BETON KATKILARI

1
BETON KATKILARI

• Dersin Sorumlusu Yrd.Doç.Dr. Nurhayat Degirmenci

2
(No Transcript)
3

• BETON KATKI MADDELERI
•  
• Beton katki maddeleri su, agrega ve çimento
  disinda betonlara çok düsük miktarda katilan
  organik ve inorganik kimyasal maddelerdir.
  Çimentonun sahip oldugu özelikleri, iyi yönde ve
  belirli bir ölçüde degistirmek amaci ile beton
  üretilirken veya üretildikten sonra katilarak
  taze ve sertlesmis betonun özeliklerini
  gelistirirler
• Betonun özelliklerini gelistirmek üzere
  üretim sirasinda veya dökümden önce transmiksere
  az miktarda ilave edilen maddelere katki adi
  verilir. Katki maddelerini kökenine göre kimyasal
  ve mineral katkilar olarak ikiye ayirmak
  mümkündür.

4

• Mineral ve kimyasal olarak iki guruba
  ayrilirlar.
• Kimyasal katkilar
• Betonun taze ve/veya sertlesmis haldeki
  özelliklerini degistirmek için karistirma islemi
  sirasinda betona, baglayici kütlesinin 5ini
  geçmemek üzere ilave edilen malzemelerdir.

5

• TS EN 206da kimyasal katkilar Taze veya
  sertlesmis betonun bazi özelliklerini degistirmek
  üzere, karistirma islemi esnasinda betona,
  çimento kütlesine oranla az miktarlarda ilâve
  edilen malzeme olarak tanimlanmaktadir. Fakat
  inert veya puzolonik mineral  katkilari
  içermemektedir. (silis dumani gibi). Fakat bu
  maddeler kimyasal katkinin içinde  bulunabilir.
• Kimyasal katkilarin beton yapilarin 
  durabilitesi ve maliyetlerine katkida  bulundugu
  artik herkesce kabul edilmektedir. Kimyasal
  katkilarin gelistirdigi özellikler betonun
  islenebilirligi ve sikistirilmasinda saglanan
  kolayliklar, sertlesmis betonun geçirgenligini
  azaltma, ve donma çözülme dayanimini artirma
  olarak sayilabilir.

6

• Kimyasal katkilarin özellikleri TS EN
  934-Kimyasal Katkilar Beton Harç ve Serbet
  için  Standard serisinde belirlenmistir.
• Bölüm 2- Beton Katkilari
• Bölüm 3- Harç Katkilari
• Bölüm 4- Serbet Katkilari
• Bölüm 5- Püskürtme Beton Katkilari

7

• TS EN 934-2 STANDARDINA GÖRE
• BETON KATKILARI
• Su azaltici/akiskanlastirici katkilar
• Yüksek oranda su azaltici/ Süper akiskanlastirici
  katkilar
• Akiskanlastirici katkilar
• Su Tutucu Katkilar
• Hava Sürükleyici Katkilar
• Priz Hizlandirici Katkilar
• Sertlesme Hizlandirici Katkilar
• Priz Geciktirici Katkilar
• Su Geçirimsizlik Katkilar
• Priz Geciktirici/Su azaltici Akiskanlastirici
  Katkilar??
• Priz Geciktirici/Yüksek Oranda Su
• Azaltici Süper Akiskanlastirici Katkilar
• Priz Hizlandirici/Su azaltici/Akiskanlastirici
  Katkilar

8

• Kullanimda olan diger tip katkilar TS EN
  934-2 içermemektedir, fakat TS EN 206-1 a göre
  uygunlugun saglanmasi sartiyla kullanilabilir.
• Bu Katki tipleri
• -         Korozyon önleyiciler
• -         Rötre engelleyiciler
• -         Su alti beton katkilari
• -         Prekast beton katkilari

9

• Beton Katkilarinin Özellikleri
• Yüksek dayanimli betonlar gibi özel betonlarin
  disinda maksimum dozaj TS EN 206 tarafindan
  5.2.6. maddesinde çimento kütlesine göre 50g/kg
  olarak sinirlandirilmistir. 2g/kgdan daha düsük
  dozajlarda kimyasal katki suya karistirilarak
  eklenmelidir.
• Beton katkilarinin performansi TS EN 934-2
  tarafindan tek fonksiyonlu katkilarin ana
  fonksiyonlarina ve çift etkili katkilarin ana ve
  ikincil fonksiyonlarina  göre kontrol edilir.

