Cultuur

1
Cultuur

• Civitas Hoofdstuk 6

2
Wat is cultuur?
Mensen die zo van het afrikaanse platteland
komen, weten niet wat ze zien als ze plotseling
in een Nederlands pretpark aankomen Welke
betekenis geven ze aan waar ze zo plotseling mee
geconfronteerd worden?

• Filmpje Walibi-land

3
Wat is cultuur?

• zit in de hoofden van mensen
• want cultuur wordt aangeleerd
• je cultuur draag je met je mee
• is in het filmpje te zien in de betekenis die je
  aan dingen geeft

4
Wat is cultuur?

• We zagen in het filmpje enkele elementen van
  cultuur
• - betekenissen in de hoofden van de mensen
• - gedrag
• Daarachter zitten waarden

5
We hebben nu twee lagen van de cultuur gezien,
maar er zijn er nog twee meer
De laag waarmee je communiceert met de
buitenwereld
De laag van het gedrag
Onder alle lagen liggen waarden
6
De vier lagen van cultuur

• 4 lagen
• 1.Betekenislaag (de buitenlaag) betekenissen
  geven aan de dingen/producten om je heen,
  gevoelswaarde
• 2.Gedragslaag Normen en leefregels gebaseerd op
  waarden van de groep waar je bij hoort
• 3.Laag van de instituties (instellingen) die
  vertrouwde gebruiken en patronen in stand houden
  en controleren met waarden gevulde algemeen
  erkende regelingen
• 4.Laag van de waardensystemen Diepste
  overtuigingen van wat mensen beweegt (bv.
  Religie, Levensbeschouwing of Ideologie)

7
De vier lagen van cultuur

• Wat zijn de instituties?
• Bij elkaar horende gezamenlijke regelingen rond
  een bepaald facet van het sociale leven
• Die regels staan niet altijd op papier, vaak leer
  je ze in de praktijk van het dagelijks leven
• - het huwelijk
• - de school
• - de regels in een peer group
• - het arbeidscontract

8
Voorbeeld
De plattelandsafrikanen komen plotseling een
Nederlands stadhuis in waar een homohuwelijk
wordt gesloten Ga na wat je hier over de vier
lagen kunt zeggen
9
Voorbeeld
De plattelandsafrikanen komen plotseling een
Nederlands stadhuis in waar een homohuwelijk
wordt gesloten Ga na wat je hier over de vier
lagen kunt zeggen
In ons geloof zou dat niet passen, dat is
helemaal anders
Is dit een huwelijk? Bij ons ziet dat er
helemaal anders uit!
Kijk hoe ze zich gedragen! Ze zoenen elkaar!! Ze
lopen hand in hand
Wat raar twee mannen? Dat klopt niet! Wat gaan
die doen? Misschien gaan ze een bedrijf opzetten?
10
Indelen van cultuur

• Dominante cultuur
• En daarin
• Subculturen
• Tussenculturen
• En gedeeltelijk erbuiten
• Tegenculturen

11
Indelen van cultuur

• Dominante cultuur
• Subculturen overlappende grote groepen, voor een
  deel afwijkend
• Tussenculturen van nieuwkomers die vaak overgaan
  in subculturen
• Tegenculturen van groepjes die zich in
  belangrijke waarden afzetten tegen dominante
  cultuur

12
Indelen van cultuur

• Dominante cultuur Overheersend

Subculturen grote groepen voor een deel
afwijkend
Subculturen overlappen iedereen zit in
verschillende subculturen tegelijk
13
Nieuwkomers in een cultuur

• Dominante cultuur
• Buitenlanders van oude cultuur via tussencultuur
  naar subcultuur

Een beter leven Film over Marokkanen 50 minuten
14
Indelen van cultuur

• Dominante cultuur Overheersend
• Tegencultuur zet zich tegen belangrijke waarden
  van de cultuur af

15
Paragraaf 2Typologie

• Eerste indeling Plattelandscultuur en Stedelijke
  cultuur Civitas bladzijde 117
• Je kunt culturen hiermee indelen, maar ook
  subculturen
• Tweede indeling de indeling van Hofstede (alleen
  VWO) Niet in types, maar in kenmerken-dichotomieën
  
• Grote of kleine machtsverschillen
• Wel of niet openstaan voor onbekende
• Individualisme-collectivisme
• Gescheiden rolverdeling man-vrouw of overlappende
  rolverdeling

16
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• We noemen de Nederlandse cultuur
• Pluriform Veelvorming, veelkleurig
• Onze cultuur is zo geworden door de volgende
  processen

17
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• Migratiestromen
• Zuilen/ontzuiling
• Individualisering
• Democratisering en emancipatie

18
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• Migratiestromen
• Voorbeeld uit de Antillen
• Willemstad - Schooltv Beeldbank

19
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• Migratiestromen
• Welke groepen kwamen Nederland binnen?
• Opdracht Neem het volgende schema over en vul
  het in met de gegevens van bladzijden 118 tm 121
• Je hebt zeker zon 12 rijen nodig

20
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur
Wanneer Welke groepen Waarom kwamen ze? Wat veranderden ze in de cultuur?
1550 1000 Spaanse en Portugese Joden Op de vlucht voor katholieke koning Niet vermeld








21
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• Migratiestromen
• Zuilen/ontzuiling
• Individualisering
• Democratisering en emancipatie

22
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• Zuilen/ontzuiling
• De ontzuiling begon rond 1960 met de opkomst van
  tv
• Eerder maakten mensen zich los van hun kerk,
  gingen minder naar diensten
• Verzuilde organisaties (MM) zoals scholen,
  ziekenhuizen, zorginstellingen verliezen hun
  kleur

23
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• Migratiestromen
• Zuilen/ontzuiling
• Individualisering
• Democratisering en emancipatie

24
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• Individualisering mensen maken eigen keuzes
• Dat leidt tot culturele differentiatie (ontstaan
  van vele persoonlijke verschillen)
• Bv moslimjongeren gaan minder naar de moskee,
  maken hun eigen geloof
• Bv mensen maken eigen supermarktideologie

25
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• Migratiestromen
• Zuilen/ontzuiling
• Individualisering
• Democratisering en emancipatie

26
Paragraaf 3Ontstaan van de Nederlandse cultuur

• Democratisering en emancipatie
• Democratisering mensen krijgen meer te zeggen
• Emancipatie achtergestelde groepen krijgen
  gelijke rechten
• Civitas noemt katholieken, vrouwen, homos

27
Paragraaf 4Kenmerken van de Nederlandse cultuur

• Let op de definitie van discriminatie
• In deze paragraaf lopen we de vier lagen van de
  cultuur na om te bekijken hoe die er in Nederland
  uitzien
• Opdracht Ga na of er subculturen zijn die andere
  kenmerken van de vier lagen benadrukken

28
Paragraaf 5De Nederlandse pluriforme samenleving

• Nieuwe termen Deze geven aan in hoeverre
  nieuwkomers in de dominante cultuur opgaan
• Accommoderen tussencultuur die zich aanpast,
  maar toch eigen typische karakter vasthoudt
• Integreren tussencultuur is een van de vele
  subculturen geworden
• Assimileren subcultuur is volledig opgelost in
  de dominante cultuur en niet meer te
  onderscheiden
• Opdracht noem van elk een voorbeeld