respektuja reguly prawne i
  uczestnicza w widowisku ze wzgledu na jego walory
  sportowe. Istnieja jednak radykalne grupy
  kibicowskie, których czlonkowie sa zainteresowani
  w niewielkim stopniu wydarzeniami sportowymi. Ich
  celem jest wzajemna rywalizacja przejawiajaca sie
  m.in. agresja werbalna, aktami wandalizmu czy
  wszczynaniem bójek.

6
ZJAWISKO PRZESTEPCZOSCI STADIONOWEJ

• Patologie zwiazane z wynaturzeniami pojecia
  kibicowania okresla sie powszechnie mianem
  chuliganstwa stadionowego lub przestepczosci
  stadionowej. Subkultura kibiców pilkarskich nie
  jest jednolita i obejmuje kilka warstw.
• Wyróznia sie
• Piknikowców
• Szalikowców zwanych tez Ultrasami
• Chuliganów

7
ZJAWISKO PRZESTEPCZOSCI STADIONOWEJ

• Piknikowcy
• Sympatycy pilki noznej przychodzacy na mecze
  wylacznie w celu ogladania widowiska sportowego.
• Szalikowcy - Ultrasie
• Kibice, którzy zajmuja sie glównie dopingiem oraz
  tzw. oprawami meczowymi (m.in. przygotowanie i
  wywieszanie flag w barwach klubowych),
  sporadycznie biora udzial w zamieszkach.

8
ZJAWISKO PRZESTEPCZOSCI STADIONOWEJ

• Chuligani zwani tez bojówkarzami,
• Pseudokibice lub kibole, których celem jest walka
  z podobnymi im grupami powiazanymi z wrogimi
  klubami. Czlonkowie tych grup nie nosza szalików
  ani innych insygniów klubowych. Cechuje ich dobra
  organizacja a w swoim srodowisku czesto sa
  postrzegani jako elita.
• Przynaleznosc do takich grup wiaze sie z
  bezwarunkowa lojalnoscia. Grupy te sa bardzo
  hermetyczne. Ich czlonkowie z reguly musza
  wykazywac ponadprzecietna sprawnosc fizyczna,
  czesto uprawiaja sztuki walki. Umiejetnosci te
  wykorzystywane sa w zamieszkach na trybunach
  stadionowych lub wokól obiektów sportowych, albo
  w starannie zaplanowanych i zorganizowanych
  bójkach zwanych ustawkami.

9
METODY I FORMY DZIALANIA CHULIGANÓW

• Zaklócenia porzadku publicznego podczas trwania
  meczu
• to pierwszy rodzaj aktywnosci zwiazanej z
  chuliganstwem stadionowym. Kilka lat temu
  stanowily one glówny element omawianego zjawiska.
• Zaklócenia porzadku publicznego na stadionie, to
  nastepujace rodzaje zachowan
• przebywanie osób pod wplywem alkoholu a takze
  spozywanie alkoholu,
• wulgarne okrzyki,
• propagowanie pogladów rasistowskich itp.,
• bójki z policja i ochrona,
• bójki dwóch przeciwnych grup chuliganów i
  pseudokibiców, badz to na trybunach, badz na
  plycie boiska,
• odpalanie srodków pirotechnicznych i ewentualne
  rzucanie nimi,
• palenie szalików i flag,
• wtargniecia kibiców na stadion (tzw. wjazd z
  brama).

10
METODY I FORMY DZIALANIA CHULIGANÓW

• Jeszcze w latach 90. XX wieku i na poczatku
  nowego tysiaclecia bójki z policja i starcia
  pomiedzy grupami chuliganów byly zjawiskami dosc
  czestymi, jednak obecnie wystepuja raczej
  sporadycznie. Tzw. zadymy na stadionach maja
  obecnie miejsce przede wszystkim na stadionach
  klubów wystepujacych w nizszych klasach
  rozgrywkowych, co spowodowane jest przestarzala
  infrastruktura oraz slabym zabezpieczeniem meczu.
  Praktycznie na stadionach wszystkich szczebli
  rozgrywkowych wystepuja natomiast pozostale
  rodzaje zaklócen porzadku.

