Title: Smoking and Health
1 TEMEL SAGLIK HIZMETLERI GENEL MÜDÜRLÜGÜ TÜTÜN
VE BAGIMLILIK YAPICI MADDELERLE MÜCADELE DAIRE
BASKANLIGI TÜTÜN ve TÜTÜN ÜRÜNLERI ILE
MÜCADELE ve KONTROL FAALIYETLERI Ulusal Tütün
Kontrol Programi 14 Agustos 2007 - ANKARA
2Ulusal Tütün Kontrol Programi
- GEREKÇE
- "Tütün Kontrolü Çerçeve Sözlesmesi TKÇS"
21 Mayis 2003 tarihinde Dünya Saglik Örgütünün
56. Dünya Saglik Asamblesinde kabul edilmistir.
- TKÇS, 28 Nisan 2004 tarihinde
Saglik Bakanimiz Sayin Prof. Dr. Recep AKDAG
tarafindan imzalanmistir. - TKÇS, 5261 sayili Kanun ile TBMMde kabul
edilerek 30 Kasim 2004 tarihli ve 25656 sayili
Resmi Gazetede yayimlanarak yürürlüge
girmistir.
3(No Transcript)
4(No Transcript)
5Ulusal Tütün Kontrol Programi
- "Tütün Kontrol Çerçeve Sözlesmesi" kapsaminda
yapilacak çalismalarin planlanmasi, - Ülkemizde sigara tüketiminin kontrol altina
alinarak vatandaslarimizin ve özellikle
gençlerimizin korunmasi amaciyla, - 2006 - 2010 yillarini kapsayacak sekilde bir
"ULUSAL TÜTÜN KONTROL PROGRAMI" hazirlanmistir.
6Ulusal Tütün Kontrol Programi
- 2006/29 sayili Basbakanlik Genelgesi
- (7 Ekim 2006 Cumartesi tarihli ve 26312 Sayili
Resmî Gazetede yayimlandi) - HEDEF
- 2010 yilina kadar ülkemizde
- 15 yas üzerinde sigara içmeyenlerin oranini
80'in üzerine çikarmak, - 15 yas altinda ise 100'e yakin olmasini
saglamaktir.
7Ulusal Tütün Kontrol Programi
- Ulusal Tütün Kontrol programi degisik kamu kurum
ve kuruluslari, akademisyenler ve sivil toplum
örgütlerinden 130 uzmanin katilimi ve isbirligi
ile hazirlanmistir. - Program ile hedef ve stratejiler ortaya konmus
ve bunlarin yerine getirilmesinden sorumlu kamu
kurum ve kuruluslari belirlenmistir.
8Ulusal Tütün Kontrol Programi
- A. Tütün Ürünlerine Olan Talebin Azaltilmasina
Yönelik Önlemler - A.1. Halki Bilgilendirme, Bilinçlendirme ve
Egitim - A.2. Sigarayi Birakma
- A.3. Fiyat ve Vergilendirme
- A.4. Çevresel Tütün Dumani (Pasif Içicilik)
- A.5. Reklâm, Promosyon ve Sponsorluk
- A.6. Ürün Kontrolü ve Tüketicinin
Bilgilendirilmesi - B. Tütün Arzinin ve Tütün Ürünlerinin
Kullaniminin Azaltilmasina Yönelik Önlemler - B.1. Yasadisi Ticaret
- B.2. Gençlerin Ulasabilirligi
- B.3. Tütün Üretimi ve Alternatif Politikalar
- C. Tütün kullanimi ve Ulusal tütün kontrol
programinin izlenmesi, degerlendirmesi ve
raporlanmasi
9A. Tütün Ürünlerine Olan Talebin Azaltilmasina
Yönelik Önlemler
- A.1. Halki Bilgilendirme, Bilinçlendirme ve
Egitim - A.1.2. Hedef
- 2010 yilina kadar toplumun 90inda sigara
karsiti bir tutum - olusturmak.
- A.1.3. Amaç
- Ulusal Tütün Kontrol Programinin kabulünü ve
uygulanmasini - her düzeyde kolaylastirmak için tütün ve tütün
ürünlerinin - saglik, ekonomik ve sosyal açidan zararlari
konusunda halkin - bilgilendirilmesi, egitilmesi ve
bilinçlendirilmesi.
10A. Tütün Ürünlerine Olan Talebin Azaltilmasina
Yönelik Önlemler
- A.2. Sigarayi Birakma
- A.2.2. Amaç
- Sigarayi birakmanin yayginlastirilmasi, tütün
bagimliliginin tedavisinde - ve tekrar baslamanin önlenmesinde basari oraninin
yükseltilmesi. - A.2.3. Hedefler
- 2007 yilina kadar toplumda sigara birakma oranini
tespit etmek. - 2010 yilina kadar toplumda sigara birakma oranini
40in üzerine - çikarmak.
- 2008 yili sonuna kadar saglik personelinde
birakma oranlarini 50nin - üzerine çikarmak.
- 2010 yilina kadar ögretmenler, din adamlari ve
yönetici, görevle baglantili - meslek mensuplarinda sigara birakma
oranlarinin 50nin üzerine çikarmak. - 2008 yilina kadar hamilelik döneminde sigarayi
birakmis olma oraninin 90nin üzerine çikarmak.
11A. Tütün Ürünlerine Olan Talebin Azaltilmasina
Yönelik Önlemler
- A.3. Fiyat ve Vergilendirme
- A.3.2. Amaç
- Tütün ürünleri üzerindeki vergi yükünü yasa disi
ticareti - özendirmeyecek oranda artirarak tütün
ürünlerinin fiyatinin - artirilmasi ve bu yolla tütün ürünlerine olan
talebin - azaltilmasidir.
