PILLER ve GERI D

1
PILLER ve GERI DÖNÜSÜMÜ(Batteries and their
Recycling)
2
Pillerin Hayatimizdaki Önemi?

• Teknolojinin gelismesiyle hayatimizi
  kolaylastiran tasinabilir cihazlar/oyuncaklar,
  ofis aletleri, elektronik esyalar vsde PIL
  kullanimi artmistir. Her evde/isyerinde ayda bir
  çok pil tüketilmektedir. Avrupa ve ABDde yilda
  kisi basina 2 adet dügme ve 10-15 adet kalem pil
  tüketilmektedir. Ülke ölçeginde bakildiginda bu
  miktarlar çok büyümektedir. Piller içlerinde hem
  çevreye zararli maddeler (Pb, Cd, Hg vs) hem de
  geri dönüsebilir maddeler (Zn, Cd, Pb, C, Mn vs)
  içerdiginden tüketilen pil atiklarinin kiymetli
  metal kisimlari geri kazanildiktan sonra insan
  sagligina veçevreye zarar vermeyecek sekilde yok
  edilmelidir. Rastgele atilan kullanilmis piller
  su, hava ve topraga zarar verebilirler.

3
ÇEVRE DOSTU ÜRETIM/TÜKETIM

• Elektronik ve Bilgi-Islem Teknolojilerinin
  gelismesini büyük bir hizla sürdürdügü son
  yillarda bütün dünya ülkeleri çevre-teknoloji
  uyumunu saglamakta büyük çabalar sarfetmektedir.
  Tüketilen (atilan) bir teknolojik ürününün
  çevreye verecegi zararin minumum düzeyde olmasi
  için yapilan çalismalar bazi durumlarda o
  malzemenin üretim maliyetinden daha fazla harcama
  gerektirebilmektedir.

4
Pillerin Avantaj ve Dezavantajlari

• Dogru akimda düsük bir güç vermelerine ve
  sagladiklari enerjinin sebeke enerjisininkinden
  çok daha pahali olmasina karsilik, pillerin
  kolayca tasinabilir özerk üreteçler olma
  üstünlügü vardir. Uygulamalari, askeri alanda
  (güdümlü ve balistik mermilerin, torpidolarin
  itme sistemleri) oldugu kadar sivil alanda da
  (radyo alicilarini, teypleri, tras makinelerini,
  kameralari, aydinlatma düzeneklerini, oyuncaklari
  vb beslemede) oldukça yaygindir. Saatlerin,
  elektronik oyunlarin, cep hesap makinelerinin ve
  cep telefonlarinin gelismesiyle minyatür pillere
  yeni pazarlar açilmistir.

5
Pil Nedir?

• Kimyasal enerjiyi elektrik enerjisine dönüstüren
  aygitlara PIL denir. Piller elektrik enerjisini
  biriktirir ve gerektiginde kullanir.
  Elektrokimyasal olarak bir metal kendi iyonlari
  içeren bir siviya daldirilirsa potansiyel farki
  meydana gelir.
• M ? M e Yükseltgenme
• M e ? M Indirgenme
• Yükseltgenmenin oldugu elektrot anot, anoda gelen
  iyon anyon (-) terside katot ve katyondur () dur.

6
PIL ÇESITLERIAA-Kalem, AAA Ince, C-Orta, D-Büyük
Sarjsiz C Alkali Piller
Sarjli AA Kalem Pil
Ni-Cd Sarjli Piller

Sarjli AAA Ince Pil
Sarjli Ni-Cd ve Ni-MH Piller
Zn-C Kalem/Ince Piller
Sarjsiz Dügme ve Metal Para Piller
9v Dikdörtgen Alkali Pil
Li Minyatür 3v Piller
Sarjsiz D Alkali Pil
7
Pillerin Siniflandirilmasi(uzun ömürlü, ucuz,
çevre dostu)
Tek Kullanimlik (Primer) Piller Çok Kullanimlik (Sarjli) Piller
Reaksiyon pil hücresi içinde olur, Reaksiyon tersinmez, Sarj edilemezler/doldurulamaz. Atiklari ayri toplanmalidir, Fazla sayida atik üretilir, Ucuzdur, Kisa ömürlüdür, En yaygini Çinko-Karbon ve Alkali pillerdir. Çevre dostu, Kullanimi tavsiye edilir, Sarj edilebilir, Reaksiyon tersinirdir, Daha az atik çikar. Ilk alisi pahali, kullanimi ucuzdur, Uzun ömürlüdür, Ayda kendi kendine 15-25 desarj olur, Ni-Cd, Ni-MH ve Li-iyon piller
8
KURU SARJSIZ Çinko-Karbon PIL