10

• Bu genel performans sartlarina ek olarak tüm
  kimyasal katkilara uygulanan genel sartlar
  bulunmaktadir. Bunlar
• priz süresine etkisi
• basinç dayanimina etkisi
• betonun hava içerigine etkisi
• suda çözünebilen klorür miktari
• Na2O esdegeri alkali miktari

11

• Kimyasal katkilarin performansi referans betona
  göre belirlenir. Deney karisimi (kimyasal
  katkili) kontrol karisimiyla (katkisiz)
  kiyaslanir . Klor ve alkali içerikleri de
  ölçülerek beyan edilir. Katkilar için deney
  prosedürleri TS EN 480 Kimyasal Katkilar Beton
  , Harç ve Serbet için  - Deney Metodlari 
  serisinde belirlenmistir.
• Betonda bulunabilecek maksimum klorür
  içerigi TS EN 206-1 de belirlenmistir ve
  kimyasal katkilarin bu miktara katkisi
  hesaplanabilir. TS EN 934-2 maksimum klorür
  içerigini 0.1 veya üreticinin beyaniyla
  sinirlandirmistir.
• Maksimum alkali madde içerigi  TS EN 934-2
  ye göre üretici tarafindan her kimyasal katki
  için beyan edilmelidir.

12

• Beton Katkilarinin Tanimlanmasi
• Tasarlanmis Beton
• Katkilar normal olarak tasarlanmis betonda
  kullanilacaktir. Beton üreticisi belirlenen beton
  özelliklerini saglayacak en uygun katkiyi
  seçebilmesinde serbest birakilmalidir. Hazir
  betonda kullanilan katkinin tipi irsaliye fisinde
  belirtilir.
• Tasarlanmis betonda katkilar asagidaki
  özellikleri iyilestirmek için sikça
  kullanilmaktadir.
• basinç dayanimi
• kivam
• yogunluk
• dayanim gelisimi
• sertlesme geciktirilmesi
• su geçirimsizlik
• diger özellikler( örnegin hizlandirilmis
  sertlesme , erken yüksek dayanim gelisim

13

• Tarif edilmis beton TS EN 934-2 Bölüm
  3.1.3.de Tavsiye edilen miktarin kullanimi bu
  standarda uygunlugun tüm araligi kapsayacagi
  anlamina gelmez. Istenen sonuca ulasmak için
  gerekli miktari bulmak amaciyla , santiyede
  kullanilacak malzemelerle denemeler yapilmalidir
  önerilmektedir. Beton üreticisi belli bir beton
  karisimi için katki tipi ve dozunu belirlemeden
  önce  bu deney sonuçlarina sahip olabilir.
  Sartname hazirlayici asagidaki hususlari göz
  önüne almalidir
• farkli üreticilerden ayni tipteki katkilar
  beklenen etkiyi farkli dozlarda saglayabilirler
• Katkilarin etkisi betonda kullanilan her bir
  çimento , mineral katkilar ve agregalara göre
  degisir
• Belirlenen dozaj belli tip ve markada tavsiye
  edilen dozaj araliginda olmalidir. Bu bilgi katki
  üreticisi tarafindan saglanir. Katkilarin bir
  kombinasyonu kullanilacaginda katkilarin uyumu ve
  performanslari kontrol edilmelidir.  

14

• Beton Üretiminde Sik Kullanilan Katkilar
•  
• Akiskanlastirici Katkilar
•  
• Beton üretiminde kullanilmasi gereken çimento
  miktarinda bir azaltisa gitmeden veya
  mukavemetten ödün vermeden imal edilen betonun,
  akici ve kolay yerlesebilir olmasini saglamak ve
  su/çimento oranini düsürerek yüksek dayanimli
  beton elde etmek istedigimizde, islenebilirligi
  saglamak için, su/çimento orani sabit kalmak
  kaydiyla hem su hem de çimento miktarinda
  azaltisa giderek tasarruf yapilmasi durumunda
  islenebilirligi ilk seviyesinde tutabilmek amaci
  ile kullanilir.
•  

15

• Akiskanlastiricilar, uygulamada su/çimento
  oranini azaltarak daha yüksek dayanim
  kazanabilmek, kütle betonlarinda hidratasyon
  isisini düsürmek için çimento miktarinin
  azaltilmasi veya ayni islenebilmeyi saglayabilmek
  ve kolay yerlesmeyi saglamak amaciyla
  kullanilmaktadirlar.
• Akiskanlastiricilar su içerisinde eriyen
  bosluklu kimyasal dizilisleri ile suyun yüzey
  gerilimini düsüren organik maddelerdir ve beton
  içine hava sürükleyerek çimento topaklasmasini
  önleyerek etkili olmaktadirlar.

