Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen

1
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen

• toelichting
• ontwerpbesluit Vlaamse Regering
• VIPA, ir. Ann Beusen
• Zorg Gezondheid, Eddy Mettepenningen

2
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen
Besluit van de Vlaamse Regering tot vaststelling
van de specifieke brandveiligheidsnormen waaraan
ouderenvoorzieningen en centra voor
herstelverblijf moeten voldoen en tot bepaling
van de procedure voor de uitreiking van het
attest van naleving van die normen.

• Programma
• overzicht Vlaamse regelgeving nu en straks
• ontwerp besluit Vlaamse regering procedure en
  attest
• technische bijlage besluit Vlaamse regering
  specifieke brandveiligheidsnormen

3
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenoverzicht
huidige regelgeving
1

• FEDERALE OVERHEID gt algemene niet
  bestemmingsgebonden voorschriften
• Wet 30/07/1979 betreffende de preventie van
  brand en ontploffingen
• KB 07/07/1994 basisnormen nieuwe gebouwen(en
  ARAB, CODEX en AREI)
• VLAAMSE GEMEENSCHAPgt bestemmingsgebonden normen
• BVR 15/03/1989 houdende de specifieke
  veiligheidsaspecten waaraan de serviceflatgebouwen
  , de woningcomplexen met dienstverlening en de
  rusthuizen moeten voldoen om te worden erkend.

4
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenoverzicht
huidige regelgeving
1

• VLAANDEREN
• gt BVR van 15/03/1989
• Rusthuizen
• Koninklijk besluit van 12 maart 1974 tot
  vaststelling van de veiligheidsnormen waaraan de
  rustoorden voor bejaarden moeten voldoen.bijlage
  A (2) en bijlage B (max 1)
• Serviceflats en woningcomplexen met
  dienstverlening
• NBN S 21-202 algemene eisen voor middelhoge en
  hoge gebouwen
• type A voor alle gebouwen SFl

5
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenhuidige
regelgeving
1

• knelpunten
• bevoegdheidsverdeling federaal Vlaanderen
• eenduidige aanpak attesten gt ontwerp BVR
• afstemming met basisnormen gt technische bijlage
  ontwerp BVR
• actualisatie normen gt technische bijlage ontwerp
  BVR

6
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen

• Programma
• overzicht Vlaamse regelgeving nu en straks
• ontwerp besluit Vlaamse regering procedure en
  attest2.1 stand van zaken2.2 toepassingsgebied2
  .3 procedure attestering2.4 overgangsmaatregelen
  2.5 afwijkingsaanvraag
• technische bijlage besluit Vlaamse regering
  specifieke brandveiligheidsnormen

7
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.1

• Inhoud
• 1. tekst BVR algemene bepalingen en procedure
• 2. Bijlage I en Ibis technische normen
  tekeningen
• 3. Bijlage II en III en IV model attesten A, B
  en C
• Stand van zaken
• 16/06/2010 principieel goedgekeurd door VR
• 20/10/2010 einde status quo periode kennisgeving
  EC
• 14/12/2010 advies van Raad van State gt
  aanpassing WZD
• Planning goedkeuring VR voorjaar 2011
• Vooropgezette datum inwerkingtreding 1 juni 2011
  

8
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.2

• Toepassingsgebied
• OUDERENVOORZIENINGEN - Woonzorgcentrum
  (rusthuis)
• - dagverzorgingscentrum- centrum voor
  kortverblijf
• CENTRUM VOOR HERSTELVERBLIJF
• thuiszorgvoorziening
• NIET voor Serviceflats!
• gt blijft voorlopig NBN S21-202

9
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.3

• Procedure attestering
• art 6 tot 10

OK de voorziening voldoet
ATTEST A
BI vraagt attest aan bij BM
brandweer maakt verslag op
ATTEST B
OK maar met opmerkingen uitwerken stappenplan
ATTEST C
Niet OK veiligheid in ernstige mate in
gedrang Intrekking/weigering erkenning
(max 3 maanden na aanvraag naar BI - binnen 10
dagen naar ZG)
10
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.3

