UYGARLIK TARIHI 2. HAFTA AMERIKA

1
UYGARLIK TARIHI 2. HAFTAAMERIKANIN KESFI

• Hazirlayan Yrd.Doç.Dr. Nursen Gök
• Kaynakça Howard Zin, Amerika, Birlesik
  devletleri Halklarinin Tarihi, Imge
  Kitabevi,2005 Jared Diamond, Çelik Mikrop Tüfek,
  TUBITAK yay., Ankara, 2011

2
AVRUPA GENISLEMESIKESIFLER ÇAGI
3
(No Transcript)
4
Usturlab
5
(No Transcript)
6
Bojadur burnunu ilk dolasan portekizli 1434de.
Vasco de Gama 1498de Ümit burnunu dolasirr.
7
(No Transcript)
8
(No Transcript)
9
Macellan1480-1521Dünya Turu 1519-1522
10
Gerardus Merkator (1512-1594)
11
(No Transcript)
12
(No Transcript)
13
Reconquista-Yeniden Fetih
http//learningfromhistory.wikispaces.com/file/vie
w/EjerciciosdemapasmudosdelaReconquista.pdf/
395050596/Ejercicios20de20mapas20mudos20de20l
a20Reconquista.pdf
14
Kesif yapanlarin haklari neydi?Verilen yanit
geleneklerden dogdu..Reconquistaya çok
benziyordu..boyun egmeyen yok edilir yada köle
yapilabilir

• Ilk kararlari alan Ispanyol ve kilise otoriteleri
  gelistirilen gelenekleri örnek aldilar.Amerika
  kitasini asil sömürgelestirmis olan kralliklarin
  kökleri derin dini hos görüsüzlük, cezalandirma,
  bölgesel yayilma, kafirler ve put pereslerin
  damgalanmasi gelenegine dayaniyordu. Kilise bu
  tutumu Incile dayanarak haklilastiriyordu. Boyun
  egmeyen yerliler yok edilebilir köle
  yapilabilirdi.
• Bu yöntem reconquista sürecine, Islama karsi
  geçen yüzyilarda gerçeklestirildigi düsünülen
  kutsal savasa çok benziyordu.
• Hristiyan olmadiklari yeterli kanitini bulduklari
  Moriscolar, converso-dönmeler1608-1612 de tamamen
  Ispanyadan sürülürler.
• 1449da resmi görev sahibi olmak için saf
  Hristiyan olmak sarti konuldu.
• 1492 tüm yahudiler Ispanyadan kovuldu.
• Yahudiler, Araplar, yabancilar ve heretiklerin
  hepsi Amerikada yapilan yeni fetihin disinda
  tutuldular. Sadece Kstilya safkanindan gelenler
  (diger Ispanyollar da degil) bölgeye girmelerine
  yarar saglamalarina izin verildi.
• Amerikan yerlilerinin fatihleri için
  çalisacaklari gelenekleri ve inançlarinin
  Hristiyanlik adina yok edilecegine basindan karar
  verilmisti.ponting 470-471

15
Ekim ayinin ikinci Pazartesi günü kutlanan
Columbus Day

• Amerikada Kolomb gününü kimler kutlamaktadir?

16

• Avrupanin bir dogum tarihi vardir, yani ezelden
  beri var olmamistir.
• Avrupa tarihi boyunca hep ayni boyutta
  olmamistir, genislemistir genislemektedir. Ve
  nihayet, Avrupa diger tüm uygarlik alanlarinin
  tersine, kendi kitasinin disina tasmistir,
  dünyasallasmistir, dünyasallasmaktadir, bu isi ya
  bizzat kendi uzantilari araciligiyla yeni
  kitalarda, yada kendi uygarligini dayatarak ve
  Batililasmayi herkesçe arzulanan olumlu bir deger
  haline getirerek yeni kitalarda yapmistir.
• M. Ali Kiliçbay, Felsefesiz sanat oyunsuz
  tarih,imge kitabevi, 1996, s. 116.