16

• Çimento partikülleri birbiriyle birlesmek
  suretiyle küçük topaklar olusturmaya
  meyillidirler. Akiskanlastiricilar su ile
  birleserek beton içerisindeki suyun yüzey
  gerilimlerini ve çekim gücünü azaltirlar.
  Akiskanlastiricilar negatif elektriksel yüke
  sahip olup su yüzeyinde hareket etme
  egilimindedirler. Bu etkileri dolayisi ile
  topaklasmayi önlemeleri ve ayni zamanda tanelerin
  birbiri üzerinden kaymalarini kolaylastirmak ve
  yaglayici etki göstermeleri betonun iç
  sürtünmesini azaltmakta ve islenebilirligini
  artirmaktadir.
•  
•  

17

• Su indirgeyiciler negatif elektriksel yüke
  sahip olup, su yüzeyinde hareket etme
  egilimindedirler. Su ve çimento reaksiyona
  girdiginde çimento taneleri su moleküllerini
  çevreleyerek floküller bir yapi olustururlar.
  Suyun bu sekilde kapanmasi istenen akiskanliga
  ulasabilmek için daha fazla su ilavesini
  gerektirir.
• Akiskanlastirici madde ilave edildiginde
  çimento tanecikleri tarafindan adsorbe edilerek
  negatif yüklü katki partikülleriyle birlesirler
  ve ayni yüklü olduklarindan birbirlerini iterler.
  Sonuçta kapanmis olan su açiga çikar. Katkinin
  defloküller etkisi sonunda çimento floküllesmesi
  önlenmekte ve açiga su çikmaktadir. Bu maddelerin
  topaklasmayi önlemeleri ve ayni zamanda tanelerin
  birbiri üzerinde kaymalarini kolaylastirarak
  yaglayici etki göstermeleri betonun iç
  sürtünmesini azaltmakta ve islenebilirligi
  artirmaktadir.

18

• Su indirgeyiciler negatif elektriksel yüke
  sahip olup, su yüzeyinde hareket etme
  egilimindedirler. Su ve çimento reaksiyona
  girdiginde çimento taneleri su moleküllerini
  çevreleyerek floküller bir yapi olustururlar.
  Suyun bu sekilde kapanmasi istenen akiskanliga
  ulasabilmek için daha fazla su ilavesini
  gerektirir.
• Akiskanlastirici madde ilave edildiginde
  çimento tanecikleri tarafindan adsorbe edilerek
  negatif yüklü katki partikülleriyle birlesirler
  ve ayni yüklü olduklarindan birbirlerini iterler.
  Sonuçta kapanmis olan su açiga çikar. Katkinin
  defloküller etkisi sonunda çimento floküllesmesi
  önlenmekte ve açiga su çikmaktadir. Bu maddelerin
  topaklasmayi önlemeleri ve ayni zamanda tanelerin
  birbiri üzerinde kaymalarini kolaylastirarak
  yaglayici etki göstermeleri betonun iç
  sürtünmesini azaltmakta ve islenebilirligi
  artirmaktadir.

19

• Akiskanlastiricilar, genellikle tasima
  betonlarinda, kütle betonlarinda, pompa
  betonlarinda, hazir betonda, düzgün yüzey istenen
  her yerde, çelik donatinin yogun oldugu yerlerde,
  vb. kullanilir.
•  
• Akiskanlar, çimento agirliginin 0.2- 0.5
  i oraninda kullanilir (100 kg çimento için 200-
  600 gr katki). Rengi, kahverengi ve sivi
  haldedir. Yogunlugu 20 0C de yaklasik 1.07
  kg/lt dir
• Taze Betona Etkileri Ayni islenebilmeyi
  saglamak kosulu ile karisim suyu miktarinda 5-
  12 arasi azalma saglar. Karisim suyunu
  azaltmadan kullanilirsa islenebilirligi önemli
  ölçüde artirir ayrica ayrismayi azaltarak
  pompalanabilirligi artirir.
•   Sertlesmis Betona Etkileri Mukavemet,
  su/çimento oraninin fonksiyonu olduguna göre
  katki kullanildiginda karisim suyunun azalmasi
  su/çimento oranini düsüreceginden daha yüksek,
  erken ve nihai mukavemetler elde edilecek ve daha
  az bosluklu, daha iyi yüzey görünümlü ve daha az
  geçirimli beton elde edilir.

