LOUIS PASTEUR

1

• LOUIS PASTEUR
• (1822-1895)

2

• Louis, Fransiz Devrimiyle özgürlügüne kavusan
  bir kölenin torunuydu. Babasi, Napolyon
  Ordusunda üstün atilim gücüyle Legion de
  Honour alan bir astsubaydi.
• Jean-Joseph, esi Jeanne-Etiennette ile evlendigi
  zaman 25 yaslarinda bulunuyordu. Ogullari Louis
  27 Ocak 1822 günü Doleyde dogdu. Aile
  kendilerine kalan bir miktar miras ve kit kanaat
  yasayarak sagladigi birikimiyle Cuisance irmagi
  üzerinde küçük bir tabakhane alma olanagina
  kavusmustu.Oldukça gelismis bir kasaba olan
  Arboise tasindilar.

3
ÇOCUKLUGU

• Pasteur ailesi birbirine çok siki sevgi baglari
  ile baglanmis insanlardi. Baba Jean-Joseph esi ya
  da çocuklariyla çok ilgiliydi.Ama özellikle
  Louis, onun adeta birlikte büyüdügü, düsünce ve
  ülküleriyle kaynastigi bir ikinci varligi
  gibiydi.
• Bütün bildiklerini ona ögretiyor ve onun
  hedefledigi her seyi ele geçirmesi için
  ogluyla birlikte çalisiyordu.Yol gösterici
  olmaktan çok çocuguyla birlikte ögrenen bir
  arkadas gibiydi.
• Louis en çok resim ve portreler çizmekten zevk
  aliyordu.
• Louis hayvan avlayanlari izleyemeyecek kadar da
  duygusal ve sevecen bir insandi. Hatta daha da
  fenasi onun bu hali bazi kimseler tarafindan bir
  aptallik olarak ta degerlendiriliyordu.

4

• Louisin annesi günlük ev isleriyle ugrastigi
  gibi tabakhanenin muhasebe hesaplarini da tutan
  bir ev kadiniydi. Bunun en çarpici tavri ise esi
  ve ogluna hayranligiydi.
• Ailenin ilk çocugu olan kizlari ancak birkaç ay
  yasamisti.1818 yilinda yine bir kizlari olmustu.
  Bu abladan baska 2 tane daha küçük kiz kardes
  bulunuyordu.
• Onun için tek ogul olan Louisin ailede özel bir
  yeri vardi. Kuskusuz ki bu özel durum Louise
  azimsanmayacak bir özgüven sagliyordu.

5

• Ilkögretimde fazla bir basari gösterememisti.
  Buna karsilik okuma konusunda dikkati çekecek bir
  merak ve isteginin bulundugu da bir gerçekti.
• Okula basladiktan kisa bir süre sonra aldigi
  ödüllerle kendisini bir zamanlar saflikla
  elestiren komsularini mahcup etmekte de
  gecikmemisti.
• Nihayet Arbois Kolejinin orta kismina gelmis
  olan parlak ögrencisini okul müdürü daha simdiden
  iyi bir ögretmen olarak degerlendiriyor ve onda
  bu meslege katkilari olacak bir karakter
  saglamligi görülüyordu. Okul müdürünün bu
  düsüncesi zamanla tüm ailenin ve Louisin
  benimsedigi bir hedef oldu.

6

• Pasteurün bu dönemde çizdigi portreler bugün
  Pasteur Enstitüsünde sergilenen bu resimler
  gerçek bir sanat eseri sayilacak nitelikteydi. Bu
  konuda belediye baskanindan ödüller de aliyordu.
  Kisa süre sonra bu siradan günler onu sikmaya
  baslamisti.
• Nihayet çevresinin de özendirmesiyle Yüksek
  Ögretmen Okulunun giris sinavlarina katilmak
  için yüksek bir istek duymaya basladi.
• Louis, 1840 da yapilan sinavda derece kazanarak
  Besançon Krallik Kolejine girme hakki elde
  etmisti. Ancak kolej müdürü bu basarili ögrenciye
  okulun alt siniflarinda ögretmenlik önerince
  ayni okulda hem ögrenci hem de ögretmenlik yapmak
  gibi zor erisilir bir basariya ulasmisti.
• Louis artik 18 yasini tamamlamis bir gençtir.