• Silindir seklinde bir çinko kap alalim. Içine
  suda eritilmis nisadiri (amonyum klorür/çinko
  klorür) jelatinle karistirarak, yogun bir duruma
  getirip koyalim. Daha sonra içine mangandioksitle
  kaplanmis bir kömür çubuk yerlestirelim. Devreyi
  tamamladigimizda günümüzdeki kuru pil yapilmis
  olur.
• Çalisma ilkesi ayni Leclanche pilinde oldugu
  gibidir. Sadece sivi elektrolit yerine daha
  koyulastirilmis ve kati duruma getirilmis
  elektrolit kullanilmistir. Bu nedenle tasinmasi
  açisindan kolaylik saglanmistir.

9
EN Yaygin Kullanilan Piller (80-90)
Çinko-Karbon Pil (NH4/Zn)Cl2 (Düsük/orta güç gerektiren cihazlar için ideal, fiati düsük, 1.5-3 yil raf ömrü var) Alkali Pil (KOH) (Orta/yüksek güç gerektiren cihazlar için ideal, Zn-C pillere göre 4 kat daha uzun ömürlü, 7 yil raf ömrü var)
Zn(s) -gt Zn2(aq) 2e- anod 2NH4(aq) 2MnO2(s) 2e- -gt Mn2O3(s) H2O(l) 2NH3(aq) kotot Zn(s) 2OH-(aq) -gt Zn(OH)2(s) 2e anod 2MnO2(s) H2O(l) 2e- -gt Mn2O3(s) 2OH-(aq) katot

10
SARJLI PILLER

• Sik kullanilan ve orta/yüksek güç gerektiren
  cihazlar için ideal.1000 kez sarj edilebilir.Ilk
  kullanim öncesinde sarj edilmesi gerekir.
• Sarj edilebilir pillerin belki de en önemli
  avantaji, evsel atik miktarini azaltmasi. Her yil
  çöpe atilan 15 milyon standart pilin çevreye
  verdigi zarar, sarj edilebilir pillerin
  kullanimiyla biraz olsun azaliyor. Yeri
  gelmisken, bu ürünler arasinda en ekolojik
  olanlari Ni-Mh (Nickel - metal hydrade) piller.
  Sektörün son teknolojisi olan bu piller kursun,
  civa ve diger yüksek oranda toksik maddeleri
  içermiyor.
• Sarj edilebilir pillerin defalarca
  doldurulabilmesi (tam 1000 kez), parasal olarak
  önemli bir tasarruf yapmanizi sagliyor. Kabaca
  bir hesaplama yapacak olursak dijital fotograf
  makinanizda sarjli pil kullanmak size yilda 1300
  civarinda bir tasarruf olanagi doguruyor. Bu
  hesaba satin aldiginiz sarj edilebilir piller,
  sarj makinasi ve harcanan elektirik de dahil
  üstelik.
• Uzun ömürleri ve yüksek fiyatlariyla taninan
  alkalin pillerle kiyaslandiginda da, sarj
  edilebilir pillerin daha düsük maliyet, daha
  fazla verim ve 4 kat uzun ömür sagladigini
  görüyoruz. Yillardir hizla ilerleyen sarj
  edilebilir pil teknolojisindeki gelisme,
  dijitalin yolunu takip etmeye basladigindan beri
  büyük bir ivme kazandi. Bu yüzden yüksek
  tüketimli cihazlar olan dijital kameralarin
  ihtiyaçlarini karsilayabiliyor.