20

• Su Geçirimsizlik Saglayici Katkilar
•  
• Su geçirimsizlik saglayan katkilarin amaci,
  su geçirimsiz beton, yani su geçirmeyen beton
  elde edebilmektir. Sinirli hava sürükleme özeligi
  ile kapiler bosluklari tikayarak betonu su
  geçirimsiz hale getirir.
•  
• Su geçirimsizlik saglayicilar, su yapilarinda
  (baraj, tünel, aritma, havuz, su deposu, sarniç,
  kanal), bina temeli, çati betonlari, istinat
  duvari vb. yerlerde, yani su ile temasta buluna
  tüm yapi betonlarinda kullanilir.
•  
• Su geçirimsizlik saglayicilar, çimento
  agiliginin 0.5 oraninda kullanilir (100 kg
  çimento için 500 gr katki). Rengi, kahverengi ve
  sivi haldedir. Yogunlugu 20 0C de yaklasik 1.07
  kg/lt dir.
•  
• Taze Betona Etkileri betonu jöle kivamina
  getirir. Su azaltma ve akiskanlastiricilik
  özeliklerini iyilestirir.
•   Sertlesmis Betona Etkileri Betonu geçirimsiz
  kilmasi nedeniyle, betonun dayanikliligi artar. 7
  ve 28 günlük basinç dayanimlarinda da yükselme
  olur

21
(No Transcript)
22

• Su Azaltici Katkilar
•  
• Beton karisim suyunu azaltici kimyasal katki
  maddeleri, beton kivami ayni kalmak üzere, daha
  az beton karisim suyu kullanmasini saglayan
  kimyasal maddelerdir.
• Su azaltici bir katki maddesi kullanilmasi
  sunlari saglar
• Betonun ayni derecede bir islenebilme
  özeligine sahip olmasi daha az su kullanmak
  suretiyle elde edilir. Zira bilindigi gibi su
  miktarinin artirilmasi betonun islenebilme
  özeligini çok daha iyi bir duruma sokar. Bu
  itibarla bu katki maddesi yardimiyla daha az su
  kullanilarak istenilen islenebilme özeliginin
  elde edilmesi betonun mukavemetini artirir.
•   
•  
•  

23

• Su miktari azaltilmadan bu katki maddesi
  kullanilirsa betonun islenebilme özeligini önemli
  ölçüde artirmis oluruz.
• Bu katki maddelerinin esasinin sivilarin
  yüzey gerilimini düsüren tensio-aktif elemanlar
  olusturur. Bu tür maddeler çimento taneleri
  tarafindan adsorbe edilerek, bunlarin (-) ve ()
  elektrikle yüklenmesini saglar. Ayni elektrikle
  yüklü çimento tanelerinin birbirini itmesi ve
  böylelikle birbirinden uzaklasmasi ile çimentonun
  su ile temasi kolaylasir. Betonun sonunda
  hidratasyon sinetigi hizlanir ve betonun
  akiskanligi artar. Böylelikle bu katki maddesinin
  kullanilmasi, su miktari 5 - 15 arasinda bir
  azalma saglar.
•  

24

• Su azaltici katkilar, özelikle kis aylarinda
  (5 0C 20 0C) betona 8-24 saatlik süreçte erken
  mukavemet kazandirir. Çimentonun beton içinde
  daha iyi dagilmasini ve su çimento oranin
  azalmasini saglar.
• Betonun nihai mukavemetini yükseltir.
  Mukavemet hizlandirma etkisiyle 8 saatte yüksek
  dayanim kazanmaya baslar. Nihai mukavemetlerde
  minimum 40 artis saglanir.
• Islenebilirligi artirir. Kopmakt ve düzgün
  yüzeyli beton üretimini saglar. Karisim suyunu
  kullanilan çimentoya ve katki dozuna bagli olarak
  25- 30 civarinda azaltir. Dona karsi
  dayanikliligi artirir ve su geçirimsizlik saglar.
•   Rengi, kahverengi ve sivi haldedir. Yogunlugu
  20 0C de yaklasik 1.21 kg/lt dir.

25

• Taze Betona Etkileri Bu gruba giren katki
  maddelerinin kullanilmasiyla taze betonun
  geçirimsizligi artar ayni zamanda bir miktar
  hava da ufak kabarciklar halinde betonun içine
  sürüklenmis olur. Böylelikle taze betondaki suyun
  disariya çikmasi önlemekle rötre azalir ve ayrica
  donmaya daha dayanikli bir beton elde edilir. Su
  miktari azaltilmadan bu katki maddesi
  kullanilirsa islenebilme özeligi veya betonun
  akiciligi iki katina varan bir artis
  gösterebilir. Burada ilginç olan husus, taze
  betonun, akiciligi büyük ölçüde artmis olmasina
  ragmen kohezyonunda bir azalma meydana
  gelmemesidir.
•  
• Sertlesmis Betona Etkisi Kimyasal bakimdan
  esasi (melamin formaldahit sülfonat kondansat)
  veya (naftalin formaldahit sülfonat kondansat)
  olan bu maddeler ayni islenebilme özeligi degeri
  için su miktarini büyük ölçüde azaltarak beton
  mukavemetinin çok yüksek degerler almasini
  saglar.
• Su miktarini 25- 35 arasinda azaltarak su
  / çimento oraninin degerini 0.28e kadar
  düsürerek 28 günlük mukavemeti 1000 kgf/cm2 olan
  betonlari bu katki maddesi kullanarak elde etmek
  mümkündür

