Bilgisayara Giris

1
Bilgisayara Giris
DERS 4
2
YAZILIM

• Hem bilgisayar sistemini olusturan donanim
  birimlerinin yönetimini hem de kullanicilarin
  islerini yapmak için gerekli olan programlardir.
  Yazilim olmaksizin bir bilgisayar sistemi, bir
  takim elektronik kartlar, kablolar ve mekanik
  bazi parçalardan ibaret bir cihazdir. Bir
  bilgisayar sistemi, üzerine isletim sistemi
  (Operating Systems) ve onun üzerine de diger
  yazilimlarin yüklenmesi ve çalistirilmasindan
  sonra gerekli islevleri yerine getirebilmektedir.
  
• Dört grupta toplayabiliriz
• BIOS
• Isletim Sistemi
• Program Gelistirme Araçlari
• Uygulama Programlari

3
BIOS (Temel Giris Çikis Sistemi)

• Anakart üzerinde bulunan aygitlarla ilgili
  bilgileri içeren bir hafiza ünitesidir. Bu hafiza
  ünitesini ikiye ayirabiliriz.
• 1. ROM BIOS Üretilen anakart ve üzerindeki tüm
  elamanlarin bilgilerini içeren sabit-degismez
  hafiza birimidir. Elektrik kesildiginde bile
  bilgilerini korur ve pil ile beslenme ihtiyaci
  duymaz.
• 2. CMOS BIOS ROM BIOStaki bilgilere ek olarak
  daha sonra bilgisayara eklenen birimlere ait
  konfigürasyon bilgilerini-parametrelerini içeren
  ve pil ile beslenen, bilgileri istendigi zaman
  degistirilebilen bir bellek unitesidir.
• Bilgisayarin ilk açilmasini saglayan ROM
  hafizadaki programdir.. Ilk açilimda sistem ile
  ilgili bilgiler RAM (dinamik bilgileri hafiza)e
  yükler ve kontrolü RAM daki bu programa birakir.
  Ancak ilk defa takilan HDi CMOS BIOS programina
  girip tanitmak gerekir. Aksi takdirde diski
  taniyamadigindan isletim sistemini
  yükleyemeyecektir.
• BIOS üzerinde CMOS setup, Chipset, Power
  Management, PNP/PCI konfigürasyonu v.s. bilgileri
  bulunur.

4
Program Gelistirme Araçlari

• Programlama Dilleri  Bir isi bilgisayara
  yaptirmak ancak belirli kodlarin belirli bir sira
  dogrultusunda kullanilmasi ile olanaklidir.
  Kullanilan bu koda programlama dili denilir.
  Yazilan kaynak kod program derleyici veya
  yorumlayici tarafindan bilgisayar diline
  çevrilir. Programlama dillerinden bazilari C,
  Pascal, Delphi, Java, Visual Basic, Visual C

5
Uygulama Programlari

• Kullanicilarin islerine çözüm saglayan örnegin
  çek, senet, stok kontrol, bordro, kütüphane
  kayitlarini tutan programlar, bankalardaki
  müsterilerin para hesaplarini tutan programlar
  vs. gibi yazilimlardir.
• Ayrica CD/DVD yazici programlari, Internetten
  dosya indiren programlar, Bilgisayar
  performansini artiran programlar gibi paket
  programlar da uygulama programlari kategorisinde
  yer alir.

6
Isletim Sistemi

• Kullanici ile bilgisayar arasinda iletisimi
  saglayan programlardir. Açilisindan kapanisina
  kadar    Bilgisayar sisteminin tüm hareketlerini
  denetler. Sistemde bulunan MIB, ana bellek,
  Harddisk vb. kaynaklari yönetir. DOS (Disk
  Operating System), Windows (3.1, 95, 98,CE,ME),
  WindowsNT, Windows XP,      MAC OS, UNIX, LINUX
  gibi

7
Genel amaçli bir isletim sisteminin üstlenmesi
gereken isler söyle siralanabilir       Çevre
birimleri ile programlar arasindaki iletisimi
saglamak. Bir kelime islem yazilimi yaziciya ya
da CD-ROM sürücüye ulasarak kullanilmasinda
oldugu gibi...       Sistemin bellegini
yönetmek, disk tamponu (disk cache) gibi ek
olanaklar saglayarak bellegin etkili bir sekilde
kullanilmasini saglamak. Örnegin, sanal bellek
olusturarak ana bellekten daha büyük bir alanin
kullanilmasi.       Saklama aygitlarindaki
dosyalara belli bir düzen erisilmesi için bir
dosya yönetim sistemi olusturmak.      
Özellikle çok kullanicili sistemlerde kaynaklara
güvenli erisim saglamak.       Programlar arasi
veri iletisimi saglamak. Kullanicinin çesitli
komutlar vermesi ve programlar çalistirmasini
saglamak
8
ÇESITLI ISLETIM SISTEMLERI