- A.3.3. Hedefler
- Türkiyede sigara üzerindeki vergi yükünü 2010
yilina kadar - 80nin üzerine çikarmak. (Sigara fiyatlarinin
tüketimi caydirici - biçimde artirilmasi)
12A. Tütün Ürünlerine Olan Talebin Azaltilmasina
Yönelik Önlemler
- A.4. Çevresel Tütün Dumani (Pasif Içicilik)
- A.4.2. Amaç
- Pasif maruziyetin kanser etkeni olarak kabul
edilerek tütün ve tütün - mamulleri kullanmadigi halde pasif maruziyet
nedeniyle risk altinda olan - kisi ve toplumlarin sagligini koruma altina
almak. - A.4.3. Hedefler
- 2008 yilina kadar pasif maruziyetin aktif
içicilik kadar sagliga zararli - oldugu bilgisini toplum geneline yaymak.
- 2010 yilina kadar gebe ve çocuklarin pasif
maruziyete ugramalarini - önlemek.
- 2006 yili sonuna kadar kamu hizmet binalarinin
kapali alanlarinda tütün mamulü tüketiminin
tamamen engellenmesi.
13A. Tütün Ürünlerine Olan Talebin Azaltilmasina
Yönelik Önlemler
- A.5. Reklâm, Promosyon ve Sponsorluk
- A.5.2. Amaç
- Tütün mamulleri ile ilgili her türlü reklam,
promosyon ve - sponsorluk faaliyetlerinin önlenmesi.
- A.5.3. Hedefler
- 2007 yilina kadar, sigara ve diger tütün
mamullerinin marka ve firma reklamina araci
olacak her türlü reklam, sponsorluk ve promosyon
ihlallerini sifira indirmek. - 2007 yilina kadar idari ve adli yaptirimlari
etkili, adil ve caydirici hale getirmek.
14A. Tütün Ürünlerine Olan Talebin Azaltilmasina
Yönelik Önlemler
- A.6. Ürün Kontrolü ve Tüketicinin
Bilgilendirilmesi - A.6.2. Amaç
- Sigara dumaninda ve diger tütün ürünlerinde
bulunan kanserojen maddelerin, - katki maddelerinin ve zehirli bilesenlerinin
bilimsel olarak degerlendirilmesi, - ürün standartlarina iliskin düzenlemelerin
getirilmesi ve tütün ve tütün - mamullerinin içerigindeki zararli maddeler
hakkinda tüketicinin bilgilendirilmesi. - A.6.3. Hedefler
- 2007 yilindan itibaren tütün ve tütün
mamullerinin içerigi, emisyonlarinin - degerlendirilmesi ve ölçülmesi için ulusal
ve uluslar arasi standart ve - düzenlemeler dogrultusunda akredite
laboratuar kurmak ve Dünya Saglik Örgütü - (DSÖ) bünyesinde faaliyet gösteren
TobLabNet (uluslararasi laboratuar, test ve - analiz agi) ile koordinasyon halinde
çalismalar yapmak. - 2006 yilindan itibaren mamullerin içerigi ile
ilgili toplumu bilgilendirmek. - 2007 yilindan itibaren mamullerin içerik olarak
standartlara uygunlugunun - düzenli olarak izlemek.
15B. Tütün Arzinin ve Tütün Ürünlerinin
Kullaniminin Azaltilmasina Yönelik Önlemler
- B.1 Yasadisi Ticaret
- B.1.2. Amaç
- Yasadisi ticaret, tütün ve tütün mamullerinin
tüketimini artirarak halk sagligini - tehdit etmekte, gelir kaybina yol açmakta,
organize suça ve kanunsuz - uygulamalara firsat vermektedir. Tütün ve tütün
mamullerinin her türlü yasadisi - ticaretinin önlenmesi için ulusal ve uluslararasi
düzeyde önlemlerin alinmasi. - B.1.3. Hedefler
-
- 2007 yili sonuna kadar Türkiyede yasadisi
ticaretin boyutunu kanita dayali yöntemlerle
saptamak. - 2010 yilina kadar, tespit edilen yasadisi
ticareti ortadan kaldirmak.
16B. Tütün Arzinin ve Tütün Ürünlerinin
Kullaniminin Azaltilmasina Yönelik Önlemler
- B.2. Gençlerin Ulasabilirligi
- B.2.2. Amaç
- Onsekiz yas altindaki bireylerin tütün ve tütün
mamullerine satis - ve dagitim yolu ile ulasmasinin engellenmesi.
- B.2.3. Hedefler
- 2010 yilina kadar 15 yas alti gençler arasinda
sigara içme - oranini 0a, 15 18 yas arasi gençlerde ise
mevcut durumun - en az yarisina indirmek.
17B. Tütün Arzinin ve Tütün Ürünlerinin
Kullaniminin Azaltilmasina Yönelik Önlemler
- B.3. Tütün Üretimi ve alternatif politikalar
- B.3.2. Amaç
- Tütün üretiminin kontrolü, izlenmesi, tütüne
alternatif tarim ürünleri ve - ekonomik faaliyetlerin belirlenmesi, tütün
üreticiliginden alternatif - ürünlere geçen üreticilere ekonomik varliklarini
sürdürebilecekleri - desteklerin saglanmasi.
