Title: Dr.Sibel Acembekiroglu
1ASTIM BRONSIALE
Saglik Sunumlari http//hastaneciyiz.blogspot.com
2 Tanim
- Astim, özellikle mast hücreleri, eozinofiller ve
T lenfositlerin, rol oynadigi hava yollarinin
kronik inflamatuar bir hastaligidir. - Kronik hava yolu inflamasyonu, bronsial
hiperaktivite ve diffüz, reversibl hava yolu
obstrüksiyonu ile karakterize bir tablodur.
3Epidemiyoloji
-
- Her 10-15 çocuktan birisi astimdir.
- Çocukluk çaginda en sik görülen uzun süreli
solunum yolu hastaligidir.
- Insidansi dünyada 4-8
- Ülkemizde çocuklarda 8
4- Astimin 80i ilk bes yasta baslamaktadir.
- Ergenlik öncesi erkek çocuklarda fazladir.
- Bu oran ergenlikte esitlenir.
- Ergenlik sonrasi kadinlarda daha sik
görülmektedir.
5Astim Patogenezi
6(No Transcript)
7- Subepitelyal fibrosis
- Düz kas hipertrofi ve hiperplazisi
- Kan damarlarinda proliferasyon(VEGF)
- Goblet hücre ve submukozal gland artisina bagli
mukus hipersekresyonu
8Siniflandirma
- Atopik astim (yaygin aeroallerjenlere
duyarlilik), - Non-atopik astim (aeroallerjenlere duyarlilik
yok), - Aspirin-duyarli astim (non-steroid
anti-inflamatuarlara duyarlilik), - Mesleksel astim (isyeri ortamina duyarlilik ile
beraber).
9- Allerjik (Ekstrensek) Astim
- Atopik kisilerde görülür.
- Serum IgE düzeyleri yüksektir.
- Genellikle çocukluk döneminde baslar
- Adolesan çagda remisyon sik görülür
- Eriskinlerde de devam edebilir.
- Siklikla allerjik rinit ve atopik dermatit gibi
diger allerjik hastaliklarla birliktedir.
10- Allerjik Olmayan (Intrensek) Astim
- Atopik olmayan kisilerde görülür.
- Serum IgE düzeyleri normaldir.
- Eriskinlerde ortaya çikar.
- Hastalarin yaklasik 10unda aspirin ve diger
non-steroidlere karsi asiri duyarlilik vardir. - Aspirin duyarliligi olan hastalarda nazal polip
ve yil boyu süren rinit oldukça sik görülür.
11(No Transcript)
12- Mesleksel Astim
- Is yeri ortami havasindan kaynaklanir
- Kimyasal maddeler ya da hayvansal ve bitkisel
kökenli allerjenler neden olur - Yüksek molekül agirlikli maddelerin (hayvansal ve
bitkisel proteinler) neden oldugu mesleksel astim
atopik kisilerde daha siktir - Atopi genellikle bir risk faktörü degildir.
13Astimda Risk Faktörleri
- Atopi ve alerjenler
- Mesleksel etkenler
- Sigara
- Ev içi ve disi hava kirliligi
- Infeksiyonlar
- Kronik üst solunum yolu hastaliklari
- Ilaçlar
- Besinler
- Gastroözofagial reflü (GÖR)
- Obesite
- Psikolojik faktörler
14Alerjenler
- ev tozu akarlari
- ev hayvanlari
- hamam böcekleri
- küf mantarlari
- ot agaç polenleri
15Infeksiyonlar
- Solunum yolu infeksiyonlarinin çogu viral
nedenlidir. Daha az oranda pnömokok, mikoplazma
ve digerlerine rastlanir. - Korunma
- Eylül ve Ekim aylarinda her yil grip asisi
- Infeksiyon sirasinda inhale steroid dozunun
arttirilmasi - Gereksiz antibiyotik kullanimindan kaçinilmasi
16- Alerjik rinit ve sinüzit
- Kronik rinosinüzit ve nazal polip
17Ilaçlar
- Aspirin ve diger nonsteroid antiinflamatuarlar
- Beta blokerler
- Parasempatomimetik ilaçlar
- ACE inhibitörleri
18Tani
- Anamnez
- Fizik Muayene
- Fonksiyonel Tani
- Diger P.A. Akc. Grafisi, eozinofili
19Anamnez
- Aile öyküsü
- Semptomlar
- Öksürük, wheezing, dispne
- Gece uyanma
- Siklik ve ciddiyeti
- Mevsimsel mi, devamli mi?
