Metodologjia e Kerkimit

1
Metodologjia e Kerkimit

• Leksioni 2

2
Organizimi i leksionit

• Kerkimi dhe Metodologjia
• Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit
• Klasifikimi i kerkimit
• Perkufizimi dhe diskutim mbi metodologjine
• Pershkrimi i procesit te kerkimit
• Diskutim mbi krijueshmerine dhe rolin e saj ne
  procesin e kerkimit

3
Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit

• Kerkimi eshte nje qasje per krijimin dhe
  konfirmimin e dijes se re te besueshme
• Sistematike dhe me rregulla (ndjekja e jnje numri
  hapash)
• Qellimi eshte dija e re , e cila duhet te jete e
  besueshme
• Ky eshte nje perkufizimi i pergjitheshem qe eshte
  i vlefshem per cdo disipline

4
Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit

• Vini re
• e verteta nuk eshte perdorur ne perkufizimin e
  kerkimit (fq 16)
• Koncepti i se vertetes eshte jashte realitetit
  produktiv te te menduesit nga kerkuesit (fq 16)

5
Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit Kerkimi
nuk eshte

• Zbulim aksidental
• Zbulimi aksidental mund te ndodhe ne procesin e
  strukturuar te kerkimit
• Zakonisht merr trajten e nje fenomeni qe nuk
  eshte verjtur me pare
• Mund te coje ne nje proces kerkimi te strukturuar
  per te verifikuar ose kuptuar observimin
  (vezhgimin)

6
Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit Kerkimi
nuk eshte

• Mbledhje te dhenash
• Mbledhja e te dhenave eshte nje hap ndermjetes
  per te fituar nje dije te re
• Mbledhja e te dhenave te besueshme eshte pjese e
  procesit te kerkimit

7
Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit Kerkimi
nuk eshte

• Kerkimi i kerkimeve te botuara ne biblioteka (ose
  ne internet)
• Ky eshte nje hap i hershem i rendesishem i
  kerkimit
• Procesi i kerkimit gjithnje perfshin sinteze dhe
  analize.
• Por, thjesht rishikimi i literatures nuk eshte
  kerkim

8
Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit Kerkimi
eshte

• Kerkimi i shpjegimeve te ngjarjeve, fenomeneve,
  lidhjeve dhe shkaqeve
• Cfare, si dhe pse gjerat ndodhin?
• A ka nderlidhje mes tyre?
• Nje proces
• I planifikuar dhe i menaxhuar per ta bere
  informacionin e mbledhur te besueshem
• Nje proces krijues
• Nje proces ciklik gjithnje rezulton ne pyetje
  te reja

9
Perkufizimi dhe pershkrimi i kerkimit Kerkimi
eshte

• Mundesi potenciale zbatimi
• Te gjithe kerkimet e pergatitura dhe zhvilluara
  mire potencialsht mund te zbatohen
• Mungesa per te pare mundesine e zbatimit mund te
  jete e lidhur me
• Perdoruesit nuk jane te trajnuar ose nuk kane
  eksperiencen e nevojshme ne metodat e
  specializuara te kerkimit dhe aresyetimit
  ekonomik
• Kerkuesit shpesh nuk bejne interpretime adekuate
  dhe nuk janpinm udhezime mbi zbatimin e kerkimit
• Perhapje e informacionit
• Kerkuesit jane pergjegjes per te ndihmuar
  perdoruesit te kuptojne implikimet (pasojat) e
  kerkimit (Si?)

10
Kerkimi publik dhe privat

• Kerkimi publik eshte nje produkt publik
• Mund te jete me rigoroz dhe me objektiv sepse i
  nenshtrohet me shume
• Kerkimi privat mund te jete gjithashtu rigoroz
• Por kerkimi mbi produktet e nje kompanie mund te
  akuzohen si te shmangura

11
Klasifikimi i kerkimit

• Para klasifikimit, ne duhet fillimisht te
  perkufizojme tipet e kerkimit
• Perdoren kritere te ndryshme per klasifikimin e
  tipeve te kerkimit
• (Te gjitha klasifikimet jane ne nje fare menyre
  artificiale e siperfaqesore)

12
Kerkimi baze dha ai i zbatuar

• Baze percaktimi i fakteve dhe lidhjeve baze ne
  nje disipline ose fushe studimi. Zhvillimi i
  teorive (shembuj ne fushen e ekonomise?)
• I zbatuar i ndermarre ne menyre specifike per
  prodhim informacioni qe do ndihmoje ne zgjidhgjen
  e nje problemi te vecante
• Dallimi mes tyre eshte ne zbatim
• Kerkimi baze zbatohet pak por mund te behet per
  te udhehqeur kerkimin e zbatuar

13
Kerkimi Disiplinor, I Orientuar nga Subjekti ,
dhe nga Zgjidhja e Problemeve
14
Kerkimi disiplinor

• Ka per qellim te permiresoje nje disipline
• Mbeshtetet mbi teorite lidhjet themelore dhe
  procedurat dhe teknikat analitike
• Ne ekonomi, perdoruesit jane ekonomiste te tjere
• Jep bazen konceptuale dhe analitike per kerkim
  tjeter ekonomik
• Ka sinergji dhe eshte plotesues me kerkimin e
  orientuar nga subjekti dhe ate te orientuar nga
  zgjidhja e problemeve

15
Kerkimi disiplinor vazhdim

• Hedh themelet per kerkim te zbatuar
• Eshte ciklik ne kuptimin qe kerkimi i zbatuar
  nxjerr ne pah mungesat e kerkimit disiplinar
• Shembuj te disa teorive ekonomike?
• Oferta kerkesa,
• elasticiteti i cmimit,
• dobia konsumatore