• MS-DOS
• Microsoft Disk Operating System
  (Microsoft Disk Isletim Sistemi) kelimelerinin
  kisaltilmis halidir. MS-DOS bir disk isletim
  sistemi olarak bilinir, çünkü yaptigi islerin
  büyük bölümü disk islemleri, bellek islemleri
  gibi programlarin çalisabilmesi için gerekli
  düzenlemeleri yapan bir isletim sistemidir.
  Grafiksel bir kullanici arabirimi (pencereler)
  yoktur, her sey komutlarla ve bir sürü parametre
  ile yapilir. DOS, tüm x86 tabanli PC lerde
  çalisir. Çok görevli bir isletim sistemi
  degildir.

9
DOS TABANLI WINDOWS ISLETIM SISTEMLERI

• OS/2
• WINDOWS 3.1
• WINDOWS 95
• WINDOWS 98
• WINDOWS ME (Millennium Edition)
• Microsoft Windows CE

10
OS/2

• Ilk olarak IBM ve Microsoft un ortaklasa
  çalistigi bir proje olarak gelistirilmistir.
  Microsoft un bu projeden ayrilmasindan sonra IBM
  projeyi sürdürme karari alirken ikinci kusak
  yepyeni bir isletim sistemi yazmayi
  amaçlamaktaydi. Temel amaçlari, kullaniciya bir
  grafik arayüz (görsel görünüm) sunmak, gerçek
  anlamda çok görevli ve baglanabilirligi yüksek
  bir sistem yaratmak olan OS/2, minimum sistem
  gereksinimleri 386 tabanli bir isletim sistemi, 4
  MB ram, 20 MB civari sabit disk alani ve VGA
  ekran kartindan olusuyordu.

11
WINDOWS 3.1

• 1992 yilinda PC tarihinde kilometre tasi
  sayilabilecek önemli olaylardan biridir. 16 bit
  yapida olan Windows 3.1, PC kullaniminin
  artmasinda önemli rol oynarken, DOS la beraber
  kullanilmasindan dolayi tam bir isletim sistemi
  olarak düsünülmemektedir. Grafik kullanicili
  arabirim destegi sunmasi, multimedya destegi
  vermesi, çok görevli çalismasi, nesneye dayali
  teknoloji kullanmasi avantajlari olarak
  sayilabilirken kisitlamalari arasinda ise 32 bit
  olmamasi, gerçek çok-görevliligi saglamamasi ve
  tam anlamiyla bir isletim sistemi olmamasi
  sayilabilir.

12
WINDOWS 95

• Windows 95, birçok yeniligi bulunmakta ve bu
  kullaniciyi rahatlatmaktadir. Windows 3.1 e göre
  biraz daha farkli masa üstü kullanilarak hem
  karmasiklik azalmis hem de programlar arasi geçis
  oldukça hizlanmistir. Windows 95 görev çubugunda
  birden fazla program ayni anda çalismakta ve
  geçisler daha kolay olmaktadir.
• Windows 95 tak çalistir, özelligi ile donanim
  birimlerini otomatik tanir. Windows 95 de Dos
  tan gelen 8 karakterlik dosya ismi siniri ortadan
  kalkmistir. Ayrica Windows 95 de bir yapay zeka
  ürünü olan mouse un sag tusu devreye sokularak,
  yapacagimiz en önemli islemlere daha kisa ve
  kolay bir sekilde erismemizi saglar. Kopyalama
  islemleri için kes, kopyala, yapistir ve sürükle
  birak özellikleri kullanilabilmektedir, bu sayede
  komut ve yol belirtme özelligi kalkmistir. Ayrica
  birden fazla bilgisayara, ag olusturabilmektedir.
  2000 yili sorunu çözülmemis oldugundan daha sonra
  yamasi çikmistir.
• WINDOWS 95 de dosya özellikleri
• 1. Dosya ismi 256 karakter uzunlugunda olabilir.
• 2. Dosya isminde birden fazla bosluk ve nokta
  kullanilabilir.
• 3. Küçük büyük harf fark etmez.
• 4. Özel anlam tasiyan karakterler
  kullanilmaz.(,?,,,ltgt)