7
GENÇLIGI

• Genç Louis 1841 yilindan itibaren ögretmenlikten
  para da kazanan ciddi bir meslek sahibi olmustu.
  Nitekim zamanla tüm ailenin genel ismi kendisine
  özgünlenmeye baslandi. Insanlar onu Pasteur
  olarak tanimaya basladi. Simdi Pasteur agir
  basli, saygin ve otoriter bir kimlige bürünmüstü.
• Yakin arkadasinin destegiyle Parise giden
  Pasteur hem Saint-Louis Lisesindeki derslere
  devam ediyor hem de Sorbonne Üniversite
  hocalarindan kimya derslerini izleyebiliyordu.
• Aylarca yogun çalisma ve sikintilarla geçen
  günlerden sonra nihayet 1843 yilinda yapilan
  sinavi kazanarak Ecol Normale Superieure adi ile
  anilan yüksek ögretmen okulunda okuma olanagina
  kavustu.Bu tarih Pasteur için bilim adami olma
  döneminin baslangicini isaret ediyordu.

8
(No Transcript)
9
ÖGRENIMI

• Pasteur uzun zamandir ögrencisi olmayi düsledigi
  yüksek ögretmen okuluna girmekle yasaminin en
  büyük firsatini ele geçirdigine inaniyordu.
• Artik bilim ve arastirma yasami Pasteur için
  baslica amaç haline gelmisti. O kadar ki
  Paristen ailesine yazdigi mektuplarda bile
  bilgilerini babasi ve kiz kardesine ögretmeye
  çalisiyor ve onlara kimya konusunda uzun uzun
  dersler vermeye çalisiyordu.

10

• Ne var ki 1848 yili Pasteur için çeliskili
  duygulara neden olacak olaylarla geçiyordu. O yil
  okulunu bitirdigi gibi felç geçiren annesini
  kaybetti.
• Ayni yil hiç beklemedigi bir sekilde Dijon Lisesi
  Fizik ögretmenligi ile görevlendirildi.
  Laboratuar ve çalismalarindan uzak kalmasina
  neden olacak bu göreve sevinmedigi kuskusuzdu.
• Ama daha sonra özellikle hocalari Dumas ve
  Biotun önerileri üzerine Strasburg Üniversitesi
  kimya profesörlügüne atanmakla , bunca üzüntü
  arasinda sevindirici bir olayi da yasamis oldu.
• Henüz 27 yasinda olan Pasteur böylece ögrencilik
  yasamini tamamlayarak hocalik dönemine baslamis
  oldu.

11
(No Transcript)
12
EVLILIGI

• Strasburg Üniversitesine atanmasindan önce
  Pasteurün evlenmek gibi bir niyeti yoktu.
• Ne var ki yeni atama yerinde, Rektör M.Laurenti
  ilk ziyareti sirasindaki rastlantilar , bazi
  seyleri oldugu gibi evlilik konusundaki
  düsüncelerini de degistirmeye yetmisti.
• Pasteur rektörün genç ve sevimli kizi Marieye
  adeta yildirim aski denilebilecek bir sevgi
  yogunluguyla tutulmustu.
• Öyle ki bu görüsmeden ancak 15 gün sonra genç
  profesör çok agir basli ve saygili dinle yazdigi
  bir mektup göndererek rektörden kizini resmen
  istedi.

