Title: Slayt 1
1Enerji Kaynaklari ve Geri Dönüsüm
2- Sizi zaman tünelinde kisa bir enerji yolculuguna
davet ediyoruz.Ilk çaglarda insanlar yasamalari
için gerekli ihtiyaçlarini dogal kaynaklardan
sagliyordu. Isinmak ve kurutmak için günesi
kullanan insan,daha sonra atesi buldu ve onun
isisindan yararlandi. Sonra tahillardan un
üretmek için su ve rüzgar degirmenlerini
kullandi.Trenler ve gemiler,yakilan kömürle elde
edilen buhar gücüyle hareket etti.Önce bir
kandilin isigiyla aydinlanmak yetiyorken nüfus
artip ihtiyaçlar çesitlendikçe kullandigimiz
enerji kaynaklarida çesitlendi.Teknolojik
gelismelere bagli olarak artan enerji ihtiyacimiz
beraberinde enerji tüketimimizi de arttirdi.Yeni
enerji kaynaklari kullanilmaya baslandi.
3- Bilim insanlari küresel isinmanin
kullandigimiz enerji kaynaklarina bagli olarak
havaya fazla miktarda karbon dioksit ve diger
gazlarin salinmasindan kaynaklandigini
belirtiyorlar.Günümüzde birçok ülke çevre
sorunlarini çözmek ve önlemek için dogal
kaynaklarini çevreye zarar vermeden kullanmanin
yollarini ariyor.Peki,dogayi korumak için neler
yapabiliriz? Her isin Basi Enerji adli
etkinligimizi yaparak sorularimiza cevap arayalim.
4Enerji Kaynagi nedir?
- Enerji kaynaklari Herhangi bir yolla enerji
- üretilmesini saglayan kaynaklardir.
- 2ye ayrilirlar.
5Yenilenemez Enerji Kaynaklari
6Yenilenemez Enerji Kaynaklari
Fosil yakitlar ve nükleer enerji elde edilen
radyoaktif elementler yenilenemez enerji
kaynaklaridir.Bu kaynaklarin olusumu ve
kulanildiklarinda yenilenmeleri çok uzun sürede
(milyonlarca yil) gerçeklestigi için yenilenemez
enerji kaynaklari olarak adlandirilir.
7(No Transcript)
8- Fosil Yakitlar Dogalgaz,kömür ve petrol
fosil yakitlardir.Fosil yakitlar termik
santrallerde elektrik enerjisi üretmek için
kullanildigi gibi isyerleri ve evlerde isinma
amaciyla da kullanilir.Günümüzde elektrik
üretiminde dünyada en çok kömür
kullanilmaktadir.Petrol ise dünyada en yaygin
kullanim alani olan enerji kaynagidir,sadece
enerji üretmek için kullanilmaz.Benzin,mazot,LPG
(Likit Petrol Gazi),plastik,naftalin,boya,teflon
ve günlük hayatta kullandigimiz birçok sey
petrolden yapilir.Dogalgaz ise renksiz,kokusuz,gaz
halindeki bir fosil yakittir.Günümüzde bilinen
kaynaklara göre fosil yakitlari bu sekilde
kullanmaya devam edersek yaklasik olarak kaç yil
daha kullanabilecegimizi yukaridaki yandaki
tabloda inceleyelim.
Fosil Yakitlar Kalan Kullanim Ömrü
KÖMÜR 230 Yil
DOGAL GAZ 65 Yil
PETROL 42 Yil
9- Nükleer Enerji Yanda bir nükleer güç santrali
görülmektedir.Bu güç santralinde
uranyum,plütonyum gibi radyoaktif elementler
kullanilarak elektrik enerji elde edilir bu olay
gerçeklesirken ayni zamanda radyoaktif atiklarda
olusur,Radyoaktif atiklar disariya radyasyon
geçirmeyen özel kasalara konularak yerin
derinliklerine gömülür.Ayni sekilde nükleer güç
santralleri de çevreye zarar vermeyecek özel
güvenlik önlemleri alinarak yapilir.Bu önlemlere
dikkat edilmedigi takdirde,radyoaktif atiklar tüm
canlilara zarar verebilir.
10Yenilenebilir Enerji Kaynaklari
11Yenilenebilir Enerji Kaynaklari
Enerji gücünü Günesten alan ,hiç tükenmeyecegi
düsünülen ve çevreye zarar vermeyen enerji
kaynaklari yenilenebilir enerji kaynaklaridir.
12(No Transcript)
13Enerji Kaynaklari ve Geri Dönüsüm
14- Hidroelektrik Enerjisi Hidro,Latincede
su anlamina gelir.Hidroelektrik de suyun
hareketinden yararlanarak üretilen
enerjidir.Bunun için,yanda fotografi görülen
Keban Barajinda oldugu gibi akarsuyun önü
kesilir ve bir baraj gölü olusturulur.Böylece
suyun yüksekligi arttirilarak potansiyel enerji
kazanmasi saglanir.Suyun potansiyel enerjisinden
yararlanilarak elektrik enerjisi
üretilir.Ülkemizde bulunan hidroelektrik
santrallerinden hangilerini biliyorsunuz?
15(No Transcript)
16- Rüzgar Enerjisi
- Rüzgarin hareket enerjisinden geçmiste yel
degirmenleri ile yararlandik,günümüzde ise rüzgar
jeneratörleri ile elektrik enerjisi üreterek
yararlaniyoruz.Sagdaki fotografta rüzgar
enerjisinden yararlanmak için kullanilan rüzgar
jeneratörleri görülmektedir.Bir rüzgar
jeneratörü,bir evin,okulun hatta bir köyün
elektrik ihtiyacini karsilayabilir.Ülkemizin
rüzgar enerjisinden yararlanma potansiyeli
yüksektir ancak henüz bu kaynaktan yeterince
yararlanilamamaktadir.Ülkemizde rüzgar
enerjisinin kullanildigi yerleri biliyor musunuz?
