SEMINARIUM 2.

1
SEMINARIUM 2. Wstep do pracy Prowadzacy dr hab.
inz. Wanda Wilczynska-Michalik, prof. UP
Autor Wanda Wilczynska-Michalik Instytut
Geografii Uniwersytet Pedagogiczny w
Krakowie Instytut Geografii Kontakt wmichali_at_up.
krakow.pl tel [phone]
2
Podstawowe elementy wstepu do pracy dyplomowej

• Wstep jest to fragment pracy od którego
  rozpoczynamy tresc (jest to pierwszy numerowany
  rozdzial)
• We wstepie przedstawiamy krótko temat, motywacje
  podjecia tematu i staramy sie nim zainteresowac
  potencjalnych czytelników. Mozna tez opisac
  krótko obszar badan i przedstawic przeslanki
  jego wyboru
• We wstepie pomija sie rzeczy oczywiste
• Po przedstawieniu elementów wymienionych powyzej
  nalezy sformulowac nastepujace zagadnienia

3
Podstawowe elementy wstepu do pracy
dyplomowej (obowiazkowe)

• Wstep
• (tak jak bylo powiedziane slajd 2,
  przedstawiamy tu krótko temat, motywacje podjecia
  tematu i staramy sie nim zainteresowac
  potencjalnych czytelników. Mozna tez opisac
  krótko obszar badan i przedstawic przeslanki jego
  wyboru)
• 1.1. Przedmiot pracy (lub przedmiot badan)
• 1.2. Problem pracy (lub problem badawczy)
• 1.3. Hipotezy badawcze
• 1.4. Teren badan (badany obszar)
• 1.5. Cel i zakres pracy
• 1.6. Metody pracy oraz analiza i prezentacja
  danych
• 1.7. Przeglad literatury i ocena materialów
  zródlowych

UWAGA! Rozdzialy i podrozdzialy numerujemy przy
uzyciu cyfr arabskich
4
Dodatkowe elementy wstepu do pracy dyplomowej
Wymienione ponizej zagadnienia powinny byc
przedstawione tylko w przypadku niektórych
wybranych tematów z zakresu ochrony srodowiska
(po uzgodnieniu z promotorem pracy)

• 1.8. Przeglad wybranych aktów prawnych i ich
  analiza
• 1.9. Omówienie wybranych terminów z zakresu ..
• (np. z zakresu gospodarki odpadami, gospodarki
  wodno-sciekowej, rekultywacji, rewitalizacji,
  monitoringu srodowiska itp. .)
• Sa to na ogól terminy specjalistyczne czesto
  uzywane
• w tekscie pracy
• W szczególnych przypadkach omówienie terminologii
  moze byc przedmiotem oddzielnego rozdzialu

5
Glównym merytorycznym zadaniem pierwszego etapu
jest sformulowanie pytan, na które autor pracy ma
odpowiedziec Jest to równoznaczne z wyznaczeniem
celu dalszych prac Przed przystapieniem do pracy
formulujemy przedmiot i problem pracy Staramy
sie okreslic po co podejmujemy badania, do czego
moga byc przydatne, co nowego wniosa do wiedzy,
która juz w tym temacie posiadamy.
6

• przedmiot pracy / przedmiot badan
• omawiany obiekt, produkt, wyrób, proces,
  omawiana jednostka osadnicza
• np. miasto, walory srodowiska geograficznego,
  energetyka i mozliwosci jej rozwoju
•  
• problem pracy / problem badawczy
• kwestia do rozstrzygniecia, do zbadania
• problemy badawcze sa to pytania, na które
  szukamy odpowiedzi na drodze studiów literatury,
  materialów zródlowych, badan naukowych
• problemem pracy jest to, co orientuje nasze
  przedsiewziecia poznawcze

7

• hipoteza badawcza
• hipoteza badawcza to zalozenie, to
  przypuszczalna, przewidywana odpowiedz na
  pytanie zawarte
• w problemie badan
• hipoteza jest zalozeniem przypuszczalnych
  zaleznosci, jakie zachodza miedzy wybranymi
  zmiennymi

8
Teren - (badany teren, obszar badan, teren
pracy) Polozenie terenu we wstepie okresla sie
podajac przede wszystkim dlugosc i szerokosc
geograficzna. Istotne znaczenie ma polozenie
administracyjne i komunikacyjne.   W dalszej
czesci pracy jesli ma ona charakter
fizyczno-geograficzny (najczesciej w rozdziale
pierwszym), okreslamy miejsce omawianego terenu w
stosunku do zróznicowania przestrzeni
przyrodniczej (polozenie geomorfologiczne na
tle jednostek fizyczno-geograficznych, zasieg
regionów itp.)
9