13

• Saklamama gerek yok, tümüyle yoksul bir kimseyim
  tek varligim sagligim, yürekliligim ve
  üniversitedeki ismimdirGelecegim simdiki
  egitimim degismezse kimyasal arastirmalara
  adanmis olacaktir. Çalismalarimda bekledigim
  sonucu alirsam ileri de Parise yerlesmeyi
  düsünüyorum. Istegimi olumlu bulursaniz resmi
  evlenme önerisi için babam hemen Strasburga
  gelecektir.
• Pasteurün bu resmi ancak içten mektubu rektör
  ailesince sevinçle kabul edilir. Gerekli usul ve
  merasimden sonra iki genç 29 Mayis 1849 günü
  yasamlarini birlestirdi.
• Bayan Pasteurün en büyük özelligi kocasina olan
  askindan çok ona olan hayranligiydi.

14

• Pasteurun bu mutlu aile yasantisindaki tek
  karanlik nokta 4 kizindan 3 ünü küçük yaslarda,
  salgin hastaliklarla kaybetmesiydi.
• Pasteurün bulasici hastaliklara karsi
  baslattigi amansiz savasta bu büyük acilarin da
  etkisinin de oldugu muhakkaktir. Ayrica ipek
  böcegi hastaliklarini önlemek için mikroplara
  karsi en yogun mücadeleleri de bu yil yapmistir.
• Louisin oglu 20 yasinda iken 1870 de Almanlara
  esir düser. Pasteur bilimsel çalismalarini bir
  yana iterek esiyle birlikte oglunun dönüsünü
  bekler. Fransanin yenilgisiyle cepheden kaçan
  binlerce genç arasinda oglunu aramaya koyulur.
  Buldugunda oglu bitkin ve agir yaralidir.
• Pasteur Almanlari hiçbir zaman bagislamadi. Öyle
  ki yillar sonra bilimsel basarilari için Alman
  hükümetinin önerdigi madalyayi kabul etmedi.

15
KARAKTERI

• Temizlikteki titizligi dikkati çekecek ölçüde
  bulunuyordu. Görünüsü ne kadar temiz olursa olsun
  yemekte kullanacagi bardak ve tabak gibi sofra
  esyasini önce mutlaka temizligi yönünde
  incelerdi.
• Bunlari kendisi de bir kez silmeden önce
  kesinlikle kullanmazdi. Hatta sofraya kadar elden
  ele geçirilerek gelen ekmegin kabuk kismini
  kaziyarak temizlemeden önce yemezdi.
• Pasteurun özelliklerinden biride çok renkli ve
  genis bir hayal gücüne sahip olmasiydi.
• Henüz 10 yaslarinda iken kuduz bir köpek
  tarafindan isirilmis küçük bir çocugun yarsinin
  daglanarak tedavi edilmesine tanik oldugu için
  kuduz asisinin arastirmada insan üstü bir gayret
  göstermistir.

16
OLGUNLUK

• 1859 yilinda deneysel fizyoloji ödülünün
  Pasteure verilmesi oy birligiyle
  kararlastirildi. Bu arada Pasteur gelisen
  arastirmalariyla alkol ve laktik asitle
  mayalanmanin havayla iliski halinde daha da
  hizlandigini saptamisti.
• Bu ise onu, havada kokusmalara ve mayalanmaya
  neden olan bazi mikroorganizmalarin bulundugu
  kanisina vardirdi.
• Pasteur mikroorganizmalar aleminde kendiliginden
  türeme seklinde bir olgunun bulunmadigi tezini
  ortaya atmak ve savunmaktan çekinmemisti.
• Sonuçta ortaya koydugu deney ve bulgularla tezini
  bütün bilim insanlarina kabul ettirdi.

17

• Nitekim 8 Aralik 1862 gününde yapilan toplantida
  Pasteure Paris Ilimler Akademisi üyeligi
  verildi.
• Mayalanma konusunda yaptigi arastirmalar sarabin
  bozulmasinda Mycoderma Acetinin etkili oldugunu
  saptadi. Sarap hastaliklarinin özel mayalanmalar
  nedeniyle ortaya çiktigini buldu.
• Daha sonra saraplarin bozulmasina neden olan
  mikroorganizmalarin belli bir sicakligin
  üstündeki isilarda öldügünü anladi.
• Örnegin 55 C derece üstündeki sicakliklarda
  isitilmakla, saraplarin bozulmaktan
  kurtulduklarini kanitladi. Bu ise ona sonradan
  Pastörizasyon denen yöntemi esinlettirdi.

