Slayt 1

1
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI F. Gümrah, Y. Yaman, M.
Tokyay Mühendislik Fakültesi Orta Dogu Teknik
Üniversitesi Ankara
2
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• Sunum Içerigi
• Is sagligi ve is güvenliginin (ISIG)
• Tanimi, amaci, Ilkeleri ve araçlari
• Politikalarinin gerçeklestirilmesi
• Mevzuat
• Teskilatlanma
• Yönetimi
• Genel prensipler
• Çalismanin içerigi
• Uygulama plani
• Sonuç ve Öneriler

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
3
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
TANIM is sagligi ve is güvenligi, isin
yapilmasindan dolayi olusabilecek olan
tehlikelerin ortadan kaldirilmasini ya da
zararlarin azaltilmasi için uygun yöntemlerin
arastirilarak, bu çerçevede olusturulan kurallar
bütünüdür (Balkir, 1997). ? Is sagligi, saglikli
bir yasam çevresi için gerekli saglik kurallarini
içerirken, ? is güvenligi daha çok, bireyin
yasamina ve vücut bütünlügüne yönelik
tehlikelerin ortadan kaldirilmasini
hedeflemektedir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
4
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
AMAÇ Bu nedenle, is sagligi ve is güvenligi
alanindaki faaliyetler (Piyal, 2000)
?Çalisanin sagliginin, güvenliginin ve çalisma
kapasitesinin korunmasi ?Isin ve çalisma
ortaminin saglikli ve güvenli çalismaya uygun
hale getirilmesi
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
5
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
ILKELER ILOnun (International Labor
Organization) is sagligi ve is güvenligi alaninda
kabul ettigi sözlesmesinde ve tavsiyelerinde
bulunan bes temel ilke (Piyal, 2000) 1.
önleme 2. koruma 3. uyarlama 4.
gelistirme 5. hafifletme
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
6
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
ARAÇLAR Bunlari saglamaya yönelik kullanacagi
araçlari ise (Alper, 1992) ? Düzenleme ?
Standartlastirma ? Denetim ? Teknik Arastirma ?
Tibbi Arastirma ? Psikolojik Arastirma ?
Istatistiki Arastirma ? Egitim ? ikna ? Sigorta
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
7
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
POLITIKALARIN GERÇEKLESTIRILMESI Ülkemizde is
sagligi ve is güvenligine iliskin politikalarin
gerçeklestirilebilmesi için 1. mevzuat düzenegi
ve 2. teskilatlanmalar bulunmaktadir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
8
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• Teskilatlanma Bakimindan
• Is sagligi ve is güvenligi ile ilgili
  teskilatlanma Bakanliklar ve bagli kuruluslar
  düzeyinde olusturulmustur (Alper, 1992)
• ?Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakanligi
• i.Isçi Sagligi Daire Baskanligi
• ii.Is Sagligi ve Is Güvenligi Merkezi
• iii.Is Teftis Kurulu
• ? Mili Savunma Bakanligi
• ? Belediyeler
• ? Sosyal Sigortalar Kurumu
• ? Üniversiteler
• ? Milli Prodüktivite Merkezi
• ? Sinai Egitim Gelistirme Merkezi
• ? Türk Standartlari Enstitüsü
• ? Çalisma Hayatinin Taraflari
• ? Isyeri Isçi Sagligi ve Is Güvenligi Kurullari

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
9
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
Mevzuat Bakimindan Isçi sagligi ve is
güvenligine iliskin ülkemizde olusturulan
mevzuat düzenlemelerinin kaynaklari ?
Anayasa, ? Ulusal kanunlar ve ? Uluslararasi
sözlesmelere dayanmaktadir. Ülkemizin
onaylayip iç hukukumuza aktarmis oldugu 77, 115,
119, 127 ve 138 sayili ILO sözlesmeleri, bu alana
yönelik mevzuatimizin bir bölümünü
olusturmaktadir, (Gençler, 2003).
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
10
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
11
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI (ISIG) YÖNETIMI GENEL
PRENSIPLER Bu amaca yönelik bir çalismanin
yürütümü sirasinda temel olarak ? Çalisma ve
Sosyal Güvenlik Bakanligi tarafindan
yayinlanan ve halen yürürlükte olan kanun, tüzük
ve yönetmelikler, ? OHSAS
18001(Occupational Health and Safety Assessment
Series) Is Sagligi ve Is Güvenligi Yönetim
Standardi, ? BS 8800 OHS Rehber Standardi,
? Avrupa Birligi Direktifleri, ? International
Labour Office (ILO)dokümanlari ve ? NIOSH
(National Institute for Occupational Safety and
Health) dokümanlarinin kaynak olarak alinmasi
fayda saglayacaktir ( Topçuoglu, H. Özdemir,
S., 2003).
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
12
ISIG YÖNETIMINE GENEL BAKIS
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• TEHLIKE Zarara neden olabilen (kimyasallar,
  elektrik vb) herhangi birseydir.
• RISK Mevcut tehlike nedeni Ile herhangi birinin
  zarara ugrama olasiligidir (çok veya az
  olabilir).

