ATAT

1
ATATÜRK ILKE VE INKILAP TARIHI
2
1. MESRUTIYET

• Mesrutiyet Basinda bir hükümdarin bulundugu,
  parlamentosu ve anayasasi olan sistemdir.
• Mithat Pasa ve arkadaslari tarafindan hazirlanan
  Osmanli Devletinin ilk anayasasi, Kanuni Esasi
  ilan edildi. Böylece 23 Aralik 1876da 1.
  Mesrutiyet ilan edilmis oldu. Bu dönemin temel
  özelligi Osmanli Devletinin Anayasal bir döneme
  girmis olmasidir.

3
Trablusgarp Savasi

• Italya siyasi birligi geç tamamlamistir. Büyük
  devlet olmanin, ancak sömürge elde etmek oldugunu
  düsünen Italya Trablusgarpi isgal etti. Ayni
  zamanda gelisen sanayileri için hammadde ve pazar
  olarak da burayi uygun bulmuslardi. Trablusgarp
  onlara yakindi ve Osmanli gibi güçsüz bir
  devletin elinde bulunuyordu.
• Mustafa Kemâl Pasa ve Enver Pasa Derne, Tobruk ve
  Bingazide Italyanlarla basarili savaslar
  yaptilar.
• Bu sirada Balkan Savaslari basladi ve sonucunda
  15 Ekim 1912de Usi Antlasmasi Osmanli Devleti ve
  Italyanlar arasinda imzalandi. Bu savas Mustafa
  Kemâlin subay olarak bulundugu ilk savastir.

4
I. Dünya Savasinin Nedenleri

• Ingiltere ile Almanya arasindaki ekonomik yaris
• Fransa 1871de Almanlara yenilmis ve zengin kömür
  yataklarinin bulundugu Alsas-Loren bölgesini
  Almanlara kaptirmisti. Bu yenilginin acisini
  unutamiyordu.
• 1908de gizlice Ruslarla görüsen Ingilizler
  Balkanlarda Ruslari serbest birakmislardi.
  Onlarin panistlavist politikalari bünyesinde pek
  çok azinlik bulunduran Avusturya-Macaristani
  rahatsiz ediyordu.
• Balkanlarda Rus çikarlarini koruyan Sirbistan,
  Avusturya-Macaristandaki soydaslarinin bulundugu
  topraklari kendi topraklarina katmak istiyordu.

5
Mondros Ateskes Antlasmasi 30 Ekim 1918

• Maddeleri
• - Bogazlar Anlasma Devletlerine açilacak ve bu
  devletlerce isgal edilecekti.
• Osmanli Devleti güvenligin saglanmasi için
  gerekli olan sayidan fazla askerlerini hemen
  terhis edecekti
• Tüm ulasim, haberlesme gereçlerini ve
  sistemlerini Anlasma Devletlerinin dolaysiz
  denetimine birakacakti.
• Tersanemize ve donanmamiza el konulacakti.
• Anadolu disindaki cephelerde savasan askerlerimiz
  derhal teslim olacaklar.
• Anlasma Devletleri istedikleri malzemeye el
  koyabilecek.
• Bazi dogu illerinde karisiklik çikarsa buralari
  isgal edilecek. (Amaç Ermenistan Devleti kurmak)
• Osmanli Devleti savasta aldigi esirleri hemen
  birakacak. Ama düsmana esir düsen Türkler geri
  verilmeyecekti.

6
Milli Varliga Düsman Cemiyetler

• 1- Sulh ve Selamet-i Osmaniye Firkasi
• 2- Kürt Teali Cemiyeti
• 3- Teali Islam Cemiyeti
• 4- Ingiliz Muhipler Cemiyeti
• 5- Rumlarin Kurdugu Cemiyetler
• - Mavri Mira, Etniki Eterya Cemiyeti
• - Rum Pontus Cemiyeti
• 6- Ermenilerin Kurdugu Cemiyetler Hinçak, Tasnak

7
Millî Cemiyetler

• 1-Trakya Pasaeli Cemiyeti
• 2-Izmir Müdafaa-i Hukuk-i Osmaniye
• 3-Kilikyalilar Cemiyeti
• 4-Reddi Ilhak Cemiyeti
• 5-Sark Vilayetleri Müdafaa-i Hukuk-i Milliye
• 6-Trabzon Muhafaza-i Hukuk-i Milliye

8
Amasya Genelgesi 22 Haziran 1919

• Maddeleri
• -Vatanin bütünlügü, milletin bagimsizligi
  tehlikededir. Istanbul Hükümeti üzerine aldigi
  sorumlulugu yerine getirememektedir.
• -Vatanin bütünlügünü ve milletin bagimsizligini,
  yine milletin azmi ve karari kurtaracaktir.
• Amasya Tamimi, Anadoluda yayimlanan ilk ulusal
  genelgedir.