11
Pilde Sizinti

• Kuru hücreli Zn pil belli süre kullanildiktan
  sonra, Zn hücre incelir çünkü Zn metal Zn
  iyonlarina oksitlenirken eger pil kullanilmazsa
  hücre içindeki asidik ortam nedeniyle H iyonlari
  suda olusur ve grafit çubugun etrafini kaplarsa
  iç direnç artar ve pil Zn hücreyi delip disari
  macunsal bir sivi sizarak elektronik
  cihazlarinizi bozabilir.
• 2NH4(aq) 2e- -gt 2NH3(g) H2(g)

12
Piller neden tehlikeli?

• Çöpe atilan pillerdeki agir metaller zamanla
  bozunarak serbest hale geçer, sizinti suyu ile
  birlikte yer alti sularinin, topragin ve yüzeysel
  sularin kirlenmesine neden olur. Kirlenen yer
  alti sularini aritmak çok pahalidir. A.B.D.de
  kati atik depolama alanlarindaki civanin 88 ve
  kadmiyumun ise 54ü pillerden ileri gelmektedir.
  Almanyada evsel kati atik içindeki çinkonun 10,
  nikelin 67 ve kadmiyumun ise 85ü pillerden
  ileri gelmektedir.
• Çöp yakma tesislerinde ise yanma sonucu bir
  grup agir metal uçucu hale geçer, atmosferde
  genis alana dagilir, akarsularin ve göllerin
  kirlenmesine neden olur. Baca gazi aritma
  tesisinde tutulan tozlarda agir metal
  konsantrasyonu yüksek olabilir. Bu tür atiklar
  dikkatli olarak incelendikten sonra
  depolanmalidir. Küle karisan kisim ise çöp
  depolama alaninda problem olusturur.

13
RoHS Restriction of the use of certain Hazardous
Substances(RoHS, Avrupa Birligi tarafindan
dikte edilen Sagliga Zararli Maddelerin
Kullaniminin Kisitlanmasi)
14
Pillerin Yapisindaki Zehirli Maddeler ve Meydana
Getirdigi Etkiler

• i-) Kadmiyum (Cd) Endüstriyel kullanimi 50 yil
  öncesine dayanan kadmiyum zehirli bir metaldir.
  1946 yilinda Japonya' da "Itai-Itai" hastaligi
  olarak belirtilen epidemik olayin kadmiyumdan
  kaynaklandigi anlasilmistir (1). Hastaligin
  görüldügü bu bölgedeki nehrin maden ocaklari
  atiksulari ile kirlendigi belirlenmistir. Sanayi
  atik ve artik maddeleri yoluyla toprak ve suya
  geçen kadmiyum, su ve topragi kirletir. Toprak ve
  suda biriken kadmiyum, önce sudaki
  mikroorganizmalara, buradan da besinlerle hayvan
  ve insanlara yansimaktadir.
• Pil imalathaneleri civarinda bulunan havadaki
  kadmiyum yogunlugu 4-5 mg/m3 gibi yüksek
  düzeylere ulasabilir. Normalde havadaki yogunlugu
  0.02 mg/m3'tür. Yiyeceklerde 1-150 mg/m3 ve daha
  yogun konsantrasyonlarda da hayvan karaciger ve
  böbreklerinde bulunur (2).
• Gidalarla yüksek düzeylerde kadmiyum alnmasi ani
  zehirlenmelere neden olur. 16 mg/L kadmiyum
  içeren sularin içilmesi ile abdominal agri, kusma
  ve bulanti gibi semptomlar tespit edilmistir.
  Düsük miktarda kadmiyum alinmasina bagli olarak
  kronik obstrüktif akciger hastaliklari, anfizem
  ve kronik renal tübüler bozukluklar sekillenir.
  Ayrica kardiovasküler sistem ve iskelet
  sisteminde de bozukluklar olusmaktadir. 1965'te
  Ingiltere'de pil yapiminda çalisan isçilerde
  prostat karsinomlarinin belirlenmesi üzerine
  yapilan arastirmalarda kadmiyumun karsinojenik
  etkiye sahip oldugu da tespit edilmistir (3).