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
13
ISIG YÖNETIMINE GENEL BAKIS
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• Asagidaki açiklama tipik bir risk örnegidir.
• "hayatim boyunca edindigim tecrübeler arasinda,
  kazalar hakkinda konusmaya deger herhangi bir
  durumla karsilasmadim. Tüm hayatim boyunca
  denizde sadece bir kez sorunlu gemi gördüm.
  Bununla birlikte ne bir gemi kazasi gördüm ne de
  gemi kazasi sonucu meydana gelen felaket durumunu
  yasamadim... 
• Kaptan Edward J. Smithin, 1907 yilinda New York
  gazetesine verdigi röportajidir.
• 15 Nisan 1913, RMS Titanik transatlantigi 1500
  kisiden fazla can kaybina yol açarak batti ve
  geminin Kaptani Edward J.Smith idi.

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
14
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
Izlenen yol
Sonra
Önce
Tehlike görmüyoruz!
Tehlike olmadigindan eminiz!
Durum analizi
ISIG Yönetiminin güçlendirilmesi
ISIG duyarliliginin arttirilmasi
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
15
Kaza nedenleri
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
16
IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• Kaza
• Meslek hastaligi
• Ise bagli hastalik

• Kazaya ramak kala
• Güvenli olmayan davranis
• Güvenli olmayan durum

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
17
ISIG YÖNETIM SISTEMI NEDEN GEREKLI?
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• Maliyetlerin yüksek olmasi (dolayli maliyetlerin
  direkt maliyetlerden 8-36 kat fazla olmasi
  gibi...)
• Mevzuata, yasalara uygunlugu saglama ihtiyaci
• Toplumsal baski
• Felaketlerin herkese yansimasi
• Bilinçlenmenin giderek yükselmesi.

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
18
OHSAS 18001 Is Sagligi ve Güvenligi Yönetim
Standardi
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• Uygunlugunu baska organizasyonlara göstermek,
• ISIG yönetim sistemini bir dis kurulusa
  belgeletmek,
• OHSAS 18001e uyumunu kendi kendine ifade etmek,
  isteyen organizasyonlar için uygundur.
• Çalisanlar ve digerleri üzerindeki ISIG
  risklerini ortadan kaldirmak yada azaltmak,
• ISIG kurmak, isletmek ve sürekli iyilestirmek,
• ISIG politikasina uygun davranilmasini saglamak,

