Title: Slayt 1
18.SINIF ÖGRENME ALANI INANÇ ÜNITE KAZA VE
KADER HAZIRLAYAN TALIP ORHAN 2013
2RabbimizinTakdirleri
EvrenselYasalar
Düzen ölçü
Allahinilmi
Kamer Suresi49.ayet
K A D E R
Rizik
Kullariniradesi
Ecel
Degismezözellikler
Akil
KülliIrade
Rad Suresi8.ayet
31. Canlilar ve bitkilerdeki yaratilis düzeni
tesadüfi olabilir mi? 2. Allah, insanin evreni
incelemesini ve ondaki uyum ve dengeyi
düsünmesini neden istemistir? 3. Günes, Ay ve
Dünyanin hareketlerinde düzen olmasaydi sonuç ne
olurdu? 4. Allahin her seyi bir ölçüye göre
yaratmasiyla ilgili baska örnekler verebilir
misiniz?
4ALLAH HER SEYI NIÇIN BIR ÖLÇÜYE GÖRE YARATMISTIR?
- Allah evrende yarattigi her varligi belirli bir
ölçü içinde, özenle yaratmistir. Bu nedenle
Allah'in yarattigi varliklarda güzellik, uyum ve
denge vardir. Bu konudaki ayetlerden bazilari
söyledir"... Her seyi yaratan ve bir ölçüye
göre düzenleyen Allah'tir" (Furkan suresi, 2)
"...Onun katinda her sey bir ölçü (miktar )
iledir.(Rad suresi, ayet 8) - " Biz her seyi bir ölçüye göre yarattik" (Kamer
suresi, ayet 49)
5ALLAH HER SEYI NIÇIN BIR ÖLÇÜYE GÖRE YARATMISTIR?
- Allah, evrendeki yarattigi her varliga yapacagi
ise uygun yapi, biçim, özellik ve yetenek vermis
onlarin yaratilisini bir takim amaç ve hikmetlere
dayandirmis, bos ve yersiz hiçbir sey
yaratmamistir. Bu konuda Yüce Allah Kur'an'da
söyle buyurmaktadir"Biz gökleri yeri ve ikisi
arasindakileri bir oyun ve bir eglence olsun diye
yaratmadik. Biz onlari hak ve hikmetle yarattik."
(Duhan suresi, 38-39. ayetler)"Günesi isikli,
ayi da parlak kilan, yillarin sayisini ve
hesabini bilmeniz için aya evreler koyan
Allah'tir. Allah, bunlari bos yere yaratmamistir.
O, ayetlerini düsünen bir toplum için ayrintili
olarak açikliyor." (Yunus suresi, 5)
6ALLAH HER SEYI BIR ÖLÇÜYE GÖRE YARATMISTIR
7KADERAllahu Tealanin varliklari yaratirken
vermis oldugu özellikler, koydugu ölçülerdir.
Takdir ettigi olaylarin yeri ve zamani gelince
meydana gelmesine de kaza denir Allahin ilim,
irade ve tekvin(yaratma) sifatlari vardir. O, her
seyi bilir ve diledigini diledigi zaman
yaratabilir. Iste kaza ve kadere inanmak,
Allahin ilim, irade ve yaratma sifatlarina
inanmak demektir. Rmis
8 Bu nedenle Allah, bütün evreni ve içindeki
varliklari belirli bir plân, ölçü içinde
yaratmistir. O evrende meydana gelecek en küçük
olaylari bile bildigi için, onun bilgisi ve
iradesi disinda hiçbir sey olmaz. Iste Allahin
ezeli olan ve her seyi kusatan bilgisi ile
çizdigi plan ve programa, ortaya koydugu ölçüye
kader, zamani gelince de bu programin bütün
ayrintilari ile gerçeklesmesine de kaza
denir.
9Kader, Allahin varliklari yaratirken ölçüp
biçerek yaratmasi, onlara degisik özellikler
takdir etmesidir. Allah tarafindan takdir edilen
bu özelliklerin hiçbiri degismez ve bunlar
mükemmel bir ölçüye göre yaratilmistir. Allah
atese yakicilik Özelligi , suya donma ve
buharlasma özelligi, canlilara büyüme, gelisme,
beslenme, ölüm özellikleri, cansiz maddelere
atomlardan, atomlara proton, nötron ve
elektronlardan meydana gelme özelligi, günese
isi ve isik verme, yeryüzüne depremlerle
dinamigini koruma özelligi takdir etmistir .