- B.3.3. Hedefler
- 2010 yilina kadar, tütün üretiminden vazgeçen
veya vazgeçirilen üreticiler - ile sektörden uzaklasmak durumunda kalan tütün
isçilerinin alternatif - ürünlere ve ekonomik faaliyetlere geçisleri
tamamlamak, sürdürülebilir - alternatif geçim yollarinin gelistirilmesini
saglamak
18C. Tütün Kullanimi Ve Ulusal Tütün Kontrol
Programinin Izlenmesi, Degerlendirmesi Ve
Raporlanmasi
- C.2. Amaç
- Ulusal tütün kontrol programinin süreç ve
çiktilarinin - izlenmesi, degerlendirmesi ve raporlanmasi için
model - olusturulmasi.
- C.3. Hedefler
- 2007 yili sonuna kadar Ulusal Tütün Kontrol
Programinin izlenmesi, degerlendirmesi ve
raporlanmasi için ulusal bir veri sistemi kurmak,
- 2010 yilinda Ulusal tütün kontrol politikalarinin
etkililiginin degerlendirilmesi ve raporlanmasi
19AMAÇ, HEDEF ve STRATEJILER
- 10 AMAÇ
- 21 HEDEF
- 81 STRATEJI
20Ulusal Tütün Kontrol Programi
- GÖREVLER
- Saglik Bakanligi (36)
- TAPDK (28)
- Içisleri Bakanligi (14)
- Milli Egitim Bakanligi (7)
- Tarim ve Köyisleri Bakanligi (6)
- Maliye Bakanligi (4)
- RTÜK (4)
- Gümrük Müstesarligi (4)
- Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakanligi (2)
- Sanayi ve Ticaret Bakanligi Reklam Kurulu (2)
- Sivil Toplum Örgütleri (1)
- TEKEL (1)
- Gençlik ve Spor Genel Müdürlügü (1)
- Devlet Bakanligi (1)
- Türkiye Istatistik Kurumu - TUIK (1)
- Yüksek Ögretim Kurumu (1)
21Ulusal Tütün Kontrol Programi
- Ulusal Tütün Kontrol Programi" (c) bendi Tütün
kullanimi ve Ulusal - Tütün Kontrol Programinin
- eylem planlarinin hazirlanmasi,
- izlenmesi,
- degerlendirilmesi ve
- raporlanmasi
- amaciyla, Makamin 08/02/2007 tarih ve 1491
sayili Onaylari ile - Tütün Kontrolü Ulusal Komitesi kurulmustur.
22Tütün Kontrolü Ulusal Komitesi
- Kamu kurum ve kuruluslarinin temsilcileri
- Ülke genelindeki akademik kurumlardan, tütün ve
tütün ürünleri mücadelesi ve kontrolü konusunda
deneyimli - halk sagligi,
- psikiyatri ve
- gögüs hastaliklari uzmanlari ile
- diger uzmanlik dallari uzmanlarindan olusmustur.
23Tütün Kontrolü Ulusal Komitesi
- ÜYELER
- Basbakanlik (Personel ve Prensipler Genel
Müdürlügü) - Saglik Bakanligi (Sekretarya)
- Ilgili Kurum ve Kurulus(lar)dan
- 38 KISI
- Akademik kurumlardan uzman kisiler
- 47 KISI
24TÜTÜN KONTROLÜ ULUSAL KOMITESI YÜRÜTME KURULU
- Prof. Dr. Necdet Ünüvar
- Uzm. Dr. Ismail Demirtas
- Uzm. Dr. Turan Buzgan
- Uzm. Dr. Hasan Irmak
- Uzm. Dr. Ahmet Fevzi Inceöz
- Doç. Dr. Dilek Aslan
- Prof. Dr. Hilal Özcebe
- Prof. Dr. Elif Dagli
- Prof. Dr. Ali Kocabas
- Prof. Dr. Nazmi Bilir
- Prof. Dr. Erol Sezer
25YILLIK EYLEM PLANLARININ HAZIRLANMASI (7 Çalisma
Grubu)
- Halki Bilgilendirme, Bilinçlendirme ve Egitim
- Çevresel Tütün Dumani (Pasif Içicilik)
- Sigarayi Birakma
- Reklâm, Promosyon ve Sponsorluk
- Gençlerin Ulasabilirligi
- Tütün Üretimi, Vergilendirme, Ürün Kontrolü,
Tüketicinin Bilinçlendirilmesi ve Yasadisi
Ticaret - Tütün kullaniminin izlenmesi ve degerlendirilmesi
26YILLIK EYLEM PLANLARININ HAZIRLANMASI
- Hangi eylemlerin ilk 6 ay veya 1 yil içerisinde
yapilacaginin tespiti - Net beklentilerin ve kilometre taslarinin
tespiti, - Sorumlu kisi, kurum veya birimlerin tespitiyle
sorumluluk alanlari ve rollerin tespiti, - Eylemlerin ne zaman ve nerede yapilacaginin
tayini, - Kaynak ihtiyacinin tespiti ve bu kaynaklarin
nereden saglanacaginin tespiti, - Iletisim sisteminin belirlenmesi,
- Olusturulan Stratejilerin ve Eylem Planinin
izlenip degerlendirilmesi
27Kaynak WHO Building Blocks for Tobacco Control
A handbook. 2004.Sah 67-73
YILLIK EYLEM PLANLARININ HAZIRLANMASI
Amaç (lar) Hedefler (beklenen sonuçlar) Stratejiler Ilgili Kurum ve Kurulus(lar) ve Kisiler Etkinlikler (Faaliyetler) Gereksinim duyulan kaynaklar ve isbirligi yapilacak kuruluslar Tamamlanma tarihi Olasi engeller ve gerekli mevzuat düzenlemeleri Ilerleme göstergeleri Izleme ve kontrol için toplanmasi gereken veriler