26
(No Transcript)
27
(No Transcript)
28
(No Transcript)
29
(No Transcript)
30
(No Transcript)
31
(No Transcript)
32
(No Transcript)
33

• Püskürtme Beton Katkilari
• Püskürtme beton, yüksek hava basinci sayesinde
  uygun ekipman ile bir yüzeye püskürtülen ve kendi
  momentumu ile sikisan betondur. Püskürtme betonun
  uygulandigi yüzeye yapismasi daha kalin katmanlar
  halinde dikeyde ve tavanda uygulanabilmesi ve ilk
  kaya destegini saglayabilmesi için erken priz
  almasi ve mukavemet kazanmasi gerekmektedir. Bu
  amaçla püskürtme beton karisiminda priz
  hizlandirici kullanilir. Püskürtme betonu, kuru
  sistem ve yas sistem olmak üzere iki sekilde
  uygulanir. Kuru sistemde kullanilan toz hem yas
  hem de kuru sisteme uygulanabilen sivi priz
  hizlandiricilar vardir.

34

• Priz Geciktirici Katkilar
•  
• Priz geciktirici katkilar, betonu sicak,
  rutubetli ve rüzgarin fazla oldugu iklim
  kosullarinda rahat dökebilmek için kullanilir. Su
  ile çimento arasinda olusan hidratasyona müdahale
  ederek, reaksiyonu frenleyerek etki yapar.
  Böylelikle priz ötelenmis olur.
•  
• Priz geciktirici belli basli maddeler asagida
  gösterilmistir
• Lignosülfonat (kalsiyum, sodyum, amonyum). Bu
  madde ayni zamanda betonun içine bir miktar hava
  da sürükler.
• Asitler ve hidroksikarbosilik asit tuzlari. Bu
  maddeler içinde COOH asit fonksiyonlari vardir.
• Genel formülü Cn(H2O)m olan karbonhidratlar.
  Seker, glikoz, amidon ve selüloz bu gruba girer.
• Oksitler, çinko ve kursun oksit.
• Fosforik, fluorhidrik ve hümik asit.
• Gliserin
• Boraks

35

• Bu maddeler genellikle çok az miktarda,
  çimento agirliginin binde 0.5-2si arasinda
  kullanilmakla kendilerinden beklenilen etkiyi
  gösterirler. Örnegin sekerin binde 0.5 oraninda
  kullanilmasi priz baslama süresini iki buçuk saat
  priz sona erme süresini alti saat geciktirebilir.
  
• Priz geciktirici maddelerin kullanilmasi 
  halinde beton 1 ve 2 günlük mukavemetlerinde
  büyük azalmalar meydana gelir. Böyle olmakla
  beraber, priz geciktirici kullanilarak üretilen
  betonlarin 28 ve 90 günlük mukavemetleri katkisiz
  betonlarin mukavemetlerinden daha büyük degerler
  alabilir. Priz geciktirici maddelerin
  kullanilmasi prizden evvelki rötreyi belirgin
  ölçüde artirir.
•  

36

•  
• Priz geciktirici katki maddeler, genellikle
  hava sicakliginin yüksek oldugu, rutubetin az
  oldugu, rüzgarin fazla oldugu durumlarda betonun
  uzun mesafeye tasinmasi durumunda genis hacimli
  (kütle betonu) betonun dökülmesi durumunda ve
  soguk derzlerin önlenmesi durumunda kullanilir.
• Priz geciktirici katkilar, betona katilan
  çimento agirliginin 0.2 - 2 si arasinda
  olup, sicaklik, nem ve rüzgara göre degisir.
  Örnegin 100 kg çimento için 200- 2000 gr katki
  gerekir. Renkleri, genellikle sari, yesilimsi
  veya renksizdir. Yogunlugu 20 0C de 1.20
  kg/ltdir.
• Taze Betona Etkileri Priz süresini uzatarak
  betonun tasima mesafesini artirir veya betonun
  yerlestirilme sirasindaki çabuk priz almasini
  önler. Kis aylarinda kullanilmamasi gereken
  katkidir.
• Sertlesmis Betona Etkileri Ilk günlerdeki
  basinç dayanimlarinda düsüklükler beklenmelidir.
  7 ve 28 günlük dayanimlarinda ise her hangi bir
  sorun teskil etmez.
•  