9
Erzurum Kongresi 23 Temmuz-7 Agustos 1919

• -Ulusal sinirlar içinde vatan bir bütündür,
  parçalanamaz.
• -Manda ve himaye kabul edilemez. (Ilk kez
  mandaciliga karsi çikmistir.)
• -Kuvay-i Milliyeyi etkin, milli iradeyi egemen
  kilmak esastir. (Ilk kez devlet anlayisi
  dogmustur.)
• -Istanbul Hükümeti üzerine aldigi sorumlulugu
  yerine getiremezse yeni bir hükümetin kurulmasi
  gereklidir.

10
Sivas Kongresi4-11 Eylül 1919

• -Erzurum Kongresi kararlari genisletilerek kabul
  edildi.
• -Manda ve himaye kesin reddedildi.
• -Bütün millî cemiyetler Anadolu ve Rumeli
  Müdafaa-i Hukuk Cemiyeti adiyla birlestirildi.
• -Insancil degerler esas olmak sartiyla Batinin
  ekonomik ve teknik yardimlari kabul edilebilir.

11
Misak-i Millî (28 Ocak 1920)

• -Mondros Mütarekesi imzalandigi siradaki
  sinirlarimiz bölünmez bir bütündür.
• -Millî ve iktisadî gelismemize engel olan
  kararlara karsiyiz.
• -Arap ülkeleri ve Bati Trakyanin durumunu halkin
  verecegi oy belirleyecektir.
• -Kars, Ardahan, Batumun komsu ülkelerdeki
  müslümanlara uygulanan haklar kadar hak
  verilmelidir.
• -Güvenligi saglanirsa Bogazlar uluslararasi
  ticaret ve ulasima açilabilir.

12
TBMMnin Açilmasi ve Ilk Anayasa

• 23 Nisan 1920de TBMM açildi.
• 20 Ocak 1921de Türkiye Devletinin anayasasi
  Teskilat-i Esasiye kabul edildi.

13
ERMENI SORUNU VE SAVAS

• Ermeniler saldirilara devam ettiler. Burada XV.
  Kolordu komutani Kazim KARABEKIR komutan olarak
  ilan edildi.
• 3 Aralik 1920de Gümrü Ant. imzalandi.

14
I. INÖNÜ ZAFERI (6-10 Ocak 1921)

• iki büyük siyasi sonucu olmustur.
• Londra Konferansi
• Ruslarla imzalanan Moskova Antlasmasi

15
MOSKOVA ANTLASMASI

• Rus Devleti TBMM Hükümetini tanidi.
• Sovyet Rusya ile yapilan bir antlasma TBMM
  Hükümetinin diplomatik bir zaferidir,
• Ilk defa büyük bir devlet TBMMni ve onun
  kurdugu düzeni tanimistir.

16
Sakarya Meydan Muharebesi

• Bu zaferden sonra M.Kemal Pasaya Maresallik ve
  gazilik unvani verildi.
• Dogu sinirimiz çizildi.

17
Fransa ile Ankara Antlasmasi

• Fransizlar TBMM ile 20 Ekim 1921de Ankara
  Antlasmasini imzaladilar.
• Bugünkü Suriye sinirimiz (Hatay ve Iskenderun
  hariç) çizilmis oldu.
• Fransa Anadolu isgalinde diger dostlarindan
  kopmustur.

18
Büyük Taarruz ve Baskumandan Meydan Muhaberesi

• 30 agustosta Dumlupinarda düsman güçleri
  yenildi.
• Itilaf devletleri ateskes önerisinde bulundular.

19
Mudanya Ateskes Antlasmasi

• 3-11 Ekim 1922
• Büyük Taarruzun siyasi sonucudur.
• Kurtulus Savasinin cephe boyutu kapanmistir.
• Saltanatin Kaldirilmasi
• 1 Kasim 1922de saltanat kaldirildi.