A.1. Halki Bilgilendirme, Bilinçlendirme ve Egitim UTKP kabulünü ve uygulanmasini her düzeyde kolaylastirmak için ürünlerinin saglik, ekonomik ve sosyal açidan zararlari konusunda halkin bilgilendirilmesi, egitilmesi ve bilinçlendirilmesi. 2010 yilina kadar toplumun 90inda sigara karsiti bir tutum olusturmak 1. Tütün ve tütün mamulleri kullanimi ile mücadele konusunda örgün ve yaygin egitim politikalarinin gelistirilmesi ve uygulanmasi Milli Egitim Bakanligi Saglik Bakanligi Prof. Dr. Nazmi Bilir Prof. Dr. Yasemin Açik Prof. Dr. Gülsen Günes Prof. Dr. Mehmet Bostanci Doç. Dr. Metin Özkan Selma Biyikli Kürün Prof. Dr. Tezer Kutluk
A.1. Halki Bilgilendirme, Bilinçlendirme ve Egitim UTKP kabulünü ve uygulanmasini her düzeyde kolaylastirmak için ürünlerinin saglik, ekonomik ve sosyal açidan zararlari konusunda halkin bilgilendirilmesi, egitilmesi ve bilinçlendirilmesi. 2010 yilina kadar toplumun 90inda sigara karsiti bir tutum olusturmak 2. Tütün mamullerinin tüketiminin itibar düsürücü olumsuz bir davranis oldugu mesajinin topluma verilmesi, Milli Egitim Bakanligi Saglik Bakanligi
28AMAÇLAR Sigara dumanina pasif olarak maruz
kalmanin kanser etkeni olarak kabul edilerek
tütün ve tütün mamulleri kullanmadigi halde pasif
etkilenim nedeniyle risk altinda olan kisi ve
toplumun sagligini koruma altina
almak.HEDEFLER 2008 yili ortasina kadar kamuya
açik alanlar ve isyerlerinde tütün mamulü
tüketiminin tamamen engellenmesi.
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
29Hedef 1.1 Tüm kapali alanlarda çevresel tütün ve
tütün ürünleri dumanina maruziyet (pasif
içicilik) önlenecektir. Strateji 1.1.1Pasif
içicicilikle ilgili mevzuattaki bosluklarin
giderilmesi Sorumlu Birim Saglik
BakanligiPaydaslar Planlama Tütün ve
Tütün ürünleri Mücadele ve Kontrol Subesi
Uygulama Temel Saglik Genel Müdürlügü
Yürütme Içisleri Bakanligi, TAPDK, Yerel
Yönetimler Performans Kriterleri 4207 sayili
kanunun Eksiklikleri ve Degisiklik tasarisi
Izleme ve DegerlendirmeYürütücü birimler her 6
ayda bir sorumlu birime rapor verecektir.
Zamanlama 2008 ilk 6 ay
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
30STRATEJILER1. Is yerlerinde, egitim-ögretim
kurumlarinda, saglik kuruluslarinda, toplu tasima
araçlari ve bekleme salonlarinda, kültür hizmeti
veren yerler, lokanta, bar, kuaför, alisveris
merkezleri, spor salonlari ile okul ve saglik
kuruluslarinin bahçelerinde pasif etkilenimin
tümüyle engellenmesi için yasal düzenlemelerin
uygulanmasi.2. Kamuya ait kapali ve açik
alanlarda tütün kullanimin engellenmesi amaciyla,
uygulayici, görevli ve denetleyici kisi, kurum ve
kuruluslarin açik bir sekilde belirtilmesini
saglamak amaciyla gerekli yasal düzenlemelerin
yapilmasi.3. Pasif etkilenim ile ilgili
sikâyetlerin takip edilmesi ve haklarinin
korunmasi için örgütlenmenin güçlendirilmesi.4.
Egitim ve saglik kurumlari basta olmak üzere tüm
kurumlarda kademeli olarak pasif içicilikle
ilgili hizmet içi egitimlerin yapilmasi. 5.
Sigara içmeye tahsis edilen odalarin
olusturulmasi yönünde 4207 sayili Kanunun 2.
maddesinde belirtilen hükümler geregi
genelgelerin çikarilarak uygulanmaya konmasi ve
gerekli denetimlerin yapilmasi6. Pasif
etkilenim konusunda verilerin saptanmasi ve
düzenli olarak izlenmesi için Küresel Gençlik ve
Tütün Arastirmasi dahil ulusal ölçekli
arastirmalar yapilmasi.
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
31ILGILI KURUM VE KURULUSLAR VE KISILER Çalisma
GrubuDoç. Dr. Dilek Aslan (Baskan)Doç. Dr.
Banu Çakir (Raportör)Doç. Dr. Sedat AltinSn.
Ayla BayramSn. Sükran Çoskun Sn. Nevin
ÇobanogluSn. Nilgün EgemenUzm. Dr. Murat
KosanProf. Dr. Can ÖztürkSn. Göktug
TamzaraliogluUzm. Dr. Atilla UysalDoç. Dr.
Gonca YilmazSaglik BakanligiIçisleri
BakanligiMilli Egitim BakanligiTürkiye
Istatistik Kurumu
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
32ETKINLIKLER Pasif içicilik ve ilgili kavramlarin
tanimlanmasi ve ortak kullanilmasina
yönelikterminoloji sözlügü gelistirmek (Dr.