17- Jeotermal Enerji
- Latincede Jeo yer termal isi anlamina
gelir.Jeotermal enerji,yandaki resimde görüldügü
gibi yeryüzünün iç tabakalarinda bulunan sicak su
ya da buhardan yararlanilarak elde edilir.Eski
çaglardan bu yana jeotermal enerjinin ilk
kullanim alanlari kaplicalardir.20.yüzyilin
baslarindan itibaren elektrik enerjisi üretimi
için jeotermal güç santralleri kurulmaya
baslanmistir.Ülkemiz jeotermal enerji kaynaklari
açisindan zengindir.Jeotermal enerjiden evlerin
ve seralarin isitilmasi,dokuma sanayisi,konserveci
lik gibi daha birçok alanda yararlanilir.Jeoterma
l enerji kullanimi çevreye ve atmosfere atik
madde verilmesine neden olmaz.Çevrenizde
jeotermal enerjiden yararlaniliyor mu?
18- Günes Enerjisi
- Yasadigimiz çevrede günes enerjisinden nasil
yararlaniliyor?Su anda var olan tüm enerji
kaynaklarinin asil kaynaginin günes enerjisi
oldugunu biliyor musunuz? GünesRüzgarlarin
olusmasi,suyun hareketi,bitkilerin büyümesi gibi
birçok olayin gerçeklesmesini saglar.Ülkemizin
cografi konumu günes enerjisinden yararlanmak
için oldukça elverislidir.
19- Biyokütle(Bitki ve Hayvan Atiklari) Enerjisi
- Bitki ve hayvan atiklarindan yararlanilarak
elde edilen enerji biyokütle enerjisi olarak
adlandirilir.Biyokütle enerjisiçiftlik
hayvanlarinin diskilari,besin atiklari,ölü
agaçlar,agaç dallari,ekinler,odun parçalri,agaç
kabugu ve talastan elde edilebilir.Bitkilerden
biyodizel,biyoetonal elde etmek ise modern
yöntemlerin kullanildigi uygulamalardir.Peki bu
enerjiden nasil yararlanilir?Biyokütle enerjisi
elde edilecek atiklar ve kalintilar güç
santraline getirilir.Burada atik çukuruna
bosaltilir ve yakilir.Yanma sirasinda ortaya
çikan sicak gazlar çesitli islemlerden
geçirilerek elektrik enerjisi üretmek için
kullanilir.
20Kolza (kanola), ayçiçek, soya, aspir gibi yagli
tohum bitkilerinden elde edilen yaglarin veya
hayvansal yaglarin bir katalizör esliginde kisa
zincirli bir alkol ile (metanol veya etanol )
reaksiyonu sonucunda açiga çikan ve yakit olarak
kullanilan bir üründür. (Yakit türü)
Bioetanol nedir?
Bitkilerden elde edilir.Etanol yaygin olarak
seker kamisi ve misirdan Elde edilmektedir.Etanol
hava kirliligini azaltmak ya da petrol
ürünlerinin tüketimini azaltmak
amaciyla,benzinle degisik oranlarda
karistirilarak kullanilabilir.
21Her Isin Basi Enerji Etkinlik sorulari
- Peki bizler günlük hayatimizi sürdürebilmek için
hangi enerji kaynaklarini kullaniyoruz? Bu
kaynaklara örnekler verebilir misiniz? - Kullandigimiz bu enerji kaynaklari yasadigimiz
çevreyi nasil etkiler? - Kullandigimiz enerji kaynaklari tükenirse ne
olur?
22Geri Dönüsüm
23Evlerimizde,is yerlerinde,okul ve hastahane gibi
devlet kurumlarinda ürettigimiz atiklarin
neler oldugunu düsünelim.Paketleme malzemeleri
siseler plastik kaplar,artik yiyecekler,piller,boy
a artiklari, gazeteler,eski giysiler,bozuk
aygitlar vb..
Peki bizler okulumuzda hangi tür ve miktarda
atiklar üretiyoruz?
24Geri Dönüsüm Nedir?
- Kullanim disi kalan atiklarin hammadde olarak
kullanilip yeniden üretime katilmasidir.Atiklarin
kimyasallar,plastikler,metaller,cam ve kagit
olarak siniflandirabiliriz.Bu atiklarin içinde
degerlendirebilir olanlarin ayri ayri toplanip
cinslerine göre ayrilarak fiziksel,kimyasalveya
biyolojik islemlerle dönüstürülerek yeniden
kullanilir hale getirilmesi veya enerji elde
etmek için kullanilmasi seklindeki faaliyetlerin
tümü geri dönüsümdür.
25(No Transcript)
26Atiklarla bas edebilmek için en iyi çözüm
- - Öncelikle daha az atik üretmeye çalismak
- - Daha sonra onlari degerlendirmek için en uygun
yolu bulmak - - Onarip yeniden ya da baska bir amaçla
kullanmaktir. - - Ayrica,geri kazanimla yeni maddelerin
üretiminde kullanilmasi için çaba harcamak, - - Baska bir çare kalmadiginda da çöpe atip çöp
alanina göndermektir.
277.Grup8-G
- Burcu Kiraz 296
- Begüm Yilmaz 313
- Gözde Kurtulus 599
- Hande Tutar 1105
Fen ve Teknoloji Performans Görevi Ögretmen
Ahmet Dündar