- Tetik çekiciler
- Günlük aktiviteye etkisi
- Hastane ve acile ziyaret
20- Ilaç kullanimi öyküsü
- Kisa etkili ß2 agonist tüketimi
- Tetikleyiciler
- Viral enfeksiyonlar
- Allerjene maruz kalma
- Egzersiz
- Irritanlar
- Hava degisimi
- Stres
- GÖR
21- Astim Semptomlari
- Nefes darligi
- Öksürük
- Hisiltili Solunum
- Gögüste sikisma, baski hissi
22- Semptomlarin Özellikleri
- Tekrarlayici karakterdenöbetler halinde
- Daha çok gece ve/veya sabaha karsi
- Kendiliginden veya ilaçlarla hafifler veya
kaybolur - Sikayetlerin olmadigi dönemler vardir, mevsimsel
degiskenlik gösterebilir. - Bazi faktörlerle (alerjen, iritan, egzersiz,
virüs inf., emosyon vs.) provoke olur.
23Her öksürük astim düsündürür mü? Â
- Astim öksürügü
- Kuru , inatçi ve yineleyen özelliktedir
- Nöbetler halinde gelir
- Siklikla gece ve sabaha karsi baslar
- Uykudan uyandirabilir
- Soguga maruz kalindiginda yineleyebilir.
- Egsersizle uyarilabilir
24Fizik Muayene
- Hastaligin ve atagin agirlik derecesine göre
degisir. - Oskültasyonda normal akciger sesi olabilecegi
gibi, ekspiryum sonunda veya inspiryum ve
ekspiryumda ronküs olabilir. - Agir atak sirasinda sessiz akciger,
hiperinflasyon, siyanoz, tasikardi, pulsus
paradoksus, yardimci solunum kaslari kullanimi
bulunabilir.
25Fonksiyonel Tani
- Spirometri tetkiki
- Zirve akim hizi (PEF) ölçümü
- Tanida diger fonksiyonel testler
- Erken reversibilite
- Geç reversibilite
- PEF degiskenligi
- Basit egzersiz testi
- Nonspesifik brons provokasyonu
26Tanida Spirometri
- Çocuklarda solunum fonksiyon testlerine uyum
gösterecekleri belirli bir yasa kadar basari elde
edilemeyebilir. - Sabah ve aksam PEF degerleri arasinda 20den
fazla degisiklik olmasi - Bronkodilatatör kullanimi sonrasi FEV1de 200 ml
ve en az 12 artmasi (geri dönüsümlü oldugunu
gösterir) - Spirometride FEV1 ve FEV1/FVC oraninda azalma
(obstrüksiyonu gösterir)
27(No Transcript)
28Pefmetre
- En az 4 gün ? 15,
- En az 3 gün ? 20,
- Tüm günlerin ortalamasi olarak 10un
üzerinde ise astim lehinde kabul edilir
29P. A. Akciger Grafisi
- Genellikle normal olup, ataklarda hiperinflasyon
bulgulari vardir. - Düzenli kontrollerde rutin grafi çekilmesi
gerekmez - Ilk muayene diger hastaliklari ekarte etmek, agir
ve orta ataklarda pnömoni, pnömotoraks vb.
yönünden degerlendirmek amaciyla çekilir.
30Eozinofili
- 10dan veya 300/mm3den fazla olmasi.