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
19
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
ISIG ÇALISMASININ IÇERIGI ? Bu tür bir
çalismayi yürütebilmek için Is Sagligi ve
Güvenligi Yönetim Sistemi Çalisma Grubu
olusturulmalidir. ? Bu çalisma grubunun
çalismanin yürütülmesi asamasinda konusunda
uzman olan bir ekibin koordinasyonu ile çalismasi
basariya ulasmada dogru bir yol olacaktir. A.
Mevcut durumun degerlendirilmesi Bu baslik
altinda, Fakülteye bagli birimlerde - mevcut
uygulamalarin ve - yapilan islerin is sagligi
ve güvenligi açisindan OHSAS 18001 kriterlerine
ve ulusal mevzuata uygunlugunun degerlendirilmesi
lazimdir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
20
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
? Bu çalismada tehlike kaynaklari tanimlanmasiyla
olasi riskler degerlendirilmelidir. ? Program
yapisi ve uygulamalar bu degerlendirme sonucuna
göre planlanmalidir 1. Görüsmeler 2. Kayit
ve doküman inceleme 3. Ulusal mevzuata uygunluk
degerlendirme 4. Tehlike tanimlama ve risk
degerlendirme (organizasyon, çalisanlar, ortam
kosullari, kullanilan makine-ekipman vb. yönünden
ilgili birimlerde yerinde çalisma
yapilmalidir.) 5. Acil durum organizasyonu ve
yaklasimi degerlendirme 6. Saglik
uygulamalarinin degerlendirilmesi ? Bu çalisma
örnek olmasi açisindan konunun uzmani bir ekip
tarafindan pilot bir bölümde yapilmalidir ve
Çalisma Grubu ile gerekli bilginin
paylasilmasi bunu takiben Çalisma Grubu
tarafindan diger birimler için tamamlanmasi dogru
olacaktir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
21
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
B. Çalisma grubu ve yöneticilerin is sagligi ve
güvenligi yönetimi ve risk degerlendirme egitimi
? Bu egitim uzman bir ekip tarafindan güncel
mevzuat degisikliklerini de kapsayacak sekilde
gerçeklestirilmelidir. C. Is listeleri
hazirlanmasi, tehlikeli islerin tanimlanmasi ve
risk degerlendirme çalismasi ? Bu çalisma
çalisma grubu ve uzman ekibin isbirligiyle
gerçeklestirilmelidir. ? Bu çalisma ilgili tüm
birimlerde laboratuvar teknisyeni, idari sorumlu
kisiler, arastirma görevlisi ve ögretim üyesi
düzeyinde kisilerle birimlerinde küçük oturumlar
halinde gerçeklestirilmelidir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
22
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
? Her birimin tehlikeli isler listeleri ve risk
degerlendirmeleri olusturulmalidir. ? Bu
çalismanin yine uzman bir ekip tarafindan pilot
bir bölümde yapilmasi ve Çalisma Grubu ile
gerekli bilginin paylasilmasi bunu takiben
Çalisma Grubu tarafindan diger birimler için
tamamlanmasi izlenebilecek bir yoldur. ? Bu
çalismada madde A daki çalisma sonuçlari girdi
olarak kullanilmalidir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
23
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• D. Is sagligi ve güvenligi risklerini azaltmaya
  yönelik hedef ve programlarin olusturulmasi
• ? Bu çalisma uzman bir ekip tarafindan
  gerçeklestirilmelidir.
• ? Bu çalisma ilgili tüm birimlerde sorumlu
  teknisyen, arastirma görevlisi ve ögretim üyesi
  düzeyinde kisilerle birimlerinde küçük oturumlar
  halinde gerçeklestirilmelidir.
• ? Bu çalismanin yine bir uzman ekip tarafindan
  pilot bir bölümde yapilmasini ve Çalisma Grubu
  ile gerekli bilginin paylasilmasini bunu takiben
  Çalisma Grubu tarafindan diger birimler için
  tamamlanmasini iyi bir yol olacaktir
• ? Bu çalismada madde C deki çalisma sonuçlari
  girdi olarak kullanilmalidir.

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
24
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
E. Ünite is sagligi ve güvenligi talimatlari
hazirlama / güncellestirme ? Bu çalisma Is
Sagligi ve Güvenligi Yönetim Sistemi Çalisma
Grubu koordinasyonunda ilgili tüm
birimlerde sorumlu teknisyen, arastirma görevlisi
ve ögretim üyesi düzeyinde kisilerle birimlerinde
küçük oturumlar halinde gerçeklestirilmelidir.
? Bu çalismada madde Cdeki çalisma sonuçlari
girdi olarak kullanilmalidir. Gerektiginde bir
uzman ekipten görüsler alinmalidir. F. ISIG el
kitabi, prosedür hazirlama ? Bu çalisma uzman
bir ekip tarafindan gerçeklestirilmelidir. Mühend
islik Fakültesi Birimlerine ait - ISIG el
kitabi ve - ISIG uygulamalarina yönelik temel
prosedürler hazirlanmalidir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
25
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• G. Egitim, bilinçlendirme ve yeterlilik
• ?Bu kapsamda bir uzman ekip tarafindan
  Mühendislik Fakültesinde ISIG Egitim Ekibi
  olusturulmalidir.
• Fakültenin egitim ekibi üyeleri birimlerde özel
  ISIG tehlike kaynaklari ve riskleri konusunda
  egitim yapabilmek üzere bir egitim programina
  alinmalidir.
• ? Fakültedeki tüm çalisanlarin egitimi,
  hazirlanacak bir program dahilinde, olusturulacak
  ISIG Egitim Ekibi tarafindan
  gerçeklestirilmelidir. Bu sekilde kurumda is
  sagligi ve güvenligi egitimlerinin sürekliligi de
  saglanabilecektir.

