KURUMLAR VERGISI KANUNU

1
KURUMLAR VERGISI KANUNU

• SERMAYE PIYASASI KURULU MESLEK PERSONEL
  YARDIMCILIGI EGITIM PROGRAMI
• HAZIRAN 2006
• HAZIRLAYAN
• M. AYKUT KELECIOGLU
• GELIRLER BASKONTROLÖRÜ

2
KURUMLAR VERGISI

• KURUMLAR VERGISI KAZANÇ (GELIR) ÜZERINDEN ALINAN
  BIR VERGIDIR.
• ÜLKEMIZDE ELLI YILI ASKIN SÜREDIR
  UYGULANMAKTADIR.
• 2005 YILI SONU VERILERINE GÖRE ALTIYÜZBININ
  ÜZERINDE KV MÜKELLEFI VARDIR.
• KV. BÜTÇE VERGI GELIRLERI IÇERISINDE YAKLASIK
  10 PAYA SAHIPTIR.

3
KURUMLAR VERGISI

• KURUMLAR VERGISI, MÜKELLEFIN ÖDEME GÜCÜNÜ YA DA
  KISISEL DURUMUN HESABA KATMADAN ELDE EDILEN
  KAZANÇ ÜZERINDEN ALINAN VERGI NITELIGINI TASIR
  BU NEDENLE DE PEK ÇOK ÜLKEDE OLDUGU GIBI
  ÜLKEMIZDE DE TEK ORANLI BIR VERGI OLARAK
  UYGULANIR.

4
KURUMLAR VERGISI

• BUGÜN ITIBARIYLE YÜRÜRLÜKTE BULUNAN KVK 5422
  SAYILIDIR.
• MECLIS GENEL KURULUNDA KABUL EDILEN VE 5422
  SAYILI KANUNU YENI BASTAN DÜZENLEYEN 5520 SAYILI
  KVKNUN BUGÜNLERDE CUMHURBASKANI TARAFINDAN
  ONAYLANMASI BEKLENMEKTEDIR.

5
YENI KVK (5520 SAYILI)

• Kanun dilinin sade, anlasilabilir ve basit
  olmasini saglayacak ifadelere yer verilmektedir.
• Kurumlar Vergisi Kanunu Kanunda yer alan istisna
  ve muafiyet maddeleri gözden geçirilerek, günümüz
  ekonomik ve sosyal sartlarina göre yeniden
  düzenlenmekte, Kurumlar Vergisi Kanununda yer
  alan ancak uygulanma imkani bulunmayan
  muafiyetler kaldirilmaktadir
• Mükelleflerle idare arasinda sürekli uyusmazliga
  neden olan örtülü sermaye ve örtülü kazanç
  dagitimi gibi müesseseler, günün kosullari ve
  gelismis ülke örnekleri de dikkate alinarak
  objektif kriterlere uygun hale getirilmektedir
• Bu kapsamda transfer fiyatlandirmasi mekanizmasi
  sisteme dahil edilerek, firmalarin küresel
  ekonomi imkanlarindan yararlanarak vergi kaybina
  neden olmalari engellenmektedir.
• Uluslararasi vergileme kavrami kontrol edilen
  yabanci sirket vergi mevzuatina dahil edilerek
  tanimlanmaktadir.
• Vergi Oranlarinda Indirime gidilmistir.

6
KURUMLAR VERGISININ KONUSU

• Kurumlar Vergisi Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 1.
  maddesinde yer alan sermaye sirketleri,
  kooperatifler, iktisadi kamu müesseseleri, dernek
  ve vakiflara ait iktisadi isletmeler ile is
  ortakliklarinin, ayni Kanunun 6. maddesinde yer
  alan esaslara göre belirlenen safi kurum kazanci
  üzerinden hesaplanir.
• Gelir Vergisi Kanunu'nun 2. maddesinde yer alan
  gelir unsurlari kurumlar vergisi yönünden bütün
  halinde ve niteligine bakilmaksizin, kurum
  kazancini olusturmaktadir

7
KURUMLAR VERGISININ KONUSU

• G.V.K.'nun 2. maddesinde yer alan ve gelirin
  unsurlarini olusturan kazanç ve iratlar
  sunlardir
• - Ticari Kazanç
• - Zirai Kazanç
• - Ücret
• - Serbest Meslek Kazançlari
• - Gayrimenkul Sermaye Iratlari
• - Menkul Sermaye Iratlari
• - Diger Kazanç ve Iratlar
• Yukarida sayilan gelir unsurlarindan elde edilen
  bütün kazançlar "kurum kazancini"
  olusturmaktadir.

8
KURUMLAR VERGISININ MÜKELLEFLERI

• 1. SERMAYE SIRKETLERI
• 2. KOOPERATIFLER
• 3. IKTISADI KAMU KURULUSLARI
• 4. DERNEK VE VAKIFLARA AIT IKTISADI ISLETMELER
• 5. IS ORTAKLIKLARI

9
MÜKELLEFLER/ SERMAYE SIRKETLERI

• Anonim Sirketler,Limited Sirketler, Sermayesi
  Paylara Bölünmüs Komandit Sirketler ile benzer
  mahiyetteki yabanci kurumlar
• 2. Halka Açik Anonim Sirketler (2499 sayili
  Sermaye Piyasasi Kanunu'na göre SPK tarafindan
  halka açik anonim sirket oldugu kabul edilen
  sirketler, Kurumlar Vergisi Kanunu ve Gelir
  Vergisi Kanunu uygulamasi bakimindan da halka
  açik anonim sirket sayilacaktir. Hisse senetleri
  halka arz edilmis olan veya halka arz edilmis
  sayilan anonim sirketler halka açik A.S.dir. )
  (Yeni KVKda bu düzenleme yer almamaktadir.)