17

• Avrupa, özellikle XI.yy.dan, hatta en bastan
  itibaren, kendini genisletmek zorunda kalmistir
  ve Osmanli yy.lari esnasinda kendi kitasinin
  disina tasmak zorunda kalmaktadir yani maddi
  olanaklara nazaran, beseri fazlalik vardir.
  1492de Ispanyadaki sonuncu Islam varligina son
  verilmesiyle Musevilerin ve Moriskolarin (Ispanya
  Müslümanlari) ülkeden atilmalari es anlidir 1492
  ayni zamanda Amerikanin da kesfi tarihidir ve
  Avrupa için fazla gelen kaynagin tahliye
  edilecegi bitmez tükenmez bir alan
  olusturacaktir.
• M. Ali Kiliçbay, Felsefesiz sanat oyunsuz
  tarih,imge kitabevi, 1996, s. 132,133.

18
Kolomb ve onlari izleyenler bos yabanil bir
ülkeye gelmedilerAmerikanin yerlileri yazilari
yoktu ama dans tiyatro,sözle aktarilan tarihleri
vardi.

• Bering bogazi kapanmadan Asyadan Amerikaya geçen
  insanlar Kolomb geldiginde, Kuzey ve Güney
  Amerikanin genis topraklari üzerinde yayilmis
  olarak sayilari 75 milyonu bulmustu. 25 milyonu
  Kuzey Amerikada yasiyordu.
• Toprak ve iklimin hazirladigi farkli çevrelerde
  yüzlerce farkli kabile yasami olmustu. En az iki
  bin dil konusuyorlardi.Tarimi gelistirmisler,
  kendi kendine büyüyemeyen bakim gerektiren
  Misir!i yetistirmislerdi.Yer fistigi, kakao,
  tütün ve kauçuk yetistirebiliyorlardi.
• Kizil derililer kendiliklerinden,Asya Avrupa ve
  Afrika'da diger insanlarin o siralar yasadiklari
  tarimsal devrimi yasamaktaydilar.
• Bazilari esitlikçi toplum, bazilari din adami
  yönetici için arti üretmis durumda. Yerlesik
  toplumlar.M.Ö 1000 de Misir, Mezopotamya'da
  bulunanlarla karsilastirilabilecek yapilari,
  simdi New Mexsicoda yasayan Zuni ve Hopi
  yerlileri insa etmeye baslamislar.Her köyde
  içinde yüzlerce odanin bulundugu düsmandan
  korunmak için saklanabilecekleri, yapilar olan.
  Kayaliklar ve daglara gizlenmis köyler insa
  etmisler. Sulama kanallari, barajlar kurmuslar
  Seramik sanati, sepet örme, pamuktan elbise
  yapmayi ögrenmisler.
• Isa ve jul Sezar dönemine gelindiginde Toprak
  tepe heykeltiraslari kültü Ohio nehri bölgesinde
  gelismis. Binlerce azman heykel. Biri bile 439
  dönümü kaplayip 56. 315 metre boyunda
  olabiliyor.esya silah degis tokusuna dayanan
  ticaret. M.S 5. yüzyilda bu kült söner
• Bir baska kültür misisippi vadisinde Cahokia
  Kizilderili kentinde alet yapanlar.bakir
  oymacilari
• Mal ortaközel mülkiyet e yabancilar. Yoksul yok
  yoksul evi yok
• Kadin saygi görüyor. Soy anneye dayali
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 24,27.

19

• William Brandon, 16. 17. ve 18. yy.larda
  Amerika'yi gezen tüm gezginlerin Kizil derili
  yasami üzerine yazdiklarini kitaplastirir.

Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
Halklarinin tarihi, Imge Kitabevi,2005, s.27.
20
Bas Aktör Ispanya

• Fransa, Ingiltere ve Portekiz gibi birligini
  saglayan Ispanya da yeni-modern devletlerden biri
  olma yolunda. Katolik kilisesine baglanmis, bütün
  Yahudileri sinir disi etmis ve Araplari sürmüs.
• Nüfusun çogu fakir köylüler. Bunlar topragin
  95ini elinde tutan 2 asiller için
  çalisiyorlar.
• Ispanya da dünyanin diger devletleri gibi
  zenginligin simgesi haline gelmis ve her seyi
  satin alabildigi için topraktan daha degerli hale
  gelmis altinin pesinde.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin tarihi, Imge Kitabevi,2005, s.8