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
26
ISIG EGITIM PROGRAMI
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
27
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• H.Risk analizi ekibi olusturma
• Bu çalisma uzman bir ekip tarafindan
  gerçeklestirilmelidir.
• ? Fakültede belirlenecek risk analizi ekibi
  üyeleri bir egitim programina alinmalidir. Bu
  çalismanin amaci Fakülteye bagli birimlerde is
  sagligi ve güvenligi risklerinin sürekli
  izlenmesine yönelik kalici bir sistemi kurmaktir.

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
28
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
ISIG UYGULAMA PLANI Detaylari anlatilan bu
çalisma Fakültede çalisma konularinda deneyimli
bir ekibin varligi göz önünde tutularak
hazirlanmalidir. ?Bu nedenle bir is sagligi ve
güvenligi konusunda uzman bir ekibin bire bir yer
almasi gereken adimlar ve destek olarak yer
almasi gereken adimlar ayri ayri
tanimlanmalidir. ? Çalismada is sagligi hekimi,
is hijyenisti, is güvenligi uzmanlarindan olusan
bir uzman ekipten yararlanilmasi gereklidir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
29
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
? Birimlerden istenilen bilgi ve dokümanlarin
temini, çalisilacak birimlerin isbirligi için tam
destek saglanmasi zorunludur. ? Yapilacak
tespitler öncelik sirasina göre listelenmelidir
ve bu dogrultuda alinmasi gereken teknik ve
bilimsel çözüm önerileri pratik, uygulanabilir ve
mümkünse alternatifli olarak sunulmalidir. ?
Çalismaya iliskin doküman, rapor konusunda
gizlilik kurallarina uyulmalidir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
30
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
SONUÇLAR ve ÖNERILER ? Is Sagligi ve Güvenligi
(ISIG) Yönetim Sistemi is sagligi ve güvenligi
faaliyetlerinin kuruluslarin genel stratejileri
ile uyumlu olarak sistematik bir sekilde ele
alinip sürekli iyilestirme yaklasimi çerçevesinde
çözümlenmesi için bir araçtir. ? Ülkemizde ISIG
faaliyetleri kisisel koruyucularin kullanimini
çagristirmakta ve geleneksel olarak ayrica
yapilmasi gereken is olarak algilanmaktadir. ?
ISIG Yönetim Sistemiyle, bölüm elemanlari,
ögrenciler, yönetenler ve denetleyenlerin rol ve
sorumluluklari açik hale getirilerek tüm
elemanlarin katilimi saglanabilecektir.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
31
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• ISIG bölümlere yeni bir malzeme, makina
  alimindan, tüm laboratuvar aktivitelerinin, satin
  alma prosedürlerinin, isletme prosedürlerinin
  (bakim, revizyon dahil), isletme bütçesinin,
  acil durum planlarinin bir parçasi olmalidir.
• ? Her bölüm ulasilabilir, tarihlendirilmis,
  hangi yolla gerçeklestirilecegi tanimlanmis ISIG
  hedeflerini belirlemelidir.
• ISIG bölümlerde sadece bir kisinin sorumlulugunda
  olmamali, her seviyede yönetici ve çalisanin is
  tanimi ve performans degerlendirme kriterleri
  içinde yer almalidir.
• ? ISIG Yönetim Sistemi belli dönemlerde
  degerlendirilmeli ve hedeflere ulasma durumu,
  basarilamayan noktalar, nedenleri tanimlanmis bir
  sistematik kapsamda irdelenmelidir.

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
32
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir

• Bu sistemle, tüm elemanlar,
• ?ISIG risklerinin belirlendigi ve önlemlerle
  asgari seviyeye indirildigi,
• ? yasalara uyan,
• ? hedeflerin yönetim programlari ile hayata
  geçirildigi,
• ? uygun ISIG egitimlerinin uygun kisilere
  verildigi,
• ? acil durumlara hazir,
• ? performansini izleyen,
• ? izleme sonuçlarini iyilestirme faaliyetlerini
  baslatmak için kullanan,
• ? faaliyetlerini denetleyen,
• ? yaptiklarini gözden geçiren ve
• ? dokümante eden bir kurulusta ISIG
  faaliyetlerine gereken önemi veren bir
  sistemin parçasi olacaklardir.