• Cel pracy
• tu przedstawiamy w jakim celu podejmujemy
  badania, do czego moga byc przydatne, w jakim
  celu podejmujemy sie analizy omawianych faktów
• mozna bardziej konkretnie wyznaczyc cele
  teoretyczny, poznawczy, praktyczny
•  
• Zakres pracy
• krótka informacja co zawieraja rozdzialy od
  Wstepu do Wniosków

10
Metody pracy oraz analiza i prezentacja
danych Metody rekonesans terenowy, analiza
opracowan kartograficznych, analiza opracowan
statystycznych, inwentaryzacja przyrodnicza w
terenie opis punktów obserwacyjnych i
stanowisk dokumentacyjnych (np. z wykorzystaniem
skali porostowej), szkice terenowe (wykorzystanie
sprzetu metody pomiaru i nanoszenia wyników,
okreslenie polozenia punktu na mapie),
dokumentacja fotograficzna (przy uzyciu jakiego
sprzetu), analiza dokumentów i materialów
zródlowych, analiza opracowan kartograficznych,
rozmowa i wywiad, ankieta itp. A takze rodzaj
uzywanego edytora tekstu, rodzaj stosowanych
wykresów, programów komputerowych do opracowania
wykresów i sporzadzenia rycin, korzystanie z baz
danych, korzystanie z arkuszy kalkulacyjnych i
inne
11

• Przeglad literatury i ocena materialów zródlowych
  
• przeglad literatury nie moze polegac na prostym
  wymienieniu faktów
• nalezy dokonac analizy informacji, a nie opisu
•  
• na poczatku omawiamy pozycje podstawowe, które
  do napisania pracy byly niezbedne, na koncu
  materialy zródlowe

12
Przeglad literatury i ocena materialów zródlowych

• przeglad literatury powinien
• odzwierciedlac ogólny poglad na obecny stan
  wiedzy na dany temat
• ukazac rozwój stosowanych metod badawczych (np.
  metod waloryzacji czy inwentaryzacji
  przyrodniczej)
• ocenic wartosc kazdej pozycji jest to
  najwazniejsze zadanie
• wskazywac na niezgodnosci miedzy hipotezami i
  teoriami róznych autorów
• odslonic braki w dotychczasowej wiedzy

13
Przeglad literatury i ocena materialów zródlowych

• W przypadku materialów zródlowych nalezy ocenic
  czy zawarte w nich dane
• sa wystarczajaco aktualne
• sa ogólne czy szczególowe
• mozna porównac z danymi z literatury
• itp.

14
Literatura podstawowa zawiera artykuly
zawierajace wyniki badan, publikowane w
specjalistycznych periodykach naukowych (np.
Prace Geograficzne, Nature, Folia Geographica,
Przeglad Geologiczny itp.) Monografia to
specjalistyczna ksiazka, szeroko omawiajaca jeden
temat Przegladowy artykul przedstawia i
poddaje dyskusji ostatnie osiagniecia naukowe z
konkretnej dziedziny. Inne pozycje to np.
dziennik, periodyk, czasopisma seryjne (wydawane
w regularnych odstepach czasowych, zwykle
zawierajace artykuly z wynikami badan) oraz
przeglady i recenzje, a takze informacje prasowe
z danej dziedziny
15
Podstawowa terminologia definicje i omówienie
pojec zwiazanych z przedmiotem pracy i problemem
badawczym
16
Przed przystapieniem do pisania nalezy zebrac
material merytoryczny i zastanowic sie, jaka jego
czesc powinna byc zamieszczona w tekscie pracy.
Nalezy zaczac od tematycznej segregacji
materialów i pomyslów. Posluzy to do napisania
Spisu tresci.
17

•  
• Konspekt pracy
•  
• zastanowienie sie i zaplanowanie struktury
  tekstu
• sprawdzenie czy cos nie zostalo pominiete
• upewnienie sie o odpowiednim wywazeniu tekstu
  (3/4 tekstu pracy musi byc poswiecone
  problemowi pracy, a nie wstepom i zagadnieniom
  pobocznym)
• zaplanowaniu czesci graficznej rycin i tabel