37

• Priz Hizlandirici Katkilar
•  
• Priz hizlandirici katkilar, priz sürelerini
  kisaltmak, erken basinç ve çekme mukavemetlerini
  arttirmak için kullanilir. Priz hizlandirici
  katkilar, çimento ve su arasindaki reaksiyonu
  hizlandirarak agregayi birbirine baglayan jel
  olusum hizini arttirir. Jel olusumu sirasinda
  hidratasyon isisinin açiga çikmasi nedeni ile
  soguk havalarda beton don etkisinden korunmus
  olur.
•  
• Priz hizlandirici katki sinifinda yer alan
  ani priz yapici katkilar ile betonda erken yüksek
  mukavemetlere etkili olan katkilarin yapilarin ve
  çimento üzerindeki etkileri farklidir. Ani priz
  yapici katkilar daha çok satkrit (püskürtme)
  betonlarda kullanilir. Bu tür katkilar,
  çimentonun C3A grubu ile reaksiyona girerek ani
  hidratasyon olusumu saglar ve sertlesme üzerinde
  etkili olur. Betonda erken mukavemetlere ve don
  etkilerine dayanim saglayan katkilar ise
  çimentonun C3S grubu ile reaksiyona girerek erken
  sertlesme ve dayanim artisina etkili olurlar.

38

• Prizi hizlandiran belli basli maddeler sunlardir
•  
• Bütün klorürler, özelikle CaCl2, NaCl, NH4Cl
• Alkali bazlar, NaOH, KOH, NH3
• Alkali tuzlar, Na2CO3 gibi
• Sodyum fluosilikat Na2SiF6
• Kalsiyum nitrat CaNO3 ve kalsiyum nitrit.
•   Prizi hizlandiran maddeler arasinda en çok
  kullanilani kalsiyum klorürdür. Bu maddenin
  genellikle çimento agirliginin en fazla 2si
  oraninda karma suyuna katilarak kullanilmasi
  önerilir. Kalsiyum klorür, prizi hizlandirmakla
  veya baska bir deyimle priz süresini kisaltmakla
  beraber betonlarin baslangiçtaki mukavemetlerini
  artirir. Mukavemetteki artis ilk günlerde büyük
  iken zaman ilerledikçe azalir. En sonda katkili
  ve katkisiz betonlarin mukavemetinde bir fark
  kalmaz. CaCl2 ün kullanilmasi halinde,
  hidratasyon olayi hizlandigindan, hidratasyon
  isisi belirgin bir artis gösterir. Bu özelikten
  dolayi soguk havalarda beton dökümü bir miktar
  CaCl2 kullanilmasiyla gerçeklesebilir.

39

• Bu maddenin 2 oranindan daha fazla
  kullanmasinin su sakincalari vardir
•  
• Betonun rötresini artirir.
• Betonun içinde bulunan donatilarin korozyonuna
  neden olur. Bu zararli etkisinden dolayi
  betonarme yapilarda CaCl2 1 oranindan daha
  fazla kullanilmamalidir. Ayni nedenden bu katki
  maddesinin ön gerilmeli beton yapilarda
  kullanilmasi yasaklanmistir.
• CaCl2 rutubet çekici bir maddedir. Bu bakimdan
  yapilarin rutubetli olmasina neden olur.
•  
• Kalsiyum klorür, betonun sülfatli sularin
  etkisi altinda bulunmasi ve bir alkali- agrega
  reaksiyonunun meydana gelmesi olasiliginin
  varolmasi hallerinde kullanilmamalidir.
•  
• Kalsiyum klorürler için belirttigimiz
  yukaridaki hususlar daha az ölçüde olmak üzere
  diger klorürler ve prizi hizlandiran diger
  maddeler için geçerlidir

40

• Priz hizlandirici katkilar, genellikle erken
  ve yüksek mukavemet istenen yapi betonlari,
  prefabrik beton üretiminde, soguk havalarda
  betonu don etkisinden korumak için, tünellerin
  satkrit (püskürtme) ve gunit kaplamalarinda,
  bosluklar, sevler, yüzme havuzlari, beton
  tamirleri, dolgu ve kazilarda, galeriler ve
  benzeri yerlerde ani destekleme yapar. Islak ve
  nemli yüzeylere kaplama yapiminda, su geçirmezlik
  istenen yerlerde kullanilir.
•  
• Priz hizlandirici katkilar istenen etki,
  ortam sartlari ve çimento tipine bagli olarak 100
  kg çimento için 500-3000gr katki maddesi
  kullanilir. Rengi genellikle beyazdir. Yogunlugu
  20 0C de yaklasik 0.8 kg/ltdir.
•  
• Taze Betona Etkisi Priz hizlandirici
  katkilar, çimentonun C3S grubu üzerinde etkili
  olarak hidratasyon sirasinda reaksiyon hizini
  artirir. Bu sekilde betonun sertlesme süresini
  kisaltir. Kullanilan priz hizlandiricinin
  kimyasal bilesimine bagli olarak      5- 7 su
  kesme özeligi de vardir.
•   Sertlesmis Betona Etkisi Betonda erken
  mukavemetler üzerinde etkili olur. Nihai
  mukavemetlere herhangi bir etkisi olmaz.