10Insani yaratirken , ki göz, iki kulak , bir kalp
iki böbrek takdir etmistir. Bunlarin Hepsinde bir
ölçü ve uyum vardir. Insana düsen Allahin takdir
ettigi özellikleri kullanarak tabiata takdir
edilen özelliklere uygun bir yasam sürmektir.
Biz her seyi bir kadere (ölçüye ve düzene
göre) göre yarattik. (kamer49) Sen
Allahin yasasinda (Sünnetullah) hiçbir
degisiklik bulamazsin.. (Fatir43) Onun
katinda her sey bir ölçüye göredir. Rad Suresi
8
11"Gögü Allah yükseltti ve mizani (dengeyi ) O
koydu.Sakin dengeyi bozmayin. Rahman 7-8
"O Allah ki seni yaratti , seni düzgün ve dengeli
kilip ölçülü bir biçim verdi. Infitar 7
12 Bir baba ogluna isim takdir eder, elbise,
yiyecek takdir eder, bazen onu bir meslege
yönlendirerek meslek takdir eder. Bazen de
çocugunun sagligina dikkat etmeyerek Ömür boyu
hastaliga mahkum eder. Insanlar kendileri ile
ilgili bir takim kararlar Verip takdirlerde
bulunabilir. Dinini seçebilir, iyi veya kötü
çaliskan veya tembel Olabilir. Bazen içkili araba
kullanan birisi hiç tanimadigi birine çarparak
onu ömür boyu sakat birakip tekerlekli sandalyeye
mahkum eder kaderini belirler.
13Bir zalim Ülke yöneticisi savas karari alir
milyonlarca çocuk, genç ve yasli insanin kaderini
etkiler Onlari açliga, sakatliga ve ölüme mahkum
eder. Ülkeyi yöneten insanlarin yanlis yönetim Ve
tutumlari bir ülke halkinin kaderini degistirip
onlari fakirlige mahkum edebilir. Bunun tersi de
olabilir. Iyi bir yönetici ülkenin kötüye giden
talihini degistirip o ülke halkini mutlu
edebilir.
14Insanlar bütün bu takdirleri Allahin
kendilerine vermis oldugu cüzi iradeyi kullanarak
yaparlar. Insanlar tarafindan yapilan takdirler
degisebilir, degistirilebilir. Belki bugün bazi
kanser türlerine yakalanan insanin kaderi ölüm
olabilir fakat ileriki yillarda kanserin
tedavisinin bulunmasiyla artik kansere yakalanan
insanlarin ölüm, kaderi olmayacaktir.
15 Eger Allah kanser mikrobunu yaratirken tedavi
edilecek özellikte yarattiysa insanlar bu
tedaviyi mutlaka bulacaklardir. Insanlarin
kendi iradelerini kullanarak yaptiklari Hatalari
kaderim böyleymis diyerek Allaha havale etmeleri
Allaha yapilmis büyük bir iftiradir.
16MÜMKÜN KADER
MUTLAK KADER
KAVRAM HARITASI KADERE IMAN
CÜZI IRADE
KÜLLI IRADE
CINSIYET, IRK, ANNE-BABA, NE ZAMAN NEREDE DOGACAGI
, ÖLÜM
KAZA VE KADER
DIN, IYI VE KÖTÜ OLMAK, TEMBEL VE ÇALISKAN OLMAK,
SAGLIGINI KORUMAK
CENNET
HAYIR VE SER
ÖZGÜRLÜK SORUMLULUK
CEHENNEM
171. Kaderle düzen ve ölçü arasindaki iliski
nedir? 2. Evrendeki yasalar ifadesiyle neler
kastedilmektedir? 3. Fiziksel yasa ne
demektir? 4. Fiziksel yasalar ile kader arasinda
ne tür bir iliski vardir? 5. Biyolojik yasa ne
demektir? 6. Biyolojik yasalar ile kader arasinda
ne tür bir iliski vardir? 7. Toplumsal yasa ne
demektir? 8. Toplumsal yasalarla kader arasinda
ne tür bir iliski vardir?
18- EVRENIN YASALARININ TEMEL ISLEVI NEDIR?
-
- Bu yasalarin temel islevi evrendeki düzeninin
korunmasi ve sürekli olmasini saglamaktir.
Evrendeki bütün olaylar bu yasalara göre hareket
eder. - EVRENIN YASALARININ TEMEL ÖZELLIKLERI NEDIR?