13
WINDOWS 98

• Windows 98, Windows 95 özelliklerine ek olarak,
  internet ve multimedya destekli dos tabanli bir
  isletim sistemidir. Windows 95 gibi, Windows 98
  in en önemli özelligi nesneye yönelik (görsel)
  olmasidir. Yani DOS ortamina girilmeden direk
  olarak grafiksel kullanici arayüz ortamina
  girilir.
• Bilgisayarin açilmasi ile, ekrana gelen görüntü
  Windows 98 in arayüzüdür. Bütün islemlerin
  buradan yürütülecegi bu ekranin tümüne Masaüstü
  denir. Masaüstündeki resimlere ise Simge (icon)
  denilmektedir. Simge kavrami yerine nesne, sembol
  veya öge kavrami da kullanilmaktadir. Windows 98,
  windows 95 den sonra çiktigi için daha fazla
  donanimi desteklemektedir. Windows 98 de de 2000
  yili sorunu vardir, onun için daha sonra Windows
  98 SE (Second Edition) çikmistir.

14
WINDOWS ME (Millennium Edition)

• Windows 98 den sonra çikmistir.
• Güçlü yönleri
• Video, müzik ve fotograf Dijital fotograflari,
  müzigi ve videoyu kolayca yönetebilir,
  paylasabilir ve düzenleyebilirsiniz.
• Gelismis kullanici deneyimi Windows Me
  içerdigi yeni sistem koruma özellikleri ve
  gelismis yardim islevleri sayesinde ev kullanimi
  için simdiye dek üretilmis en sorunsuz isletim
  sistemidir.
• Gelismis ev ag sistemi Evde ag sistemi kurmak
  iyi bir yöntem olabilir, böylece evinizdeki tüm
  bilgisayarlar yazicilari, Internet baglantilarini
  ve diger aygitlari paylasabilir.
• Zengin Internet deneyimi Windows Me genis bant
  baglantisi destegi, Internet haberlesme araçlari
  ve çevrimiçi oyunlar içeriyor

15
Microsoft Windows CE

• Palm dedigimiz küçük el bilgisayarlari için
  hazirlanmis bir isletim sistemidir.

16
UNIX

• UNIX 70' li yillarin ortalarinda büyük
  bilgisayarlar üzerinde çok kullanicili bir
  isletim sistemi olarak gelistirilmistir. Zaman
  içerisinde yayilmis ve birçok türevi ortaya
  çikmistir. UNIX ismi UNIX Research Laboratories
  INC sirketinin tescilli markasi oldugundan dolayi
  birçok sirket, ayni temele dayanan isletim
  sistemleri için degisik isimler kullana
  gelmislerdir.
• Örnek olarak
• Hewlett-Packard HP-UX
• IBM AIX
• Sun Microsystems SunOS gibi.
• Bugün kisisel bilgisayarlardan süper
  bilgisayarlara kadar birçok bilgisayar için
  yazilmis bulunan UNIX türevleri mevcuttur. Ne var
  ki, bu türevlerin çogu gelisimi belirli bir
  noktada durmus ve yükse fiyatla satilan ticari
  yazilimlardir.

17
LINUX

• Linux , serbestçe dagitilabilen, çok görevli,
  çok kullanicili UNIX isletim sistemi, türevidir.
  Linux, Internet üzerinde ilgili ve merakli birçok
  kisi tarafindan ortak olarak gelistirilmekte olan
  ve basta IBM-PC uyumlu kisisel bilgisayarlar
  olmak üzere birçok platformda çalisabilen ve
  herhangi bir maliyeti olmayan bir isletim
  sistemidir.
• Linux, temel olarak Finlandiya
  Üniversitesin de ögrenci olan Linus Torvalds 'in
  ve internet üzerinde, merakli bir çok
  yazilimcinin katkilari ile gelistirilmistir.
  Linux, gelisimi açik bir sekilde yapilmaktadir.
  Bunun anlami, isletim sisteminin her asamasi açik
  olarak Internet üzerinde yayinlanmakta, dünyanin
  dört bir yaninda kullanicilar tarafindan test
  edilmekte, hatalari ve eksiklikleri tespit
  edilerek düzeltilmekte ve gelistirilmektedir.
  Zaman zaman bu deneme asamalari belirli bir
  noktada durdurulur ve güvenilir bir isletim
  sistemi sunulup, gelistirme için ayri bir seriye
  devam edilir. Gelistirmede yer alan bu açiklik
  Linux' un en büyük avantajlarindan biridir.
  Gelisimi evrimseldir, hatalar aninda kullanicilar
  tarafindan tespit edilip rapor edilmekte ve
  birçok kisinin katkisiyla düzeltilmektedir. Bazi
  isletim sistemi sürümleri, saatler içerisinde
  güncellenebilmektedir.