18
Rozdzialy pracy dyplomowej
W pracach dotyczacych problematyki srodowiska
geograficznego podstawowym elementem pracy jest
jego charakterystyka Tytul rozdzialu drugiego
jest w takim przypadku na ogól sformulowany
nastepujaco Rozdzial 2. Charakterystyka
warunków przyrodniczo-geograficznych omawianego
obszaru lub Charakterystyka fizyczno-geograficzn
a omawianego terenu lub Charakterystyka
warunków przyrodniczych omawianego obszaru
(jesli praca nie obejmuje problemów
spoleczno-ekonomicznych)
19
W przypadku, gdy obszar badan nie jest
podstawowym przedmiotem w pracy mozna zatytulowac
rozdzial Ogólna charakterystyka . a
bardziej szczególowo bedzie omówiony przedmiot
pracy
20
Rozdzialy pracy dyplomowej
Jezeli podjety temat dotyczy waloryzacji
mozna charakterystyke srodowiska
geograficznego przedstawic w rozdziale
zatytulowanym np. Uwarunkowania przyrodnicze
(gminy, powiatu, nadlesnictwa itp) w aspekcie
rozwoju (turystyki, energetyki odnawialnej,
energetyki atomowej, eksploatacji kruszyw,
tworzenia parków rzecznych, obszarów NATURA 2000
itp.) Rozdzial. 2. Uwarunkowania przyrodnicze
gminy w aspekcie rozwoju turystyki
21
Rozdzialy pracy dyplomowej
Jezeli podjety temat obejmuje wybrane mezoregiony
mozna rozdzial drugi zatytulowac
np. Charakterystyka geograficzna mezoregionów
22
Rozdzial 2. Charakterystyka warunków
przyrodniczo-geograficznych omawianego obszaru
W rozdziale tym nalezy kolejno (ze
szczególowoscia zaleznie od tematu pracy)
przedstawic zagadnienia 2.1. Polozenie
fizycznogeograficzne 2.2. Budowa
geologiczna 2.2.1. Zloza kopalin (bez wód
mineralnych I leczniczych) 2.3. Rzezba 2.4.
Klimat (lub - Krótka charakterystyka
klimatu) 2.5. Gleby 2.6. Stosunki wodne 2.6.1.
Wody powierzchniowe 2.6.2. Wody
podziemne 2.6.3. Wody slodkie 2.6.4. Wody
mineralne cd. na nastepnym slajdzie
23
Rozdzial 2. Charakterystyka warunków
przyrodniczo-geograficznych omawianego obszaru
(cd.)

• 2.7. Szata roslinna i zwierzeta
• 2.8. Struktura uzytkowania ziemi
• 2.9. Zagospodarowanie terenu
• 2.10. Ochrona przyrody i krajobrazu
• 2.11. Stan srodowiska
• Struktura uzytkowania ziemi uzytki rolne
  grunty orne, sady
• i plantacje, uzytki zielone laki i pastwiska,
  lasy , grunty pod wodami, oraz ewentualnie grunty
  przeksztalcone (antrosole i inne)
• Zagospodarowanie terenu infrastruktura
  techniczna, tereny przemyslowe, tereny pod
  skladowiska odpadów, górnictwo, drogi ,
• a takze np. zagospodarowanie turystyczne baza
  noclegowa, zywieniowa, komunikacyjna,
  towarzyszaca

24
Kolejne rozdzialy pracy dyplomowej
(magisterskiej, licencjackiej) (Rozdzial 3, 4
itd.)

• Jesli praca dotyczy waloryzacji wybranego
  obszaru wówczas, kolejny(e) rozdzial(y) powinien
  (powinny) obejmowac (rozdzialy maja byc
  numerowane!)
• Walory kulturowe
• Krajobraz kulturowy
• Zabytki kultury
• Grupy etniczne i ich tradycje (walor istotny dla
  rozwoju turystyki)
• Funkcje gospodarcze regionu
• Dostepnosc komunikacyjna

25
Kolejne rozdzialy pracy dyplomowej
(magisterskiej, licencjackiej)
Jesli praca dotyczy rewitalizacji wybranego
obszaru wówczas, kolejny rozdzial powinien
dotyczyc historii terenu np. Rozdzial 3.
Historia omawianego obszaru Rys historyczny
lata .. Historia przemyslu Historia
górnictwa Rozdzial 4. Glówne funkcje gospodarcze
regionu Rozdzial 5. Wybrane problemy spoleczne
26
Kolejne rozdzialy pracy dyplomowej
(magisterskiej, licencjackiej)