Aslan ve Dr. Uysal)TAMAMLAMA TARIHIKasim
2007Çalistay Yapilmasi (Pasif içicilik ile
savasta kurumlar arasi isbirligi ve denetimin
nasil yapilabileceginin tartisilacagi bir ortamin
saglanmasi uygun olur. Kurumlarin Pasif Içicilik
Sorumlulari bu toplantiyi takiben
seçilebilir).TAMAMLAMA TARIHIAralik 2007
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
33ETKINLIKLERMaliye Bakanliginda arsiv çalismasi
yapilarak, bugüne kadar kesilen cezalar
incelenerek, ortak özellikler belirlenecek kurum
ve kuruluslardan tütün kaynakli pasif içicilik
bilgilerinin toplanacagi bir tütün kontrol
sorumlusu seçilmesi ve bu kisi ile sürekli
iletisim kurulmasi.TAMAMLAMA TARIHIKasim
2007Tütün içilen odalarin standartlarinin
belirlenmesi (havalandirma, saydam olma, tek
kisilik vb.) ve ilaniTAMAMLAMA TARIHIEkim 2007
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
34ETKINLIKLER Sigarasiz isyeri sertifikasinin
gelistirilmesiTAMAMLAMA TARIHIEkim
2007Isyerlerine sigarasiz isyeri sertifikasi
verilmesi uygulamasinin baslatilmasi Kurum bunu
bir kalite göstergesi olarak kullanabilir ( ISO
Kalite Güvence Sistemine entegrasyonu konusunda
çalismalarin da yapilmasi destekleyici
olur).TAMAMLAMA TARIHIKasim 2007
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
35ETKINLIKLER Pasif içicilik ile ilgili yapilmis
çalismalara ait verilerin toparlanarak, ortak
bulgularin ve kisitliliklarin saptanmasi (Doç.
Dr. Gonca YILMAZ ve Doç. Dr. Atilla
Uysal)TAMAMLAMA TARIHIKasim 2007Türkiyede
pasif içiciligin degerlendirilmesine yönelik,
standart ve uygulanmasi kolay bir form
gelistirilmesi- Bu formun geçerlik ve
güvenilirlik analizinin yapilmasiTAMAMLAMA
TARIHIEkim 2007
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
36ETKINLIKLERBu formun kullanilmasi ile Türkiyede
pasif içicilik prevalansi ve risk faktörlerine
yönelik saha arastirmasi planlanmasi ve
uygulanmasiTAMAMLAMA TARIHIAralik 2007
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
37KAYNAKLAR VE ISBIRLIGI YAPILACAK
KURULUSLAR Meslek ÖrgütleriTTBHemsireler
BirligiSTK, sendikalar, Esnaf ve Zanaatkarlar
Dernegi vb. katilimi ile toplanti
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
38OLASI ENGELLER, GEREKLI MEVZUAT Barlarda ve
restoranlarda içilebilmesi konusunda yasal
altyapidaki yetersizlik bu konuda çalismalara
engel olabilir.
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
39ILERLEME GÖSTERGELERI Rapor haline
getirilmesiSigara yasasinin çikmasiBu kisilerin
kullanimi ve geri bildirimi için standart formlar
gelistirilecek. Sorumlu kisiler 6 ayda bir bu
formlari doldurarak, kurumlarinda sigara içilme
durumu (dolayisiyla pasif etkilenim) hakkinda
bilgi verecekler- bu genel farkindaligin
artirmasi bakimindan önemli ve kurumlar içindeki
trendi yakalayacak.
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
40KAYNAKLAR Yayinlanmis makaleler, raporlar, uzman
görüslerine basvurulacakHer Kurum kendi
sorumlusunu belirleyebilir. Kurum Sorumlulari ile
yazismalari takip için sekreterya görevini Saglik
Bakanligi alabilir.
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
41HEDEFLER 2008 yilina kadar pasif etkilenimin
aktif içicilik kadar sagliga zararli oldugu
bilgisini toplum geneline yaymak.
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
42STRATEJILER1. Egitim ve saglik kurumlari basta
olmak üzere tüm kurumlarda kademeli olarak pasif
içicilikle ilgili hizmet içi egitimlerin
yapilmasi. 2. Pasif etkilenimin saglik
riskleri konusunda halkin yaygin ve örgün
egitimler yolu ile düzenli bilinçlendirilmesi.
3. Birinci basamak saglik kuruluslarinda pasif
etkilenimin sorgulanmasi ve özellikle risk
gruplari basta olmak üzere (çocuk, gebe,
yaslilar) tüm basvuranlara korunmanin anlatilmasi
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
43ILGILI KURUM VE KURULUSLAR VE KISILER1. Saglik
Bakanligi2. Içisleri Bakanligi 3. Milli Egitim
Bakanligi4. TAPDK5. Diger (YÖK, Diyanet Isleri
Baskanligi, vb)
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
44ETKINLIKLERÖzel günlerde (9 Subat, 31 Mayis, 23
Nisan, 20 Kasim, Kadinlar Günü vb.) pasif
Içicilik ve saglik etkileri üzerinde özel
programlarin planlanmasi uygun olur.TAMAMLAMA
TARIHIEkim 2007Ilgili programlarin
hazirlanmasi ve bu hazirliklarda Sigarasiz Hayat
bir Haktir mesaji vurgulanmalidir. Ayrica
Diyanet Isleri Baskanligi ile isbirligi
içerisinde Cuma hutbelerinde bilimsel verilere
dayanarak hazirlanan kisa sunumlar
yapilabilirTAMAMLAMA TARIHIAralik 2007
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
45ETKINLIKLERKurumsal telefon hatlarindan sigara,
çocuk haklari, kadin günü vb. özel günlerde kurum
mensuplarina pasif içicilik ve etkileri konusunda
mesajlar yollamak. TAMAMLAMA TARIHIKasim
2007ALO Hatti kurulmasi çalismalarinin
yapilmasiTAMAMLAMA TARIHIKasim 2007
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
46HEDEFLER 2010 yilina kadar gebe ve çocuklarin
pasif etkilenimlerini anlamli ölçüde
azaltmak.ILGILI KURUM VE KURULUSLAR VE
KISILER 1. Saglik Bakanligi2. Milli Egitim
Bakanligi ETKINLIKLERBebek Dostu benzeri
yaklasim, kurumlarda Pasif Içicilike karsi
yapilmasi KAYNAKLAR VE ISBIRLIGI YAPILACAK
KURULUSLAR Jinekologlar, pediatristler,
pratisyen hekimler, hemsireler ve ebeler(gebe ve
emziklilerde korunmada iliskili) Saglik Bakanligi
ve TSE isbirligi TAMAMLAMA TARIHI Aralik 2008
Eylem PlaniPasif içiciligi engellemek
47Ulusal Tütün Kontrolü Eylem Plani
- Komitenin sekreteryasini 29/11/2006 tarih ve
13258 sayili Onay ile olusturulan Tütün ve Tütün
Ürünleri Mücadele ve Kontrol Sube Müdürlügü
yapmaktadir. - Sube, 05/07/2007 tarih ve 7741 sayili Onay ile
Tütün ve Bagimlilik Yapici Maddelerle Mücadele
Daire Baskanligina dönüstürülmüstür.