15
Pillerdeki tehlikeli metaller

• ii-) Kursun (Pb) Kursun vücuda sindirim ve
  solunum yollari ile girer. Kursunun en belirgin
  zehirli etkisi çocuklarda ve fötüste izlenir.
  Eriskinlerde hemoglobin metabolizmasinda
  aksamalar ve anemi meydana gelebilmektedir.
  Kursunun merkezi sinir sistemi üzerine olan
  etkileri de insan sagligi açisindan çok
  önemlidir. Böbrekler üzerinde tubular fonksiyon
  bozukluklarina neden olan kursunun karsinojenik
  etkisi oldugu da tespit edilmistir.
• iii-) Çinko (Zn) Çinko beslenme açisindan
  zaruri bir metaldir. Yetersizligi neticesinde
  önemli saglik problemleri olusur. Diger taraftan
  çinkonun asiri maruziyetlerinin nadiren
  gatrointestinal sistem bozukluklari ve diare
  olusturdugu bilinmektedir. Bir insanda böbrekler
  yoluyla günde 300-600 mg/m3 çinko
  atilabilmektedir.

16
Pillerdeki tehlikeli metaller

• iv-) Civa (Hg) Civa yer kabugunun temel
  elementlerinden oldugundan su, toprak, hava ve
  canlilarda iz miktarda civaya rastlamak
  mümkündür. Su ortamindaki organik civa
  bilesikleri zehirlilik yönünden ayri bir önem
  tasimaktadir. Bu bilesikler bitkisel ve hayvansal
  yaglarda kolaylikla erimekte ve özellikle suda
  yasayan ilkel canlilarin üzerinde pasif
  adsorpsiyon yolu ile toplanarak besin zincirine
  girmektedir. Daha büyük canlilarda ise kolaylikla
  absorbe edilmelerine karsilik çok zor metabolize
  olmaktadir. Bunun sonucu olarak da kirlenmis
  sularda yasayan canlilarda büyük bir hizla civa
  birikimi görülmektedir. Organik civali
  bilesiklerin fungisit olarak tarimsal mücadelede
  kullanilmasi çevre ve besin kirlenmesi açisindan
  ayri bir önem tasir. Amerikan Ilaç ve Gida Örgütü
  (FDA) ve Dünya Saglik Testilati (WHO) tarafindan
  "günlük maksimum Hg alim siniri" 0.3 mg/hafta
  veya 0.03 mg/gün olarak belirlenmistir. Civanin
  çesitli formlarinin zehirliligi çözünürlügüne,
  biyotransformasyonuna ve dokuda dagilimina bagli
  olarak degisiklik arzetmektedir. Inorganik civa
  tuzlari veya civa buhari ile olusan
  zehirlenmelerde en yogun civa içeren organ
  böbreklerdir. Bununla birlikte organik civa
  zehirlenmelerinde görülen en önemli bulgular
  nörolojik bozukluklardir. Bunlarin baslicalari
  parestezi, ataksi, disartri ve sagirliktir.
  Organik civa kökenli (metil civa)
  zehirlenmelerinin en ciddisi 1971-72 yillarinda
  Irak'ta meydana gelmis ve 500'den fazla kisi
  ölmüstür. Bu olayin ithal bugdaylardan yapilan
  ekmeklerden kaynaklandigi ve bu ürünlerde
  fungisit kullanildigi tespit edilmistir (3).

17
PIL TÜKETIMI

• Almanya 30000 t/y (900 milyon kuru pil) 12
  pil/kisi/yil
• Ingiltere 20000 t/y, 20 pil/kisi/yil
• ABD 3 milyar pil/yil
• Almanyada pil üretimi için yilda 615 ton Cd, 5.5
  ton Hg, 5 ton Ag, 600 ton Ni ve 4000 ton Zn
  kullanilmaktadir.
• Dünyada pillerde kullanilan agir metal miktarinin
  azaltilmasinda ana kriter,
• 1. Pillerde kullanilan agir metal miktarini
  azaltmak,
• 2. Pillerin ayri toplanarak bunlarin çevreye
  zararlarini minimize etmektir.
• ABde 1994ten sonra Hgli pil kullanimi,
  2008den sonra Cd pil kullanimi yasak. Avrupa
  Toplulugu Ülkelerinde 1999 yilindan itibaren 5
  ppm den fazla civa içeren pillerin kullanimi
  yasaklanmistir. 2003 yilindan itibaren tüm piller
  ayri toplanmak zorundadir. 2004 yilinda Avrupa
  Toplulugu Ülkelerinde tüketilen pillerin 75,
  sanayide tüketilen pillerin ise 95 toplanip geri
  kazanilacaktir. Tüketilen pillerin 55den
  fazlasi geri kazanilmak zorundadir.