18
WINDOWS NT

• Microsoft NT (New Technology) Isletim Sistemi,
  Windows NT 3.1 adiyla sunulan 1993' teki
  sürümünden bu yana, ag isletim sistemleri için,
  standart belirleyici olmustur. Ilk sürümünün
  kullanissizligina karsin, bu isletim sisteminin
  özellikleri ve islevselligi daha sonra sürekli
  olarak gelismistir. Büyük reklam kampanyalari,
  Microsoft'un gündemdeki isletim sistemi Windows
  95 ile ilgilenirken, Windows NT' ye bir takim
  yeni özellikler ve islevler, gürültülü olmasa
  bile düzenli olarak eklenmistir. Ag yazilim
  uzmanlari bu ilerlemeyi ve her yeni ilerlemeyle
  birlikte gelen kazanimlari da fark etmisler,
  ancak hiçbir zaman Windows NT' yi ag isletim
  sistemleri içinde bir lider olarak ilan etmeye
  hazir olmamislardir. Windows NT sürüm 4' ün
  gelismesiyle bu durum degismistir.
• Windows NT' nin 4. Sürümü, Windows 95' den gelen
  kullanimi kolay grafik arabirimleri kendisiyle
  bütünlestirmesi, hem de farkli cografi
  konumlardaki kullanicilarla kurulacak baglanti
  sorunlarina getirdigi çözümler açisindan, ag
  isletim sistemleri içinde oldukça büyük bir
  gelisimi temsil etmektedir. Tüm kullanicilarin
  baglantilarini yaptiktan sonra da, bilginin
  paylasimi için insanlarin çalisma biçimlerinde
  kökten degisiklikler yapacak olan, yeni ve güçlü
  birtakim araçlar da saglamaktadir.

19
WINDOWS 2000

• Windows NT Isletim Sisteminden sonra çikmis ve
  daha gelismis, güçlü, güvenilir ve Windows NT
  tabanli bir isletim sistemidir. Güçlü ve saglam
  sistem mimarisi, kendi kendini onarma özelligine
  sahip uygulamalari desteklemesi ve kapsamli
  sistem, uygulama ve sürücü korumasi gibi
  özellikleri sayesinde kullanicilarin her zaman
  çalisir durumda olmasina olanak verir.
• Dizüstü bilgisayar destegi sayesinde, mükemmel
  bir mobil çözüm sunar. Tak ve kullan, güç
  yönetimi özelligi ve çok sayida aygiti
  desteklemesinin yani sira entegre güvenlik ve
  sifreleme islevleri önemli ticari verileriniz
  için koruma saglar.
• Gelismis Windows kullanici arayüzü, essiz
  Internet entegrasyonu ve kurulumu, yönetimi ve
  sistem destegini otomatiklestiren yeni
  teknolojisi ile daha kolay bir kullanim sunar.
  Windows 2000 ikiye ayrilir.
• 1. Windows 2000 Server
• 2. Windows 2000 Advanced Server

20
WINDOWS EXPERIENCE (Windows XP)

• Isimdeki XP kisaltmasi Türkçe karsiligi Deneyim
  olan Experience sözcügünü temsil ediyor. XP nin
  ilk olarak sadece 32 Bit lik Home Edition ve 32
  ile 64 Bit seçenekleri olan Professional
  versiyonlari bulunmaktadir. Henüz piyasaya çikis
  ismi kesin olmayan 32 ve 64 Bit lik sunucu
  versiyonlari ise halen Whistler kod ismi altinda
  çalisiyorlar.
• Kullanicilara yepyeni bir dünyanin kapilarini
  aralayan Windows XP Web baglantilari ile
  Microsoft un NET e giden yolunda en önemli
  adimi olusturuyor. Zaten kullanici tabanli bir
  isletim sistemi olan Windows XP sundugu bir çok
  yeni fonksiyon ve entegre araçlar ile, çogu zaman
  her hangi bir ticari programa gerek kalmadan
  kullanicilarin hemen hemen tüm isteklerini
  karsiliyor.
• 3 grup XP bulunuyor
• Home edition
• Professional
• 64 Bit edition
• Windows XP, Microsoft Windowsun Windows
  2000 ve Windows Millenniumun ötesindeki
  sürümüdür. Bir yandan Windows 2000in
  standartlara uygun güvenlik, yönetilebilirlik ve
  güvenilirlik gibi güçlü özelliklerini, diger
  yandan Windows 98in ve Windows Menin Tak ve
  Kullan, basitlestirilmis kullanici arayüzü ve
  yeni destek hizmetleri gibi benzersiz is
  olanaklarini temel alan Windows XP Professional
  simdiye dek pazara sunulan en iyi Windows
  sürümüdür.

21
ÖDEV

• LINUX çesitlerini ve birbirine olan avantaj ve
  dezavantajlarini yaziniz