- Balgam, nazal sekresyon, brons lavajinda artis
daha degerli - Astimda eozinofili görülebilir, ancak spesifik
degildir. Basta parazit hastaliklari olmak üzere
degisik hastaliklarda eozinofili olur. - Tani ve izlem için rutin kullanilmaz.
31Alerji testleri
32Astim tedavisinde Ilaçlar
- Kontrol Edici Ilaçlar
- Inhale ve sistemik steroidler
- Kromolin sodyum
- Nedokromil sodyum
- Lökotrien reseptör antagonistleri
- Uzun etkili beta-2 agonistler
- Uzun etkili teofilin
- Semptom Giderici Ilaçlar
- Kisa etkili beta-2 agonistler
- Teofilinler (I.V. Formlari)
- Antikolinerjikler
33Steroidlerin Etkileri
- Inflamatuar hücrelerin brons mukozasinda
birikimi, bu hücrelerin aktivasyonu ve mediatör
salinimini önler. - Mikrovasküler sizinti ve ödemi azaltir.
- Brons düz kasinda beta 2 reseptör sayisini
arttirir. - Sistemik steroid tedavisi atagin agirlasmasini ve
erken rölapslari önler, morbiditeyi ve acil
servise basvuru sayisini azaltir.
34Sistemik kortikosteroidler
- Prednison, prednisolon veya metilprednisolon
- Çocuklarda 1-2 mg/kg/gün (max 60 mg)
- Tedaviye 3-10 gün kadar devam edilir (semptomlar
düzelinceye kadar ya da hastanin PEF degeri 80
oluncaya kadar)
35Yan etkileri
- Orofaringeal kandidiasis
- Ses kisikligi
- Irritasyona bagli öksürük
36Lökotrien Reseptör Antagonistleri
- Sisteinil lökotrienlerin hedef hücrelerde
baglanarak etkilerini gösterdikleri lökotrien
resptörlerini bloke ederler. - Eozinofilik enflamasyonu önlerken, vasküler
permeabilite, mukus sekresyonu ve bronkospasm da
düzelme saglarlar. - Aspirin ve egzersiz astmasinda, hafif persistan
astmada ve inhaler steroid dozunun yükseltilmek
istenmedigi durumlarda düsük doz inhaler
steroidle birlikte kullanilabilir.
37Lökotrien Reseptör Antagonistleri
38Teofilin Etkileri
- Fosfodiesteraz inhibisyonu ve adenozin
antagonizmasi ile brons dilatasyonu yapar. - Diafragma kontraktilitesini ve mukosilier
klirensi artirir. - Solunum merkezini uyarir.
- Antiinflamatuar ve immünomodülatör etki yapar.
39?-2 Agonistlerin Etkileri
- Adenil siklazi aktive ederek siklik AMPyi
arttirirlar ve bronkodilatasyon yaparlar. - Mast hücresinden mediatör salinimini inhibe
ederler. - Mukosilier klirensi arttirirlar.
- Vasküler permeabiliteyi azaltirlar.
- Kolinerjik nöral iletiyi inhibe ederler.
