Title: Specyfika znieczulenia do zabieg
1Specyfika znieczulenia do zabiegów
kardiochirurgicznych
- Sergiusz Chmielniak
- Oddzial Anestezjolgii i Intensywnej Terapii
Szpitala Wojewódzkiego w Bielsku Bialej
2Anatomia ukladu krazenia
3Anatomia ukladu krazenia
4Anatomia ukladu krazenia
5Krazenie wiencowe
6Krazenie wiencowe
7Uklad przewodzacy serca
- Wezel zatokowy- przedsionkowy
- 60-100/min
- Wezel przedsionkowo-komorowy
- 40-60/min
- Komory
- 20-40/min
8Równowaga tlenowa w miesniu sercowym
9Przeplyw wiencowy
- Zalezny jest od
- Cisnienia perfuzji wiencowej
- (gradient wiencowy AoDP LVEDP lub PCWP)
- Oporu krazenia wiencowego
- Opór wewnatrznaczyniowy zalezny od srednicy
naczyn wiencowych - Opór pozanaczyniowy zalezny od sily i czestosci
skurczu miesnia - Opór lepkosci
AoDP cisnienie rozkurczowe w aorcie, LVEDP-
koncowo rozkurczowe cisnienie w lewej komorze,
PCWP- cisnienie zaklinowania w tetnicy plucnej
10Przeplyw wiencowy
- Przeplyw w lewej tetnicy wiencowej odbywa sie
glównie podczas rozkurczu - Przeplyw w prawej tetnicy wiencowej glównie pod
koniec skurczu
11Hemodynamika
- Rzut serca CO (cardiac output)
- CO SV x HR
- Norma 4-8 l/min
- Indeks sercowy CI (cardiac index)
- CI CO/BSA
- Norma 2-4 l/min/m2
SV (stroke volume) objetosc wyrzutowa, HR (heart
rate) akcja serca
12Podstawowe determinanty pracy serca
CO HR x SV
13Obciazenie wstepne
- Preload obciazenie wstepne to dlugosc wlókna
miesniowego pod koniec rozskurczu. Odpowiada
ilosci krwi w komorze serca pod koniec
rozskurczu. - Dla lewej komory obciazenie wstepne odpowiada
cisnieniu zaklinowania kapilar plucnych (PCWP)
14Obciazenie wstepne
- Dla prawej komory obciazenie wstepne odpowiada
osrodkowemu cisnieniu zylnemu (CVP) - LVEDP 4 - 12 mmHg
- PAWP 4 - 12 mmHg
- CVP 3 - 11 mmHg
15Krzywa Franka Starlinga
- Im wieksze rozciagniecie wlókien miesnia
sercowego tym wieksza sila skurczu miesnia - Rozciagniecie wlókien ponad miare skutkuje
- Uposledzeniem kurczliwosci
- Zmniejszeniem SV
16Obciazenie nastepcze
- Afterload - obciazenie nastepcze jest to napiecie
sciany komory w czasie skurczu. Jest to opór jaki
serce musi pokonac wyrzucajac krew z komory
podczas skurczu. - Zalezy od
- Koncowo rozkurczowego cisnienia w aorcie (AEDP)
- Lepkosci krwi
- Oporu arterioli
- Dla lewej komory odpowiada oporowi naczyn
obwodowych - SVR MAP-CVP (RAP)/CO x 80 w dynscm-5
- Dla prawej komory odpowiada oporowi naczyn
plucnych - PVR MPAP- PCWP/CO x 80 w dynscm-5
17Kurczliwosc
- Kurczliwosc okresla stopien wydolnosci serca
czyli zdolnosc dostosowywania sily skurczu
(inotropizmu) do zmieniajacego sie obciazenia.
Serce moze zwiekszyc swoja kurczliwosc na drodze
trzech mechanizmów - Rozciagniecia wlókien miesniowych (mech.
Franka-Starlinga) - Zwiekszenie czestosci akcji serca
- Aktywacji ukladu wspólczulnego
- Pomiaru kurczliwosci dokonuje sie w badaniu
echokardiograficznym serca okreslajac frakcje
wyrzutowa - EF (ejection fraction) ESV- EDV
- Norma gt60 wartosci lt40 swiadcza o niewydolnosci
miesnia sercowego
ESV (end systolic volume) objetosc
koncowoskurczowa, EDV (end diastolic volume)
objetosc koncoworozkurczowa
18Fizjologia ukladu sercowo-naczyniowego
- Czestosc akcji serca
- Bradykardia lt60/min Tachykardia gt100/min
- Tachykardia gt 120/min moze uposledzac napelnianie
komór wplywajac tym samym na spadek rzutu serca. - Ponadto uposledza naplyw wiencowy, który zachodzi
podczas rozkurczu
19Monitorowanie chorego podczas zabiegu
- Elektrokardiogram EKG
- Standardem jest co najmniej 5 kablowy system
umozliwiajacy jednoczesna rejestracje II V5. - Komputerowa analiza odcinka ST z 24h rejestracja
trendu (za objaw zagrazajacego niedokrwienia
okolooperacyjnego uwaza sie uniesienie odcinka
ST) - Co raz wieksza role w ocenie niedokrwienia
miesnia sercowego zaczyna odgrywac
echokardiografia
20Monitorowanie chorego podczas zabiegu
- Niedokrwiennie miesnia sercowego czulosc
poszczególnych odprowadzen EKG w wykrywaniu
niedokrwienia
Odprowadzenie Wykrywalnosc
V5 75
V4 61
V6 37
V3 33
II 24
inne lt14
21Monitorowanie chorego podczas zabiegu
- Cisnienie tetnicze krwi
- Zlotym standardem monitorowania cisnienia w
kardiochirurgii jest pomiar bezposredni, krwawy - Najczesciej wykorzystujemy tetnice promieniowa
(Test Allena), rzadziej udowa
22Uzyteczne informacje uzyskiwane z zapisu krzywej