18

• Pasteur kurmayi tasarladigi Ilim Dostlari Dernegi
  ile insanlari tedavi edecek bir kurum olusturma
  çalismalarina girmisti.
• Nihayet Fransiz Bilimler Akademisi Pasteurün bu
  düsüncesini Pariste bir Pasteur enstitüsü
  kurulmasi kararini aldi.
• 14 Kasim 1888 günü yapilan görkemli açilisiyla
  saglik dünyasina kazanilan bu büyük kurulusun
  basina geçmis olmanin mutlulugunu da yasadi.

19
PASTEUR ENSTITÜSÜ
20
(No Transcript)
21
ÖLÜMÜ

• Pasteur, 1886 yilindan beri rahatsizdi. Zaten
  geçirdigi ilk felç hastaligindan beri istegi ve
  coskusunu kullanarak çalisabiliyordu.
• 1893 yilinda agir üre krizinden sonra kendisini
  bir türlü toparlayamadi.
• 1894 Ekimde artik kendisini bitkin ve çökmüs
  hissediyordu.
• 1895 Sonbaharinda artik iyice yaslanmis ve
  kendisini için için kemiren hastaligin etkisini
  daha çok duyumsamaya baslamisti. Tekrar eden
  beyin kanamasi nedeniyle felç gittikçe artiyor ve
  konusmakta bile güçlük çekiyordu. 28 Eylül 1895
  günü ailesi, ögrencileri ve sevenleri arasinda
  sakince bir sekilde vefat etmistir.

22
BULUSLARI

• Kristaller Pasteurün ilk çalismalari
  kristaller üzerinde olmustur ve ilk bulusuda
  kristallerin yapilariyla ilgiliydi.
• Pasteur henüz 25 yaslarinda okulu yeni bitirmis
  genç bir kimyager iken kimi kristallerin polarize
  isigin düzlemini saga veya sola döndürme yetenegi
  oldugunu buldu.
• Pasteur kristaller üzerine yaptigi bu
  çalismalari ve buluslari sonunda modern biyokimya
  ve bakteriyolojinin kurucularindan biri olmayi
  basardi.

23
(No Transcript)
24

• Mayalanma. Pasteur için canlilar ile madde
  arasinda birtakim baglantilar kurmaya çalistigi
  dönemde fermantasyon onun dikkatini çeken
  olgularin basinda geliyordu.
• Lilledeki görevi sirasinda kendisinden, seker
  pancarindan alkol elde edilmesi islemlerinde
  ortaya çikan bazi mayalanma bozulmalarinin çözümü
  istekleri gelince büyük bir memnunlukla kabul
  etmisti.

25

• Bu son buluslariyla Pasteur
• Lillede kendisinden istenilen
• çözüme ulasarak mayalanmanin
• sirrini gösteren dogal yasayi
• ortaya koyarken ayni zamanda
• mayalanmayi engelleyen
• nedenleri de saptamakla
• bu hastaligin önlenmesi ve
• bu hastaliktan korunma
• yollarini da belirlemis
• bulunuyordu.

26

• Kendiliginden türeme Pasteur yillarca süren
  çalismalar, sabirla yapilan gözlemler ve çok
  zekice düsünülen ve büyük bir ustalikla uygulanan
  deneylerle konuyu aydinlamaya giristi.
• Bütün bu deneyler sonunda Pasteur Kendiliginden
  türeme seklinde bir olayin olmadigini kokusmus
  ya da mayalanmis cisimlerdeki degisimlerin, bu
  cisimlere hava yoluyla ulasan mikrop denilen
  mikroorganizmalarin eseri oldugunu ilan etmis
  bulunuyordu.