16
Kerkimi i orientuar nga subjekti

• eshte kerkimi mbi nje subjekt me interes per
  nje numer vendim-marresish (fq 22)
• Tenton te ndjeke kufijne e nje subjekti ne nje
  disipline (p.sh., ekonomia e burimeve , ekonomia
  e prodhimit, ekonomia e punes)
• Se brendshmi, eshte shume disiplinore, duke
  kerkuar informacion nga shume disiplina
• P.sh., ekonomia e konsumatorit ka te beje me
  psikologjine, ekonomine e burimeve natyore,
  biologjine, politiken ekonomike nga shkencta
  politike

17
Kerkimi i orientuar nga subjekti

• U jep vendim-marresve njohuri te pergjitheshmke
  per marrjen e vendimeve lidhur me probleme te
  ndryshme
• Nje burim i pare per zbatim politikash ne fushen
  e ekonomise
• Kerkimi i orientuar nga subjekti eshte nje gur
  themeli per shkencen e ekonomise ai ka te beje
  me zbatimin direkt te shkences se ekonomise ne
  ceshtjet bashke-kohore.

18
Kerkimi i orientuar nga zgjidhja e problemeve

• Behet per te zgjidhur nje problem specifik per
  nje vendim-marres specifik
• Shpesh rezulton ne rekomandime per vendimet dhe
  veprimet
• Kerkimi i orientuar nga zgjidhja e problemeve
  eshte holistic perdor gjithe informacionin e
  pershtatshem qe lidhet me problemin specifik,
  kerkimi disiplinor tenton te jete reduktues
• Kerkimi disiplinor tenton te kete nje jete me
  te gjate kerkimi i orientuar nga zgjidhja e
  problemit ka jete me te shkurter

19
Tipet e kerkimit - permbledhje
Disiplinar I orientuar nga subjekti I orientuar nga problemi
Natyra Teorik baze I zbatuar I zbatuar
Disiplinariteti Nje disiplinar Shume disiplinar Shume disiplinar
Koha e vlefshmerise Shume e gjate E gjate E shkurter
Supozimet Reduktues Reduktues Holistik

20
Kerkimi pershkrues dhe ai analitik

• Kerkimi pershkrues perpjekje per te percaktuar,
  pershkruar ose identifikuar dicka
• Synimi shpesh eshet sinteza, e cila sistemon
  informacion ne nje menyre te dhene
• Kerkimi analitik perpjekje per te mesuar se pse
  dicka po ndodh ose si erdji dicka deri ketu ku
  eshte
• Te gjitha disiplinat zakonisht kane te bejne me
  te dy tipet e kerkimit

21
Perkufizimi dhe pershkrimi i metodologjise

• Metodologjia dhe Metodat shpesh perdoren (ne
  menyre jo korrekte) si sinonime
• Metodologjia studimi i qasjes se pergjitheshme
  te kerkimit ne nje fushe te dhene
• Metoda procedura, teknika, mjete te vecanta te
  zbatuara per arritjen e nje objektivi te caktuar
• Metodat e kerkimit ne shkencen e ekonomise
  perfshijne analizen e regresionit, analizen
  matematik, kerkimin operacional, vezhgimet, etj.

22
Perkufizimi dhe pershkrimi i metodologjise

• Beni dallimin mes metodologjise se kerkimit in
  ekonomi (qasja ndaj kerkimit) dhe metodologjise
  ekonomike (metoden e pergjitheshme te aresyetimit
  ekonomik dhe konceptet ekonomike)
• Ndersa ato jane te ndryshme, ato jane te
  nderlidhura ( ne te njejten menyre qe jane te
  lidhura shkenca dhe kerkimi)

23
Procesi i kerkimit

• Procesi fillon me nje pyetje ose problem (Hapi 1)
• Hapi pasues, Objektivi i pergjitheshem dhe ato
  specifike formulohen per tu marre me pyetjen ose
  problemin (hapi 2)
• Pas kesaj zhvillohet skema (design) e kerkimit
  per arritjen e objektivave (hapi 3)
• Resultet prodohen nga kryerja e kerkimit (hapi 4)
• Interpretimi dhe analiza e rezultateve eshte hapi
  i fundit (hapi 5)

24
Procesi i kerkimit
25
Krijueshmeria ne procesin e kerkimit

• Kerkimi eshte nje proces krijues
• kerkimi perfshin shume me teper se thjesht
  logjika Ai perfshin vizionin, gjenine, etj
  Logjika mund te mesohet ne shkolle arti nuk mund
  te mesohet (fq 30)
• Kerkimi ka nevoje (ose te pakten funksionn me
  mire) me imagjinate, iniciative, intuite, dhe
  kuriozitet.
• Ka tipe te ndryshme krijueshmerie, qe jane te
  ndryshme per situata te ndryshme te zbatuara
  dhe teorike te lidhura ngueshte me kerkimin
  ekonomik

26
Nxitja e krijueshmerise (Ladd 1987)

1. Mblidhni dhe perdorni dijet e zhvilluara me pare
2. Shkembeni ide
3. Zbatoni logjiken deduktive
4. Shikojini gjerat ne menyre alternative
5. Vini ne dyshim dhe sfidoni supozimet
6. Kerkoni per modele ose lidhje
7. Jini risk marres
8. Kultivoni tolerancen per mungesen e sigurise

27
Nxitja e krijueshmerise

• Lejoni kuriozitetin te rritet
• Lini problemeyt menjane dhe kthejuni pas atyre
  me pas
• Mbani shenim mendimet tuaja
• shpesh une nuk e di se cfare mendoj derisa e
  shkruaj ate
• Jini i lire nga shperqendrimi pak kohe per te
  menduar.
• Krijueshmeria mund te beje diferencen mes
  kerkimit te kenaqshem dhe atij te shquar