10
MÜKELLEFLER/ SERMAYE SIRKETLERI

• 4. Yatirim fonlari Sermaye Piyasasi Kanunu'na
  göre halktan katilma belgeleri karsiliginda
  toplanan paralarla, belge sahipleri hesabina
  riskin dagitilmasi ilkesi ve inançli mülkiyet
  esaslarina göre sermaye piyasasi araçlari,
  gayrimenkul, altin ve diger kiymetli madenler
  portföyü isletmek amaciyla kurulan malvarligi
  olarak tanimlanmaktadir.
• Sermaye Piyasasi Kurulunun düzenleme ve
  denetimine tabi olan fonlar ile ayni nitelikteki
  yabaci fonlar yeni KVKnuna göre sermaye sirketi
  sayilmaktadir.

11
K.V MÜKELLEFLERI

• KOOPERATIFLER Tüzel kisiligi haiz olmak üzere
  ortaklarinin belirli ekonomik menfaatlerini ve
  özellikle meslek ve geçimlerine ait ihtiyaçlarini
  karsilikli yardim, dayanisma ve kefalet suretiyle
  saglayip korumak amaciyla gerçek ve kamu tüzel
  kisileri ile özel idareler, belediyeler, köyler,
  cemiyetler ve dernekler tarafindan kurulan
  degisir ortakli ve degisir sermayeli
  tesekküllerdir.
• IKTISADI KAMU MÜESSESLERI Iktisadi kamu
  müesseseleri, kamu hukuku tüzel kisilerine ait
  veya tabi olup, faaliyetleri devamli bulunan ve
  sermaye sirketi yada kooperatif niteliginde
  olmayan ticari, sinai ve zirai isletmeler,
  iktisadi kamu müesseseleridir. (IDT, KIK, Bagli
  Ortakliklar, Kamu Istirakleri, Kamu Kuruluslari)

12
K.V. MÜKELLEFLERI

• DERNEK VE VAKIFLARA AIT IKTISADI ISLETMELER
  (Sendikalar dernek, cemaatler vakif hükmündedir.)
• IS ORTAKLIKLARIKurumlar vergisi
  mükelleflerinden sermaye sirketleri,
  kooperatifler, iktisadi kamu müesseseleri ile
  dernek ve vakiflara ait iktisadi isletmelerin
  kendi aralarinda, sahis ortakliklari veya gerçek
  kisilerle belli bir isin birlikte yapilmasini
  müstereken taahhüt etmek ve kazancini paylasmak
  amaciyla kurduklari ortakliklar, is ortakligi
  olarak kabul edilmekte ve söz konusu
  ortakliklar kurumlar vergisi mükellefi olarak
  vergilendirilmektedir. Is ortakliklari
  ortaklarinin tüzel kisiliklerden olmamasi,
  kurumlar vergisi mükellefiyetine tesir
  etmemektedir.

13
MÜKELLEFIYET TÜRLERI

• TAM MÜKELLEFIYET
• DAR MÜKELLEFIYET

14
TAM MÜKELLEFIYET

• Kurumlar Vergisi Kanununun 9. maddesi (Yeni KVK
  m.3) hükmü uyarinca, bir kurumun tam mükellefiyet
  esasinda kurumlar vergisine tabi olabilmesi için,
  kurumun kanuni veya is merkezlerinden birisinin
  Türkiyede bulunmasi gerekmektedir. Buna göre
  kanuni veya is merkezinden birisi Türkiyede
  bulunan kurumlar, tam mükellefiyet esasinda
  kurumlar vergisi mükellefi olacaklardir.
• Tam mükellefiyete tabi kurumlar, Türkiyede elde
  ettikleri kazançlarla birlikte, yurt disinda elde
  ettikleri kazançlarin tümü üzerinden
  vergilendirmeye tabi olacaktir.

15
DAR MÜKELLEFIYET

• Kurumlar Vergisi Kanununun 11. maddesinde (Yeni
  KVKnun 3. maddesinde ) yer alan hüküm uyarinca
  dar mükellefiyet, kanuni ve is merkezlerinden her
  ikisi de Türkiye disinda bulunan kurumlarin,
  sadece Türkiyede elde ettikleri kazançlarini
  vergilendirmeyi öngören bir mükellefiyet
  seklidir.