48YILLIK EYLEM PLANLARININ HAZIRLANMASI
- Grup Baskan ve Raportörleri ile bir araya gelinip
(Agustos 2007), Eylem Planlarina son halinin
verilmesi - Son hali verilen Eylem Planlarinin kurumlara ve
Basbakanliga onay için gönderilmesi - 2008, 2009 ve 2010 yillari için Türkiye Ulusal
Tütün Kontrolü Eylem Planlarinin Sayin Bakanimiz
tarafindan bir basin toplantisi ile kamuoyuna
duyurulmasi. (Eylül 2007) - Somut faaliyetlerin izlenmeye baslanmasi
49Ulusal Tütün Kontrol Programi
50 TÜTÜN VE TÜTÜN ÜRÜNLERI ILE MÜCADELE
FAALIYETLERI
- Sigara Içme Oranlari
- Sigara Tüketimi
- Sigaraya Bagli Hastalik Yükü
- Tütün Kontrol Politikalari ve Müdahaleleri
- Ulusal Tütün Kontrol Programi
- Ulusal Tütün Aktivite Planlari
- Tütün Kontrolü Çerçeve Sözlesmesi
- Ikinci taraflar Toplantisi
- Bloomberg Projeleri
51- DÜNYA SAGLIK ÖRGÜTÜ
- TÜTÜN KONTROLÜ ÇERÇEVE SÖZLESMESI (FCTC)
- II. TARAFLAR TOPLANTISI
- 30 HAZIRAN 6 TEMMUZ 2007
- Bangkok-Tayland
52(No Transcript)
53Türk Heyeti
- Iç Isleri Bakanligi
- Rahmi Dogan (Iller Idaresi genel Müdürlügü, Daire
Baskani) - Tütün, Tütün Mamulleri ve Alkollü
- Içkiler Düzenleme Kurumu
- Hikmet Doydum (Tütün Mamulleri Dairesi Baskani)
- Refik Yel (Sektör Uzmani)
- Sanayi ve Ticaret Bakanligi
- Seçil Tutkun (Tüketici ve Rekabeti Koruma Genel
Müdürlügü, Uzman) - Gümrük Müstesarligi
- Celal Türkmenoglu (Gümrükler Muhafaza Genel
Müdürlügü, Daire Baskani) - Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
- A. Murat Tanyu (Üst Kurul Uzmani)
- Dis Isleri Bakanligi
- Çinar Aldemir (Büyükelçi, Tayland, Bangkok
Büyükelçiligi) Heyet Baskani - Vehbi Esgel Etensel (Birinci Müstesar, T.C. BMCO
Daimi Temsilciligi) - Burak Karacan (Baskatip)
- Selçuk Ün (Ticaret Atasesi)
- Saglik Bakanligi
- Uzm. Dr. Hasan IRMAK (Genel Müdür Yardimcisi)
- Dr. Toker ERGÜDER (Tütün ve Tütün Ürünleri
Mücadele ve Kontrol Sube Müdürü) - Maliye Bakanligi
- H. Murat Elibol (Gelir Idaresi Baskanligi, Devlet
Gelir Uzmani)
Toplantiya Dünya Saglik Örgütü ve sözlesmeye
taraf 148 ülkenin 129undan 900e yakin uzman
katilmistir.
54AVRUPA BÖLGESI KOORDINATÖRLÜGÜNE ATAMA
- 5 Temmuz 2007 tarihinde yapilan Avrupa Bölgesi
- toplantisinda, Türkiye Avrupa Bölgesi Grup
- Koordinatörlügüne aday gösterilmistir.
- Öneri oybirligi kabul edilmistir.
- Avrupa Bölgesi Baskanlik görevi Ekim-Kasim
2008'de düzenlenecek 3. Taraflar Toplantisinin
sonuna kadar ülkemizde olacaktir.
55III. TARAFLAR TOPLANTISI
- Ekim-Kasim 2008 döneminde Güney Afrikada
düzenlenecektir. - IV. Toplanti muhtemelen Avrupa Bölgesinde
düzenlenecektir (TÜRKIYE ?). -
56 TÜTÜN VE TÜTÜN ÜRÜNLERI ILE MÜCADELE
FAALIYETLERI
- Sigara Içme Oranlari
- Sigara Tüketimi
- Sigaraya Bagli Hastalik Yükü
- Tütün Kontrol Politikalari ve Müdahaleleri
- Ulusal Tütün Kontrol Programi
- Ulusal Tütün Aktivite Planlari
- Tütün Kontrolü Çerçeve Sözlesmesi
- Ikinci taraflar Toplantisi
- Bloomberg Projeleri
57Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
- Dünya genelinde tütün salginini önlemek ve sigara
ile mücadelede yürütülecek faaliyetlere destek
olmak amaciyla, - 2006 yilinda New York/ABD Belediye Baskani
Michael R. Bloomberg tarafindan 125 milyon ABD
Dolarlik yardim yapilmistir (hibe).
58Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
- Yardim kapsamindaki fonlar, sigara içen kisilerin
üçte ikisinin yasadigi 15 gelismekte olan ülkede - (Banglades, Brezilya, Çin, Misir, Hindistan,
Endonezya, Meksika, Pakistan, Polonya,
Filipinler, Rusya Federasyonu, Tayland, Türkiye,
Ukrayna ve Vietnam) kullanilacaktir.
59Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
- Verilen fonlarin ve yardimlarin sigara ile etkin
mücadeleleri daha önceden bilinen ve bu konuda
deneyimleri olan 5 uluslar arasi kurulus
tarafindan belirlenecek faaliyetlerde
kullanilmasi öngörülmüstür. - Campaign for Tobacco - Free Kids,
- Centers for Disease Control and Prevention (CDC)
Foundation, - John Hopkins Bloomberg School of Public Health,
- World Lung Association ve
- Dünya Saglik Örgütüdür.
60Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
- Bloomberg Küresel Girisimi kapsamindaki ülkelerin
- kamu kurum ve kuruluslari,
- üniversiteleri veya
- sivil toplum örgütleri
- tarafindan hazirlanacak sigara kullanimini
azaltmaya yönelik projelere iki yil süreyle maddi
yardimlar yapilacaktir.
61Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
- Projelerin
- sigara vergilerinin artirilmasi yoluyla sigara
satis fiyatlarinin artirilmasi, - dogrudan ve dolayli sigara reklâmlarinin
yasaklanarak sigara imajinin ve toplumsal kabul
edilebilirliginin azaltilmasi, - sigara karsiti halki bilgilendirme
kampanyalarinin baslatilmasi, - sigara içmeyenleri sigara içenlerin dumanindan
korumak - sigarayi birakmak isteyenlere yardim konularinda
- hazirlanmasi gerekmektedir.
- Okul tabanli müdahale çalismalari veya bilimsel
arastirma - projeleri kesinlikle desteklenmeyecektir.
62(No Transcript)
63Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
- Bu amaçla,
- Türkiyede sigara içilmeyen kamu alanlari ve
isyerlerinin genisletilmesi Sigara karsiti
politikalarin etkin uygulanmasi. 750.000 - saglik çalisanlarinin sigara ile mücadelede
etkinliklerin artirilmasi 140.000 ve - Türkiyede sigara karsiti mevzuata yerel
düzeydeki destegin güçlendirilmesi 80.000 - amaciyla 3 adet proje önerisi Bakanligimizca
hazirlanmis ve - Proje Önerilerinin 2si kabul edilmistir.
- Ayrintili Proje hazirlama çalismalarina
baslanmistir.
64Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
- Proje adi Türkiyede sigara içilmeyen kamu alani
ve isyerlerinin genisletilmesi Sigara karsiti
politikalarin etkin uygulanmasi. - Projenin genel amaci Mevcut sigara karsiti
mevzuatin güçlendirilmesi ve uygulanmasi
konusunda Saglik Bakanliginin kapasitesini
artirmaktir. Ayrica kamuoyunda tütün kontrolü,
pasif içiciligin zararlari konusunda toplumun
dikkatini çekme ve nihai olarak bundan etkilenen
nüfusun azaltilmasi konularinda SBnin ilgili
kurumlarla isbirligi kapasitesinin artirilmasi. - Projenin Hedefleri
- 1.SBnda mevcut tütün kontrol subesinin
kapasitesinin artirilmasi, - 2.Türkiyedeki güçlü sigara endüstrisine karsi
koymak amaciyla tüm sektörlerdeki güçleri
stratejik ve odakli ortak amaç etrafinda harekete
geçirilmesi, - 3.Politika belirleyicileri ve kamuoyunu
bilinçlendirmek için profesyonel ve odakli medya
kampanyalarinin düzenlenmesi, - 4.Halki pasif içicilikten korumak için mevcut
tütün kontrol yasasinin güçlendirilmesi, - 5. Karar vericilere destek olmak için gerekli
arastirmalarin yapilmasi - Projenin Ortaklari
- Toraks Dernegi
- Halk Sagligi Uzmanlari Dernegi
- DSÖ Irtibat Ofisi (Teknik destek)
- Süre 2 yil
- Bütçe 750,000 ABD Dolari
65Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
- Proje adi Türkiyede sigara karsiti mevzuata
yerel düzeydeki destegin güçlendirilmesi - Projenin genel amaci Türkiyede yasama
faaliyeti sadece merkezi hükümet ve parlamento
tarafindan yerine getirilmektedir. Uygulama ise
yerel idareler/belediyeler tarafindan
yapilmaktadir.Türkiyede pasif içiciligin
bertaraf edilmesi için kapsamli stratejinin bir
unsuru olarak proje, etkin sigara karsiti
politikalar konusunda kilit vali ve belediye
baskanlarini pasif sigara içimi ve mevcut sigara
mevzuatini uygulamaya dahil etmektedir. - Projenin Hedefleri
- Pasif içiciligin tehlikeli etkileri konusunda
valiler ve belediye baskanlari arasinda bilincin