- Strome narastanie krzywej -dobra kurczliwosc
- Pole powierzchni pod krzywa jest proporcjonalne
do objetosci wyrzutowej - Nisko polozone wciecie dikrotyczne - niski opór
obwodowy - Duze fluktuacje krzywej wraz z oddychaniem moga
wskazywac na hipowolemie
23Rzut serca - pomiar za pomoca
- Cewnik Swana Ganza
- Sonda przelykowa wykorzystujaca efekt Dopplera
- PICCO
- VIGILEO
- Oznaczanie rzutu serca metoda termodilucji
24Monitorowanie chorego podczas zabiegu
- Wprowadzanie cewnika Swan Ganza
25Parametry uzyskiwane z pomiaru cewnikiem SG
Wyliczony lub zmierzony parametr Wzór do obliczen Norma
Rzut serca CO SV x HR 4-6 l/min
Wskaznik sercowy CI CO/powierzchnia ciala 2,5 -3 l/min/m2
Objetosc wyrzutowa SV - 50-100ml
Wsk. objetosci wyrzutowej SVI SV /powierzchnia ciala 35-50ml/m2
Naczyniowy opór obwodowy SVR (MAP-RAP)/CO x 80 900-1500 dyn x s/cm5
Naczyniowy opór plucny (PAP-PCWP)/CO x 80 120-200 dyn x s/cm5
Przeciek plucny Qs/Qt (Cco2-Ca02)/(Cco2-CvO2) 3-8
Zuzycie tlenu VO2 CO x (CaO2 CvO2) 250ml/min
Dostarczanie tlenu CO x CaO2 1000ml/min
Saturacja mieszanej krwi zylnej gt65
26(No Transcript)
27Monitorowanie chorego podczas zabiegu
Przyczyny zespolu malego rzutu Osrodkowe cisnienie zylne Cisnienie zaklinowania Cisnienie rozkurczowe w tetnicy plucnej
Hipowolemia obnizone obnizone obnizone
LK niewydolnosc krazenia prawidlowe lub podwyzszone podwyzszone podwyzszone
PK niewydolnosc krazenia podwyzszone prawidlowe prawidlowe
Nadcisnienie plucne podwyzszone prawidlowe wyzsze od cisnienia zaklinowania
Zator tetnicy plucnej podwyzszone prawidlowe wyzsze od cisnienia zaklinowania
Tamponada serca podwyzszone podwyzszone podwyzszone
28Monitorowanie chorego podczas zabiegu
- Wskazania do cewnika Swana Ganza
- Operacje wad serca
- Rozlegle operacje u chorych z wysokim ryzykiem
sercowym - Niestabilnosc ukladu krazenia wstrzas, sepsa,
rozlegle oparzenia - Zabiegi wewnatrzczaszkowe w pozycji siedzacej
- Podejrzenie zatorowosci plucnej
- Ostra niewydolnosc oddechowa
29Monitorowanie chorego podczas zabiegu
- Osrodkowe cisnienie zylne
- Dostep do zyly centralnej najczesciej szyjnej
wewnetrznej (prawej), rzadziej podobojczykowej. - Monitorowanie obciazenia prawej komory
(wypelnienia lozyska naczyniowego). - Powiklania naklucie tetnicy, uszkodzenie nerwów,
zatory, odma oplucnowa
30Równowaga tlenowa w miesniu sercowym
31Przeplyw wiencowy
- Zalezny jest od
- Cisnienia perfuzji wiencowej
- (gradient wiencowy AoDP LVEDP lub PCWP)
- Oporu krazenia wiencowego
- Opór wewnatrznaczyniowy zalezny od srednicy
naczyn wiencowych - Opór pozanaczyniowy zalezny od sily i czestosci
skurczu miesnia - Opór lepkosci
AoDP cisnienie rozkurczowe w aorcie, LVEDP-
koncowo rozkurczowe cisnienie w lewej komorze,
PCWP- cisnienie zaklinowania w tetnicy plucnej
32Przeplyw wiencowy
- Przeplyw w lewej tetnicy wiencowej odbywa sie
glównie podczas rozkurczu - Przeplyw w prawej tetnicy wiencowej glównie pod
koniec skurczu
33Zabiegi pomostowania naczyn wiencowych
- Rezerwa wiencowa
- Ekstrakcja tlenu z krwi jest prawie maksymalna i
odpowiednio niskie O2 krwi zylnej. - Zwiekszenie dostarczanie tlenu moze odbyc sie
tylko przez zwiekszenie przeplywu krwi w krazeniu
wiencowym. - Rezerwa wiencowa jest to stosunek wielkosci oporu
naczyniowego w krazeniu wiencowym w spoczynku do
wielkosci oporu naczyniowego przy maksymalnie
rozszerzonych tetniczkach.
34ECMO
- Krazenie pozaustrojowe (ECMO) - czasowo zastepuje
prace serca i pluc przy uzyciu mechanicznej pompy
i oksygenatora podlaczonych do ukladu krazenia
pacjenta. - Podstawowe zadania ECMO
35Elementy skladowe ECMO
- Kaniula lub kaniule zylne
- Linie zylne
- Oksygenator
- Wymiennik ciepla
- Zbiornik wyrównawczy krwi
- Linia tetnicza
- Kaniula aortalna
36Zabiegi pomostowania naczyn wiencowych
- Podlaczenie aparatu ECMO do ukladu naczyniowego
chorego - Typowo krew zylna jest drenowana z prawego
przedsionka, lub zyl glównych do zbiornika (moze
byc rezerwuarem krwi takze z innych zródel
ssak). Splyw zylny jest drenazem grawitacyjnym,
zaleznym od wypelnienia lozyska naczyniowego,
wysokosci slupa cieczy, oporu na drodze przeplywu
miedzy prawym sercem a rezerwuarem. - Po przejsciu przez oksygenator krew jest
wpompowywana (pompa mechaniczna) linia tetnicza
do krwiobiegu chorego.