- Evrenin yasalari.evrenseldir, gözlem ve deneye
dayanir.Ölçülebilinir ve sonuçlari test
edilebilir. -
192.1)FIZIKSEL YASALAR
- FIZIKSEL YASA NE DEMEKTIR?
- Evrendeki yasalardan biri fiziksel yasalar,
Fiziksel yasalar, maddenin olusumu, yapisi,
hareketi, degisimi ve maddeler arasi iliskileri
ile ilgili yasalardir. - FIZIKSEL YASALARIN ÖZELLIKLERI NEDIR?
- Bu yasalar, evrenseldir, deney, gözlem ve
arastirmalar sonucu ortaya konulmustur. Her
varlik bu yasalarin sinirlari için islevlerini
sürüdürler.
20- FIZIKSEL YASALARA ÖRNEK
-
- Suyun kaldirma kuvveti, suyun
buharlasmasi, hava basinci, yerçekimi vb. konular
fiziksel yasalarla ilgilidir. Örnegin Su deniz
seviyesinde ve belli bir basinç altinda 100 C
derecede kaynar,Isitilan metaller genlesir,
Serbest birakilan cisimleri düsme hizi,
agirliklari ile dogru orantilidir. gibi yasalar
fiziksel yasalardir. - Yagmurun yagmasi, gecenin ve gündüzün,
mevsim ve yillarin olusmasi, isinan suyun
buharlasmasi gibi olaylar Allah'in koydugu
fiziksel yasalarin bir sonucudur.
21- FIZIKSEL YASALARIN YARARLARI NELERDIR?
- Allah, yeryüzünde yasamin mümkün olabilmesi
için, varliklar arasindaki düzeni saglayan
fiziksel yasalari koymustur. Evrensel olan bu
yasalar dogal dengeyi korur, evrendeki ölçülü
yaratilisin devamini saglar. Böylece evrende
yasama ortami olustururlar. Kur'an'da geçen
"Allah, yeryüzünü sizin için bir dösek, gökyüzünü
de bir tavan yapti. Gökten su indirerek onunla
size rizik olan çesitli ürünler çikardi" (Bakara
suresi, 22) ayeti fiziksel yasalarla evrendeki
yasama ortaminin olusturulmasi arasindaki
iliskiyi açiklar. Ayrica fiziksel yasalar dayali
olarak gelisen teknolojik ürünler insan yasamini
kolaylastirir.
22ILGILI AYETLER
- "Onun varligin delillerinden biri de denizde
daglar gibi yüzen gemilerdir" (Sura 32) - "Gece ile gündüzü birbiri ardinca getiren
Allah'tir" (Furkan 62) - "Günes ve ay belirli bir hesaba göre hareket
etmektedir." (Rahman 5)
232.2)BIYOLOJIK YASALAR
- BIYOLOJIK YASA NE DEMEKTIR?
- Biyoloji, canlilarin dogmasi, gelisimi, üremesi,
canliligin devam etmesi, canliligin sona ermesi
gibi yasayis evrelerini, yapi ve islev bakimindan
canlilarin özelliklerin inceleyen bilim dalidir.
Biyolojik yasalar biyoloji bilimin, canlilarin
olusumu, gelisimi, üremesi ve canlilik
özellikleriyle ilgili koydugu yasalardir.
24-
- BIYOLOJIK YASALARIN ÖZELLIKLERI
-
- Biyolojik yasalar, fiziksel yasalar gibi
evrenseldir, deney, gözlem ve arastirmalar sonucu
ortaya konulmustur. Evrendeki biyolojik yasalar
Allah'in çizdigi bir kaderdir. Yüce Allah
Kur'an'da bazi biyolojik yasalara dikkat
çekmekte, canlilarin yapisi, büyümesi, üremesi,
gelismesi, korunmasi gibi konularda bilgiler
vermektedir. Bu konularla ilgili ayetlerden
bazilari sunlardir "Biz rüzgârlari asilayici
olarak gönderdik ve gökten su indirdik de onunla
su ihtiyacinizi karsiladik..." (Hicr
22)"Yeryüzüne bakmazlar mi? Orada her güzel
çiftten nice bitkiler yetistirdik." (Suara 7)
"Allah her canliyi sudan yaratti. Iste bunlardan
kimi karin üstünde sürünür, kimi de iki ayagi
üstünde yürür. Allah diledigini yaratir. (Nur
45)"Size tohumlar bitkiler( agaçlari) sarmas
dolas olmus baglar, bahçeler yetistirmek için üst
üste yigilip sikisan bulutlardan siril siril akan
sular indirdik" (Nebe 14-16)
25ILGILI AYETLER
- (Ey insanlar!)Biz sizi basit bir sudan
- yaratmadik mi? Iste o suyu, belli bir süreye
kadar saglam bir yere yerlestirdik
biçimlendirdik(Mürselat 20-30) - O, insani alaktan (embriyodan) yaratti.(Alak 2)
262.3)TOPLUMSAL YASALAR
- TOPLUMSAL YASA NE DEMEKTIR?