16
MUAFIYETLER

• KAMU TEKELINDE BULUNAN ISLETMELER
• Darphane ve Damga Matbaasi, Milli Piyango Idaresi
  ve Askeri Fabrika ve atölyeler
• Yaptiklari is veya hizmet mukabilinde resim ve
  harç alan kamu müesseseleri

17
MUAFIYETLER

• KAMUYA YARARLI ISLETMELER
• Kamu idare ve müesseseleri tarafindan ilim, fen
  ve güzel sanatlar ile tarim ve hayvanciligi
  ögretmek, yaymak, islah ve tesvik maksadiyla
  isletilen müesseseler (Örn. Okullar,
  Kütüphaneler)
• Kamu idare ve müesseseleri tarafindan, genel
  insan ve hayvan sagligini korumak ve tedavi
  maksadiyla isletilen müesseseler (Örn.
  Hastaneler)
• Kamu idare ve müesseseleri tarafindan içtimai
  maksatlarla isletilen müesseseler (Ceza ve islah
  evleri)
• Kamu idare ve müesseseleri tarafindan, Hükümetin
  veya yetkili idare mercilerinin müsaadesi ile
  açilan mahalli, milli veya milletlerarasi
  mahiyetteki sergiler, fuarlar, panayirlar
• Beden Terbiyesi Teskilatina dahil derneklere veya
  kamu idare ve müesseselerine ait idman ve spor
  müesseseleri ile sadece idman ve sportif
  faaliyetlerinde bulunan anonim sirketler
• Il özel Idareleri, belediyeler ve köyler ile
  bunlarin teskil ettikleri birlikler veya bunlara
  bagli müesseseler tarafindan isletilen bazi
  isetmeler ( su tesisleri)
• Genel ve katma bütçeli dairelere ait olup sadece
  kamu mensuplarina hizmet veren, kar amaci
  gütmeyen ve üçüncü kisilere kiralanmayan kres,
  konuk evleri ve bunlarin kantinleri

18
DIGER MUAFIYETLER

• Yabanci ülkeler veya uluslararasi finans
  kuruluslari ile yapilan malî ve teknik isbirligi
  anlasmalari çerçevesinde yalnizca küçük ve orta
  ölçekli isletmelere kredi teminati saglamak üzere
  kurulmus olup, bu faaliyetlerinden elde ettikleri
  kazançlari teminat sorumluluk fonlarina ekleyen
  ve sahip olduklari fonlari ortaklarina
  dagitmaksizin küçük ve orta ölçekli isletmelere
  kredi saglayan banka ve kuruluslara yatiran
  kurumlar.
• Münhasiran bilimsel arastirma ve gelistirme
  faaliyetlerinde bulunan kurum ve kuruluslar.
  (Bunlarin vergi muafiyetinden yararlanmasina ve
  muafiyetlerinin kaybedilmesine iliskin sartlar
  Maliye Bakanliginca belirlenir.)
• 3. Organize sanayi bölgeleri ile küçük sanayi
  sitelerinin alt yapilarini hazirlamak ve
  buralarda faaliyette bulunanlarin arsa,
  elektrik, gaz, buhar ve su gibi ortak
  ihtiyaçlarini karsilamak amaciyla, kamu kurumlari
  ve kamu kurumu niteligindeki meslek kuruluslari
  ile gerçek ve tüzel kisilerce birlikte
  olusturulan ve kazancinin tamamini bu yerlerin
  ortak ihtiyaçlarinin karsilanmasinda kullanan
  iktisadi isletmeler.

19
DIGER MUAFIYETLER

• 4 .KOOPERATIFLER
• Tüketim ve tasimacilik kooperatifleri hariç
  olmak üzere, ana sözlesmelerinde sermaye
  üzerinden kazanç dagitilmamasi, yönetim kurulu
  baskan ve üyelerine kazanç üzerinden pay
  verilmemesi, yedek akçelerin ortaklara
  dagitilmamasi ve sadece ortaklarla is görülmesine
  (Yapi kooperatiflerinin kendilerine ait
  arsalarini kat karsiligi vererek her bir hisse
  için bir isyeri veya konut elde etmeleri ortak
  disi islem sayilmaz.) iliskin hükümler bulunup,
  bu hükümlere fiilen uyan kooperatifler ile bu
  kayit ve sartlara ek olarak kurulusundan insaatin
  bitim tarihine kadar yönetim ve denetim
  kurullarinda, söz konusu insaat islerini kismen
  veya tamamen üstlenen gerçek kisilerle tüzel kisi
  temsilcilerine veya yeni KVKnun 13 üncü
  maddesine göre bunlarla iliskili oldugu kabul
  edilen kisilere veya yukarida sayilanlarla isçi
  ve isveren iliskisi içinde bulunanlara yer
  vermeyen ve yapi ruhsati ile arsa tapusu
  kooperatif tüzel kisiligi adina tescil edilmis
  olan yapi kooperatifleri.

20
ISTISNALAR/ ISTIRAK KAZANÇLARI ISTISNASI

• Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin (1)
  numarali bendi (Yeni KVKnun 5inci maddesi) ile
  kurumlarin, tam mükellefiyete tabi baska bir
  kurumun sermayesine istirakleri dolayisiyla
  sagladiklari kazançlar kurumlar vergisinden
  istisna edilmistir. Bu istisnadan fonlarin
  katilma belgeleri ile yatirim ortakliklarinin
  hisse senetlerinden elde edilen kâr paylari için
  yararlanilamayacaktir.