37Okresy operacji kardiochirurgicznej z uzyciem
ECMO
- Okres poprzedzajacy krazenie pozaustrojowe
otwarcie klatki piersiowej, podanie heparyny,
kaniulacja duzych naczyn. - Podlaczenie krazenia pozaustrojowego chlodzenie
chorego zaklemowanie aorty, (zalozenie klemu
pomiedzy zastawka aortalna a kaniula aortalna)
Podanie kardioplegii i zatrzymanie serca - Ogrzewanie chorego, odkleszczenie aorty,
uruchomienie serca i okres reperfuzji miesnia
sercowego - Odlaczenie krazenia pozaustrojowego i
przywrócenie krzepniecia krwi przez podanie
protaminy
38Wypelnianie krazenia pozaustrojowego
- Najczesciej uklad wypelnia sie izotonicznym
plynem (tzw.priming). Sklad zalezny jest od
preferencji osrodka moga tutaj wchodzic
krystaloidy, koloidy, mannitol, heparyna, chlorek
wapnia albumina - Wypelnienie krwia stosuje sie najczesciej u
dzieci (mala objetosc krwi krazacej), u osób
doroslych z niskim wartosciami wyjsciowymi
morfologii, operowanych ze wskazan naglych. - Plyn wypelniajacy uklad prowadzi do hemodilucji
(rozcienczenia krwi chorego) co daje zmniejszenie
lepkosci krwi i poprawe jej wlasciwosci
reologicznych. Za wystarczajacy hematokryt
podczas zabiegów przebiegajacych w hipotermii
uwaza sie wartosci 20-25. - Wiekszosc operacji kardiochirugicznych
przeprowadza sie w umiarkowanej hipotermii (32-28
0C), zabiegi rozwarstwienia tetniaków aorty w
glebokiej hipotermii (28-18 0C). Negatywne skutki
hipotermii wzrost lepkosci krwi i oporów
naczyniowych, zaburzenia krzepniecia krwi,
przesuniecie krzywej dysocjacji Hb w lewo, zmiane
rozpuszczalnosci gazów we krwi.
39Powiklania krazenia pozaustrojowego
40Kardioplegia
- Kardioplegia to wywolane farmakologicznie
zatrzymanie serca w rozkurczu, dzieki czemu
wzrasta dodatkowo tolerancja miesnie na
niedokrwienie - Kardioplegia anterogradowa zgodna z pradem krwi
podawana do ujsc tetnic wiencowych w zatokach
aorty. - Kardioplegia retrogradowa pod prad krwi, podawana
do zatoki wiencowej - Roztwory kardioplegiczne rózny sklad zwykle
bogato potasowe.
41Przygotowanie do znieczulenia
42Przygotowanie do znieczulenia
- U pacjentów z prawidlowa funkcja komór
najczesciej potrzebna jest silna premedykacja,
celem zmniejszenia wplywu stresu na uklad
krazenia - Dostep dozylny dwa duze obwodowe wenflony,
podgrzewacz plynów, zestaw do szybkich przetoczen - Monitorowanie
- EKG 5-cio odprowadzeniowe (II, V5)
- Cisnienie tetnicze krwii pomiar krwawy t.
promieniowa (uwaga w rewaskularyzacji tetniczej)
lub udowa - Saturacja
- Temperatura gleboka (przelyk, odbyt) i
temperatura mózgu (jama nosowo-gardlowa, blona
bebenkowa) - Monitorowanie mózgowe (PSArray, Entropia, INVOS)
43Wprowadzenie do znieczulenia
- Indukcja u tej grupy chorych jest okresem
krytycznym, rózne czynniki stymulujace
(laryngoskopia, intubacja) moga prowadzic do
wzrostu cisnienia tetniczego, tachykardii
powodujac zaburzenie równowagi tlenowej i
niedokrwienia miesnia sercowego. - Fast tracking surgery- obecnie wiekszosc
osrodków przyjmuje strategie szybkiej ekstubacji
chorych po zabiegach rewaskularyzacji i nie
przedluzania wentylacji mechanicznej do godzin
rannych pierwszej doby.
44Zabiegi pomostowania naczyn wiencowych
- Rodzaje zabiegów pomostowania naczyn wiencowych
- CABG (Coronary artery bypass grafting) zabiegi z
uzyciem krazenia pozaustrojowego - OPCAB (Off-pump coronary artery bypass) zabiegi
bez krazenia pozaustrojowego, przebiegajace z
uzyciem stabilizatorów - MIDCAB (Minimally invasive direct coronary artery
bypass) rewaskularyzacja jednonaczyniowa (LAD,
RCA), lewostronna torakotomia, wentylacja jednego
pluca
45CABG
46OPCAB
47MIDCAB
48Leki stosowane w indukcji
- Zalozenia indukcji
- Utrzymac jak najnizsza akcje serca
- Unikac znacznego wzrostu cisnienia tetniczego
49- Bezposrednio po indukcji nalezy
- Pobrac wyjsciowa gazometrie
- Oznaczyc wyjsciowe ACT (Aktywowany czas
krzepniecia) - Podac profilaktycznie antybiotyk
- Wklucie centralne
- Rozwazyc Cewnik Swana Ganza
- Rozwazyc ECHO przez przelykowe (TEE)
50Prowadzenie znieczulenia
- Przed krazeniem pozaustrojowym
- Najbardziej bolesne podczas operacji jest
przeciecie mostka, kaniulacja duzych naczyn
(zapewnienie odpowiedniej glebokosci
znieczulenia) - Przy przecinaniu mostka pila, odlaczyc chorego od
respiratora, spuscic pluca - Antykoagulacja podanie heparyny przed krazeniem
i kaniulacja naczyn w dawce 3mg/kg (CABG), 2mg/kg
(OPCAB) celem calkowitego zahamowania ukladu
krzepniecia i niedopuszczeniu do wykrzepiania na
obcej powierzchni drenów, oksygenatora. Konieczna
jest ocena efektu biologicznego heparyny poprzez
pomiar ACT. (ACTgt400s upowaznia do rozpoczecia
krazenia pozaustrojowego)
51Prowadzenie znieczulenia
- Przed krazeniem pozaustrojowym
- Podtrzymanie znieczulenia anestetyki wziewne
Sewofluran rzadziej Izofluran (preconditioning),
Propofol - Pobranie tetnicy piersiowej wewnetrznej,
podniesiony stól, zrotowany na lewo, zredukowana
objetosci oddechowa- poprawa warunków dostepu
chirurgicznego, heparyne podaje sie zwykle przed
zakleszczeniem tetnicy. - Kaniulacja aorty utrzymac niskie cisnienie
systemowe 90-110 mmHg ryzyko rozwarstwienia aorty - Stosowanie biernego ochladzania w klasycznym CABG
jest korzystne zmniejsza zapotrzebowanie
miesnia sercowego na tlen - Utrzymanie niskiej akcji serca, prawidlowego
cisnienia tetniczego biorac pod uwage wiek,
zmiany w t. wiencowych itp.