18
Pil Kullanirken NE YAPMALI?

• 1.Piller hiçbir sekilde isitilmamali, atese
  atilmamali ve devamli günes isigi alan yerlerde
  tutulmamalidir.
• 2.Piller sökülmemeli, içleri açilmaga
  çalisilmamali, delinmemeli ve ezilmemelidir.
• 3.Piller küçük çocuklarin oynayabilecegi sekilde
  ortalikta birakilmamalidir. Dügme tipi pillerin
  küçük çocuklar tarafindan kolaylikla
  yutulabilecegi unutulmamalidir.
• 4.Pillerin arti ve eksi uçlari herhangi bir metal
  iletkenle birlestirilip, kisa devreler
  yaratilmamalidir.
• 5.Sarj edilmeyen piller ve özellikle lityum
  türleri kesinlikle sarj islemine tabi
  tutulmamalidir. Aksi takdirde asiri isinma,
  sisme, gaz çikisi, alevlenme ve hatta patlama
  görülebilir.
• 6.Farkli gerilimlere sahip, farkli yapilardaki
  piller ve sarjli/sarjsiz piller ayni cihaz
  içersinde kullanilmamalidir.
• 7.Pille çalisan cihazlar kalorifer, soba, ocak
  vs. gibi isi kaynaklarindan uzakta tutulmali ve
  nakil vasitalarinin torpido gözünde veya direk
  günes isigi alabilen konsollari üzerinde uzun
  sürelerle birakilmamalidir.
• 8.Piller su, deniz suyu veya diger oksitleme
  özelligine sahip maddelerle temas
  ettirilmemelidir.
• 9.Pillerin seri veya paralel baglantilari uzman
  kisilerce yapilmali, lityum esasli pillerde bu
  tür baglantilardan kaçinilmali ve nikel-kadmiyum
  / nikel-metalhidrit pilleri, özel koruma
  devreleri olmadan paralel baglanilmamalidir.

19
Pil Kullanirken NE YAPMAMALI?

• 1.Cihazinizda hangi tip pillerin kullanilacagi,
  kullanim esnasinda cihazin çekecegi akimin
  siddetine, kullanim süresine ve kullanim
  sikligina baglidir. Buna göre sarjli veya sarjsiz
  pillerin yapilabilir. Örnegin yüksek akim çeken
  ve uzun sürelerle kullanim gerektiren cihazlarda
  sarjli piller çok daha ekonomik olacaktir. Buna
  karsilik orta ve zayif siddette akim gerektiren
  ve kullanimi süreklilik arz etmeyen sistemler
  için sarjsiz piller kullanilabilir. Ayrica çevre
  sartlari (sicaklik, rutubet vb.) ve satis fiyati
  pillerin tercihi sirasinda önemli bir etkendir.
• 2.Uzun sürelerle kullanilmayacak piller
  cihazlarindan çikartilmali, arti ve eksi uçlari
  kuru bir bezle silinmeli ve kisa devre
  yaratmayacak bir sekilde naylon bir torbada
  muhafaza edilmelidir.
• 3.Yeni satin alinmis piller kullanim asamasina
  kadar orijinal ambalajlarinda tutulmalidir.
• 4.Piller buzdolabinda saklanabilir. Ancak buzluk
  veya derin dondurucu kisminda muhafaza
  edilmemelidir.
• 5. Kisa devre pili hemen bitirir. Olusan hidrojen
  patlamaya neden olur. Pil birden bire isinir.
• 6. Pil asitli bir alettir. Asit parçalayicidir.
  Bu nedenle dikkatsizce oynanmasi tehlikelidir.
  Eger bir yerimize asit degerse, önce asit degen
  yeri kurulamali, sonra soguk su ve sabunla iyice
  yikamaliyiz.

20
Atik Piller ile Ne Yapilmamali?

• 1. Ev/is yerlerinde kullanilmis (atik) piller
  evsel çöplerle kesinlikle karistirilmamali ve
  rasgele sokaklara atilmamalidir.
• 2. Atik piller topraga gömülmemelidir.
• 3. Atik piller denize, akarsulara, göllere veya
  kanalizasyona atilmamalidir.
• 4. Atik piller ateste yakilmamalidir.
• 5. Atik pillerde bulunabilen nikel-kadmiyum-civa
  vs. gibi agir metaller insan sagligina oldukça
  zararlidir.