- Insanin özelliklerinden biri de sosyal
bir varlik olmasidir. Bu nedenle toplum halinde
yasar. Toplumsal yasalar toplumsal olusum,
gelisim, degisim ve çözülme ile ilgilidir. Yasam
ve insan iliskilerini konu edinir. - TOPLUMSAL YASALARIN ÖZELLIKLERI NELERDIR?
- Sosyal bilimlerin alanidir. Insanlar
tarafindan olusturulur. Neden sonuç iliskisi
vardir ve evrenseldir. Toplumsal yasalar da
Allah'in çizdigi bir kaderdir.
27ÖRNEKLER
- "Insanlar arasinda esitligin olmadigi toplumlarda
bunalim ve karmasa dönemleri yasanir""Insanlari
egitmeden hiçbir toplumsal, ekonomik ve siyasi
gelismeyi uzun süreli gerçeklestirmek mümkün
degildir""Gelir dagiliminin adil olmadigi
toplumlarda toplumsal baris bozulur""Kuraklik
sonucu insanlar açlik ya da susuzluk tehlikesiyle
karsi karsiya kalabilirler. Bu durumda açlik ve
susuzluklarini giderebilecekleri baska yerler
arayip bularak varliklarini sürdürebilecekleri
yeni yerlere göç ederler" vb toplumsal yasalara
örnektir.
28ILGILI AYETLER
- Sen Allahin yasasinda hiçbir degisiklik
bulamazsin.Sen Allahin yasasinda asla bir sapma
da göremezsin.(Enam 99) - Allah, bir topluluk kendi nefislerinde olani
degistirmedikçe onlarin durumunu
degistirmez(Rad 11)
29soru
- Evrende bir düzen olmasaydi ne olurdu?
30yorumla
- Ona iki yolu (dogru ve egriyi) gösterdik.
(Beled suresi, 10. ayet.)
313)INSANIN IRADESI VE KADER
- INSANIN KADERLE ILGILI BAZI ÖZELLIKLERI
- Evrende her varligin bir kaderi oldugu
gibi, insanin de kendi özgü bir kaderi vardir.
Insanin kaderi, iyilik ve kötülük isleyecek bir
yapida yaratilmasi, kendisine akil ve irade
gücünün verilmis olmasidir. Bu nedenle kader
konusu, insanin akil, irade sahibi, özgür ve
sorumlu bir varlik olmasi ile yakindan ilgilidir.
32Akil Iyi ile kötü, dogru ile yanlis arasinda
tercih etme yetenegidir. Düsünme eylemi aklin
dogal bir ürünüdür. Insan, akilli ve düsünen bir
varliktir. Akli ve düsüncesi ile iyiyi kötüden,
dogruyu yanlistan, faydayi zarardan ayirt eder.
Çevresinde olup bitenleri anlar ve degerlendirir.
Insanin akilli bir varlik olarak yaratilmasi onun
kaderidir. Irade ise, seçmek, istemek, yönelmek,
tercih etmek ve karar vermektir. Diger bir
ifadeyle irade insani iki seyden birini yapmayi
tercih etmeye ve tercin ettigi seyi yapmaya
yönlendiren güçtür. Allah, insana seçme ve
seçtigin yapma gücü vermistir. Irade insanin
özgür bir sekilde hareket etmesini saglar. Insan,
akli ile iyiyi kötüden ayirt eder iradesi ile de
herhangi bir is yapmaya ya da yapmamaya serbestçe
karar verir. Insanin seçme ve seçtigini yapma
gücünün olmasi onun kaderidir.
333.1)INSNAIN ÖZGÜRLÜGÜ VE SORUMLULUGU
- Özgürlük Herhangi bir sinirlama, zorlama ve
kisitlama ve kisitlama olmadan düsünceleri ifade
etme, iyi veya kötü yönde davranma demektir.