41
(No Transcript)
42
(No Transcript)
43
(No Transcript)
44

• Hava Sürükleyici Katki Maddeleri
•  
•              Beton karisiminin içerisine
  katildiklarinda, çimento hamurunun içerisinde
  birbirleriyle baglantisi olmayan çok küçük ve
  karali hava kabarciklari olusturan katki
  maddeleri olarak tarif edilirler.  
             Hava sürükleyici katki maddelerinin
  tümü su içerinde erime gösteren türde degildir.
  Bu sebeple bu tür katki maddeleri ayri bir grup
  olarak siniflandirilir.Hava sürükleyici katki
  maddeleri, betonun dona karsi dayanikliligini
  artirmak amaci için kullanilmaktadir. Hava
  sürükleyici katki maddeleri, taze betonun hava
  miktarini artirarak ve hava bosluklarini
  birbirinden ayri olarak yaklasik 0.20 mm çapinda
  bosluklar halinde üniform bir sekilde dagilmasini
  saglayan ve bu bosluklarin kararliligini beton
  prizi tamamlanincaya kadar sürdüren katki
  maddeleridir. 

45

• Hava sürükleyici katki maddesinin amaci,
  betonun islenebilirligi ve dayanikliligini
  artirmaktir. Çimento tanecigi iriliginde (10- 100
  mikron) milyonlarca hava kabarcigini beton içinde
  homojen bir sekilde dagitarak betonu, donma -
  çözünme olaylarindan korumak için kullanilir.
•  
• Hava sürükleyici katkilar, yogunluklu olarak
  beton yollar, pist betonlari, havaalanlari ve su
  yapilari gibi yerlerin betonunda kullanilir. Hava
  sürükleyici katki maddeleri, çimento agirliginin
  0.03 - 0.15 i arasinda kullanilir. Örnegin
  100 kg çimentoya 30 150 gr hava sürükleyici
  katki maddesi kullanilir.
•  

46

• Taze Betona Etkisi Hava sürükleyici katki
  maddesi, taze betonun islenebilirligi üzerinde
  olumlu etkisi vardir. Betonun içinde hapis olan
  hava miktari 1.5 - 2.0 den 3.0 - 6.0 ya
  çikar.
•  
• Sertlesmis Betona Etkisi Hava sürükleyici
  katki maddesi, betonu donma çözünme etkilerinden
  korumada etkin rol oynar. Böylelikle betonun
  dayanikliligi (dürabilite) artirilmis olur.
  Basinç dayanimina önemli derecede etki yaptigi
  için betonun havasi sik sik kontrol edilmeli,
  hava 6 yi geçmemelidir

47

• Hava sürükleyici katkilar beton içerisinde
  150-200 mikron çapinda küresel biçimde bosluklar
  olusturmakta ve bu bosluklar, suyun donmasi ile
  meydana gelen hacim artisini karsilayarak iç
  gerilmelerin meydana gelmesini önlemektedir.
• Hava sicaklik derecesinin sifirin altina düsen
  bölgelerde betonarme yapilardaki betonun donma
  etkisi altinda zarar görmemesi için belirtilen
  kurallara uyulmasi gerekir.

48

• Donma olayi zararli etkilerini daha çok tümü
  açik havada kalan yapilarda örnegin köprülerde
  kendini gösterir. Köprülerde kis mevsimlerinde
  meydana gelen buzun, trafigi aksatmamasi için,
  çözülmesini saglamak için bazi ergiticiler
  kullanilmaktadir. Bu amaçla en çok NaCI ve CaCl2
  gibi tuzlardan yararlanilma yoluna gidilmekle ve
  bu durumda çok olumsuz sonuçlar elde
  edilmektedir. Zira bu klorürlü tuzlarin
  kullanilmasi beton içinde suyun hareketini
  kolaylastirmak suretiyle donma olayinin zararli
  etkisini artirdiktan baska donatilarin
  korozyonunun kolaylastirirlar. Böylelikle donma
  olayinin zararli etkisi hizlanarak yapinin ömrü
  daha da kisalir. Belirtilen bu zararli durumun
  olmamasi isteniyorsa köprü elemanlari evvela
  yüzeysel hidrofüj maddeleri ile geçirimsiz hale
  getirildikten sonra klorür esasli tuzlarin
  uygulanmasina geçilmelidir