21
Atik Piller ile Ne Yapilmali?
Çöpe Atilmasi Yasaktir

• 1. Atik haldeki piller ayri bir yerde (naylon
  torba, kutu, kavanoz, vs.) biriktirilmelidir.
• 2. Evinizde veya isyerinizde atik haldeki piller
  uzun sürelerle muhafaza edilmemelidir.
• 3. Atik piller bulundugunuz yere en yakin
  mahaldeki atik pil toplama kutusuna atilmali veya
  satin alindigi yere götürülmelidir.
• 4. Atik pillerin bünyelerindeki bazi metallerin
  geri kazanilabilecegi unutulmamalidir.
• 5. Atik pillerin toplanmasi için düzenlenecek
  kampanyalara gönüllü olarak katilmaga çalisiniz.
• 6. Atik pil toplama noktalarinin nerelerde
  oldugunu arastiriniz.
• 7. Çevrenizde pil kullananlari yukarida
  anlatildigi sekilde davranmaya davet ediniz ve
  onlara örnek olunuz.
• 8. Son olarak, çevreye dost olan pillerin 1865
  yilindan beri insanligin hizmetinde oldugunu,
  çevrenin pek sevmedigi civa ve kadmiyum
  elementlerini içeren pillerdeki sagliga zararli
  maddelerin azaltildigini ve bu türdeki pil
  atiklari için yüksek toplama hedeflerinin
  konuldugunu lütfen not ediniz.

22
Tasinabilir Pil ÜreticileriIhracatcilari Dernegi
(TAP)

• Atik pillerin toplanmasi, depolanmasi ve
  bertarafi islemleri kisa adi TAP olan Tasinabilir
  Pil Üreticileri ve Ithalatçilari Dernegince
  organize edilmektedir. Konuyla ilgili olarak
  Çevre ve Orman Bakanligi tarafindan
  yetkilendirilmis bir kurulusa olan Dernege her
  zaman basvurabilirsiniz.

23
TAP DERNEGININ AMACI

• Anayasamizin öngördügü ekonomi esaslarina uygun
  olarak ulusal ve uluslararasi yasal düzenlemeler
  çerçevesinde Türkiyede tasinabilir pil
  sektörünün gelismesi, büyümesi ve atik pillerin
  çevreyle uyumlu yönetiminin saglanmasi ve
  ekolojik dengenin bozulmasini önlemek için atik
  pillerin toplanmasina, geri kazanilmasina,
  bertarafina dair yükümlülüklerin yerine
  getirilmesine yönelik faaliyetlerde bulunmaktir. 

24
Pil Geri Kazanma Projesi

• 1. Toplanacak pil tiplerini belirle (Zn-CAlkali,
  dügme, dügmeNi-Cd, karisik).
• 2. Toplama yer/merkezini belirle (görülebilir,
  nemsiz, uygun yerlere 7-8 lt hacminde seffaf
  toplama kutulari koy).
• 3. Tasima (belediyeler, firmalar).
• 4. Uygun bertaraf kurumu ayarla (Izaydas)

25
Pil Geri Kazanma Projesi

• Pil toplama tesvigi için egitimle BILINÇLENDIRME
  ve ÖDÜLLENDIRME özendirerek katilimi artirmak
  için sarttir.
• Çarpici ana tema ve strateji belirle,
• Sik sik promosyonla katilimi gelistir,
• Brosür-afis bastirarak ilgi çek,
• Basin/Yayin, Üniversiteler, STÖlerden (vakif/
  dernek) yardim al,
• Örgütlendir, gönüllü takim çalismasi yap,
• Üst yönetimi ikna et.