artirilmasi, - Yerel idarelerde pasif içicilik ve sigara
mevzuatinin sistematik denetim mekanizmasinin
kurulmasi, - Pasif içicilige maruz kalan vatandas oraninin
düsürülmesi, - Personel ve müfettisler arasinda bilincin
artirilmasi, - Yerel idarelerde tütün kontrolü için
sürdürülebilir bir sistemin kurulmasi - Projenin Ortaklari
- Içisleri Bakanligi
- Belediyeler Birligi
- DSÖ Irtibat Ofisi (Teknik destek)
- Süre 1 yil
- Bütçe 80,000 ABD Dolari
66KÜRESEL YETISKIN SIGARA ANKETI - GATS
- AMAÇ
- Yetiskin sigara kullanim oranlarinin düzenli
olarak takip edilmesi ve ülkelerdeki sigara ile
mücadele önlemlerinin veya uygulamalarin
etkinliginin izlenmesi - Ülkeler arasi kiyaslamalar yapilabilmesi
- Karar vericilere kanita dayali verilerin
sunulmasi. - Ülkenin (Saglik Bakanliklarin) sigara tüketimi
konusunda arastirma kapasitelerinin gelistirilmesi
Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
67KÜRESEL YETISKIN SIGARA ANKETI
- SORULAR
- Sosyodemografik degiskenler (cinsiyet, yas,
egitim, is, gelir düzeyi) - Prevalans
- Sigarayi birakma oranlari
- Pasif sigara dumanina maruziyet,
- Sigara harcamalari ve ekonomisi
- Sigara reklamlari
- Sigaranin zararlari konusunda bilgi, tutum ve
algilar
Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
68KÜRESEL YETISKIN SIGARA ANKETI
- METODOLOJI
- 15 yas ve üzeri tüm nüfus
- Hane halki bazinda
- Tüm ülkeyi temsil eder nitelikte ve bölgeler
arasi mukayeseler yapilacak büyüklükte, - Yaklasik 8-12 bin hane
- Tabakali iki asamali örnekleme yöntemi
- Pilot denemesi Banglades ve Hindistanda yapilmis
- Yaklasik 90 soru (25 dakika)
- Tüm Masraflar CDC tarafindan karsilanacaktir.
Bloomberg Sigara ile Mücadele Küresel Girisimi
69KÜRESEL YETISKIN SIGARA ANKETI
- IKINCI ASAMA ÜLKELERI
- Çin
- Endonezya
- Meksika
- Pakistan
- Polonya
- Türkiye
- Ukrayna
- Vietnam
- 2008 Sonu
- BIRINCI ASAMA ÜLKELERI
- Banglades
- Brezilya
- Misir
- Hindistan
- Rusya
- Tayland
-
- 2007
70- Diger Tütün Kontrolü Aktiviteleri
- 31 Mayis Dünya Sigarasiz Günü aktiviteleri
- Radyo televizyon programlari ve seminerlerin
organize edilmesi - Poster, afis ve posterler yoluyla Halki
bilgilendirme kampanyalarinin yapilmasi - Saglik personelinin egitimi
- Sigarayi birakmak isteyenler için Sigara
birakma merkezlerin kurulmasi - Uluslar arasi kuruluslarla isbirligi
- Küresel Gençlik Tütün Arastirmasi (GYTS)
- Birak Kazan Kampanyalari
70
71 - SONRAKI ADIMLAR ?
- TBMM gündeminde bulunan 4207 sayili Kanunun
- güncellestirilmesi çalismalarina yeniden
baslanilmasi ve - gündeme alinmasi, Kanunun yeniden (?) gözden
geçirilmesi - Bu Kanun ile,
- Tütün ürünlerinin tüketilmesinin yasak oldugu
yerlerin genisletilmesi - (restoranlar, kafeler ve kahvehaneler)
- Sinema ve televizyon filmlerinde rol geregi de
olsa sigara içmenin yasaklanmasi - Cezalarin uygulanilabilirligin saglanmasi
71
72 73- Basbakanlik tarafindan 07 Ekim 2006 tarihli ve
26312 sayili Resmi Gazetede yayimlanarak
yürürlüge giren Ulusal Tütün Kontrol Programi
konulu 2006/29 sayili Genelge. - Tütün Kontrol Önlemleri hakkinda 2006/119 Sayili
Genelge (29 Kasim 2006 tarih ve 16741 sayi ile
Hukuk Müsavirliginden) - Tütün Kontrol Önlemleri kapsaminda Özel Saglik
kurum ve kuruluslari dahil olmak üzere illerdeki
saglik kuruluslarinin denetiminin yapilmasi için
18.12.2006 tarih ve 19429 sayili 81 Il Valiligine
verilen talimat. - 21.03.2007 tarih ve 3248 sayi ile sigara içme
odasi haricinde tüm kapali alanlarda tütün ve
tütün ürünlerinin yasaklandigini belirtir Genel
Müdürlük Genelgesi - Illerde Tütün Kontrol Kurulu Kurulmasi hakkinda
2007/38 sayili Genelge (24.05.2007 tarih ve 11083
sayi ile Temel Saglik Hizmetleri Genel
Müdürlügünden)
74KRITIK BASARI FAKTÖRLERI
- Saglik Bakanliginin sigara ile mücadele konusunda
politik kararliliginin devami, - TBMMde bekleyen 4207 sayili Kanunun
yasalasmasi, bu amaçla kamuoyu olusturmak ve
halkin bilinçlendirilmesi (tüm kapali alanlarda
sigara içilmemesi), - Sektörler arasi destek ve isbirligi, (TORAKS
Dernegi, HASUDER, STK) - TKÇSnin gelecegi (yönetmelikler) ve DSÖnün
tutumu (FINANSAL), - Tütün Endüstrisinin yeni politikalari.
- Tütünle mücadelede finansman kaynaklari