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
33
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
Devlet mevzuat yapma teskilatlanma ve
denetim Üniversite önlem alma ve egitim Bölüm
elemanlari ve ögrenciler ise alinan önlemlere
fiilen uymakla yükümlüdürler
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
34
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
COHSE - The Center for Occupational Health and
Safety Engineering http//www.sph.umich.edu/hsat/
Hazardous SubstancesAcademic Training
Program  Environmental Health Sciences University
of Michigan, Ann Arbor, MI The Hazardous
Substances Academic Training (HSAT) program was
established in 1993 to provide specialized
training in the management of hazardous
substances for professionals in environmental
health (EH) and industrial hygiene (IH) areas.
The program provides training in this
multidisciplinary field, drawing on specialized
coursework and experience in public health,
environmental science, and engineering. The
HSAT program responds to the well-recognized need
for professionals who are competent in dealing
with hazardous substances in the environment and
workplace. Program graduates are capable of
addressing such topics as hazardous waste site
remediation, environmental management of toxic
substances, soil and groundwater remediation,
pollution control and pollution prevention,
worker protection and worker training, community
concerns and risk communication, and exposure and
risk assessment.
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
35
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
FIRE SAFETY ENGINEERING GROUP 
http//fseg.gre.ac.uk/ School of Computing
Mathematical Sciences the UNIVERSITY of
GREENWICH WELCOME to the Fire Safety Engineering
Group (FSEG) Web site of the University of
Greenwich. FSEG, winner of the Queen's
Anniversary Prize 2002, is the UK's largest
University based fire/evacuation modelling
research team. The group specialises in modelling
all aspects of Fire Safety Engineering,
including, fire, evacuation, suppression and
structures. FSEG expertise and modelling tools
are used all over the world to help solve fire
safety problems.   RESEARCH PROJECTS ASSOCIATED
WITH FIRE Investigating the Swissair Flight 111
In-flight Fire using the SMARTFIRE CFD fire
simulation software. Nov 2003 Utilising
networks of standard office PCs to run SMARTFIRE
in parallel Nov 2003 Development Of
Standards For Fire Field Models Sept 2001
SMARTFIRE Fire Simulation modelling using an
integrated CFD Environment with Knowledge Based
Reasoning. January 2001 A Semi-automated
approach to CAD input into CFD Based Fire
Modelling Tools. January 2001. Automatic
Dynamic Control of CFD based Fire Modelling
Simulations. January 2001. Applying the Local
Equivalence Ratio Concept to Fire Field Models.
January 2001. A comparison of predictions
produced by the SMARTFIRE Gaseous Combustion
Model with Experimental Room Fire data. January
2001. SAFETY FIRST - Assessment of ship fires
January 2001 Field Modelling of Ceiling
Mounted Smoke Vents. Fire Propagation in High
Rise Buildings. Fire-Sprinkler Simulations Using
the Eulerian-Eulerian Approach. Lagrangian -
Eulerian Modelling of Sprinkler Systems
Systematic Comparison of Fire Field Model
Predictions with Experiment. Structural Response
of Steel and Composite Materials During Fire
Fire Field Modelling on Parallel Computers Use
of Two-Fluid Techniques to Model Turbulent
Diffusion Flames. Aircraft Fire Field Models.
Fire Field Modelling in Micro-Gravity
Environments. Modelling of Flashover and
Backdraft using Fire Field Models Fire Detection
and Suppression Simulation (FIREDASS)
MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara
36
                                                                                                                                           
UM K 1. Ulusal Mühendislik Kongresi, 20-21 Mayis
2004, Foça, Izmir
University of CalgaryHealth, Safety, and
Security CommitteeWeb Page http//www.ucalgary.ca
/ucsafety/uhssc/
University of Calgary Environmental Management
Committee http//www.ucalgary.ca/UofC/departments
/UEMC/

MÜHENDISLIK EGITIMINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI
YÖNETIMI, F. Gümrah, Y. Yaman, M. Tokyay, ODTÜ,
Ankara