52Prowadzenie znieczulenia
- b) Podczas krazenia pozaustrojowego
- - Utrzymywanie stalego cisnienia perfuzji miedzy
60-100mmHg - - Utrzymywanie naleznej hipotermii
- - Kontrola gazometrii, ACT, równowagi kwasowo
zasadowej, elektrolitów, hemoglobiny,
hematokrytu, glukozy - - Utrzymanie minimalnego przeplywu gazów przez
pluca
53Prowadzenie znieczulenia
- c) Podczas zakonczenia krazenia pozaustrojowego
- Przygotowane aminy katecholowe
- Elektrody nasierdziowe oraz kardiostymulator
- Lyzki do bezposredniej defibrylacji serca
- Odwrócenie dzialania heparyny protamina (1ml
protaminy neutralizuje 1000j heparyny, nie
przekraczac 130 protaminy) podawac powoli. - Jesli mimo zastosowania amin katecholowych nie
uzyskano zadowalajacego wzrostu CO rozwazyc IABP - Uzupelnienie niedoborów morfotycznych krwi,
czynników krzepniecia, plytek krwi - Transport chorego na Oddzial Pooperacyjny
(monitorowanie, utrzymanie odpowiedniej
glebokosci znieczulenia)
54Prowadzenie znieczulenia
- Mozliwe trudnosci podczas schodzenia z krazenia
pozaustrojowego moga byc spowodowane przez - Hiperkaliemie
- Hipotermie
- Zla funkcje komór wyjsciowo
- Hipowolemie
- Niedokrwienie miesnia sercowego, zawal
- Zaburzenia rytmu
- Obecnosc powietrza w naczyniach wiencowych
55(No Transcript)
56Leczenie sródoperacyjnych zaburzen
hemodynamicznych
- Nadcisnienie tetnicze - poglebienie
znieczulenia, nitrogliceryna rzadziej nifedypina,
urapidyl, nitroprusydek sodu - Tachykardia B-bloker esmolol lub Ca blokery
werapamil - Zaburzenia rytmu - kardiowersja
- Hipotensja Trendelenburg, wypelnienie lozyska,
aminy katecholwe (dopamina, noradrenalina) - Wzrost PCWP jako wykladnik niewydolnosci
lewokomorowej dopamina, obnizenie preload
-nitroglliceryna - Wzrost OCZ ograniczyc podaz plynów, obnizyc
preload, leki moczopedne, leki inotropowo
dodatnie - dopamina
57Odrebnosci w zabiegach maloinwazyjnych
- OPCAB
- Cieple plyny
- Odpowiednie wypelnienie lozyska przed
pozycjonowaniem serca - Zastosowanie stabilizatorów
- Scisla wspólpraca z kardiochirurgami
- Ze wzgledu na pozycjonowanie serca zmienia sie
jego odleglosc od elektrod EKG trudniejsze
monitorowanie niedokrwienia - Pozycjonowanie odsuwa równiez serce od przelyku
trudniejsza ocena kurczliwosci w TEE
58Odrebnosci w zabiegach maloinwazyjnych
- b) MIDCAB
- Intubacja rurka dwuswiatlowa, wentylacja jednego
pluca - Dostep najczesciej prze mini torakotomie
lewostronna - Rewaskularyzacja LAD lub RCA, przy udziale lewej
lub prawej tetnicy piersiowej wewnetrznej
59 60Operacje zastawek serca
- Wszystkie choroby zastawek serca prowadza do
zmniejszenia objetosci wyrzutowej serca - Mechanizmy kompensujace
- Wzrost napiecia ukladu wspólczulnego
- Mechanizm Franka-Starlinga
- Przerost miesnia komór
- Moga one ulec znacznemu uposledzeniu podczas
znieczulenia
61Operacje zastawek serca
- Stopien ciezkosci chorób zastawek serca
62Stenoza mitralna - patofizjologia
63Stenoza mitralna
- Zastawka mitralna prawidlowa powierzchnia ujscia
4-6 cm2 - Stenoza mitralna rodzaje operacji
- Zamknieta komisurotomia- torakotomia lewostronna
- Otwarta komisurotomia
- Wymiana zastawki mitralnej
64Stenoza mitralna
- Indukcja Etomidat, Opioidy, Pankuronium
- U chorych przyjmujacych przed zabiegiem leki
moczopedne moze nastapic gwaltowny spadek
cisnienia - Podtrzymanie znieczulenia - utrzymywac mozliwie
niskie stezenia anestetyków wziewnych, unikac
podtlenku azotu (u chorych z nadcisnieniem
plucnym moze powodowac jego wzrost) - U chorych z umiarkowana i ciezka postacia stenozy
zalozyc cewnik do tetnicy plucnej - Wymiana gazowa i opór naczyn plucnych
- Zespól malego rzutu
- Zaburzenia rytmu najczesciej arytmie
nadkomorowe (FA)
65Stenoza mitralna zalozenia hemodynamiczne Stenoza mitralna zalozenia hemodynamiczne
Preload Utrzymac prawidlowe wypelnienie lozyska, unikac hipowolemii
Afterload Zapobiegac skurczowi naczyn plucnych (Hipoksja, hiperkarbia) , w razie spadku cisnienia rozwazyc inotropy
Kurczliwosc Zwykle nie jest uposledzona, przy dlugo trwajacym nadcisnieniu plucnym PK moze byc niewydolna
Akcja serca Unikac tachykardii
Rytm Utrzymac rytm zatokowy, w przypadku FA utrzymywac wolna akcje komór
MVO2 Zwykle nie stanowi problemu
CPB Po wymianie zastawki preload i PCWP moga byc podniesione.