26
Pillerin Geri DönüsümüEn uygun geri çevrim
yöntemi çevresel etki ve maliyet faktörüne
baglidir.

• Civa, kadmiyum ve kursundan dolayi ortaya çikacak
  kirliligin kontrolu
• Kaynak korumak için degerli metal kazanimi ve
  atiklarin en aza indirilmesi.
• Toksik civa, kadmiyum, kursun içeren pillerin
  geri çevrim uygulamasi Dünyada çesitli
  isletmeler tarafindan bir süreden beri
  yapilmaktadir.
• Ayirma Metodu Bu islemi günümüze kadar
  uygulanabilen tek yöntem olmustur. Bu metot,
  hidrometalürji ve pirometalurji yöntemleri veya
  bunlarin birlesiminden faydalanilarak pillerin
  geri dönüsümünün yapilabilmesini saglanmaktadir.
  Bu islemleri uygulayan tesisler aslinda sadece
  pil aritimiyla ugrasan küçük ölçekli metal yan
  sanayi isletmeleridir. Bunun nedeni ise bu
  metodun yatirim, isletme ve enerji maliyetinin
  çok yüksek olmasidir.
• Metal Sanayi Metodu Piller veya ayristirilmis
  bilesenleri metal yan sanayi tesislerinde
  kullanilabilmektedir. Bu isletmelerde pil
  bilesenlerinin fiziksel yolla ayri ayri maddelere
  ayrilmasi basit bir teknik uygulama ile
  yapilabilmektedir. Yeni uygulanmaya baslanilan bu
  yöntemle düsük yatirim ve isletme maliyetleri
  saglanarak en az atigin çevreye birakilmasi
  saglanmaya çalisilmaktadir.

27
KULLANILMIS PIL ÇÖP DEGILDIR, HEM TEHLIKELI HEM
DE DEGERLI BIR ATIKTIR. ONLAR AYRI TOPLAYIP, PIL
TOPLAMA KUTULARINA ATINIZ.

• Tehlikeli atiklar iyi yönetilemediginde
  tehlikelidir, iyi yönetilirse degere dönüsebilir.
  
• ILGINIZ IÇIN TESEKKÜRLER

28
(No Transcript)
29
(No Transcript)
30
(No Transcript)
31
Alkali Pillerdeki Agir Metaller
32
Çinko Hava Pilleri

• Katot olarak atmosferik havadan temiz edilen
  oksijen gazi (O2) kullanilir.
• Çinko anotta okside olurken katotta gerçeklesen
  reaksiyonu,
• O2 H2O 4e- ? 2OH- seklinde yazmak mümkündür.
  

33
SARJ EDILEBILIR
PILLER (SEKONDER PILLER) Nikel Kadmiyum
Piller

• Nikel Kadmiyum pilleri piyasada Ni-Cd veya
  Ni-Cd sembolleri adinda satilmaktadir. Bu
  pillerdeki reaksiyonu
• 2NiOOH 2H2O Cd ? 2Ni (OH)2 Cd (OH)2
• seklinde yazmamiz mümkündür.
• Ni (OH)2, CdI2 kapli yapiya sahiptir. NiOOH,
  kompleks ve çok fazli bir maddedir. Bu önemli bir
  avantajdadir. 1000 defa sarj imkani saglar ve
  kendi kendine desarj olmaksizin uzun zaman
  kalmasini saglar. Asiri sarj, kadmiyum
  hidroksitin elektrotu pasiflestirilmesine neden
  olur.

34
Lityum Iyon Pilleri
(Li-Ion)

• Lityum iyon (Li-Ion) pillerde, Lityum metali
  kullanilmaz. Çünkü Lityum metali çok aktiftir.
  Lityum metali yerine Lityum bilesigi kullanir.
  Lityum iyon pillerin katodunda lityum kobalit,
  LiCoO2, anotta ise grafik karbon ve elektrolizde
  lityum tuzu kullanilir.
  
• Lityum tuzu, susuz bir solventte çözülerek
  elektrolit elde edilir. Lityum iyon pilleri
  Ni-Cad (Ni-Cd) veya Ni-MH (NiMH) pillerden
  oldukça hafiftir. Li-Ion pilleri, ayni boyuttaki
  Ni-MH pillerin dört kati güce sahiptir. Lityum
  pilleri, düsük enerji tüketimi gerektiren
  aletlerde (duman alarmi gibi) kullanilmasi çok
  faydalidir. Böylece uzun zaman (birkaç yil)
  kullanilabilir. Lityum piller özel olarak
  bertaraf edilmesi için yeterli miktarda zararli
  ve zehirli madde içermez.