• Geldigheidsduur attesten artikel 4 en 5

ATTEST A
- 8 jaar geldig vanaf ondertekening door
burgemeester - vervalt na 8 jaar of bij afleveren
nieuw attest -van rechtswege zes maanden na
realisatie van ingrijpende wijzigingen
ATTEST B
- duur te bepalen door burgemeester - eerste
attest 1 jaar geldig en verlengbaar tot maximum 8
jaar - vervalt op einde geldigheidsduur of bij
afleveren nieuw attest - van rechtswege zes
maanden na realisatie van ingrijpende wijzigingen
ATTEST C
vervalt enkel bij afleveren van nieuw attest
gt Aanvraag nieuw attest na attest A of B
uiterlijk 3 maanden voor verstrijken
geldigheidsduur
11
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.4

• Overgangsregelingen vervat in artikel 16
• Overgangsregeling vervat in artikel 88
  Woonzorgdecreet
• RH en CVK met erkenning (van bepaalde duur) op
  01/01/2010 of erkenning aangevraagd voor
  01/01/2010
• gt overgangsperiode van 5 jaar, tenzij
  erkenning eerder afloopt
• In die periode blijven verder erkend volgens oude
  wetgeving (inclusief brandveiligheidsnormen)
• is gefaseerde overgang naar erkenning van
  onbepaalde duur

12
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.4

• Overgangsregeling BVR brandveiligheid
• indien in de periode 01/01/2010 tot 31/05/2011
  nog geen erkenning van onbepaalde duur als WZC of
  CVK bekomen werd, blijft overgangsregeling WZD
  van toepassing
• Indien wel zie volgende dia
• Bij aanvraag erkenning van onbepaalde duur tot en
  met 31/05/2012 blijft huidig bewijs inzake
  brandveiligheid gelden (geen nieuw attest volgens
  BVR brandveiligheid vereist)
• Nieuw attest volgens BVR brandveiligheid
  uiterlijk op 31/05/2012 bij ZG
• Bij aanvraag erkenning van onbepaalde duur na
  31/05/2012 attest volgens BVR brandveiligheid

13
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.4

• 2. Andere voorzieningen (1)
• met erkenning van onbepaalde duur als WZC en CVK
  op 31/05/2011
• met erkenning van onbepaalde duur als DVC op
  31/05/2011
• met aanvraag erkenning van onbepaalde duur als
  WZC, CVK en DVC
• ingediend vóór 1 juni 2011
• overgangsregeling BVR brandveiligheid
• - oude normen blijven nog 1 jaar gelden
  (tot 31/05/2012)
• - bij aanvraag erkenning van onbepaalde
  duur als WZC, CVK en DVC
• tot 31/05/2011 blijft huidig bewijs
  inzake brandveiligheid gelden
• (geen nieuw attest vereist)
• - uiterlijk op 31/05/2012 nieuw attest
  volgens BVR bij ZG

14
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.4

• 3. Andere voorzieningen (2)
• gt aanvraag erkenning van onbepaalde duur als
  WZC, CVK en DVC
• ingediend vanaf 1 juni 2011
• nieuw attest volgens BVLR

15
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.4
Overgangstermijn voor bekomen van attest A
maximum 5 jaar
art 88
attest B max 8 jaar
andere (1)
attest B max 8 jaar
Andere (2) - attest B max 8 jaar
tijdsas erkenning
invoeringBVR
1jaar Na invoering
01/01/2010 WZD
16
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenontwerp
BVR
2.5

• Afwijkingsaanvraag BVR
• art 11 de administrateurgeneraal kan afwijking
  toestaan

ZG bezorgt gemotiveerde beslissing advies aan
IN binnen maand na ontvangst advies
IN stuurt gemotiveerde vraag naar AG ZG
ZG vraagt advies aan TCB WVG
(max 15 dagen)
(max 30 dagen)
17
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen

• Programma
• overzicht Vlaamse regelgeving nu en straks
• ontwerp besluit Vlaamse regering procedure en
  attest
• technische bijlage besluit Vlaamse regering
  specifieke brandveiligheidsnormen3.1 structuur
  en principes 3.2 overzicht belangrijkste
  aanpassingen tov KB74 3.2.1 infrastructuur 3.2.
  2 onderhoud, controle en uitbating

18
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage
3.1

• Bijlage Inormen voor de specifieke
  brandveiligheidsaspecten waaraan de
  ouderenvoorzieningen en de centra voor
  herstelverblijf moeten voldoen
• 1999-2001 studie in opdracht van GMW (voorloper
  van ZG)
• 2001-2007 werkgroep
• 2009-2010 terugkoppeling sector ontwerpers
  en actualisatie ifv
• Europese normering
• 2010 voor advies naar TCB WVG
• achtergrond brand in WZC Kanunnik Triest Melle
  2009