20
Lozan Baris Antlasmasi 24 Temmuz 1923

• Katilan Devletler Ingiltere,Fransa,Italya,Yunanis
  tan,Yugoslavya, Romanya,Japonya,ABD,Rusya ve
  Bulgaristan.
• Maddeler
• Sinirlar
• Güney siniri
• Irak Musul Meselesi
• Bati siniri
• Kapitülasyonlar
• Devlet Borçlari
• Bogazlar
• Azinliklar
• Istanbulun Bosaltilmasi

21
Cumhuriyetin Ilani 29 Ekim 1923

• Devlet Baskanligi Sorunu Çözülmüstür
• Kabine Sistemi Getirilmistir
• Halifelik Kaldirilmistir

22
Çok Partili Döneme Geçis

• 9 Agustos 1923te Türk Devletinin Ilk Siyasal
  Partisi Halk Firkasini Kurdu
• Terakkiperver Cumhuriyet Firkasi
• 1925te Seyh Sait Isyani Çikti
• 4 Mart 1925te Takrir-i Sükun Kanunu Çikarildi

23
Hukukta Laiklige Geçis Asamalari

• Saltanat Kaldirildi 1 Kasim 1922
• Halifelik Kaldirildi 3 Mart 1924
• Tevhid-i Tedrisat 3 Mart 1924

24
Medeni Kanunun Kabulu 17 Subat 1926

• Türk Kadinlarina 1930da Belediye Seçimlerine
  Katilma Hakki Tanindi
• 1934te milletvekili Seçme ve Seçilme Hakki
  Tanindi

25
Egitim ve Kültür Alaninda Inkilaplar

• Tevhid-i Tedrisat Kanunu Çikarildi 3 Mart 1924
• Egitim ve Ögretim Birlestirildi
• Egitim Milli Egitim Bakanligina Baglandi
• Harf Inkilabi 1 Kasim 1928
• Türk Tarih Kurumu Kuruldu 1931
• Türk Dil Kurumunun Kurulmasi 1932

26
Toplumsal Yasayisla Ilgili Inkilaplar

• Kilik Kiyafet Degisikligi
• Tekke ve Zaviyeler Kapatildi
• Takvim,Saat ve Ölçülerde Degisiklik Yapildi
• Soyadi Kanunu Çikarildi 1934

27
Ekonomik Alanda Gelismeler

• 18 Subat 1923te Izmirde Türkiye Iktisat
  Kongresi Toplandi
• Kapitülasyonlarin Kapatilmasi

28
Tarim Alaninda Gelismeler

• 17 Subat 1925te Ösür Vergisi Kaldirildi
• Köylüye Ucuz Kredi Saglandi
• Tarim Kredi Kooperatifleri Kuruldu
• Yüksek Ziraat Enstitüsü Kuruldu 1933

29
Ticaret Alaninda Gelismeler

• Is Bankasi Kuruldu 1924
• Kabotaj Kanunu Çikarildi 1 Temmuz 1926

30
Sanayi Alaninda Gelismeler

• Tesvik-i Sanayi Kanunu Çikarildi
• Bes yillik Kalkinma Planina Geçildi 1933

31
Bayindirlik,Ulastirma,Saglik ve Tip Alaninda
Gelismeler

• Demir Yollarina Öncelik Tanindi 1939
• Saglik ve Sosyal Yardim Bakanligi Kuruldu
• Ankarada Hifzissihha Enstitüsü Kuruldu

32
Türkiye Cumhuriyetinin Dis Siyaseti

• Nüfus Mübadelesi
• Yabanci Okullar Sorunu
• Musul Sorunu
• Türkiyenin Milletler Cemiyetine Girisi
• Balkan Antanti 9 Subat 1934
• Sadabat Pakti
• Hatay Sorunu 1921