11
METODY I FORMY DZIALANIA CHULIGANÓW

• USTAWKA
• Obecnie podstawowa i najpopularniejsza forma
  konfrontacji chuliganów.
• W Polsce przyczynami upowszechnienia sie
  ustawki byly przede wszystkim coraz
  skuteczniejsze metody dzialania policji, co
  znacznie utrudnilo chuliganska dzialalnosc.
  Umawiane spotkania sa najbardziej zauwazalna
  zmiana w ruchu hooligans w Polsce ostatnich
  kilkunastu lat. Ustawka to konfrontacja dwóch
  wrogich grup chuliganów polegajaca na stoczeniu
  walki, odbywajaca sie w umówionym miejscu i
  czasie, na okreslonych przez strony zasadach.
• Zazwyczaj w ustawce bierze udzial od kilku do
  kilkudziesieciu osób w jednej grupie, zdarzaja
  sie jednak spotkania bardziej liczne (tzw. banda
  na bande). Jesli chodzi o miejsce ich odbywania,
  to najczesciej sa to róznego rodzaju polanki,
  parki, zaciszne miejsca niedaleko dróg czy
  parkingi.
• Wszystkie szczególy ustawki sa ustalane
  pomiedzy umawiajacymi sie, jednak mozna wyróznic
  generalne zasady takie jak okreslona liczba
  uczestników, w wiekszosci przypadków walka bez
  niebezpiecznych narzedzi (sprzetu), a takze
  reguly walki, np. zakaz kopania lezacego. Waznym
  aspektem ustawki sa wyraznie ustalone zasady oraz
  bardziej wyrównane szanse.

12
Metody i formy dzialania chuliganów

• USTAWKA
• Jeszcze kilkanascie lat temu malo prawdopodobna
  wydawala sie wczesniej umówiona walka z pewnymi
  regulami, a gdy juz do niej dochodzilo, czesto
  jeden z rywali lamal wczesniejsze ustalenia.
• Dzis jest to zjawisko jak najbardziej powszechne,
  a jadacy na wyjazd obejrzec mecz swojej ukochanej
  druzyny musi liczyc sie z propozycja rzucona
  przez rywala.
• Co ciekawe, uczestnicy ustawek juz po fakcie
  okazuja sobie szacunek i podziekowanie za walke,
  niezaleznie od jej rezultatu. Jest to wiec nic
  innego, jak okazywanie (tak jak w pilce noznej i
  sporcie w ogóle) zasady fair play.
• Istnieja oczywiscie takze odstepstwa od
  omawianych powyzej zasad czy norm, w postaci
  uzywania nozy i innych niebezpiecznych
  przedmiotów. Obecnie jednak wiekszosc grup
  chuliganskich i kibicowskich wyraza negatywne
  zdanie na temat walki przy uzyciu tzw. sprzetu,
  okreslajac je jako niehonorowe.

13
METODY I FORMY DZIALANIA CHULIGANÓW

• AKCJA
• Pojecie to obejmuje takie zdarzenia, jak napasc
  na autokar lub pociag, którym kibice podrózuja na
  mecz. Ma to miejsce na terenie pomiedzy miastami.
  Zdarzaja sie takze akcje polegajace na
  patrolowaniu dróg oraz wylapywaniu pojedynczych
  samochodów z kibicami wrogiego klubu, jadacymi na
  mecz.
• WJAZD
• Polega na wtargnieciu grup pseudokibiców na teren
  osiedli lub dzielnic zamieszkanych przez
  pseudokibiców konkurencyjnych druzyn. Celem tych
  dzialan jest wyrzadzenie krzywdy jak najwiekszej
  liczbie kibiców czy chuliganów wrogiego klubu.
  Zachowania okreslane mianem wjazdu sa spotykane
  przede wszystkim w miastach, w których istnieja
  co najmniej dwa kluby pilkarskie. Przykladami sa
  przede wszystkim Kraków, Warszawa, Lódz,
  Trójmiasto oraz caly Slask.