- MVO2 zapotrzebowanie miesnia sercowego na
tlen, CPB krazenie pozaustrojowe
66Stenoza mitralna
67Niedomykalnosc zastawki mitralnej
68Niedomykalnosc zastawki mitralnej
- Leczenie chirurgiczne wymiana zastawki
- Zasady prowadzenia znieczulenia
- Zalozyc cewnik do tetnicy plucnej
- Anestetyki wziewne stosujemy w niskich stezeniach
- Wysoki opór obwodowy zwieksza fale zwrotna
obnizyc nitrogliceryna, nitroprusydek sodu - W razie hipotensji stosujemy leki inotropowo
dodatnie obnizajace opór obwodowy dobutamina
adrenalina
69Niedomykalnosc mitralna zalozenia hemodynamiczne Niedomykalnosc mitralna zalozenia hemodynamiczne
Preload Utrzymywac zwykle nieco podniesione CVP
Afterload Obnizac anestetykami i wazodilatatorami (Nitrogliceryna, nitroprusydek sodu)
Kurczliwosc Moze byc uposledzona, ostroznie z lekami kardiodepresyjnymi
Akcja serca Szybszy akcja serca zmniejsza fale zwrotna
Rytm Utrzymac rytm zatokowy, w przypadku FA utrzymywac wolna akcje komór
MVO2 Moze byc zwieszone gdy wspólistnieje choroba wiencowa
CPB Po wymianie zastawki zwykle wzrasta afterload, konieczne moze byc wsparcie inotropowe
MVO2 zapotrzebowanie miesnia sercowego na tlen,
CPB krazenie pozaustrojowe
70Stenoza aortalna
71Stenoza aortalna
- Powierzchnia prawidlowej zastawki aortalnej
2,5-3,6cm2 , zmniejszenie przeplywu zachodzi przy
1,0cm2 a ciezka stenoza 0,5-0,7cm2 - Zasady prowadzenia znieczulenia
- Chorzy z umiarkowana i niewielka stenoza na ogól
dobrze toleruja znieczulenie ogólne. Z ciezkim
zwezeniem sa niezwykle wrazliwi na anestetyki. - Zbyt silna premedykacja u tej grupy chorych moze
poprzez rozszerzenie lozyska naczyniowego
doprowadzic do znacznego spadku cisnienia i rzutu
serca
72Stenoza aortalna
- Pacjenci ze stenoza aortalna sa zagrozeni
zaburzeniami rytmu szczególnie komorowymi
wprowadzenia cewnika do tetnicy plucnej moze u
tych chorych wywolac zagrazajace zyciu arytmie
komorowe - Niezwykle istotne jest utrzymanie rytmu
zatokowego, napelnianie komory jest w duzym
stopniu uzaleznione od prawidlowego skurczu
przedsionka - Zwyzki cisnienia moga prowadzic do zmniejszenia
róznicy cisnien miedzy LK a aorta co prowadzi do
spadku CO - Spadek cisnienia krwi moze powodowac zmniejszenie
przeplywu przez naczynia wiencowe i mózgowe
prowadzac do niedokrwienia miesnia sercowego i
mózgu
73Stenoza aortalna
Stenoza aortalna zalozenia hemodynamiczne Stenoza aortalna zalozenia hemodynamiczne
Preload Utrzymywac wysoki
Afterload Utrzymywac prawidlowy gradient wiencowy
Kurczliwosc Zwykle prawidlowa, moze wymagac wsparcia inotropowego przy utrzymujacej sie hipotensji
Akcja serca Unikac bradykardii (CO w dól), tachykardii (niedokrwienie)
Rytm Rytm zatokowy w razie AF kardiowersja, B bloker
MVO2 Unikac tachykardii, hipotensji duze ryzyko niedokrwienia
CPB Kontrola nadcisnienia po operacji
MVO2 zapotrzebowanie miesnia sercowego na tlen,
CPB krazenie pozaustrojowe
74Niedomykalnosc zastawki aortalnej
75Niedomykalnosc zastawki aortalnej
- Zasady prowadzenia znieczulenia
- Premedykacja jeli duza niedomykalnosc nie zaleca
sie silnej premedykacji - Cewnik do tetnicy plucnej zalecany w duzej
niedomykalnosci aortalnej - Bradykardia jest bardzo zle tolerowana zwieksza
fale zwrotna - Optymalne cisnienie wypelnienia
76Niedomykalnosc zastawki aortalnej
Niedomykalnosc aortalna zalozenia hemodynamiczne Niedomykalnosc aortalna zalozenia hemodynamiczne
Preload Normalny lub podwyzszony
Afterload Obnizony anestetyki, wazodilatatory
Kurczliwosc Zwykle prawidlowa
Akcja serca Przyspieszona, zmniejsza fale zwrotna
Rytm Zatokowy
MVO2 Zwykle nie stanowi problemu
CPB Uwaga na zbytnie rozciagniecie komór serca
MVO2 zapotrzebowanie miesnia sercowego na tlen,
CPB krazenie pozaustrojowe
77Tetniak aorty piersiowej
78Postepowanie anestezjologiczne
- Dostep dozylny - dwie duze obwodowe kaniule,
wklucie centralne, dodatkowy port do przetoczen w
zyle szyjnej wewnetrznej - Pomiar cisnienia metoda krwawa, preferowana
prawa tetnica promieniowa - Cewnik Swana-Ganza
- Echokardiografia przez przelykowa TEE
- Monitorowanie mózgowe SEP, INVOS
- Pomiar temperatury glebokiej, mózgowej
- Zabezpieczenie preparatów krwiopochodnych KKCz,
FFP
79Protekcja ukladu nerwowego
- Zabieg przeprowadzany jest w glebokiej hipotermii
- Zewnetrzne chlodzenie glowy
- Wsteczna perfuzja mózgowa CPB podlaczany do
zyly glównej górnej - Wybiórcza perfuzja mózgowa CPB podlaczany
zwykle do prawej t. pachowej, t. podobojczykowej,
t. szyjnej wspólnej - Zapobieganie przegrzaniu OUN podczas ogrzewania
- W tetniakach piersiowo-brzusznych ryzyko
niedokrwienia rdzenia kregowego
80Sluzak (MYXOMA)
- Umiejscowienie ma duze znaczenie dla postepowania
podczas znieczulenia - Sluzak w LP daje objawy stenozy mitralnej, z
nadcisnieniem w t. i z. Plucnych. Postepowanie
jak w stenozie mitralnej - Sluzak w PP moga dawac objawy prawokomorowej
niewydolnosci krazenia, zwezenie zastawki
trójdzielnej. Odpowiednie ulozenie chorego
zapobiega naglym spadkom cisnienia - Czesto towarzysza arytmie nadkomorowe FA
81Sluzak (MYXOMA)
- Zalozenie TEE
- Nie zakladac cewnika Swana-Ganza
- Cewnik linii centralnej wysoko
- Torakotomia w linii posrodkowej
- Kaniulacja zyly udowej do CPB moze obnizyc ryzyko
rozkawalkowania guza - Umiarkowana hipotermia
82Opieka pooperacyjna nad chorymi po zabiegach
kardiochirurgicznych
- Na Oddziale Poperacyjnym
- Ciagle monitorowanie EKG, akcji serca, cisnienia
tetniczego (pomiar krwawy), saturacji, pomiar
cisnien w tetnicy plucnej (jesli jest SG), OCZ - Pomiary hemodynamiczne przy udziale cewnika
Swana-Ganza, Picco, Vigileo - Gazometria krwi tetniczej (w dobie O co 2h) ,
ocena równowagi kwasowo-zasadowej, kontrola
elektrolitów - Monitorowanie ukladu krzepniecia APTT ,ACT, INR,
Fibrynogen, D-Dimery, ASPI, ADPT - Badania laboratoryjne
- Godzinowy pomiar diurezy
- Bilans plynowy, termiczny ,ocena drenazy
- Badania obrazowe RTG USG TK
83Monitorowanie niedokrwienia miesnia sercowego
- EKG
- Ciagle monitorowanie zmian odcinka ST
- Wykonanie zapisu na papierze po przyjezdzie na
POP i po 12h od zabiegu - Nie u wszystkich chorych z dokonana martwica
miesnia sercowego pojawiaja sie zmiany w EKG - Oznaczenie troponiny TnI, TnT najwyzszy poziom
12-24h istotne oznaczenie poziomu wyjsciowego.