Insani diger varliklardan ayiran temel
özelliklerden biri de seçme özgürlügüne sahip
olmasidir. Insanin eylemlerinde özgür olmasi ve
istedigini yapabilmesi onun kaderidir. - Sorumluluk Bir kimsenin üzerine aldigi, yaptigi
ya da yapmadigi bir isten dolayi gerektiginde
hesap vermek zorunda olmasidir. Insan sorumlu bir
varliktir. Insani diger varliklardan ayiran temel
özelliklerden biri de sorumlu olmasidir. Insanin
sorumlulugu hür bir iradeye seçme ve seçtigini
yapma gücüne sahip olmasinin bir sonucudur.
Bundan dolayidir ki, Kur'an'a göre insan kendi
yasayisindan sorumlu tek varliktir. Insanin özgür
iradesiyle yaptigi her davranistan sorumlu olmasi
onun kaderidir.
34- Insanin eylemlerini iki kisimda ele alabiliriz.
Bunlardan birincisi zorunlu olan alandir.
Örnegin, hangi anne ve babadan, ne zaman, nerede
dünyaya gelecegimiz konusunda, irademizin bir
etkisi yoktur. Ayrica insan olarak dünyaya
gelmemiz, akil ve özgür iradeye sahibi olmamizda
da bizim bir etkimiz yoktur. Bunlar insanin
iradesi ve gücü disinda, Allah'in dilemesi ve
yaratmasiyla olur. Bu nedenle bunlardan sorumlu
degiliz. - Ikinci kisim ise, bizim etkili oldugumuz,
tercihli alandir. Burada kendi seçimimiz,
irademiz etkilidir. Egitimimizle ilgili
sorumluluklarimizi yerine getirmek, ahlâkli
olmak, iyi bir insan, iyi bir vatandas olmak
bizim elimizdedir. Bunun aksine kötü huylu olma
yolunu da seçebiliriz. Bunlardan arasindan seçim
yapmak bizim kendi tercihimizdir. Bu alan bizim
sorumlu oldugumuz alandir. Çünkü burada özgür
irademizi kullanmaktayiz. Bu da gösteriyor ki,
insan özgürlügü oraninda sorumludur.
35soru
- 1. Dinimiz emek ve çaba sarf etmeyi neden
- önemsemektedir?
- 2. Insanin emegi ile rizki arasindaki iliski
nedir? - 3. Islam dini, çalismadan kazanmayi ve üretmeden
- tüketmeyi neden hos karsilamaz?
- 4. Temiz yoldan kazanmak, kazanci da gerekli ve
- güzel yerlerde harcamak, emek ve rizik açisindan
- neden önemlidir?
363.2)INSANIN ÇABASIEMEK VE RIZIK
- A.EMEK
- EMEK NE DEMEKTIR?
- Emek bir isin yapilmasi için harcanan
beden ve kafa gücüdür. Diger bir ifadeyle emek
Insanin bir amaca ulasmasi, bir yarar elde etmesi
için zihinsel ve bedensel olarak çaba sarf
etmesi, gayret göstermesidir.
37-
- NIÇIN ÇALISMAK VE EMEK
SARF ETMEK ZORUNDAYIZ? - Insan, barinma, beslenme, korunma gibi
ihtiyaçlarini karsilayabilmesi için çalismak
zorundadir. Ayrica bilgili, kültürlü, görgülü bir
insan olmak için okuyup ilim ögrenmek, bilimsel
arastirma ve incelemelerde bulunmak, bu konularda
basarili olmak için de çalismak gerekir. Bu gün
bilimsel ve teknik alanlarda yapilan, hayatimiz
kolaylastiran pek çok alet ve buluslar çalismakla
gerçeklesmistir. - BIZE NE KAZANDIRIR?
- Hayatta mutlu ve basarili olmanin
temel anahtari çalismaktir. Çalisan insan,
kazanciyla kendisinin ve aile bireylerinin
ihtiyaçlarini karsilar. Böylece rahat, huzurlu ve
onurlu bir yasam sürerler. Gelirini artirdiginda
yoksullara, düsünlere maddi yardimda bulunur.
Yeni is alanlari açmak suretiyle ülkesinin
kalkinmasina yardimci olur. Bu durum insana
mutluluk verir ve onu huzurlu kilar. Ayni zamanda
Allah'in dogustan verdigi yeteneklerimizi
gelistirir. Böylece hem bedenen hem de ruhen
saglikli, basarili bir birey haline getirir.