14
ZADANIA POLICJI W ZWALCZANIU PRZESTEPCZOSCI
STADIONOWEJ

• Powolane zespoly ds. zwalczania przestepczosci
  pseudokibiców realizuja zadania miedzy innymi
  przez
• monitorowanie osób, wobec których orzeczono
  srodek karny w postaci zakazu wstepu na impreze
  masowa,
• nadzór nad wymiana informacji dotyczacych
  bezpieczenstwa imprez masowych w zakresie komórek
  organizacyjnych sluzby kryminalnej i
  prewencyjnej w jednostkach organizacyjnych KWP,
• prowadzenie postepowan przygotowawczych
  dotyczacych przestepstw popelnianych przez
  pseudokibiców ujetych zarówno w kodeksie karnym
  jak i Ustawie o bezpieczenstwie imprez masowych,
• opracowywanie analiz zagrozen bezpieczenstwa dla
  potrzeb planowania prewencyjnego zabezpieczenia
  imprez masowych,
• udzielanie pomocy jednostkom podleglym
  (komisariaty i posterunki Policji) w prowadzonych
  dzialaniach w zakresie rozpoznawania zagrozen
  bezpieczenstwa imprez masowych w tym pilkarskich,

15
ZADANIA POLICJI W ZWALCZANIU PRZESTEPCZOSCI
STADIONOWEJ

• opracowywania i wdrazania taktyki dzialania
  policjantów spotters (przydzielonych do
  wspólpracy z klubami pilkarskimi) na terenie
  dzialania KMP,
• nawiazywania wspólpracy i wymiany informacji z
  przedstawicielami klubów sportowych oraz
  przedstawicielami stowarzyszen kibiców,
• biezaca wspólprace i wymiane informacji o
  pseudokibicach z komórkami organizacyjnymi KWP
  oraz jednostek terenowych Policji na terenie
  kraju wlasciwymi do zwalczania przestepczosci
  pseudokibiców w zaleznosci od miejsca rozgrywania
  meczu oraz kategorii ligi w której rozgrywkach
  uczestnicza zrzeszone kluby,
• uczestniczenie w zabezpieczeniu przejazdów
  kibiców jako Zespól Monitorujacy na terenie calej
  Polski, w zaleznosci od miejsca rozgrywania
  meczu.

16
CZYNNOSCI PRAWNE PODEJMOWANE PRZEZ POLICJE W
ZWIAZKU Z ZAKLÓCENIAMI PORZADKU PUBLICZNEGO
ZWIAZANEGO Z MECZAMI PILKI NOZNEJ

• Wybrane przestepstwa
• wnoszenie lub posiadanie na imprezie masowej
  broni, odpalanie srodków pirotechnicznych lub
  materialów pozarowo niebezpiecznych
• wtargniecie na plyte boisk
• rzucanie przedmiotami mogacymi stanowic
  zagrozenie dla zycia, zdrowia lub bezpieczenstwa
  osób przebywajacych na terenie lub obiekcie,
  gdzie odbywa sie impreza masowa, naruszenie
  nietykalnosci cielesnej pracownika sluzby
  porzadkowej lub informacyjnej

17
Czynnosci prawne podejmowane przez Policje w
zwiazku z zaklóceniami porzadku publicznego
zwiazanego z meczami pilki noznej

• W przypadku popelnienia czynów okreslonych w art.
  60 ust. 1 - 3, gdy sprawca uzywa elementu odziezy
  lub przedmiotu do zakrycia twarzy celem
  zmniejszenia prawdopodobienstwa identyfikacji
  art. 60. 4 (podlega grzywnie nie mniejszej niz
  240 stawek dziennych, karze ograniczenia wolnosci
  albo pozbawienia wolnosci od 3 miesiecy do lat
  5).
• Zgodnie z art. 66. wobec sprawców przestepstw, o
  których mowa w art. 59 i 60 niniejszej ustawy ,
  sad orzeka zakaz wstepu na impreze masowa.
• Wybrane wykroczenia
• niestosowanie sie do polecen wydawanych przez
  sluzby ochrony na podstawie regulaminu obiektu
  lub regulaminu imprezy masowej lub polecen
  wydawanych przez funkcjonariuszy Policji
• wnoszenie lub posiadanie napojów alkoholowych

18
FAKTYCZNE SKUTKI PRAWNE JAKIE PONOSZA OSOBY
NARUSZAJACE USTALONY PORZADEK PRAWNY PODCZAS
MECZÓW PILKI NOZNEJ W PORÓWNANIU ANGLII I POLSKI