- Kryteria niedokrwienia w EKG
- Obnizenie (rzadziej przemijajace uniesienie) odc.
ST w 2 sasiednich odprowadzeniach, typowo
obnizenie o 0,1mV - Ujemny zalamek T o glebokosci 0,1 mV lub zmiana
poprzednio ujemnych zalamków T na dodatnie - Zawal serca
- Uniesienie ST w punkcie J o 0,2mV w V1-V3 i
0,1mV w pozostalych odprowadzeniach, widoczne w
co najmniej w dwóch sasiednich.
84Opieka pooperacyjna
- Ciagle monitorowanie EKG daje mozliwosc szybkiego
wykrycia zaburzen rytmu - Migotanie, trzepotanie przedsionków
- Czestoskurcz komorowy, migotanie komór
- Bloki przedsionkowo-komorowe (AV)
- Bloki wiazkowe (RBBB, LBBB)
85Zaburzenia rytmu
86Zaurzenia rytmu
87Pomiary hemodynamiczne
- Zespól malego rzutu objawy
- Mala pojemnosc minutowa serca
- Oliguria
- Skurcz naczyn obwodowych
- Niepokój, splatanie
88Gazometria krwi tetniczej daje mozliwosci oceny
- Gazometria krwi tetniczej
- pH 7.35-7.45
- pO2 70-105 mmHg
- pCO2 35-45 mmHg
- SatO2 96-98
- HCO3 24-28 mmol/l
- BE -2 do 2
- Na 135-137 mmol/l
- K 3.5-5.0 mmol/l
- Laktaty 2 mmol/l
- Skutecznosci wentylacji
- Równowagi kwasowo-zasadowej
- Równowagi elektrolitowej
89Uklad krzepniecia
- APTT ACT monitorowanie ukladu
wewnatrzpochodnego krzepniecia, monitorowanie
dzialania heparyny - INR monitorowanie ukladu zewnatrzpochodnego
krzepniecia ,antagonistów witaminy K - D-dimery, fibrynogen ocena wykrzepiania
wewnatrznaczyniowego - ASPI ADPt ocena funkcji plytek
90Badania laboratoryjne
- Morfologia
- Aspat, Alat, Bilirubina
- Elektrolity Na, K, Ca, Mg
- Kreatynina, mocznik
- TnT, TnI, CkMB, CPK
- Bialko C reaktywne, PCT
91Problemy na POP
- Niedokrwienie miesnia sercowego
- Zaburzenia rytmu
- Zespól niskiego rzutu
- Zaburzenia neurologiczne
- Krwawienie pooperacyjne
- Hipoperfuzja trzewna
- Niewydolnosc nerek
- SIRS, infekcje
92Krazenie plodowe
- Krew do plodu jest doprowadzana przez pojedyncza
zyle pepowinowa uchodzaca do zyly glownej dolnej - Istnieja dwa polaczenia miedzy prawym a lewym
sercem otwór owalny i przewód tetniczy Botala
93Krazenie plodowe
- Pluca plodu nie biora udzialu w wymianie gazowej
- Krew w wraca do krazenia matki przez dwie tetnice
pepowinowe odchodzace od tetnic biodrowych
94Podzial wad wrodzonych serca
Sinicze wady serca (przeciek z prawa na lewo)
Tetralogia Fallota
Przelozenie duzych pni tetniczych (TGA)
Serce jednokomorowe
Nieprawidlowe ujscie zyl plucnych
Zarosniecie zastawki trójdzielnej
Anomalia Ebsteina
Zarosniecie zastawki tetnicy plucnej
95Podzial wad wrodzonych serca
Niesinicze wady serca Niesinicze wady serca
Z przeciekiem z lewa na prawo Bez przecieku
Ubytek przegrody miedzyprzedsionkowe ASD Zwezenie aorty
Ubytki wsierdzia (kanal przedsionkowo-komorowy) Zwezenie ciesni aorty (ISTHA)
Ubytek przegrody miedzykomorowej (VSD) Kola naczyniowe
Przetrwaly przewód tetniczy (PDA) Zwezenie ujscia tetnicy plucnej
Wspólny pien tetniczy
96Wrodzone wady serca
- Leczenie chirurgiczne
- A) korekcja anatomiczna przywraca sie warunki
anatomiczne i fizjologiczne (zamkniecie ASD) - B) Korekcja fizjologiczna przywraca fizjologie,
nie odtwarzajac prawidlowej anatomi (oper.