21
Bir diger Aktör Colomb

• Daha önce Marko Polo karayolundan Asyaya ulasmis
  degerli esyalarla dönmüs. Asyada altin oldugu
  düsünülüyor ve tabi iki baharat.
• Colomb da diger tüm okumuslar gibi dünyanin
  yuvarlak oldugunu ve hep Batiya giderse Uzak
  doguya ulasabilecegini biliyor.
• Portekizli gemiciler, Afrikanin en güney ucunu
  dolasiyorlardi. Ispanya kumar oynayarak
  bilinmeyen bir okyanusu geçmek gibi uzun bir yolu
  denemeye karar verdi.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s.8

22
Kristof Kolomb

• Papalarin dininin ve krallarin yönetiminin egemen
  oldugu Rönesans Avrupasi mensubu para için her
  seyi yapmaya hazir, Bati uygarliginin
  Amerikadaki ilk elçisi
• Hint Adalari ve Asyada bulmayi umdugu serveti,
  altin ve baharati aramayi kafasina koymus.
• Cenovada bir tacirin katibi, ünlü bir
  dokumacinin oglu olarak- part-time dokumaci ve
  usta denizci.

et-demain-en-classe.org
http//www.itusozluk.com/gorseller/christophecolo
mb/108311

• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s.8

23
www.attraction-universelle.com/educ/CE2-Renai
24

• Colomb, Bahamaya çikar ve Arawak yerlileriyle
  karsilasir.
• Misafirperver, paylasmaya hazir (Avrupali
  gözlemciler defaten ifade ederler) silahlari
  tanimayan, demiri bilmeyen,Misir, yer elmasi,
  tapyoko yetistiriyorlar. Yün egirmeyi biliyorlar.
  Atlari yada is hayvanlari yok, kulaklarinda küçük
  altin süsler var.
• Her seyi degis tokusa hazirlar.
• Colomb için köle yapilmaya müsait insanlar.
  Saflar, ellerindeki her seyi vermeye hazirlar.
  Dogduklari gibi çiplak, utanmazlar.

vexil.prov.free.fr/christophe20colomb/drapea...

• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s.8,9.

25
Bahama Kolombun Amerikaya merhaba dedigi adalar
http//tr.wikipedia.org/wiki/DosyaLocationBahamas
.svg
26
Küba-Haiti-Köleler

• Bahamadan sonra ulasilan Kübada nehirlerde
  altin gözle görünür sekilde.
• Haitide Navidad kalesi (Noel) . Altin aranmak
  üzere birakilan denizciler, altin için çeteler
  halinde adayi altüst edip, kadin ve çocuklari
  seks ve is köleleri haline getirmey kalkisinca
  yerliler tarafindan öldürülürler.
• Köle olarak yakalananlar Ispanyaya gönderilir.
  Ancak Avrupalilarin amaci anlasilinca adada
  köyler bosaltilir.
• Awaraklar örgütlenir. Ancak tüfekle, atla bas
  edemez. Toplu intiharlar baslar.
• 1515 yilinda -köle olarak çalistirilan
  yerlilerden- sadece 500 yerli yasamaktadir.1650
  yilinda adada Awarak yerlilerinden torunlarindan
  hiçbir iz kalmamistir.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 9,10.

27

• Paul Gauguin 1848-
• empresyonist ressam

http//www.grafiksaati.com/Ressamlar/Paul20Gaugui
n/paul_gauguin_hayati_resimleri_sanati.htm
28
Kaynak Bartolome de Las Casas

• Kolombun gelisi sonrasinda adalardaki duruma
  dair Tek kaynak, genç bir papaz olarak Kübanin
  fethine katilan Bartolome de Las Casastir.
  Kolombun gemi günlügünün kopyasini
  çikarir.History of the Indiesi yazar.
• Köle çalistiran plantasyon sahibidir. Ancak sonra
  vazgeçer ve Ispanyol zulmünü elestirenlerden biri
  olur.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 9,10.