38- DINIMIZDE ÇALISMANIN VE EMEK SARF ETMENIN ÖNEMI
NEDIR? - Çalismak Allah'in bir emridir. Bu nedenle
dinimizde çalismak bir ibadettir. Dinimiz
insanlarin çalismalarini, huzurlu ve onurlu bir
hayat sürmelerini ister. Kur'an, insanin ancak
çalisarak birtakim seyleri hak edebilecegini,
emeginin karsiligini mutlaka görecegini
bildirmistir. Konu ile ilgili olarak Yüce Allah
Kur'an'da söyle buyurmaktadir "Insan ancak
çalistiginin karsiligina sahip olur. Onun
çalismasi süphesiz görülecek ve ona karsiligi
tastamam verilecektir" (Necm 39-41)
39DINIMIZDE ÇALISMANIN VE EMEK SARF ETMENIN
ÖNEMI NEDIR?
- Kur'an'in emirlerini en iyi sekilde uygulayan
peygamberimiz de çalismis ve zamanini en iyi ve
en verimli sekilde planlamistir. "Iki günü
birbirine esit olan ziyandadir, aldanmistir"
buyurarak, her türlü basari ve gelisme, ilerleme
ve verimli olmak için zamanin en iyi bir sekilde
kullanilmasinin geregini ifade etmistir.
Dilenmeyi yasak eden peygamberimiz, Zekeriya
(as)'in marangoz oldugunu, Hz. Davut'un da el
emegi ile geçindigini söylemistir. Bir sözünde
"Insan elinin kazandigindan daha hayirli bir
lokma yememistir" buyurarak, çalismanin önemini
belirtmistir.
40-
- RIZIK NE DEMEKTIR?
- Rizik Sözlükte rizk, yararlanilmasi için
verilen bagis, nasip, gida, yiyecek ve
faydalanilan sey demektir. Terim olarak ise,
canlilarin ihtiyaç duydugu ve yararlandigi Allah
tarafindan saglanan her türlü nimet anlamina
gelir. Rizik vermek canlilarin her türlü
ihtiyacini karsilamaktir.
41yorumla
- Allah, kimseye gücünün üstünde bir sey teklif
etmez. Herkesin kazandigi iyilik kendi yararina,
kötülük de kendi zararinadir. (Bakara suresi
286. ayet.)
42soru
- 1. Ömür ve ecel ne demektir?
- 2. Insanin eceli ve ömrü arasindaki iliski nedir?
- 3. Dünyada yasayan varliklar yaninda evrenin de
- bir sonu var midir?
- 4. Dünya hayatinin son bulmasi yok olus mudur?
- 5. Dünya hayatinin son bulmasi ahiret hayatinin
- baslamasi hangi olayla gerçeklesecektir?
- 6. Dünya hayatinin sonlu olmasinin, insanin
zamani - iyi degerlendirmesine katkisi nasil olur?
433.3)DÜNYA HAYATININ SONUECEL VE ÖMÜR
- ECEL VE ÖMÜR NE DEMEKTIR?
- Insanin dogumundan ölümüne kadar geçen
sinirli zaman dilimine "ömür" denir. Ömrünü
tamamlayan her varligin yasami sona erer. Iste
ömrün bittigi, hayatin sona erdigi zamana "ecel"
denir. Ecel kelimesi Kur'an'da ölüm vakti ve
ömrün bitim ani gibi anlamlarda kullanilmistir.
44- YARATILAN HER VARLIGIN BIR SONU
VARDIR - Yaratilan her varligin bir sonu vardir. Kur'an'da
her varligin bir eceli, sonu oldugu söyle
belirtilmistir "Biz gökleri, yeri ve ikisi
arasindakileri ancak hak ile ve belirli bir
süre(ecel) için yarattik." (Ahkaf 3) - Yasadigimiz dünyanin ve evrenin de bir sonu
vardir. Iste bu günde dünyanin ömrünün bitmesine,
evrenin yok olmasina "Kiyamet", bu olayin
gerçeklesmesine de "kiyametin kopmasi" denir.