21
ISTISNALAR/ RISTURN ISTISNASI

• Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 8. maddesinin (Yeni
  KVKnun 5inci) 2 numarali bendi hükmü uyarinca,
  kooperatiflerin ortaklari için hesapladiklari
  risturn kazançlari kurumlar vergisinden istisna
  edilmistir. Risturn istisnasindan bütün
  kooperatiflerin yararlanmasi mümkün olmayip,
  sadece üretim, tüketim ve kredi kooperatifleri
  yararlanabileceklerdir

22
ISTISNALAR/ YATIRIM FON VE ORTAKLIKLARININ
PORTFÖY ISLETMECILIGI KAZANÇ ISTISNASI

• a. Portföyünün en az 25i hisse senetlerinden
  olusan menkul kiymetler yatirim fonlari (döviz
  yatirim fonlari hariç) ile ayni nitelikteki
  menkul kiymet yatirim ortakliklarinin portföy
  isletmeciliginden dogan kazançlari,
• b. (a) alt bendi disinda kalan menkul kiymet
  yatirim fonlari (döviz yatirim fonlari hariç) ile
  menkul kiymetler yatirim ortaklarinin portföy
  isletmeciliginden dogan kazançlari, (Yeni KVKnun
  5înci maddesi ile menkul kiymet yatirim fon ve
  ortakliklarinin portföy isletmeciliginden dogan
  kazançlari herhangi bir ayirima tabi olmaksizin
  istisna konusu edilmistir.)
• c. Risk sermayesi yatirim fonlari veya
  ortakliklarinin kazançlari (Girisim sermayesi
  yatirim fon ve ortakliklari)
• d. Gayrimenkul yatirim fonlari veya
  ortakliklarinin kazançlari ,
• e. Emeklilik yatirim fonlarinin kazançlari
• f. Konut finansmani fonlari ile varlik
  finansmani fonlarinin kazançlari (Yeni KVK ile
  ihdas edilmistir.)
• g. Portföyü Türkiyede kurulu borsalarda islem
  gören altin ve kiymetli madenlere dayali yatirim
  fonlari veya ortakliklarinin portföy
  isletmeciliginden dogan kazançlari ( Yeni KVK ile
  ihdas edilmistir.)
• kurumlar vergisinden istisna edilmistir

23
ISTISNALAR/ GAYRIMENKUL-ISTIRAK VE INTIFA
SENETLERI ILE RÜÇHAN HAKKI SATISINDAN DOGAN
KAZANÇ ISTISNASI

• Kurumlarin, en az iki tam yil süreyle
  aktiflerinde yer alan tasinmazlar ve istirak
  hisseleri ile ayni süreyle sahip olduklari kurucu
  senetleri, intifa senetleri ve rüçhan haklarinin
  satisindan dogan kazançlarin 75'lik kismi
  Kurumlar vergisinden istisnadir.
• Bu istisna, satisin yapildigi dönemde uygulanir
  ve satis kazancinin istisnadan yararlanan kismi
  satisin yapildigi yili izleyen besinci yilin
  sonuna kadar pasifte özel bir fon hesabinda
  tutulur. Ancak satis bedelinin, satisin yapildigi
  yili izleyen ikinci takvim yilinin sonuna kadar
  tahsil edilmesi sarttir. Bu süre içinde tahsil
  edilmeyen satis bedeline isabet eden istisna
  nedeniyle zamaninda tahakkuk ettirilmeyen
  vergiler ziyaa ugramis sayilir.
• Istisna edilen kazançtan bes yil içinde sermayeye
  ilave disinda herhangi bir sekilde baska bir
  hesaba nakledilen veya isletmeden çekilen ya da
  dar mükellef kurumlarca ana merkeze aktarilan
  kisim için uygulanan istisna dolayisiyla
  zamaninda tahakkuk ettirilmeyen vergiler ziyaa
  ugramis sayilir. Ayni süre içinde isletmenin
  tasfiyesi (bu Kanuna göre yapilan devir ve
  bölünmeler hariç) halinde de bu hüküm uygulanir.
• (Rüçhan hakki mevcut hissedarlarin, istirak
  ettikleri sirketin sermaye arttirmasi halinde,
  artan sermayenin mevcut hisselerine tekabül eden
  kismini satin alma hakkidir. )

24
ISTISNALAR/ EMISYON PRIMI ISTISNASI

• Emisyon primi ise, anonim sirketlerin
  kuruluslarinda ve özellikle sermaye
  artirimlarinda, rüçhan hakkini kullanmayan
  ortaklarin hissesine düsen paylarin, nominal
  bedelinin üzerinde satisindan veya yeni çikarilan
  hisselerinin tümünün genel kurul karariyla
  nominal bedelinin üzerinde satisindan kaynaklanan
  kazançlardir.
• Anonim sirketlerin kuruluslarinda veya
  sermayelerini artirdiklari sirada çikardiklari
  paylarin bedelinin itibarî degeri asan kismi
  Kurumlar Vergisinden istsinadir.

25
ISTISNALAR/ YURTDISI INSAAT ISLERI ISTISNASI

• Yurt disinda yapilan insaat, onarma, montaj
  isleri ve teknik hizmetlerden saglanan ve
  Türkiyede genel netice hesaplarina intikal
  ettirilen kazançlar Kurumlar vergisinden
  istisnadir.