29
Las Casasin kaleminden yerliler

• Las Casas Evlilik yasalari yok, erkek gibi kadin
  da esini seçer, çevikler. Kadinlar çok uzun
  mesafe yüzebiliyor. Son dakikaya kadar çalisir ve
  neredeyse acisiz dogururlar. Erkekten
  sikilirlarsa çocugu bir ot içerek
  düsürürler.Çiplakliga bizim bir insanin basina
  yada eline baktigimiz gibi bakarlar.
• Tam barisçi degiller, bazen aralarinda
  savasiyorlar ama kayiplari fazla degil,
  seflerinin istegine göre degil kendileri
  üzüldügünde dövüsürler.
• Tapinaklari yok, genis komünler halinde 600
  kisiyi barindiran çan biçiminde tahtadan saglam
  evlerde yasiyorlar. Deger verdikleri seyler kulak
  ve dudaklarina taktiklari rengarenk kus tüyleri,
  altinin onlar için hiç anlami yok.alim satim
  ticari davranislari yok. Sahip olduklari seyler
  için cömertler. Olmayanlara kiziyorlar. Doganin
  sunduklariyla yetiniyorlar.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s.10, 11.

30
Las Casasin kaleminden Ispanyollar

• Yerliler üzerinde kurduklari mutlak denetim
  mutlak zalimlige yol açmisti
• Yerlilerin kendilerini koruma girisimleri
  sonuçsuz kaliyordu..
• Madenlerde ve baska agir islerde çalistirilarak,
  kimden yardim isteyecegini bilmeden umutsuz
  biçimde sessizce aci çekerek ölüp gittiler
• Çocuk yapamadilar.. Bebekler sütü kesilen
  anneleri nedeniyle öldü ben Kübadayken 7000
  bebek öldüanneler çaresizlikten bebeklerini
  kendi elleriyle bogdu bazen.Simdi yazarken biile
  titriyorum gelecek kusaklar olanlara nasil
  inanacak gözleriyle gören ben bile inanamiyorum
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 11. 12

31
Tarih ögreniyoruz Tarihçi- Morisson- soykirim
öyküsünü, daha önemli gördügü insanin ilerlemesi
öyküsünün arkasina saklamakla hakli mi?
Siyasetçi-Thuruman- Hirosima için ikna edici
gerekçeler öne sürerken. Kayiplarimizdan hiç söz
edilmiyorsa yargiya nasil varabiliriz.22 fatihin
orta ve zengin sinifina bunu kabul
ettirebilirsiniz ya kurbana

• Amerikada okutulan tarihte her sey kansiz basari
  dolu anlatilir ve Kolomb günü kutlanir.
• 1954te Harvardli tarihçi Samuel Eliot Morison,
  Kolombu anlattigi eserinde sadece tek bir
  sayfada olayi soykirim olarak niteler ve gerçegi
  hizla geçer. Gerçegi hem gizlemeyip en sert
  sekilde ama bir çok söylemek istediginiz sey
  arasina sikistiriverirseniz, okuru sükunette
  tutabilirsiniz. Gerçegi sessizce atlarsaniz
  gerçegi kesfeden okuyucu size bas kaldirir.
  Tehlike vardir yani?))
• Evet toplu kiyim yapildi ama o kadarda sorun
  degil.. Hatalari vardi ama bu onu büyük insan
  yapan niteliklerinin kusurlariydi.
• Tarihçinin elbette bazi gerçekleri daha fazla
  vurgulama hakki vardir.ama çatisan çikarlar
  dünyasinda vurgulamayi seçtigi her olgu-istese de
  istemese de- ekonomik, siyasal, irkçi, ulusçu
  yada cinsiyetçi bir çikar çevresinin amacini
  benimser.
• Bu amaç açik degildir. Tarih sanki bütün tarih
  okurlarinin ortak çikari varmis da tarihçi bu
  çikara, yeteneklerini en üst düzeyde kullanarak
  hizmet ediyormus gibi yazilir.
• Bu aldatmacanin planli yapildigi söylenemez.
  Çünkü, tarihçi bilgi ve egitimin , çatisan
  toplumsal siniflar, irklar ve uluslar için birer
  araç degil, yalnizca mükemmele ulasmada teknik
  birer sorun olduguna inanan bir toplumda
  yetismistir.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 11.
  12,14.