• Anglia
• Kara za wbiegniecie na boisko od 15 do 120 tys.
  zlotych (dla kibola),
• Kara za bójke stadionowa i niszczenie obiektu
  od 22 tys. w góre i dozywotni zakaz stadionowy na
  wszystkie mecze,
• Zlamanie zakazu stadionowego, niestawienie sie na
  policji areszt, kara 4.000 zl,
• Kara dla klubu za niezapewnienie bezpieczenstwa
  od 500.000 zl w góre,
• Sady bezwzglednie karza kiboli.
• Za interwencje policji na stadionie placi klub

19
FAKTYCZNE SKUTKI PRAWNE JAKIE PONOSZA OSOBY
NARUSZAJACE USTALONY PORZADEK PRAWNY PODCZAS
MECZÓW PILKI NOZNEJ W PORÓWNANIU ANGLII I POLSKI

• Polska
• Kara za wbiegniecie na boisko przewaznie zadna
  szczególnie w meczach nizszych lig, chyba ze
  zostanie zatrzymany na miejscu i policja ukarze
  go w trybie mandatowym
• Kara za bójke stadionowa i niszczenie obiektu w
  przypadku prowadzenia postepowania
  przygotowawczego kara po kilku miesiacach od
  popelnienia czynu, zakaz stadionowy (ale tylko
  na mecze ligowe),
• Zlamanie zakazu stadionowego, niestawienie sie na
  policji teoretycznie grzywna, ograniczenie
  wolnosci, areszt,
• Kara dla klubu za niezapewnienie bezpieczenstwa
  do 100 tys. zlotych,
• Sady przewaznie uniewinniaja kiboli ze wzgledu na
  znikoma szkodliwosc czynu, przewleklosc
  prowadzonych postepowan przygotowawczych ze
  wzgledu na koniecznosc przesluchania wielu
  swiadków i wykonania innych czynnosci
  procesowych.

20
PRZYKLADOWE, WYBRANE ZAKLÓCENIA PORZADKU
PUBLICZNEGO ZWIAZANE Z MECZAMI PILKI NOZNEJ W
SEZONIE 2012/2013

• sierpien 2012 r. Jaslo woj. podkarpackie, mecz
  pomiedzy Czarnymi Jaslo i Karpaty Krosno, wdarcie
  sie na boisko, zakrywanie twarzy, bójka. Po meczu
  w wyniku czynnosci procesowych ( a wiec co
  najmniej po kilku dniach) zatrzymano 28 osób
  którym przedstawiono zarzuty. Wszczeto
  postepowanie w sprawie organizatora za
  niedopelnienie obowiazków w zwiazku z impreza
• pazdziernik 2012 r. bójka ok. 1000 kiboli
  Widzewa Lódz wracajacych z meczu w Gliwicach na
  dworcu PKP w Katowicach
• z policja która ochraniala inny pociag z
  kibicami Cracovii
• listopad 2012 r. wracajacy z meczu Lecha Poznan
  kibice z Inowroclawia zatrzymali autobus w
  miejscowosci Strzelno woj. wielkopolskie i
  pobili 2 niewinne osoby. Autobus zatrzymala
  Policja w Inowroclawiu ustalono 2 sprawców