26
ISTISNALAR/ EGITIM VE ÖGRETIM KAZANÇ ISTISNASI

• Okul öncesi egitim, ilkögretim, özel egitim ve
  orta ögretim özel okullari ile Bakanlar Kurulunca
  vergi muafiyeti taninan vakiflara veya kamu
  yararina çalisan derneklere bagli rehabilitasyon
  merkezlerinin isletilmesinden elde edilen
  kazançlar, ilgili Bakanligin görüsü alinmak
  suretiyle Maliye Banliginin belirleyecegi usul ve
  esaslar çerçevesinde bes vergilendirme dönemi
  kurumlar vergisinden müstesnadir. Istisna,
  okullarin faaliyete geçtigi vergilendirme
  döneminden itibaren baslar

27
ISTISNALAR/ YURTDISINDAN SAGLANAN KAZANÇLARA
ILISKIN ISTISNA

• 1. Yurt disi istirak kazanci istisnasi
• 2. Yurt disi sube kazanci istisnasi
• 3. Holding sirketlerinin yurt disi istirak
  kazanci istisnasi

28
1. YURTDISI ISTIRAK KAZANCI ISTISNASI

• Kanuni ve is merkezi Türkiye'de bulunmayan anonim
  ve limited sirket niteligindeki sirketlerin
  sermayesine istirak eden kurumlarin, bu
  istiraklerinden elde ettikleri asagidaki sartlari
  tasiyan istirak kazançlari
• 1) Istirak payini elinde tutan sirketin, yurt
  disi istirakin ödenmis sermayesinin en az
  10'una sahip olmasi,
• 2) Kazancin elde edildigi tarih itibariyla
  istirak payinin kesintisiz olarak en az bir yil
  süreyle elde tutulmasi
• 3) Yurt disi istirak kazancinin kâr payi
  dagitimina kaynak olan kazançlar üzerinden ödenen
  vergiler dahil istirak edilen kurumun faaliyette
  bulundugu ülke vergi kanunlari uyarinca en az
  15 oraninda gelir ve kurumlar vergisi benzeri
  toplam vergi yükü tasimasi istirak edilen
  sirketin esas faaliyet konusunun, finansal
  kiralama dahil finansman temini veya sigorta
  hizmetlerinin sunulmasi ya da menkul kiymet
  yatirimi olmasi durumunda, istirak edilen kurumun
  faaliyette bulundugu ülke vergi kanunlari
  uyarinca en az Türkiye'de uygulanan kurumlar
  vergisi oraninda gelir ve kurumlar vergisi
  benzeri toplam vergi yükü tasimasi,
• 4) Istirak kazancinin, elde edildigi hesap
  dönemine iliskin kurumlar vergisi beyannamesinin
  verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye
  transfer edilmesi.

29
2. YURTDISI SUBE KAZANCI ISTISNASI

• Kurumlarin yurt disinda bulunan is yerleri veya
  daimi temsilcileri araciligiyla elde ettikleri
  asagidaki sartlari tasiyan kurum kazançlari
• 1) Bu kazançlarin, dogdugu ülke vergi kanunlari
  uyarinca en az 15 oraninda gelir ve kurumlar
  vergisi benzeri toplam vergi yükü tasimasi,
• 2) Kazançlarin elde edildigi hesap dönemine
  iliskin yillik kurumlar vergisi beyannamesinin
  verilmesi gereken tarihe kadar Türkiye'ye
  transfer edilmis olmasi,
• 3) Ana faaliyet konusu, finansal kiralama dahil
  finansman temini, sigorta hizmetlerinin sunulmasi
  veya menkul kiymet yatirimi olan kurumlarda, bu
  kazançlarin dogdugu ülke vergi kanunlari uyarinca
  en az Türkiye'de uygulanan kurumlar vergisi
  oraninda gelir ve kurumlar vergisi benzeri toplam
  vergi yükü tasimasi.

30
3. ULUSLAR ARASI HOLDING SIRKETLERIN YURTDISI
ISTIRAK KAZANCI ISTISNASI

• Kazancin elde edildigi tarih itibariyla
  araliksiz en az bir yil süreyle nakit varliklar
  disinda kalan aktif toplaminin 75 veya daha
  fazlasi, kanuni veya is merkezi Türkiye'de
  bulunmayan anonim veya limited sirket
  niteligindeki sirketlerin her birinin sermayesine
  en az 10 oraninda istirakten olusan tam
  mükellefiyete tabi anonim sirketlerin, en az iki
  tam yil süreyle aktiflerinde yer alan yurt disi
  istirak hisselerinin elden çikarilmasindan dogan
  kurum kazançlari.

31
SAFI KURUM KAZANCININ TESPITI

• Kurum kazancinin tespitinde, belli bir hesap
  döneminin safi kazanci, o dönemde kurum
  faaliyetleri sonucunda elde edilen gayri safi
  hasilattan, söz konusu kazancin elde edilmesi ve
  idamesi için yapilan tüm giderlerin indirilmesi
  sonucu bulunur.
• Kurumlar vergisine tabi safi kurum kazancinin
  tespitinde, Gelir Vergisi Kanunu'nun ticari
  kazanca iliskin hükümleri de geçerli oldugundan,
  ticari kazançlarda safi tutara ulasmak için
  G.V.K.nun 40. maddesinde gider olarak kabul
  edilen indirimler, kurumlar vergisi mükellefleri
  için de geçerlidir.
• Kurum kazancinin belirlenmesi bakimindan, Gelir
  Vergisi Kanununa göre, indirilmesi kabul edilen
  ödemelerin göz önüne alinmasi yaninda, Kurumlar
  Vergisi Kanununda belirtilmis bulunan giderlerin
  de ticari kazancin tespiti sirasinda düsülmesi
  gerekmektedir.