32
Fethin ve katliamin gelisme adina sessizce
onaylanmasi.Tarih hükümetler, fatihler,
diplomatlar ve liderlerin bakis açisindan
anlatiliyor demektir.Lincoln..Kenedi, yüksek
mahkeme yargici tüm toplumu temsil ettigine
inanmak demektir. Asil aldatmaca ara sira çatisma
olsa da tüm Amerikan toplumunun, ulusunun ortak
çikarinin varmis gibi davranmaktir.

• Amaç, Kolombun olmadigi bir dünyada onu
  suçlamak, yargilamak, mahkum etmek degil. Bunu
  yapmak için çok geç ve ahlakçilik üzerine
  bilimsel deneme yapmanin anlami yok.Yine de
  canavarligin üzücü ama insanligin gelismesi için
  gerekli bir bedel oldugu düsüncesiyle, kolayca
  kabulü (Bati uygarligini kurtarmak için Hirosima,
  Sosyalizmi kurtarmak için Kronstadt ve
  Macaristan,hepimizin kurtulmasi için nükleer
  gücün artirilmasi) aliskanliklarindan
  kurtulamadik.
• Bu canavarliklarin sürmesinin nedeni, onlari
  diger bir sürü gerçegin arkasinda gizlemeyi ve
  radyoaktif maddeler gibi kutulayip topraga
  gömmeyi ögrenmemizdir.
• Bu canavarliklara ögretmenin, yazarin dikkat
  gösterdigi ölçüde dikkat etmeyi ögrendik. Bu
  ögretilmis ahlak duygusu bilimsel arastirmanin
  görünürdeki nesnelligi tarafindan bize
  dayatildiginda , onu kabul etmemiz, bir
  politikacinin basin konferansinda söylediklerini
  kabul etmemizden daha tehlikeli, ölümcül hale
  geldi.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 14.

33
Devletlerin bellegi, kendi bellegimiz midir?

• A World Restored (Yeniden Kurulan Dünya) adli
  ilk eserinde Henry Kissenger, Tarih Devletlerin
  bellegidir diyor. 19. yy. Avrupa tarihini
  Avusturya ve Ingiltere liderlerinin bakis
  açisindan anlatiyor. Kissenger bu insanlarin
  politikalari nedeniyle milyonlarca insanin aci
  çektigini görmezlikten geliyor. Kissengere göre
  Fransiz devrimi öncesi Avrupada yasanan baris
  birkaç ulusal devletin diplomasileri sayesinde
  yeniden tesis edilmisti. Fakat Ingilteredeki
  fabrika isçileri, Fransa'daki çiftçiler, Asya ve
  Afrika'daki farkli renklerden insanlar için,
  hatta zengin siniflar disinda dünyanin her
  tarafindaki kadin ve çocuklar için KissengerIn
  yeniden kuruldugunu söyledigi dünya istilalar,
  siddet, açlik ve sömürü yani bir çözülüsün
  dünyasiydi.
• Amerikada okutulan tarihte her sey kansiz basari
  dolu anlatilir ve Kolomb günü kutlanir.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 15

34
Albert Camus Kurbanlar ve kurban edenler
dünyasinda düsünen insanin görevi, kurban
edilenlerin saflarinda yer almaktir.

• Bir ülkenin tarihi, bir ailenin tarihi gibi
  sunuluyorsa, siddet dolu çikar çatismalari,
  (bazen patlayarak ortaya çikan, bazen bastirilan)
  gizleniyor demektir. Bu çatismalar fatihler ile
  fethedilenler, efendiler ile köleler, kapitalist
  ile isçiler, irk ve cinsiyet konularinda ise
  egemenlerle baski altindakiler arasinda yasanir
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 15.