40Inhale ?-2 Agonistler
41?-2 Agonistlerin yan etkileri
- Kardiovasküler sistemde vazodilatasyon,
hipotansiyon, tasikardi - Metabolik etkileri glikojenoliz,lipoliz,renin,
insülin, paratiroid hormonu ve ADH stimülasyonu - Iskelet kaslarinda tremor
- Uterus düz kasinda relaksasyon
42Tedavi Plani
- Hasta/doktor isbirligini gelistirilmesi
- Risk faktörlerinin tanimlanmasi ve maruziyetin
azaltilmasi - Degerlendirme, tedavi etme ve izleme
- Astim ataklarinin tedavisi
- Özel durumlar
43Çocuk VE Eriskinlerde Hastaligin Siddetine Göre
Astim Siniflamasi
Günlük Semptom Sikligi Gecelik Semptom Sikligi Akciger Fonksiyonlari
Hafif Intermittan Haftada 2 gün veya daha az Ayda 2 gece veya daha az PEF veya FEV1 80 veya daha fazla fonksiyon
Hafif Persistan Haftada 2 günden fazla, fakat günde 1 kezden daha az Ayda 2 geceden daha fazla PEF veya FEV1 80 veya daha fazla fonksiyon
Orta Derecede Persistan Her gün Haftada 1 geceden daha fazla PEF veya FEV1 60-80 arasinda fonksiyon
Siddetli Persistan Sürekli Sik PEF veya FEV1 60 veya daha az fonksiyon
44Astim Basamak Tedavisi
Astim siniflamasi Uzun dönem kontrolde gerekli olan ilaç tedavisi
Hafif intermittan Günlük tedaviye ihtiyaç yoktur.
Hafif Persistan Düsük doz inhale kortikosteroid
Orta derecede persistan 5 yasinda ve daha küçük çocuklarda Düsük doz inhale kortikosteroid ve uzun etkili beta2 agonist veya orta doz inhale kortikosteroid 5 yasindan daha büyük çocuk ve eriskinlerde Düsük ile orta doz arasinda inhale kortikosteroid ve uzun etkili inhale beta2 agonist
Siddetli persistan Yüksek doz inhale kortikosteroid ve uzun etkili beta2 agonist
45IYI KONTROL KISMI KONTROL KONTROL ALTINDA DEGIL
Gündüz semptomlari Yok (haftada 2 den az) Haftada ikiden fazla Kismi kontrol kriterlerinden bir haftada üç veya daha fazlasi olursa
Gece semptomlari Yok Var ise Kismi kontrol kriterlerinden bir haftada üç veya daha fazlasi olursa
Aktivite kisitlamasi Yok Var ise Kismi kontrol kriterlerinden bir haftada üç veya daha fazlasi olursa
Semptom giderici gereksinimi Yok (haftada 2 den az) Haftada ikiden fazla Kismi kontrol kriterlerinden bir haftada üç veya daha fazlasi olursa
PEF veya FEV1 Normal Beklenenin lt 80 Kismi kontrol kriterlerinden bir haftada üç veya daha fazlasi olursa
Atak Yok Yilda bir ve daha fazla Haftada bir
46Astim Atagi
- Semptomlarin ortaya çikmasi
- Varolan semptomlarin artmasi
- Paralel olarak solunum fonksiyonlarinin bozulmasi
47Astim Atagi Tedavisi
- Kisa etkili beta2agonist
- Sistemik steroid
- Oksijen
48Astim AtagindaHastaneye Yatirma Kriterleri
- Tedaviye ragmen düzelme olmayisi
- Uzaktan duyulabilen inspiryum ve ekspiryumda
wheezing veya sessiz toraks - Yardimci solunum kas kullanimi
- Nabiz gt100/dk, Solunum Sayisi gt30/dk
- PEF lt 30
- SaO2 lt 91, PaO2 lt 60mmHg, PaCO2 gt 42mmHg
49Dogal seyir ve prognozÂ
- Astimin 80 i 5 yasin altinda baslar.1
- Nedeni tam anlasilamamakla beraber muhtemelen
astim - Akcigerin gelismesi ve havayolu
hiperreaktivitesinin azalmasi ile genç eriskinde
daha sessiz hale gelebilir. - Â
50Kalici astim için risk faktörleriÂ
- Ailede astim öyküsü (maternalgtpaternal)
- Atopi varligi (IgE/ pozitif deri
testi/egzema,rinit) - Allerjene maruz kalmak (HDM/ hayvanlar)
- Viral enfeksiyon (RSV)
- Cins (erkekgtkiz)
- Sigara içimi (aktif/pasif)
- Çocukluk çaginda siddetli astim
Saglik Sunumlari http//hastaneciyiz.blogspot.com