32
KONTROL EDILEN YABANCI KURUM KAZANCI

• Kontrol edilen yabanci kurum kazanci
• MADDE 7- Tam mükellef kurumlarin dogrudan veya
  dolayli olarak ayri ayri ya da birlikte
  sermayesinin, kâr payinin veya oy kullanma
  hakkinin en az 50'sine sahip olmak suretiyle
  kontrol ettikleri yurt disi istiraklerinin kurum
  kazançlari, dagitilsin veya dagitilmasin
  asagidaki sartlarin birlikte gerçeklesmesi
  halinde, Türkiye'de kurumlar vergisine tabidir
• 1) Istirakin toplam gayrisafi hasilatinin
  25 veya fazlasinin faaliyet ile orantili sermaye,
  organizasyon ve eleman istihdami suretiyle
  yürütülen ticarî, ziraî veya serbest meslek
  faaliyeti disindaki faiz, kâr payi, kira, lisans
  ücreti, menkul kiymet satis geliri gibi pasif
  nitelikli gelirlerden olusmasi,
• 2) Yurt disindaki istirakin ticarî bilânço kâri
  üzerinden 10'dan az oranda gelir ve kurumlar
  vergisi benzeri toplam vergi yükü tasimasi,
• 3) Yurt disinda kurulu istirakin ilgili yildaki
  toplam gayrisafi hasilatinin 100.000 YTL
  karsiligi yabanci parayi geçmesi.

33
INDIRILECEK GIDERLER

• Menkul kiymet Ihraç Giderleri
• Kurulus ve Örgütlenme Giderleri
• Genel Kurul Toplantilari Için Yapilan Giderlerle,
  Birlesme, Fesih ve Tasfiye Giderleri
• Sermayesi paylara bölünmüs komandit sirketlerde
  komantide ortagin kar payi
• Katilim bankalarinca katilma hesabi karsiliginda
  ödenen kar paylari
• Sigorta Sirketlerince Ayrilabilecek Karsiliklar

34
KURUMLAR VERGISI MATRAHININ TESPITINDE DIKKATE
ALINACAK INDIRIMLER

1. Bes yildan fazla nakledilmemek sartiyla geçmis
   yillarin beyannamelerinde yer alan zararlar.
2. Ar-Ge harcamalarinin 40i (x)
3. Amatör spor dallari için yapilan sponsorluk
   harcamalarinin tamami, profesyonel spor dallari
   için 50si.
4. Belli sartlarda yapilan bagis ve yardimlar

35
INDIRILEMEYECEK GIDERLER

• 1. Özsermaye Üzerinden Ödenen veya Hesaplanan
  Faizler
• 2. Örtülü Sermaye Üzerinden Ödenen veya
  Hesaplanan Faizler ve kur farklari
• 3. Transfer fiyatlamasi yoluyla yapilan örtülü
  kazançlar
• 4. Ihtiyat Akçeleri
• 5. Kurumlar Vergisi Ile Her Türlü Para Cezalari
• 6-Menkul Kiymetlerin Itibari Degerlerinin Altinda
  Satisindan Dogan Zararlar Ile Ödenen Komisyonlar
  ve Benzeri Her Türlü Giderler
• 7- V.U.K. Hükümlerine Göre Ödenen Gecikme
  Faizleri
• 8- Isletmenin Esas Faaliyet Konusu Ile Ilgili
  Olmayan Deniz ve Hava Tasitlarinin Giderleri ve
  Amortismanlari
• 9- Maddi ve Manevi Zararlar
• 10- Kurumlar Vergisinden Istisna Edilen
  Kazançlara Iliskin Giderler ve zararlar ( istirak
  hisseleri alimiyla ilgili finansman giderleri
  hariç olmak üzere)

36
ÖRTÜLÜ SERMAYE

• Kurumlarin, ortaklarindan veya ortaklarla
  iliskili olan kisilerden dogrudan veya dolayli
  olarak temin ederek isletmede kullandiklari
  borçlarin, hesap dönemi içinde herhangi bir
  tarihte kurumun öz sermayesinin üç katini asan
  kismi, ilgili hesap dönemi için örtülü sermaye
  sayilir
• Yukarida belirtilen karsilastirma sirasinda,
  sadece iliskili sirketlere finansman temin eden
  kredi sirketlerinden yapilan borçlanmalar hariç
  olmak üzere, ana faaliyet konusuna uygun olarak
  faaliyette bulunan ve ortak veya ortakla iliskili
  kisi sayilan banka veya benzeri kredi
  kurumlarindan yapilan borçlanmalar 50 oraninda
  dikkate alinir

37
ÖRTÜLÜ SERMAYE

• Ortakla iliskili kisi, ortagin dogrudan veya
  dolayli olarak en az 10 oraninda ortagi oldugu
  veya en az bu oranda oy veya kâr payi hakkina
  sahip oldugu bir kurumu ya da dogrudan veya
  dolayli olarak, ortagin veya ortakla iliskili bu
  kurumun sermayesinin, oy veya kâr payi hakkina
  sahip hisselerinin en az 10'unu elinde
  bulunduran bir gerçek kisi veya kurumu ifade
  eder.
• Öz sermaye, kurumun Vergi Usul Kanunu uyarinca
  tespit edilmis hesap dönemi basindaki öz
  sermayesini ifade eder.
• Örtülü sermaye üzerinden kur farki hariç, faiz ve
  benzeri ödemeler veya hesaplanan tutarlar, Gelir
  ve Kurumlar Vergisi kanunlarinin uygulanmasinda,
  gerek borç alan gerekse borç veren nezdinde,
  örtülü sermaye sartlarinin gerçeklestigi hesap
  döneminin son günü itibariyla dagitilmis kâr payi
  veya dar mükellefler için ana merkeze aktarilan
  tutar sayilir