35
Taraf olan tarihçi ZOR DURUMDA OLANLARIN
ÇIGLIGI HER ZAMAN HAKLI OLMAYABILIR FAKAT ONA
KULAKLARINIZI KAPARSANIZ HAKKIN NE OLDUGUNU HIÇ
BIR ZAMAN ÖGRENEMEZSINIZ

• Tarih yazmada ayrintilar ve vurgularin seçimi
  taraf olmaya yol açar diyor Howard Zin. Ben,
  Amerikanin kesfi öyküsünü Awarak yerlileri,
  anayasanin öyküsünü, köleler, meksika savasinin
  öyküsünü ordudan kaçan askerler, endüstrilesmenin
  hizlanmasini Lowel twkstil fabrikasindaki genç
  kadinlar,Amerikan imparatorlugunu borçlari
  karsiliginda kölelestirilen Latin Amerikali
  isçiler.. Açisindan anlatmak istiyorum
• Amacim kurbanlar için aglayip, kurban edenleri
  itham etmek degil. Geçmiste birakilan göz
  yaslari, öfkeler günümüzde ahlaki enerjimizi
  tüketmis durumda. Kurban edenle edilen arasindaki
  çizgi o kadar belirgin degil. Zalim de giderek
  kurbana dönüsüyor. Kisa vadede kurbanin kendisi
  de umutsuzluktan ve zulüm gördügü toplumu n
  kültüründen etkilenerek kendilerine baska
  kurbanlar bulmuslardir.
• Bu karmasik durumlari anlamaya çalisarak, kültür
  ve politikalar yardimiyla yönetimlerin siradan
  insanlari, ortak bir çikarlari oldugu
  kandirmacasiyla ulus denilen o büyük agin içine
  sokup tuzaga düsürme konusunda kuskularimi dile
  getirmeye çalisacagim.
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 15.

36

• Eger tarih yaratici olabilmekse, geçmisi
  yadsimadan olasi bir gelecekten haber verebilmek
  için!, tarihin küçük parlamalar halinde bile olsa
  insanlarin direnç gösterebilme ve birlesme
  güçlerini gösterebildikleri ve zaman zaman da
  zafere ulastiklari geçmis olaylari gün isigina
  çikararak yeni olanaklari vurgulamasi gerektigine
  inaniyorum gelecegimizin, geçmisin kati savasçi
  yy.lari arasinda degil, uçucu sefkat ve merhamet
  aralarinda sakli oldugunu ümit ediyorum
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 16.

37

• Kolombun Bahama Adalarinda Awaraklara yaptigini,
  Cortes Meksikada Azteklere (Mayalarin soyundan,
  Zapotek ve toltek kültüründen, insan kurban
  ederler. Gelen beyaz adami yeniden dirilen Aztek
  tanrisi QUETZALTOLAK sanirlar), Pizarro Peruda
  Inkalara, Virginia ve Massachusettsteki Ingiliz
  koloniciler de Kizilderili Powhatan ve Pequot
  kabilelerine yapti
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 17.

38
Aztek Eserleri- Ressam Dürer tarafindan gelen
hazine içindeki altindan günes ve gümüs ten
ayinin resmi yapilmistir
http//nationalhumanitiescenter.org/pds/amerbegin/
contact/text2/durerjournal.pdf
39
Teknoloji, is, siyaset ve kültür sisteminin
siddet yüklü baslangici

• Avrupanin erken dönem kapitalist devletlerinde
  yasanan bu çilginligin nedenleri, altin ve köle
  bulmak toprak ürünlerini ele geçirmek, deniz
  asiri seferlerin hissedarlarina paralarini
  ödeyebilmek Bati Avrupada yükselen monarsik
  bürokrasilere finansman saglamak ve feodalizm
  sonrasi ortaya çikan para ekonomisinin büyümesini
  hizlandirmak, Karl Marksin daha sonra ilkel
  sermaye birikimi diye adlandiracagi sürece
  katilmakti.
• Bütün bunlar gelecek bes yüz yil boyunca dünyaya
  egemen olacak olan karmasik bir teknoloji, is,
  siyaset ve kültür sisteminin siddet yüklü
  baslangiciydi.
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 18.

40
Powhatandan John Smithe mektup.sevgi
kullanarak alabileceklerinizi neden güç
kullanarak alasiniz Size yiyecek temin eden
bizleri neden yok edersiniz..