Mustarda w TGA) - C) Zabiegi paliatywne operacje te maja za
zadanie wytworzenie przecieków, które maja
poprawic zmniejszony przeplyw przez pluca lub
ograniczyc zwiekszony
97Ogólne zasady postepowania anestezjologicznego
- Indukcja moze byc wziewna tlen, NO sewofluran,
lub tlen sewofluran badz dozylna - U chorych z przeciekiem z prawa na lewo wziewne
wprowadzenie do znieczulenia przebiega z
opóznieniem ze wzgledu na zmniejszony przeplyw
krwi przez pluca - Wprowadzenie dozylne przebiega bardzo szybko-
skrócona droga zyla mózg
98- U dzieci z przeciekiem z prawa na lewo unikac
spadków cisnienia i oporów naczyniowych dodatkowo
zmniejszajacych przeplyw przez pluca - U dzieci z sinica nalezy unikac wszystkich
bodzców stymulujacych moga przyczyniac sie do
poglebienia hipoksji. Wentylacja mechaniczna z
wysokimi dodatnimi cisnieniami dodatkowo
zmniejsza przeplyw przez pluca - U dzieci z przeciekiem z prawa na lewo unikac
jakichkolwiek pecherzyków powietrza w ukladzie
zylnym moze dojsc do zatoru powietrznego
(naczyn wiencowych, mózgowych)
99- Do zabiegów paliatywnych zwykle wystarcza
obwodowy dostep dozylny, w wiekszych operacjach
wklucie centralne - Podczas operacji przecieków przetaczanie duzych
ilosci plynów szczególnie u dzieci z wysokim
wyjsciowym hematokrytem - Wiekszosc dzieci mozna ekstubowac po zakonczonej
operacji
100Zabiegi paliatywne
- Septostomia za pomoca balonu metoda Rashkinda
wytworzenie dostatecznego polaczenia miedzy
krazeniem plucnym a obwodowym w przegrodzie
miedzyprzedsionkowej. (umozliwia przezycie np. w
TGA) - Zespolenie Blalocka Tausinga polacznie prawej
lub lewej t. podobojczykowej z t. plucna po tej
samej stronie. - Podczas znieczulenia przygotowac Atropine,
NaHCO3 Adrenaline, Sole wapnia - Mankiet do mierzenia cisnienia po przeciwnej
stronie zanik tetna podczas operacji - Ucisk pluca wymaga wentylacji 100 tlenem
- Podczas preparowania tetnicy moze w wyniku
stymulacji nerwu blednego dojsc do bradykardii
101- Zespolenie Cooleya-Waterstona polaczenie prawej
tetnicy plucnej z aorta (niebezpieczenstwo
obrzeku pluc i nadcisnienia plucnego) - Zespolenie Pottsa zespolenie lewej t. plucnej
z aorta zstepujaca - Zespolenie Glenna zespolenie zyly glównej
górnej z prawa tetnica plucna niekorzystne
wyniki odlegle
102Operacja Blalocka-Hanlona
- Wyciecie przegrody miedzyprzedsionkowej jesli
op. Rashkinda nieskuteczna - Uwagi dotyczace znieczulenia
- Podczas zaciskania zyl glównych moze dojsc do
bradykardii atropina, zwolnic chwilowo zacisk - Glównym niebezpieczenstwem jest zator powietrzny,
przy wycinaniu przegrody zatrzymac wentylacje .
Po zamknieciu przedsionka rozprezyc pluca by
obkurczyc naczynia plucne aby usunac powietrze z
nich i serca - Zwezenie tetnicy plucnej opaska (Banding)-
ograniczenie zwiekszonego przeplywu przez lozysko
plucne, zapobieganiu rozwojowi nadcisnienia
plucnego.
103Operacje z zastosowaniem krazenia
pozaustrojowego u dzieci
- Wiekszosc zabiegów korekcyjnych u dzieci
przeprowadza sie z zatrzymaniem krazenia w
hipotermii calego ciala (czesto glebokiej) - Nalezy unikac stosowania podtlenku azotu, w
przypadku nasilonej sinicy u dzieci nalezy
ostroznie postepowac z anestetykami wziewnymi
(zmniejszenie CO)
104Metody nadzoru podczas korekty wad wrodzonych u dzieci Metody nadzoru podczas korekty wad wrodzonych u dzieci
Przed Indukcja Po indukcji przed rozpoczeciem operacji
Stetoskop przed sercowy Stetoskop przelykowy
Monitor EKG Pomiar RR metoda bezposrednia
Mankiet do mierzenia cisnienia Pomiar OCZ
Pulsoksymetr Kapnometr
Pomiar temp. przelyk, odbyt
Cewnik w pecherzu moczowym
Monitor czynnosci mózgu
Po korekcji wady, przed zamknieciem klatki piersiowej Po korekcji wady, przed zamknieciem klatki piersiowej
Elektrody do stymulacji serca Elektrody do stymulacji serca
Cewnik w prawym przedsionku Cewnik w prawym przedsionku
Cewnik w lewym przedsionku Cewnik w lewym przedsionku
Cewnik w tetnicy plucnej Cewnik w tetnicy plucnej
105- U malych dzieci z niektórymi wadami serca
obecnosc drenów z krazenia pozaustojowego
utrudnia przeprowadzenie operacji. W tych
przypadkach zabieg przeprowadza sie w glebokiej
hipotermii, schladzajac dziecko najpierw za
pomoca metod zewnetrznych nastepnie krazenia
pozaustrojowego do temperatury 16-20 0C usuwa sie
kaniule i przeprowadza operacje. Serce za rzymane
moze pozostawac przez 60 minut.
106ASD
- Ubytek przegrody miedzyprzedsionkowej Ostium
secundum ASD II - Zamkniecie bezposrednie lub za pomoca laty
- Czas zabiegu 10-20min
- Po operacyjnie moga wystapic zaburzenia rytmu
glównie nadkomorowe, zespól malego rzutu
107ASD
108Ubytki wsierdzia (kanal przedsionkowo-komorowy) Ubytki wsierdzia (kanal przedsionkowo-komorowy)
Czesciowy Calkowity
Przeciek z lewa na prawo przeciazenie PK, wzrost przeplywu przez pluca, niedomykalnosc zastawki mitralnej Wszystkie cztery jamy polaczone ze soba, kierunek przecieku zalezny od relacji cisnien w naczyniach plucnych do systemowych
Ostium primum zamkniecie za pomoca laty, korekcja zastawki mitralnej Zamkniecie otworu w przegrodzie miedzykomorowej za pomoca laty, rekonstrukcja zastawki i zamkniecie laty, dlugie krazenie pozaustrojowe nawet 3h
Znieczulenie - indukcje mozna przeprowadzic metoda wziewna , potem zalecane jest znieczulenie zlozone Znieczulenie - indukcje mozna przeprowadzic metoda wziewna , potem zalecane jest znieczulenie zlozone
Powiklania pooperacyjne zespól malego rzutu, nadkomorowe zaburzenia rytmu Powiklania pooperacyjne zespól malego rzutu, nadkomorowe zaburzenia rytmu
109Ubytek przegrody miedzykomorowej VSD
Zespól Eisenmengera
110Ubytek w przegrodzie miedzykomorowej
- Zabieg z uzyciem ECMO
- Powikalnia pooperacyjne
- Uszkodzenie ukladu bodzcoprzewodzacego
- Resztkowy przeciek lewo prawy
- Przejsciowe zaburzenia czynnosci komór
111Tetralogia Fallota
- Ubytek w przegrodzie miedzykomorowej
- Aorta jezdziec odchodzaca z nad VSD
- Zwezenie prawej drogi wyplywu (lejkowe,
zastawkowa lub oba) - Przerost prawej komory
112Tetralogia Fallota
- Przebieg operacji
- Czesto wlasciwa operacje poprzedzaja zabiegi
paliatywne. Zabieg przebiega z uzyciem ECMO w
umiarkowanej hipotermii.