49

• Donma olayi zararli etkilerini daha çok tümü
  açik havada kalan yapilarda örnegin köprülerde
  kendini gösterir. Köprülerde kis mevsimlerinde
  meydana gelen buzun, trafigi aksatmamasi için,
  çözülmesini saglamak için bazi ergiticiler
  kullanilmaktadir. Bu amaçla en çok NaCI ve CaCl2
  gibi tuzlardan yararlanilma yoluna gidilmekle ve
  bu durumda çok olumsuz sonuçlar elde
  edilmektedir. Zira bu klorürlü tuzlarin
  kullanilmasi beton içinde suyun hareketini
  kolaylastirmak suretiyle donma olayinin zararli
  etkisini artirdiktan baska donatilarin
  korozyonunun kolaylastirirlar. Böylelikle donma
  olayinin zararli etkisi hizlanarak yapinin ömrü
  daha da kisalir. Belirtilen bu zararli durumun
  olmamasi isteniyorsa köprü elemanlari evvela
  yüzeysel hidrofüj maddeleri ile geçirimsiz hale
  getirildikten sonra klorür esasli tuzlarin
  uygulanmasina geçilmelidir

50

• Ülkemizde de donmaya dayanikli betonlar konusu
  önemle ele alinmalidir. Zira her sene kis
  aylarinda sicaklik derecesinin sifirin altina
  düsen bölgelerin yüz ölçümü oldukça yüksek bir
  deger olup, ülkenin tüm yüz ölçümünün yaklasik
  40ini olusturmaktadir. Ayrica bazi bölgelerde
  Erzurum, Kars gibi yörelerde sicaklik derecesi
  -30C ye gibi degerlere ulasmakta oldugundan
  buralarda donmaya karsi dayanikli betonlarin
  üretilmesi bir zorunluluk halini almaktadir.

51
(No Transcript)
52

• Mineral katkilar              Beton
  Teknolojisinde kullanilan mineral katki maddeleri
  , uçucu kül, silis dumani, tras, granüle yüksek
  firin cürufu gibi puzolonik özellikli
  maddelerdir. Ince taneli mineral katkilar,
  betonun islenebilmesini, dayanimini,
  dayanikliligini ekonomikliligini artirmak
  amaciyla kullanilmaktadir. Betonda kullanilacak
  uçucu kül, TS EN 450 ye uygun olmalidir.

53

• Diger katkilar              Korozyon önleyici
  katkilar, nem önleyici, su geçirgenligini azaltan
  , renklendirici katkilar gibi.             
  Istenilen kivamda bir taze beton elde etmek üzere
  beton karisiminin ihtiyaci olan su miktarini
  azaltan, taze betonun priz almasini hizlandiran
  veya geciktiren katki maddeleri gibi kimyasal
  katki maddeleri ve hava sürükleyici katkilar,
  genellikle betonun karma suyu içerisine çimento
  agirliginin olarak katki cinsine göre ilave
  edilir.              Ince taneli mineral katki
  maddeleri, betondaki çimento agirliginin yaklasik
  10 - 50 sine denk gelen miktarlarda karisima
  ilave edilir. Beton katki maddeleri taze betonun
  islenebilme, kivam, su ihtiyaci ve priz süreleri
  gibi özelliklerini istenildigi yönde degistirmek,
  betonun terlemesini azaltmak için kullanilir.

54

• Beton Katki Maddeleri Kullanilirken Alinacak
  Önlemler
•  
• Çimentolarin veya betonlarin belirli bir
  özeligini daha iyi bir duruma getirmek amaciyla
  kullanilan katki maddeleri ile istenilen
  hedeflere ulasilirken, diger bazi özelikler de
  iyiye dogru olmayan degismeler olabilir. Böyle
  bir durumun meydana gelip gelmedigini anlamak
  için belirli kosullar altinda katki kullanarak ve
  kullanmayarak çimentolar üzerinde en azindan su
  deneyler yapilmalidir
•  
• Kivam deneyi,
• Priz deneyi,
• Hacim sabitligi deneyi,
• Rötre deneyi,
• Hidratasyon isisi deneyi,
• Mukavemet deneyi,
• Katkili ve katkisiz numunelerde yapilan bu
  deneylerde elde edilen sonuçlar birbiriyle
  karsilastirilarak kullanilan katki maddesinin
  diger özelikler üzerinde zararli bir etki yapip
  yapmadigi anlasilir. Ancak böyle bir incelemede
  olumlu sonuç elde edildikten sonra o katki
  maddesinin kullanilma yoluna gidilmelidir. Katki
  maddelerinin kullanilmasinda çok titiz davranmak
  gerekmektedir. Uygulamada islenen küçük bir hata
  tamamen istenmeyen sonuçlarin elde edilmesine
  neden olabilir.