Erregimen Zaharra

1
Erregimen Zaharra
2
Kontzeptua

• DEFINIZIOA
• Industria iraultzaren eta liberalismoaren
  garaipenaren aurretik Europan nagusi izan ziren
  erakunde politikoen, ekonomikoen eta sozialen
  multzoa
• Lehendabizi iraultzaile frantsesek asmatu zuten,
  Frantziako iraultzaren eta industria iraultzaren
  aurretiko gizartea definitzeko. Izen horrekin,
  agerian utzi nahi zuten garai hark zuen kutsu
  negatiboa

3
Ezaugarriak

• Eredu demografiko zaharra
• Nekazaritzan oinarritutako ekonomia
• Estamentuan egituratutako gizartea
• Monarkia abosolutuak

4
Erregimen Zaharra
Eredu demografiko zaharra
5
Eredu demografiko zaharra

• Hazkunde demografikoa txikia
• Jaiotza tasa altua eta heriotza tasa
  katastrofikoa (umeen hilkortasuna oso altua)

6
Eredu demografiko zaharra

• Biztanleriaren eta baliabideen arteko oreka
  ezegonkorra
• Baliabideen eta biztanleriaren arteko alde handia
  zela eta sortzen ziren desoreken eraginez
  iraupeneko krisiak gertatzen ziren aldika
• Ondorioak heriotza tasa katastrofikoa

7
Eredu demografiko zaharra

• XVIII. Mendean erudua aldatzen hasi zen
• Herrialde batzuetan, Ingalaterran eta Frantzian,
  esaterako, aurrerapausoak eman zituzten
  medikuntzan, higienean eta biztanleen elikaduran

8
Eredu demografiko zaharra

• Emaitza
• Europako herrialde batzuetan hazkunde
  demografikoa altua
• Hazkundeak eragin zituen
• Elikagien eta manufakturen eskaera
• Esku lanaren hazkundea faktore erabakigarriak
  Nekazaritza eta Industriaren iraultzetarako

9
Erregimen Zaharra
Nekazaritzan oinarritutako ekonomia
10
Nekazaritzan oinarritutako ekonomia

• Populazio ia osoak lurra lantzen zuen
• Aberastasunaren iturri nagusia lurra zen

11
Nekazaritzan oinarritutako ekonomia

• Industria artisautzan oinarritzen zen
• Ezaugarri gremialak mantentzen dira

12
Nekazaritzan oinarritutako ekonomia

• Urrutiko merkataritza nagusitzen da
• Barruko trukaketak urriak dira komunikazio
  arazoengatik eta merkatu bateratuta faltagatik

13
Nekazaritzan oinarritutako ekonomia

• Hiri garapena urria
• Herrixka da antolaketaren eta ekoizpenaren
  zentroa. XVIII.mendearen erdialdean
  (Ingalaterran) landatar eremutik hirietara
  emigrazioa. Ondorioz hirien hazkundea

14
Nekazaritzan oinarritutako ekonomia

• Lurraren jabetza
• Lurren jabe ziren jaunek nekazariei zergak ezar
  ziezazkieketen lurrak ustiatzeagatik

15
Erregimen Zaharra
Estamentutan egituratutako gizartea
16
Estamentutan egituratutako gizartea

• Estamentutan egituratuta
• Estamentu bakoitzari giza talde bat dagokio,
  ezaugarri batzuekin identifikatzen dena. Ez ziren
  guztiz homogeneoak
• Gizartearen kide bakoitza estamentu batean dago
• Bi motatako pertsonak zeuden pribilegiodunak
  eta pribilegiorik gabeak. Pribilegioduen
  estamentura jaiotzaz (kleroa izan ezik) edo
  erregeak aginduta iristen da
• Eredua krisian sartzen da XVIII.mendean
• Ilustrazioaren eta industrializazioaren eraginez
  eredua desagertuko da

17
Estamentutan egituratutako gizartea
MENPEKOTASUNA
Estamental Gizartea
Pribilejiatuak
Pribilejio gabeak
Burgesia Negozio eta lurren jabeak
Kleroa Heterogeneoa Eragin soziala
Noblezia Lurraren jabeak Kargu
publikoak Eskubide eta lege bereziak Heterogeneoa
Nekazariak Gehiengoak
Artisauak
Marjinatuak
18
Erregimen Zaharra
Gobernu absolutista
19
Gobernu absotutista

• Ideologikoki ondorengo arauan oinarrituta
• Erregearen boterea jainkotiarra da.
• Bossuetek adierazten zuen boterea zuzen-zuzenean
  Jainkoagandik jasotzen zela, beraz erregeari ezin
  zitzaion kontra egin.

20
Gobernu absotutista

• Monarkek ondorengo organoen bidez agintzen zuten
• Ministroen kontseilua
• Armada
• Burokrazia eta Diplomazia

21
Gobernu absotutista

• Monarkek beste botere bati aurre egin behar
  zioten
• Pribilejiatuen botereari, Erdi Arotik zetorren
  botereari eutsi nahi ziotenak.
• Despotismo Ilustratuaren bidez erregeak saiatuko
  dira absolutismoa indartzen

22
Gobernu absotutista

• Monarkia absolutuaren adibidea
• Frantziako erregea Luis XIV.a

23
Gobernu absotutista

• Salbuespenak
• Holanda
• Veneziako errepublika
• Ingalaterra

24
Gobernu absotutista

• Goreneko unea lortzen du
• XVII.mendearen bigarren erdialdean eta
  XVIII.mendearen amaiera arte
• Amaiera emango zaioa Frantziako Iraultzan (1789)
  eta XIX.mendeko iraultza burgesen bidez

25
Erregimen Zaharra
Ilustrazioa
26
Ilustrazioa

• Kontzeptua
• XVIII.mendean zehar (argien mendea) Europa eta
  kolonietan gauzatu zen mugimendu filosofiko,
  literario eta zientifikoa.
• Ondorioz, Erregimen Zaharreko egiturak eraldatzen
  saiatu ziren

27
Ilustrazioa

• Oinarrizko ideiak
• Arrazoia
• Bitarteko bakarra mundua ezagutu eta menperatu
  ahal izateko.
• Aurrerapena
• Zientziaren eta Teknikaren bidez lortzen da.

28
Ilustrazioa

• Ideiak zabaltzeko erak
• Elkarte zientifikoak
• Herriaren adiskideen elkarteak
• Entziklopedia

29
Ilustrazioa

• Pentsamendu ilustratua
• Arlo politikoan
• Egile hauen bidez gauzatzen da
• Montesquieu. Botereen banaketa.
• Voltaire. Sistema politiko parlamentarioaren
  aldekoa.
• Rousseau. Pertsonen arteko kontratuaren aldekoa,
  denek bete beharreko legea ezartzeko

30
Ilustrazioa

• Pentsamendu ilustratua
• Arlo ekonomikoan
• Bi doktrinetan zentratzen da Fisiokrazia eta
  Liberalismo ekonomikoa, biak indarrean zegoen
  doktrinaren kontrakoak (Merkantilismoa)
• Fisiokrazia
• Fisiokraten ustez aberastasunaren iturburua lurra
  zen. Pentsalari nagusia Quesnay.
• Liberalismo ekonomikoa
• Aberastasunaren iturburua askatasuna da Estatuak
  ez du parte hartu behar jarduera ekonomikoan.
  Pentsalari nagusia Adam Smith.