Mis Mai

1
Mis Mai a Mis Tachwedd
Dafydd ap Gwilym
2
Hawddamor, glwysgor glasgoed
A oes odl yn y llinell?
Oes!
Cynghanedd lusg
neu
Gynghanedd sain
3
Cynghanedd sain
Mae diwedd rhan 1 a 2 yn odli yn y llinell, felly
cynghanedd sain ydy hi.
Rhan 1
Rhan 2
Hawddamor
glwysgor
glasgoed
ODL!
4
Cynghanedd sain
Mae rhan 2 a 3 yn cyfateb cytseiniaid
Rhan 2
Rhan 3
Rhan 1
Hawddamor
glwysgor
glasgoed
glwysgor
glasgoed
ODL!
Cliciwch i weld pa gytseiniaid syn ateb
5
Cynghanedd sain
u
glwysgor
glasgoed
glwysgor
glasgoed
u
Maer un patrwm ar y ddwy ochr, felly mae hin
gytbwys
Maer ddwy ochr yn gorffen yn ddiacen
Cynghanedd sain gytbwys ddiacen
6
Fis Mai haf, canys mau hoed
A oes odl yn y llinell?
Nac oes!
Cynghanedd draws
neu
Gynghanedd groes
7
Er mwyn darganfod a ywn Groes neu Draws, mae
angen edrych ar y gytsain / cytseiniaid syn dod
ar ôl y toriad
?
?
?
Fis Mai haf, canys mau hoed
s
s
c
n
h
m
M
h
Mae hon yn gynghanedd Draws gan eich bod yn
gorfod mynd ar DRAWS y c ar n ar ôl y toriad.
8
Fis Mai haf, canys mau hoed
s
s
c
n
h
m
M
h
Maer un patrwm ar y ddwy ochr, felly mae hin
gytbwys
Maer ddwy ochr yn gorffen yn acennog
Cynghanedd draws gytbwys acennog
9
Cyfaill cariad ac adar,
A oes odl yn y llinell?
Oes!
Cynghanedd lusg
neu
Gynghanedd sain
10
Cynghanedd lusg
Mewn cynghanedd lusg, maer sillaf olaf ond un yn
odli gyda gair yn nes nôl yn y llinell e.e.
ac adar,
Cyfaill cariad
Gair nes nôl yn y llinell
Y sillaf olaf ond un
11
Ar fryd arddelw frwd urddas
A oes odl yn y llinell?
Nac oes?
Cynghanedd draws
neu
Gynghanedd groes
12
Cynghanedd Groes
Mewn Cynghanedd Groes, mae rhan gyntaf y llinell
yn dilyn yr un patrwm âr ail ran.
Rhan 1
Rhan 2
13
Mewn Cynghanedd Groes, mae patrwm y cytseiniaid
ar acen yr un peth y ddwy ochr (Does dim angen
cyfrir r ar ddechraur llinell hon)
Ar fryd arddelw
fr
d
rdd
frwd urddas
fr
d
rdd
Cliciwch i weld pa gytseiniaid syn ateb
14
Er mwyn darganfod pa fath o gynghanedd Groes, mae
angen i ni edrych ar batrwm yr acenion
Cofiwch fod yr acen yn dod ar y gair olaf ar
gair cyn y toriad bob tro
Ar fryd arddelw
frwd urddas
15
Er mwyn darganfod ble maer acen ar y gair
arddelw, dwedwch y gair arddel heb yr w gan
nad oedd Cymryr cyfnod yn ynganur w fel
sillaf lawn.
Cliciwch i weld lle maer acenion
u
Ar fryd arddelw
u
frwd urddas
16
Maer un patrwm ar y ddwy ochr, felly mae hin
gytbwys
Maer ddwy ochr yn gorffen yn ddiacen
Cynghanedd groes gytbwys ddiacen
u
Ar fryd arddelw
u
frwd urddas