Kur'an, evrenin sonu olan kiyameti ecel
kavramiyla açiklamistir
45 tabloyu yorumlayiniz
46-
-
- Ecel ve ömür kavramlarini kaderle kavramiyla
nasil iliski kurabiliriz? - Biraz önceki ayetlerden anliyoruz ki,
insanin eceli degismemektedir. Allah insanin
ecelini ne öne almakta ne de sonraya
birakmaktadir. Onun dogal ömrünü tamamlamasi
ancak gerekli önlemlerin alinmasiyla mümkündür.
Bu açidan insan ölümlerine neden olan
hastaliklar, trafik kazalari ve ölümler
karsisinda "Bu benim kaderimdir, ne yapalim kader
böyleymis" diyerek önlem almamak, tedavi olmamak,
bunlarin nedenlerini sorgulamamak dinimizce uygun
degildir.
47Ecel ve ömür kavramlarini kaderle kavramiyla
nasil iliski kurabiliriz?
-
- Insanin ecelinin tamamlanmasina engel olan
durumlar ortaya çikarildikça ve gerekli önlemler
alindikça insanin dogal ömrünü tamamlayabilme
olasiligi daha yüksek olacaktir. Gelismis
ülkelerde ortalama ömrün uzun, az gelismis
ülkelerde daha kisa olmasi buna delil olarak
degerlendirilebilir. Bunun için dogal ölümler
disinda yangin, hastalik, trafik kazalari,
afetler sonucu meydana gelen ölüm olaylari
sorgulanmali ve bu konuda gerekli önlemler
alinmalidir.
484)TEVEKKÜL (ALLAHA GÜVENMEK)
- TEVEKKÜL NE DEMEKTIR?
- Tevekkül, Allah'a teslim olmak, güvenmek,
dayanmak, baglanmak ve siginmak demektir. Dini
terim olarak ise, bir amaca ulasmak için gerekli
olan her türlü önlemi alarak elinden gelen tüm
gayreti gösterdikten sonra kalben Allah'a
baglanip ona güvenmek, sonucu Allah'tan beklemek
demektir. - Inançli insanin özelliklerinden biri de, yaptigi
ve yapacagi islerde Allah'a güvenmesidir.
Bilinçli bir Müslüman gücü oraninda elinden gelen
tüm gayreti gösterdikten sonra sonucu ve basariyi
Allah'a birakir. Çünkü Allah'in destek ve yardimi
olmadan hiçbir seyin gerçeklesmeyecegini bilir.
Her seyin sahibi olan Allah'i dua ederek, ona
güvenir.
49- Tevekkül kader
inancinin bir sonucudur. - Gerçek anlamda tevekkül güzel bir davranistir.
Allah Müslümanlara tevekkülü emretmis, tevekkül
edenleri sevdigini belirtmistir. Konu ile ilgili
ayetlerden bazilari sunlardir"... Inananlar
yalniz Allah'a güvensinler" (Ali Imran 102)"...
Allah'a güven, dogrusu Allah kendisine
güvenenleri sever." (Ali Imran, 158)"... Allah'a
inaniyor ve teslim olmussaniz, ona güvenin"
(Yunus suresi, ayet 84) - Sevgili Peygamberimiz, devesini basibos birakip,
tevekkül ettigini söyleyen bir kisiye su sözlerle
uyarmistir "Önce deveni bagla, sonra Allah'a
tevekkül et" (Tirmizi)
50- DOGRU TEVEKKÜL ANLAYISI NEDIR?
- Evrendeki olaylar bir düzen ve yasalar
çerçevesinde, sebep-sonuç iliskisi içinde
olmaktadir. Insanlar akil ve iradeleriyle
sebepleri bulabilirler. Insan evrende geçerli
olan yasalari gözeterek, çalisir, çabalar,
sebeplere sarilir, ondan sonra Allah'a güvenir.
Bir çiftçi tohum ekmeden ürün elde edemez. Çiftçi
tarlasini zamanda sürmeli, ekmeli, gübrelemeli ve
sulamalidir. Sonra da bol ve iyi ürün alabilmek
için Allah'tan yardim dilemelidir. Çalismadan
basariya ulasilamaz. Bir ögrenci önce derslerin
devam edecek, dogru, dürüst çalisacak, ödevlerini
zamanda yapacaktir. Sonra Allah'tan yardim
isteyerek basarili olmasini dileyecektir. Kisaca
gerçek anlamda tevekkül eden kimse isinin
geregini yapar ve sonucu Allah'tan bekler.
51- DOGRU OLMAYAN TEVEKKÜL ANLAYISI NEDIR?