33
ATATÜRK ILKELERI
34
1- Cumhuriyetçilik Cumhuriyet, millî egemenlik
idealini, milletin irade ve egemenligini,
vatandasin devlete, devletin vatandasa karsi hak
ve vazifelerini en iyi olarak düzenleyen yönetim
seklidir. Cumhuriyetçiligin en basta gelen
niteligi, Atatürkün Egemenlik kayitsiz sartsiz
milletindir. Ilkesinde yansir. Atatürkün
sözleri ile Cumhuriyet rejimi demek demokrasi
sistemi ile devlet sekli demektir.
35
Cumhuriyet yönetiminde millete dayanan meclis,
meclise dayanan hükümet vardir. Cumhuriyet
yönetiminde düsünce serbestligi önemli yer teskil
eder.
36
2- Millîyetçilik Milletler toplulugu
içerisinde, Türkiye Cumhuriyetini kuran Türkiye
halkina Türk milleti denir. Atatürkçülügün birlik
ve beraberlik meydana getirme hususundaki ilk
temel ilkesi Millîyetçiliktir. Türk milleti
dil, kültür ideal birligi ile birbirine bagli
vatandaslarin olusturdugu dogal, toplumsal,
ekonomik ve siyasi bir bütündür. Türkiye
Cumhuriyetini kollamak ve korumak Türk milletinin
görevidir.
37
Atatürk milliyetçiligi millî birlik ve
beraberligi öngörür, insancildir, diger
milletlerin de iyiligini göz önünde
bulundurur. Atatürk, Millîyetçiligi büyük
sorunlarin çözülmesinde bir güç kaynagi olarak
görür. Türk milletine mensup olmakla övünmeyi,
millete inanmayi, güvenmeyi esas alarak bu hususu
Ne Mutlu Türküm Diyene vecibesi ile açiklamis
ve bu fikri Türk Ögün! Çalis, Güven düsturu ile
harekete dönüstürmüstür.
38
3- Halkçilik Atatürkçülükte halkçilik, yurdu
ayricalik iddialarindan ve sinif kavgalarindan
koruyan bir ilkedir. Halkçiligin birinci unsuru
demokratliktir. Atatürkçülükte Halkçilik
demokrasi ile es anlamlidir. Halkçilikta sosyal
düzen halkin idaresine ve çalismasina dayalidir
ve esitligi öngörür. Kanunlar önünde herkes
esittir.
39
çagdas uygarlik seviyesine erismek için sadece
siyasal düzeyde ve üst yapida kalmayarak, sosyal
ve ekonomik alt yapiya yönelme ve bu yapida
halki, halk için, halkin gücü ile kalkindirmayi
amaçlar. Halkçilik iç barisi öngörür sinif
mücadelelerini reddeder. Millî gelirin dagilimini
çesitli usullerle dengeler.
40
4- Devletçilik Atatürk Devletçiligi, kisisel
çalisma ve faaliyeti esas alir bununla birlikte
mümkün oldugu kadar az zaman içinde dinamik
ideale kavusmak için milletin genel çikarlarinin
geregine göre, bütün islerde özellikle ekonomik
alanda devletin fiilen ilgilenmesini benimser.
Devletin ilgilenmesi, yapma, yaptirma,
yönlendirme, tesvik, yardim etme, yapilanlari
düzenleme ve kontrol anlamina gelir. Devlet
kendini daha güçlü kilmak için vatandaslarin
egitimi, güvenligi ve sagligi ile ilgili isleri
yapar veya yaptirir.
41
Devletçilik ilkesi, bireysel ekonomik tesebbüs
veya faaliyete imkân verir, devletin rehberligini
öngörür. Devlet ekonomik islerde özel tesebbüsü
tesvik eder, bu faaliyetleri düzenleme ve kontrol
etme görevini üstlenir. Toplum yararina hizmet
eden kuruluslarin artirilmasina önem verir.
42
5- Lâiklik Lâiklik, terim olarak, din ile
dünya, özellikle din ile devlet islerinin
ayrilmasi anlamini tasir. Fakat, Atatürk
lâikliginin daha genis ve kendine özgü bir anlami
vardir. Türkiye Cumhuriyetinde lâiklik ilkesi,
kisilerin vicdan ve ibadet hürriyetlerini
saglamak ve korumak, dinî faaliyetlerin iman ve
ibadete inhisar ettirilmesini, dünyevi kurumlari
ve faaliyetleri bilimsel ve en ileri teknolojiyi
yol gösterici olarak yürütmeyi saglamak, dinin
hakkini dine, devletin hakkini devlete vermek
amaçlari ile uygulanan, dini devletten ayiran bir
ilkedir.
43
Laiklik sayesinde vicdanlar özgür olmustur.
Atatürk ...........Ibadetler güvenlik ve genel
adaba aykiri olamaz siyasî gösteri seklinde de
yapilamaz. demek suretiyle dinî baskinin
yapilamayacagini da ifade etmistir.
44
6- Inkilapçilik Ilkelerin temelidir Atatürkç
ülügün inkilapçilik anlayisi, zamanina göre geri
kalmis kurumlarin ortadan kaldirilmasi ve yerine
ilerlemeyi, gelismeyi kolaylastiracak,
gelistirecek kurumlarin konmasi esasini getirir.
Bu inkilâpçilik anlayisi iyiye, dogruya,
faydaliya yöneliktir. Türkiyeyi dinamik
idealine ulastirmak için en güçlü araç olarak
yüksek ve inkilâpçi bir kültür seviyesine
varmayi amaçlayan Atatürkçü inkilâpçilik
anlayisi, akil, bilim ve ileri teknolojinin yol
göstericiliginde sürekli gelismektir.