21
Przykladowe, wybrane zaklócenia porzadku
publicznego zwiazane z meczami pilki noznej w
sezonie 2012/2013

• styczen 2013 r. ustawka w Katowicach ok. 200
  kiboli z Ruchu Chorzów, GKS Katowice, Górnika
  Zabrze i Baniku Ostrawa,maj 2013 r. podczas
  zabezpieczenia przejazdu autokarem kibiców na
  Slasku doszlo do starc z policjantami z Myslowic
  pobity policjant, autokar zatrzymany,
• maj 2013 r. klasa A, stadion na 500 osób, OZPN
  w Tarnowie (podkarpackie) mecz pomiedzy zespolami
  Trzciana 2000 a Raba Ksiaznice, bójka miedzy
  kibicami, brak sluzby porzadkowej oraz osoby
  odpowiedzialnej za bezpieczenstwo (uciekl z
  meczu), wezwano Policje,
• czerwiec 2013 r. woj. slaskie, zatrzymanie
  pociagu celem zorganizowania ustawki pomiedzy ok.
  1000 kiboli z Katowic i Chorzowa (zapobiegla
  Policja)
• czerwiec 2013 r. mecz V ligowej Unii Oswiecim z
  III ligowa Janina Libiaz widzów ok. 500. Kibole
  przebiegli przez boisko, przeskoczyli plot,
  wylamali brame. W starciach z policja ciezko
  ranny w glowe zostal jeden z policjantów.
  Zatrzymano 12 kiboli,
• czerwiec 2013 r. atak grupy ok. 20 kiboli GKS-u
  Tychy wracajacych z meczu na policjantów na
  dworcu kolejowym. Zatrzymany 1 sprawca raniony w
  wyniku strzalu z broni gladko lufowej,
• czerwiec 2013 r. ustawka w Bolimowskim Parku
  Krajobrazowym (k. Lodzi) zatrzymano 15 samochodów
  i ok. 40 mezczyzn w barwach LKS Lódz,

22
PRZYKLADOWE, WYBRANE ZAKLÓCENIA PORZADKU
PUBLICZNEGO ZWIAZANE Z MECZAMI PILKI NOZNEJ W
SEZONIE 2012/2013

• Jezeli chodzi o udzial plockich kibiców w takich
  zdarzeniach, to Policja odnotowuje takie
  przypadki, a najwiekszym z nich bylo zatrzymanie
  we wrzesniu 2008 roku 27 kiboli w tym 22 z Plocka
  podczas meczu Floty Swinoujscie i Wisly Plock.
  Konsekwencjami tego byly kary od 2 do 4 lat
  zakazów stadionowych, grzywny w wysokosci 1-3 tys
  zlotych, ograniczenia wolnosci, prace spoleczne i
  w 1 przypadku 20 dniowy areszt.

23
Podsumowanie

• Tak jak przedstawiono w powyzszym materiale
  terroryzm i bandytyzm stadionowy nie dotyczy
  tylko klubów wystepujacych w wyzszych kategoriach
  rozgrywek ale równiez przenosi sie na lokalne
  podwórka.
• Miejscowi kibice chcacy zaistniec w srodowisku,
  moga dazyc do sprowokowania zachowan niezgodnych
  z przepisami obowiazujacymi na danym stadionie.
  Przez to obowiazek zagwarantowania bezpieczenstwa
  na imprezach nie masowych a w szczególnosci
  meczach pilkarskich, spoczywa na organizatorach
  a dopiero przy zaklóceniu porzadku wymykajacemu
  sie spod kontroli spoczywa na Policji.
• Za interwencje policji na stadionie, ochrone
  przejazdu i przemarszu kibiców placa podatnicy.

24
Podsumowanie

• Wedlug danych opublikowanych przez Komende Glówna
  Policji w okresie sierpien 2012 do czerwca 2013r
  (sezon ligowy 2012/2013) Policja zabezpieczala
  lacznie 1436 meczów w tym 307 podwyzszonego
  ryzyka.
• W dzialania te zaangazowanych bylo 202.644
  policjantów a przy przejazdach 54.962
  policjantów.
• Laczne koszty zwiazane z zabezpieczeniem meczów
  które poniesli podatnicy wyniosly 34.040.032 zl
  przy czym koszty zabezpieczenia meczów pochlonely
  kwote 29.456.046 zl i koszty zabezpieczenia
  przejazdów 4.583.986 zl.
• Odnotowano 250 incydentów w tym 100 na meczach
  ekstraklasy. Zatrzymano 658 osób.
• Najczestszymi naruszeniami porzadku publicznego
  bylo lamanie regulaminu (np. wejscie bez
  biletu), wnoszenie i uzywanie materialów
  pirotechnicznych, naruszenie nietykalnosci
  cielesnej sluzb organizatora imprezy, bójki i
  pobicia, spozywanie alkoholu w miejscach
  publicznych, niszczenie mienia, kradzieze i
  uzywanie slów wulgarnych.

25
DZIEKUJE ZA UWAGE.