38
ÖRTÜLÜ SERMAYE

• Asagida sayilan borçlanmalar örtülü sermaye
  sayilmaz
• a) Kurumlarin ortaklarinin veya ortaklarla
  iliskili kisilerin sagladigi gayrinakdî
  teminatlar karsiliginda üçüncü kisilerden yapilan
  borçlanmalar.
• b) Kurumlarin istiraklerinin, ortaklarinin veya
  ortaklarla iliskili kisilerin, banka ve finans
  kurumlarindan ya da sermaye piyasalarindan temin
  ederek ayni sartlarla kismen veya tamamen
  kullandirdigi borçlanmalar.
• c) 5411 sayili Bankacilik Kanununa göre
  faaliyette bulunan bankalar tarafindan yapilan
  borçlanmalar.
• ç) 3226 sayili Finansal Kiralama Kanunu
  kapsaminda faaliyet gösteren finansal kiralama
  sirketleri, 90 sayili Ödünç Para Verme Isleri
  Hakkinda Kanun Hükmünde Kararname kapsaminda
  faaliyet gösteren finansman ve faktoring
  sirketleri ile ipotek finansman kuruluslarinin bu
  faaliyetleriyle ilgili olarak ortak veya ortakla
  iliskili kisi sayilan bankalardan yaptiklari
  borçlanmalar.
• Örtülü Sermayeye iliskin açiklamalari sematik
  olarak inceleyelim. (Kaynak Tolga Babali- Alper
  Aslihak- Alpaslan Kumas-Hasan Sahin Gelirler
  Kontrolörleri , Yeni Kurumlar Vergisi
  Düzenlemeleri, Gelirler Kontrolörleri Ankara
  Grubu Konferanslari Ankara Mart 2006.)

39
ÖRTÜLÜ SERMAYE (12. MADDE)
DOGRUDAN DOLAYLI TEMINLE KULLANILAN BORÇ (BANKA
50)
gt
V.U.K. DÖNEMBASI ÖZSERMAYE X 3
IMKBDE ISLEM GÖRENLER
DAR MÜKELLEFLERDE 10 ARANMAZ
40
ÖRTÜLÜ KAZANÇ/ 5422 sayili Kurumlar Vergisi Kanunu

• Sirket kendi ortaklari, ortaklarinin ilgili
  bulundugu gerçek ve tüzel kisiler, idaresi,
  murakabesi veya sermayesi bakimlarindan vasitali
  vasitasiz olarak bagli bulundugu veya nüfuzu
  altinda bulundurdugu gerçek ve tüzel kisiler ile
  olan münasebetlerinde, emsaline göre göze
  çarpacak derecede yüksek veya düsük faiz ve
  komisyonlarla ödünç para alir veya verirse
  kazanç, kismen veya tamamen örtülü olarak
  dagitilmis sayilir.

41
TRANSFER FIYATLAMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ
DAGITIMI (YENI KVK)

• Kurumlar, iliskili kisilerle emsallere uygunluk
  ilkesine aykiri olarak tespit ettikleri bedel
  veya fiyat üzerinden mal veya hizmet alim ya da
  satiminda bulunursa, kazanç tamamen veya kismen
  transfer fiyatlandirmasi yoluyla örtülü olarak
  dagitilmis sayilir. Alim satim, imalat ve insaat
  islemleri, kiralama ve kiraya verme islemleri,
  ödünç para alinmasi ve verilmesi, ikramiye, ücret
  ve benzeri ödemeleri gerektiren islemler her hal
  ve sartta mal veya hizmet alim ya da satimi
  olarak degerlendirilir.

42
TRANSFER FIYATLAMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ
DAGITIMI (YENI KVK)

• Iliskili kisi kurumlarin kendi ortaklari,
  kurumlarin veya ortaklarinin ilgili bulundugu
  gerçek kisi veya kurum ile idaresi, denetimi veya
  sermayesi bakimindan dogrudan veya dolayli olarak
  bagli bulundugu ya da nüfûzu altinda bulundurdugu
  gerçek kisi veya kurumlari ifade eder. Ortaklarin
  esleri, ortaklarin veya eslerinin üstsoy ve
  altsoyu ile üçüncü derece dahil yansoy hisimlari
  ve kayin hisimlari da iliskili kisi sayilir.
  Kazancin elde edildigi ülke vergi sisteminin,
  Türk vergi sisteminin yarattigi vergilendirme
  kapasitesi ile ayni düzeyde bir vergilendirme
  imkâni saglayip saglamadigi ve bilgi degisimi
  hususunun göz önünde bulundurulmasi suretiyle
  Bakanlar Kurulunca ilan edilen ülkelerde veya
  bölgelerde bulunan kisilerle yapilmis tüm
  islemler, iliskili kisilerle yapilmis sayilir

43
TRANSFER FIYATLAMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ
DAGITIMI (YENI KVK)

• Emsallere uygunluk ilkesi, iliskili kisilerle
  yapilan mal veya hizmet alim ya da satiminda
  uygulanan fiyat veya bedelin, aralarinda böyle
  bir iliskinin bulunmamasi durumunda olusacak
  fiyat veya bedele uygun olmasini ifade eder.
• Transfer fiyatlandirmasi yoluyla örtülü kazanç
  dagitimini sematik olarak inceleyelim. (Kaynak
  Tolga Babali- Alper Aslihak- Alpaslan Kumas-Hasan
  Sahin Gelirler Kontrolörleri , Yeni Kurumlar
  Vergisi Düzenlemeleri, Gelirler Kontrolörleri
  Ankara Grubu Konferanslari Ankara Mart 2006.)