27

• Mikrop kurami 1865 de hocasi Dumasin
  Pasteurden, hemsehrilerini büyük zarara sokan
  ipekböcegi hastaliginin önlenmesi için bir çare
  bulmasini istemesi bu konu üzerinde derinlemesine
  arastirma yapmasi için firsatti.
• Ne var ki Pasteurün sagliksiz böcekleri
  ayirmalari halinde iyi ürünler alacagi önerisine
  uyan ipekböcegi yetistiricilerinin böcekleri
  gelecek yil ayni hastaliga yakalaninca
  arastirmalarini derinlestirmek zorunda kalacakti.
• Pasteur yaptigi ve 6 yil süren arastirmalarinin
  sonucunda ise parazitlerin, böceklere disaridan
  gelerek bulastiklarini anladi.

28

• Pastörizasyon Pasteur sarap mayalanmalarini
  incelerken bozulmaya neden olan
  mikroorganizmalarin isiyla denetlenebileceklerini
  bulmustu. Keza belli bir derecenin üstüne çikan
  sicaklikta mikroplarin öldürülebilecegi
  anlasilmisti.
• Sütün 65 C de yarim saat isitilmasiyla, havadan
  gelen ve kesilmeye neden olan spesifik basillerin
  yok edildigini ortaya koyarak Pastörizasyon
  olayini bulmustu.
• Bu yöntem süt, meyve sulari, bira, sarap gibi
  içeceklerde oldugu gibi bazi kati yiyeceklerin
  saklanmasinda da kullanilir. Pastörizasyondaki
  isida bekletme süreleri sicaga en çok dayanan
  verem sporunun ölmesine yetecek zamana göre
  saptanir.
• Pasteurün buldugu bu yöntemin saglikli beslenme
  ve besinlerin korunmasi yönünden büyük bir devrim
  niteliginde oldugu açiktir.

29

• Tavuk kolerasi asisi Kümes hayvanlarinda görülen
  tavuk kolerasi sik sik salginlar yapan ölümcül
  bir hastaliktir.
• Tavuk kolerasi mikrobunu, saf bir kültürde üreten
  Pasteur yaptigi deneylerinde bir asi
  gelistirmeyi tasarlamisti. Asistanlarinin da
  katildigi çalismalar sonunda, asi bulundu.
• Tavuk kolerasi asisi Pasteurun genel asi
  kuraminin bulunmasi sürecinde elde edilmisti.
  Onun buldugu ilk asiydi.

30

• Sarbon asisi Sarbon hastaligi çift tirnakli
  hayvanlara musallat olan bir bulasiciydi..
  Pasteur sarbon hastaligini yeryüzünden silecek
  bir deneye girismisti. Yasaminin 6 yilini bu amaç
  için kullandi.
• Sarbon asisinin bulundugunun, Fransiz Bilimler
  Akademisine bildirilmesinden sonra, bu büyük
  kesif bilim tarihine de tescil edilmis oldu. Ama
  geleneksel tip taraftarlari ile, Pasteuru
  çekemeyen bir grup arastirmaci, hekim ya da
  veteriner onun bu bulusuna itiraz etnekte
  gecikmedi.

31

• Kuduz asisi Pasteur kuduz asisini bulmak için
  çalismalara 1880 yilinda baslamisti. Bu yillarda
  kuduz henüz çaresiz bir hastalikti.. Kuduz
  hayvanin isirmasindan sonra alinabilecek tek
  önlem yaranin kizgin demirle daglanmasiydi.
• Pasteur arastirmalarina kuduz virüsünün,
  hastaligi sinir merkezlerine yayilmak suretiyle
  ortaya çikardigini bulmustu. Bunun içindir ki
  Pasteur ve ekibi kuduz arastirmalarinda hasta
  hayvanin beyin ve omuriliklerini baslica çalisma
  alani olarak belirlemekte gecikmemisti.