- Insanin çalismayi birakip, tembellik ederek,
kendisinin yapmasi gereken isleri Allah'a havale
etmesi, dogru bir tevekkül anlayisi degildir.
Örnegin bir ögrenci dersine çalismadan "Ben
Allah'in yardimina güveniyorum, Allah bana yardim
eder" diyerek sinava girmesi yanlis bir
düsüncedir. Çalismadan, hiçbir çaba göstermeden
basarili olmaya beklemek tembelliktir,
miskinliktir.
52yorumla
- Çalis! dedikçe dinimiz, çalismadin, durdun,
- Onun hesabina birçok hurafe uydurdun!
- Sonunda bir de tevekkül sokusturup araya,
- Zavalli dini çevirdin maskaraya!
- Mehmet Âkif ERSOY, Safahat, s. 240.
- Siirde hangi tutum ve davranislarin
elestirildigini söyleyiniz.
535)AYETEL KÜRSI
-
- Bismillahirrahmanirrahim
- Allahü lâ ilâhe illâ hüvel hayyül kayyûm. Lâ
tehuzühû sinetün ve lâ nevm. - Lehû mâ fis-semâvâti vemâ fil ard. Menzellezî
yesfeu indehû illâ biiznihi. yalemü mâ beyne
eydîhim vemâ halfehüm velâ yühîtûne biseyin min
ilmihî illâ bimâ sâe vesia kürsiyyühüssemâvâti
vel ard. Velâ yeûdühü hifzuhumâ ve hüvel aliyyül
azîm.
54ANLAMI
-
- Allah... O'ndan baska Ilah yoktur. Diridir,
Kaimdir. O'nu uyuklama ve uyku tutmaz. Göklerde
ve yerde ne varsa hepsi O'nundur. Izni olmaksizin
O'nun Katinda sefaatte bulunacak kimdir? O,
önlerindekini ve arkalarindakini bilir. (Onlar
ise) Diledigi kadarinin disinda, O'nun ilminden
hiçbir seyi kavrayip-kusatamazlar. O'nun kürsüsü,
bütün gökleri ve yeri kaplayip-kusatmistir.
Onlarin korunmasi O'na güç gelmez. O, pek
Yücedir, pek büyüktür.
55ALLAHIN KOYDUGU DEGISMEZ YASALAR (SÜNNETULLAH)
Sebep, sonuç
Iliskisine baglidir
Sebep Kültür yozlasmasi SonuçMili,manevi
degerlerin zayiflamasi
Sebep Çürük bina yapilmasi Sonuç Depremde
binanin yikilmasi
Sebep yetersiz beslenme, Sonuç hastalik
Toplumsal yasa Sebep Din ve Ahlak egitiminin
ihmal edilmesi önemsenmemesi Sonuç Toplumda suç
oraninin, kargasanin, bosanmalarin,
artmasi Birlik, beraberlik, yardimlasma ,sevgi ve
sayginin azalmasi SebepYanlis kriterle es seçimi
(parasi, meslegi ,ünvani vb. için) SonuçBosanma
(Es seçimi insanin degismez bir alinyazisi
degildir.)
56Özgürlük ve sorumluluk dogru orantilidir.
Özgürlük arttikça sorumluluk da artar
Degistire-bilecegimiz hiçbir sey mutlak kaderimiz
degildir
degistirilebilir
MUTLAK KADER ALANI
KÜLLI IRADE
EVRENIN YASALARISÜNNETULLAH
DEGISTIRILEMEZ
ECEL
IRK CINS DOGUM ÖLÜM ANNE BABA
KENDIMIZIN ETKILI OLDUGU KADER ALANI
DEPREM KAR YAGMUR
TEVEKKÜL
DIN
TEMBELLIK
ÇALISKANLIK
Rizik Allaha aittir. Rizka ulasmak için çalismak
gerekir.
..Deveni Bagla öyle tevekkül et. Hadisi Serif
ANNE
AHLAK
MESLEK
BABA
YÖNETICI
SAGLIK
KAZANÇ
ÖGRETMEN
BASKALARININ ETKLI OLDUGU KADER ALANI
TANIMADIGI INSANLAR
InsanSorumlu degildir
Cüzi IradeInsan Sorumludur
KisiKismen Sorumludur
57MUTLAK KADER
MUTLAK KADERI DEGIL
58 TESEKKÜRLER HASAN POLATKAN ORTAOKULU 2013