• 1585te Virginiada sürekli bir Ingiliz yerlesimi
  gerçeklesmeden önce Richard Grenvil buraya yedi
  gemiyle çikar. (Yerelsim 1607de)
• Kizilderili lideri Powhatan, topraklarina sürekli
  yerlesen Ingilizler karsisinda önce sakindir.
  161o yilinda açlik nedeniyle kendine siginan
  Ingilizleri geri isteyen komutana geri vermez.
  Kaçirilan kizil deriler öldürülür.
• Yirmi yil sonra Ingiliz kolonilerinin sayisinin
  giderek artmasindan korktular. Saldirdi ve 347
  kisiyi katlettiler. Tam anlamiyla savas basladi.
• Kizil derilileri kölelestirmeye güçleri yetmedi.
  Yok etmeye karar verdiler.Katliama basladilar.
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 18.

41
Puritenlerin Incile bas vurusu Benden isteyin
size vereyim, putperestlerin mirasi, dünyanin en
büyük payi sizin olsun.

• Asla Ingilizlere karsi birlesmeyi basaramadilar.
  Birbirlerine karsi kullanildilar.
• Bugün Pequot (Conecticutta) nüfusu 21 kisidir.
• Virgil Vogel, 1972de Bu topraklar Bizimdi yi
  yazdi.
• 1676 bittiginde Ingilizler kazanmisti. 600 kisiyi
  kaybetmisler Kizilderililer ise 3 bin savasçisini
  kaybetmislerdi.
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 20,21.

42
Katliamlar ve Beyaz adamla gelen Çiçek hastaligi

• -Kolomb adaya geldiginde-, Virginiada 10 milyon
  kizil derili nüfusu 1656da 1 milyonun altina
  düstü.Bir çogu beyazlarin getirdigi
  hastaliklardan öldü.
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 20,21.

43

• toplu kiyim ve vahset uygulamalarinin arkasinda
  yatan, Özel mülkiyet temelinde yükselen
  uygarliklarda görülen o özel dürtü,
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 22.

44

• Amerikali Kizilderilileri telef eden onca ölüm ve
  barbarliktan Ispanyada yasayan insanlarin bir
  çikari olmus mudur?
• Bu, köylülere degil, kisa süreli güç dengesi
  içinde kendilerini bir sey sanan krallarin yeni
  savaslar için kiralik asker tutmalarina yaradi.
  Sonuçta bu savaslar da kaybedildi.
• Ispanyol Imparatorlugunun Bati dünyasinda, anli
  sanli yasadigi yalnizca kisa bir dönem vardir.
• Howard Zin, Amerika Birlesik Devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s. 22.

45
Renk siniri hala Amerikalilarin sorunu olmaya
devam etmektedir.

• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin tarihi, Imge Kitabevi,2005, s.29.

46

• 1776da Ingiliz sömürgelerinde yasayan bazi
  önemli kisiler, gelecek 200 yill boyunca
  kendilerine son derece yararli olacak bir sey
  kesfettiler. Bir ulus, bir simge, Birlesik
  Devletler adi altinda yasal bir birlik
  yaratabildikleri takdirde, Ingiliz
  Imparatorlugunun gözde adamlarinin ellerinden
  topraklarini, karlarini ve siyasal iktidarlarini
  alabileceklerdi.
• Kalici, tutarli, herkes tarafindan kabul edilir
  bir siyasal toplumsal seçkinler tabakasi ortaya
  çikmisti. Bölgedeki baskaldiri yüklü enerki
  Ingiliz görevlilere yöneltilebilirdi.
• Onlar kurucular-modern zamanlarda yaratilan en
  etkili ulusal denetim sistemini
  yaratmislardir.Gelecek kusak liderlerine ataerkil
  sistem içinde egemen olmanin yollarini
  göstermislerdir.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin tarihi, Imge Kitabevi,2005, s.65.

47

• Fransizlara karsi 7 yil savaslarini (Amerikada
  Fransizlar ve Kizilderililer savasi olarak
  bilinir) kazanan Ingiltere 1763te Fransizlari
  kuzey Amerika'dan kovdugundan hirsli yöneticiler
  için artik Fransiz tehlikesi kalmamisti. Rakip
  Ingiltere ve Kizilderililerdi.
• Bunlar bilinçli bir düsünülmüs strateji degil,
  olaylarin gelisimiyle kazanilan bilinçlenmeydi.
• Howard Zin, Amerika Birlesik devletleri
  Halklarinin Tarihi, Imge Kitabevi,2005, s.66.