• Jesli praca dotyczy Przemian srodowiska ..
• kolejne rozdzialy to np.
• Rys historyczny (powinien obejmowac przede
  wszystkim zakres czasowy pracy na tle
  wczesniejszej historii)
• Przemiany warunków przyrodniczych
• Zmiany uzytkowania ziemi
• Przeksztalcenia stanu srodowiska
• Geomorfologiczne skutki gospodarki (rolnej,
  przemyslowej, budowlanej, górniczej)
• Przeksztalcenia krajobrazu
• Zmiany gospodarcze
• Przemiany spoleczne
• Szanse i bariery dalszego rozwoju regionu

27
Kolejne rozdzialy pracy dyplomowej
(magisterskiej, licencjackiej)
Jezeli przedmiotem pracy jest obiekt kopalnia,
halda, elektrownia, skladowisko odpadów,
oczyszczalnia, rafineria itp., charakterystyka
uwarunkowan przyrodniczych powinna byc
zwiezla Istotna bedzie natomiast charakterystyka
obiektu, jego historia, funkcja, proces
technologiczny itp..
28
Koncowe rozdzialy pracy dyplomowej
(magisterskiej, licencjackiej)

• W koncowych rozdzialach nalezy przedstawic
• wyniki przeprowadzonej analizy zjawisk, faktów
  (wyniki badan, wyniki rewitalizacji itp.)
• Wyniki (badan, analizy przedstawionych faktów)
• Wyniki (badan, analizy przedstawionych faktów)
  na tle literatury
• Dyskusja wyników
• i np. w zaleznosci od tematu pracy
• Typologia obszaru ze wzgledu na
• atrakcyjnosc turystyczna, funkcje turystyczna,
  atrakcyjnosc dla inwestorów, itp.
• Szanse i bariery dla rozwoju ..

29
Koncowe rozdzialy pracy dyplomowej
(magisterskiej, licencjackiej)

• Podsumowanie i wnioski
• Streszczenie
• Bibliografia
• Spis tabel
• Spis rycin
• Spis zalaczników

nienumerowane
30
Wymagania stawiane pracy

• Tytul pracy i streszczenie musza odpowiadac
  tresci pracy
• Cele pracy, hipotezy badawcze i problem badawczy
  powinny byc trafnie i jasno sformulowane we
  wstepnych rozdzialach
• Metody pracy powinny byc wystarczajaco dokladnie
  omówione
• Omawiane zagadnienia powinny byc przedstawione
• w sposób jasny i systematyczny
• Uklad pracy powinien byc przejrzysty i logiczny
• Przedstawione wyniki powinny byc powiazane
• z materialem analitycznym (tabele, ryciny)
• Praca powinna zawierac dyskusje wyników

31
Wymagania stawiane pracy (cd.)

• Jezyk pracy powinien byc jasny, poprawny,
  logiczny
• (w pracy nie moga wystepowac bledy
  ortograficzne)
• Wnioski powinny byc poprawne i poparte analiza i
  danymi przedstawionymi w pracy
• Wnioski powinny byc porównane z dotychczasowym
  stanem wiedzy (na tle literatury)
• Ilustracje w pracy powinny byc czytelne i dobrej
  jakosci, ilosc ilustracji powinna byc
  wystarczajaca, ale nie nadmierna. Wszystkie
  ilustracje musza byc poprawnie podpisane i
  poprawnie zacytowane w tekscie pracy
• Teren badan na zamieszczonych rycinach powinien
  byc poprawnie przedstawiony

32
Wymagania stawiane pracy (cd.)

• W pracy powinien sie znajdowac odpowiedni spis
  literatury (bibliografia), obejmujacy wszystkie
  pozycje wykorzystane przez Autora do napisania
  pracy. Pozycje literatury musza byc poprawnie
  zestawione
• a takze poprawnie cytowane w tekscie pracy
• Praca powinna byc bardzo starannie przygotowana
  pod wzgledem edytorskim
• Do pracy powinna byc dolaczona wersja
  elektroniczna (wersja elektroniczna do zbiorów
  archiwalnych oddawana jest w osobnej kopercie)
• Praca musi zawierac oswiadczanie Autora, iz jest
  napisana samodzielnie i nie narusza praw
  autorskich zgodnie z ustawa (Dz.U. Nr.24 poz.83)

33
Wymagania stawiane pracy (cd.)

• Przy ocenie pracy w wielu uczelniach brane sa
  równiez
• pod uwage
• stopien trudnosci intelektualnej podjetego
  tematu
• stopien samodzielnosci badawczej studenta

Studenci V roku, specjalnosc ochrona i
ksztaltowanie srodowiska, w kopalni soli w Bochni
podczas zajec (antropogeniczne zmiany srodowiska
Polski) (listopad 2008)