PROGRAMLAMA DILLERININ EVRIMI

1
PROGRAMLAMA DILLERININ EVRIMI
Yilmaz Kiliçaslan
2
Sunum Plani

• Sinif kavraminin evrimine kisa bir bakis
• Birinci Kusak Diller
• Ikinci Kusak Diller
• Üçüncü Kusak Diller
• Kusak Boslugu
• Nesneye Yönelik Programlama

3
Yazilim Mühendisligini Tarihsel Egilimleri

• Yazilim mühendisliginin tarihine iki egilim
  damgasini vurmustur
• Küçük programlardan büyük programlara geçis
• Yüksek düzeyli programlama dillerinin ortaya
  çikisi

4
Makinelerden Problem Sahasina ...

• Most new industrial-strength software systems are
  larger and more complex than their predecessors
  were even just a few years ago. This growth in
  complexity has prompted a significant amount of
  useful applied research in software engineering,
  particularly with regard to decomposition,
  abstraction, and hierarchy. The development of
  more expressive programming languages has
  complemented these advances. The trend has been a
  move away from languages that tell the computer
  what to do (imperative languages) toward
  languages that describe the key abstractions in
  the problem domain (declarative languages).
  (Booch, G. 1998)

5
Siniflara Giden Soyutlama Süreci - 1

• Wegner (1976), yüksek-düzeyli programlama
  dillerini, ilk kez kullandiklari dil
  özelliklerine dayanarak, bir kusak siniflamasina
  tabi tutmustur
• Birinci-Kusak Diller (1954-1958)
•  
• FORTRAN I Matematiksel ifadeler
• ALGOL 58 Matematiksel ifadeler
• Flowmatic Matematiksel ifadeler
• IPL V Matematiksel ifadeler

6
Siniflara Giden Soyutlama Süreci - 2

• Ikinci-Kusak Diller (19591961)
• FORTRAN II Alt rutinler, bagimsiz derleme
• ALGOL 60 Blok yapilari, veri tipleri
• COBOL Veri tanimlama, dosya islemleri
• Lisp Liste isleme, isaretçiler, garbage
  collection

7
Siniflara Giden Soyutlama Süreci - 3

• Üçüncü-Kusak Diller (1962-1970)
• PL/1 FORTRAN ALGOL COBOL
• ALGOL 68 ALGOL 60in siki takipçisi
• Pascal ALGOL 60in gevsek takipçisi
• Simula Siniflar, veri soyutlama

8
Siniflara Giden Soyutlama Süreci - 4

• Kusak Boslugu (1970-1980)
• Birçok farkli programlama dili türedi ama çok
  azi varligini sürdürebildi. Bu dönemde ortaya
  çikan dillerin sayisi binlerle ifade edilebilecek
  miktardadir. Bugün neredeyse hiçbirimizin
  hatirlamadigi veya bilmedigi birçok dil icat
  edilmistir. Fred, Tranquil, Chaos bunlardan
  birkaçidir. Bu sonuncusunun adi, dönemin kaotik
  niteligiyle çok iyi örtüsmektedir.

9
Programcilikta Kopernik Devrimi

• Her kaos dönemi gibi, 1970 ile 1980 arasi, bir
  kopusun ya da siçramanin habercisidir.
• 1973teki Turing derslerinde, Bachman islem
  merkezli bakis açisindan veri merkezli bakis
  açisina geçisi, Kopernik devrimi ile gerçeklesen
  dünya merkezli evren modelinden günes merkezli
  evren modeline geçise benzetir.

10
Programlama Dillerinin Topolojisi - 1
The Topology of First- and Early
Second-Generation Programming Languages
11
Programlama Dillerinin Topolojisi - 2
The Topology of Late Second- and Early
Third-Generation Programming Languages
12
Programlama Dillerinin Topolojisi - 3
The Topology of Late Third-Generation Programming
Languages
13
Programlama Dillerinin Topolojisi - 4
"The nature of abstractions that may be achieved
through the use of procedures is well suited to
the description of abstract operations, but is
not particularly well suited to the description
of abstract objects. This is a serious drawback,
for in many applications, the complexity of the
data objects to be manipulated contributes
substantially to the overall complexity of the
problem. (Shankar 1984)
The Topology of Small- to Moderate-Sized
Applications Using Object-Based and
Object-Oriented Programming Languages
14
ÖZET

• Programlama dillerinin evriminde itici güç
  makineden uzaklasip probleme yaklasmak yönünde
  olmustur.
• Yüksek düzeyli dillerin evrimi, algoritmik
  soyutlama ile baslamis, veri soyutlamasi ile
  devam etmistir.
• Iki soyutlama süreci, sinif yapisinda
  birlesmistir.

PROGRAMLAMA
ISLEM SOYUTLAMA
V ERI SOYUTLAMA
NESNEYE-DAYALI PROGRAMLAMA
15
Kaynaklar

• Booch, G. 1998. Object-Oriented Analysis and
  Design. Addison-Wesley.
• Shankar, K. 1984. Data Design Types, Structures,
  and Abstractions. Handbook of Software
  Engineering. New York, NY Van Nostrand Reinhold,
  p. 253.
• Wegner, P. 1976. IEEE Transactions on Computers,
  December, 1207-1225.