- Znieczulenie
- Obowiazuja zasady jak przy znieczuleniu dzieci ze
zmniejszonym przeplywem krwi przez lozysko plucne
i z przeciekiem prawo lewym
113Tetralogia Fallota
- Powiklania pooperacyjne
- We wczesnej fazie po zabiegu obserwuje sie czesto
zaburzenia krazeniowo-oddechowe - Poczatkowo czesto konieczne jest podawanie leków
inotropowo dodatnich - Moze wystapic zespól malego rzutu, zaburzenia
przewodzenia - Czesto koniecznosc stosowania przedluzonej
wentylacji mechanicznej do drugiej doby
114Przelozenie duzych pni tetniczych TGA
- Aorta odchodzi z przedniej anatomicznie prawej
komory - T. plucna odchodzi z tylnej anatomicznie lewej
komory - Odpowiednio wiec aorta lezy z przodu i na prawo w
stosunku do lezacej z tylu i na lewo t. plucnej - Najczestszym polaczeniem miedzy lewym a prawym
sercem jest otwór miedzyprzedsionkowy
115Przelozenie duzych naczyn
- Przebieg operacji
- Operacja Mustarda
- Operacja Senninga
- Operacja Rastellego
- Przelozenie duzych naczyn (switch)
- Znieczulenie tak jak przy dzieciach z siniczymi
wadami serca
116Zarosniecie zastawki trójdzielnej
- Brak polaczenia miedzy prawym przedsionkiem a
prawa komora - Krew zylna przeplywa z prawego przedsionka do
lewego przez otwór w przegrodzie
miedzyprzedsionkowej - Operacja Fontanna
117Inne wady wrodzone serca
- Zarosniecie zastawki tetnicy plucnej z
nieuszkodzona przegroda miedzykomorowa - Calkowicie nieprawidlowy splyw zyl plucnych
- Anomalia Ebsteina
- Serce jednokomorowe
- Stenoza aortalna
118Znieczulenie do zabiegów korekcyjnych bez uzycia
krazenia pozaustrojowego
- Przetrwaly przewód tetniczy Botalla
- Operacja wykonywana z torakotomii lewostronnej
119Przetrwaly przewód tetniczy PDA
- Praktyczne uwagi dotyczace znieczulenia
- Indukcja dozylna lub wziewna
- Najczesciej wystarczy dostep obwodowy
- Monitorowanie dwa pulsoksymetry powyzej i ponizej
przewodu Botalla - Po otwarciu K.P. wentylacja 100 tlenem
- Podczas preparowania przewodu moze dojsc do
uszkodzenia nerwu blednego i krtaniowego
wstecznego - Podczas manipulacji przy przewodzie wymagane
nieruchome pole operacyjne, wentylowac dziecko
recznie - Podczas zwolnienia zacisku mozliwe silne
krwawienie - Po zabiegu wybudzenie, ekstubacja
120Zwezenie ciesni aorty koarkatacja
- Koarkatacja to zwezenie aorty zsteujacej
ponizej tetnicy podobojczykowej - Wyrózniamy kooarktacje okoloprzewodowa,
hipoplazje ciesni aorty i przerwanie luku aorty - W wyniku koarkatacji dochodzi do wzrostu
afterloadu, przerostu lewej komory i
niewydolnosci krazenia
121Koarktacja aorty
- Przebieg operacji
- U wiekszosci dzieci z koarktacja okoloprzewodowa
mozna wykonac resekcje i zespolenie koniec do
konca - U starszych dzieci, doroslych po resekcji
konieczna jest lata naczyniowa, badz proteza
naczyniowa - U noworodków i malych dzieci wykonuje sie
plastyke z przeszczepem odcinka tetnicy
podobojczykowej
- Znieczulenie
- Indukcja dozylna lub wziewna, dwa duze dostepy
obwodowe - Monitorowanie mankiet do mierzenia cisnienia na
prawym ramieniu - Torakotomia lewostronna, zabezpieczyc krew,
krwawienie z poszerzonych t. miedzyzebrowych - Niedopuszczac do spadków cisnienia tetniczego,
zaburzenia ukrwienia rdzenia kregowego - Zwolnienie zacisku aorty po odpowiednim
wypelnieniu lozyska, uwaga na krwawienie - Po zabiegu nadcisnienie z odbicia
122Pierscien naczyniowy
- To wada rozwojowa luku aorty, w której otacza ona
ucisnieta tchawice i/lub przelyk - Objawy kliniczne zaleza od stopnia ucisku
123Pierscien naczyniowy
- Przebieg operacji
- Torakotomia wykonywana jest w III lub IV
przestrzeni miedzyzebrowej - Podstawowym ryzykiem operacji jest uposledzenie
droznosci dróg oddechowych, masywne krwawienie
- Znieczulenie
- Zalecane wprowadzenie wziewne, leki zwiotczajace
podaje sie w momencie, gdy mozliwa jest
wentylacja na maske - Rurka dotchawicza nie powinna byc wsunieta poza
miejsce zwezenia - Manipulacje chirurgiczne moga doprowadzic do
przesuniecia tchawicy i uposledzenia wentylacji - Zabezpieczenie preparatów krwiopochodnych
- Ekstubacje przeprowadza sie, gdy dziecko jest w
stanie prawidlowo samodzielnie oddychac, nalezy
sie liczyc z wystapieniem ostrej niedroznosci
dróg oddechowych