32

• Yardimcilar köpegi hareketsiz tuttuklari sirada.
  Pasteur dudaklarinin arasinda ince bir tüp, basi
  köpegin agzi üzerine egilmis oldugu halde birkaç
  damla salya çekiyor ve bu içinde virüsler
  kaynayan sividan elde edilen bulasici madde,
  hazirda bekletilen diger köpeklerin açilmis
  kafataslarindaki beyinlerine ya da tavsanlarin
  omuriliklerine zerk ediliyordu. Daha sonra
  hastalanarak ölen tavsanlardan alinan omurga
  parçalari 23 Cderecelik bir sicaklikta
  kurutuluyor ve böylece kuduz virüsünün
  hastalandirma gücü her geçen günle biraz daha
  azaltiliyordu. Kurumalari için 14 gün bekletilen
  omurgalardaki virüslerin ise artik hastalandirma
  gücü kalmamis oluyordu.
• Bu asamadan sonra kuruyan omurga bir miktar saf
  suyun içinde ezilerek eritiliyor ve elde edilen
  sivi saglam köpeklere zerk ediliyordu.

33

• Önce 13 günlük ve sonra da sirasiyla 12,11,10 ve
  daha asagi günlük sürelerde kurutulmus
  omuriliklerden elde edilen eriyikler, en uzun
  süre kurutulmuslardan baslayarak ve sirayla,
  saglam köpeklere zerk edilmekteydiler.
• Kuruma gün sayisi azaldikça, içindeki virüsün
  hastalandirma gücü fazlalasan bu omurilik
  eriyiklerinden bir günlük olanlari hastalik
  yapma bakimindan en güçlü olanlariydi.
• Halbuki daha önce hastalik güçleri azaltilmis
  ilik eriyikleri verilmis olan köpekler bu bir
  günlük eriyiklerin zerkinde oldugu gibi hasta
  köpekler tarafindan isirildiklarinda bile kuduz
  olmuyorlardi.
• Bu bulgular, kuskusuz ki kuduz hastaligina karsi
  aranmakta olan, etkili bir asinin bulundugunun
  ilk isaretleriydi.

34
(No Transcript)
35

• Pasteur 6 Temmuz 1885 günü, iki gün önce bir
  kuduz köpegi tarafindan isirilan dokuz yaslarinda
  bir çocugun annesiyle laboratuarina gelip,
  kendisini kurtarmasi için yalvarmasina kadar
  asinin insan üzerinde denenmesine cesaret
  edememisti.
• Elinde insanlar üzerinde denenmemiste olsa
  çocugu kurtarabilecek bir olanak bulunan Pasteur
  bütün sorumlulugu üzerine alarak dünyada ilk
  kez, kuduz asisini çocuk üzerinde uygulamaya
  karar verdi.

36

• En eski 14 günlük yani içinde hiç virüs gücü
  olmayan ilikten elde edilen eriyikten baslanarak
  ve giderek güçlü dozlardaki eriyiklerin zerki
  suretiyle asi uygulandi.
• Günlerce süren heyecanli bekleyis ve umut ile
  umutsuzluk arasinda geçen dakikalardan sonra,
  çocugun kurtulusu laboratuarda oldugu gibi bütün
  dünyada da büyük mutluluklarla kutlandi.
• Böylece insanlik tarihinde bir efsane olay daha
  gerçeklesmis oldu.

37

• Büyük bir bilim adami olan Pasteur,
• ölmeden önce hayat görüsürünü
• su sekilde özetlemisti
• Hiç süphem yok ki, Bilim ve Baris cahilligi ve
  savasi sonlandiracaktir. Milletlerin yok etmek ve
  yikmak, için degil, hayati yüceltmek için
  birlesecegine, istikbalimizi bu ugurda, mücadele
  edenlere borçlu olacagimizi düsünüyorum.

38

• 232040 ESRA ÇAVDAR
• 232075 DILARA ALTUN
• 3-A II.ÖGRETIM