44
BELGELERIN SAKLANMASI
TRANSFER FIYATLANDIRMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ
DAGITIMI (Madde 13)
45
TRANSFER FIYATLAMASI YOLUYLA ÖRTÜLÜ KAZANÇ
DAGITIMI (YENI KVK)

• Tamamen veya kismen transfer fiyatlandirmasi
  yoluyla örtülü olarak dagitilan kazanç, Gelir ve
  Kurumlar Vergisi kanunlarinin uygulamasinda, bu
  maddedeki sartlarin gerçeklestigi hesap döneminin
  son günü itibariyla dagitilmis kâr payi veya dar
  mükellefler için ana merkeze aktarilan tutar
  sayilir.

46
BEYAN ESASI

• KURUMLAR VERGISI BEYANNAMESI HESAP DÖNEMININ
  KAPANDIGI AYI IZLEYEN DÖRDÜNCÜ AYIN BIRINCI
  GÜNÜNDEN YIRMIBESINCI GÜNÜ AKSAMINA KADAR
  MÜKELLEFIN BAGLI OLDUGU VERGI DAIRESINE VERILIR

47
KURUMLAR VERGISI ve GEÇICI VERGI ORANI VE
KURUMLAR VERGISINDE ÖDEME

• Kurumlar vergisinin orani, 4369 sayili Kanunla
  30 olarak tespit edilmistir. Ancak bu oran Resmi
  Gazetede yayimlanmasi beklenen yeni KVKna göre
  20 olarak yeniden belirlenmistir.
• GVKnun mük. 120inci maddesinde belirlenen
  esaslara göre Kurumlar Vergisi Oraninda geçici
  vergi ödenir.
• Kurumlar Vergisi Beyannamenin verilecegi ayin
  sonuna kadar ödenir. Hesaplanan kurumlar vergisi
  beyannamenin verildigi ayda tek taksitte ödenir.

48
TAM MÜKELLEF KURUMLAR TARAFINDAN YAPILACAK G.V.
TEVKIFATI

• Kamu idare ve kuruluslari, iktisadi kamu
  kuruluslari, sair kurumlar, ticaret sirketleri,
  is ortakliklari, dernekler, vakiflar, dernek ve
  vakiflarin iktisadi isletmeleri, kooperatifler,
  yatirim fonu yönetenler, gerçek gelirlerini beyan
  etmeye mecbur olan ticaret ve serbest meslek
  erbabi, zirai kazançlarini bilanço veya ziraî
  isletme hesabi esasina göre tespit eden
  çiftçiler kurumlara avanslar da dahil olmak
  üzere nakden veya hesaben yaptiklari asagidaki
  ödemeler üzerinden istihkak sahiplerinin kurumlar
  vergisine mahsuben 15 oraninda kesinti
  yapmak zorundadirlar
• (Örnegin hakedis ödemeleri, devlet tahvili,
  hazine bonosu ve mevduat faizleri, Katilim
  bankalari tarafindan katilma hesabi karsiliginda
  ödenen kâr paylari )

49
MAHSUP

• 1. GELIR VERGISI KESINTILERINDE
• Yillik beyanname ile beyan edilen gelir veya
  kurum kazanci üzerinden hesaplanan vergiden yil
  içinde tevkif yoluyla kesilen vergiler mahsup
  edilir. Mahsup isleminin yapilabilmesi için,
  tevkif yoluyla kesilen verginin beyannameye dahil
  edilen gelir veya kazanca iliskin olmasi gerekir.

50
MAHSUP

• 2. GEÇICI VERGIDE
• Gelir Vergisi Kanununun mükerrer 120 nci
  maddesinde üçer aylik dönemler halinde tahakkuk
  ettirilerek tahsil edilen geçici verginin, yillik
  beyanname üzerinden hesaplanan gelir vergisinden
  mahsup edilecegi, mahsup edilemeyen tutarin
  mükellefin diger vergi borçlarina mahsup
  edilecegi, bu mahsuplara ragmen kalan geçici
  vergi tutarinin da o yilin sonuna kadar yazili
  olarak talep edilmesi halinde mükellefe red ve
  iade edilecegi belirtilmistir

51
MAHSUP

• 3. YABANCI ÜLKELERDE ÖDENEN VERGILERIN MAHSUBU
• Mükerrer vergilemeyi önlemek amaciyla tam
  mükellef kurumlar, Kurumlar Vergisi Kanunu'nun
  43. maddesi hükmü uyarinca, yabanci memleketlerde
  elde ederek Türkiye'de genel netice hesaplarina
  intikal ettirdikleri kazançlar nedeniyle
  mahallinde ödedikleri Kurumlar Vergisi benzeri
  vergileri Türkiye'de tarh olunan Kurumlar
  Vergisinden mahsup edebilirler.

52

• TESEKKÜR EDERIZ
• M. Aykut KELECIOGLU
• Gelirler Baskontrolörü