19
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenTCB
3.11

• knelpunten
• bevoegdheidsverdeling Federaal-Vlaams
• eenduidige aanpak attesten ontwerp BVR
• afstemming met basisnormen technische bijlage
  BVR
• actualisatie normen technische bijlage BVR
• Vlaams besluit stelt federale besluiten van
  toepassinggt quid afwijkingen ?
• Vlaams minister verleent afwijking na advies van
• inspectie brandveiligheid (coöperatie akkoord)
• vanaf 17/12/2009 advies door TCB WVG

20
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningenTCB
3.1

• BVR 05/06/2009
• oprichting technische commissie brandveiligheid
  WVG
• Opdracht1. advies afwijkingsaanvragen voor
  Vlaamse regelgeving - kinderopvang (BVR
  19/09/2008)
• - rusthuizen en serviceflats vanaf 17 december
  2009 (BVR 15/03/1989)
• - oude afwijkingsaanvragen rusthuizen en SFl
  tot en met 2004 2. beleidsondersteunend en
  sectoroverschrijdend advies brandveiligheidsamen
  stelling TCB vertegenwoordiging BVV, Prebes,
  sector (Zorgnet Vlaanderen), VIPA, ZG,
  academische wereld

21
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage
3.1

• Uitgangspunt
• basisveiligheid algemene garantie
• éénduidige formulering voor alle voorzieningen
  ongeacht ouderdom van het gebouw
• (? KB 74 met onderscheid volgens ouderdom)
• Structuur
• impliciet onderscheid tussen bestaande gebouwen
  en nieuwe gebouwen via basisnormen
• formulering geïntegreerd i.p.v. gescheiden

22
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage
3.1

• impliciet onderscheid bestaande /nieuwe
  gebouwen

BVR brandveiligheid Ouderen
BASISNORM
tijdsas bouwaanvraag
BESTAANDE GEBOUWEN
NIEUWE GEBOUWEN
bouwaanvraag voor LG 1 januari 1998 HG,MG 26
mei 1995
23
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage
3.1

• voorbeeld 1 volle houten deuren
• nieuw begrip definitie opgenomen in tekst
• formulering toepassing
• de deuren van de lokalen die uitgeven op de
  evacuatiewegen hebben minstens EI1 30 (NBN EN
  13501-2) of Rf 1/2h (NBN 713-020) of zijn
  volle houten deuren
• begrip bestaat niet in de basisnorm gt eis van KB
  van 1994 is strenger en primeert gt voor nieuwe
  gebouwen enkel EI1 30 of Rf ½ h mogelijk
• kan wél voor bestaande gebouwen

24
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage
3.1

• voorbeeld 2 bouw van luchtkanalen
• bepaling volgens KB van 1994 wordt van toepassing
  gesteld voor alle voorzieningen
• formulering integraal opgenomen in de tekst van
  BVR
• voorbeeld 3 oppervlakte compartiment
• max oppervlakte volgens BVR 1250 m²
• max oppervlakte volgens KB van 1994 2500 m²
• strengere eis BVR geldt voor alle voorzieningen
  bestaande én nieuwe gebouwen

25
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage
3.2

• Structuur weerstand tegen brand van
  bouwelementen
• NBN EN 13501-2
• vermelding evenwaardige klassering volgens NBN
  713.020

NBN EN 13501 NBN EN 13501 NBN 713.020 NBN 713.020
Voor R 30, RE 30, REI 30 en EI 30 voldoet Rf ½ h
Voor R 60, RE 60, REI 60 en EI 60 voldoet Rf 1 h
Voor R 120, RE 120, REI 120 en EI 120 voldoet Rf 2 h
Voor EI1 30 deuren voldoet Rf ½ h
Voor EI1 60 deuren voldoet Rf 1 h
26
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage
3.2

• Structuur reactie bij brand van bouwmaterialen
• NBN EN 13501-1
• vermelding evenwaardige klassering volgens NBN
  S21-003

NBN EN 13501 NBN EN 13501 NBN S 21-203 NBN S 21-203
Voor A1 en A2-s1, d0 of lager voldoet A0
Voor B-s1, d0 of lager voldoet A1
Voor C-s1, d0 of lager voldoet A2
Voor D-s1,d0 of lager voldoet A3
voor alle materialen voor alle materialen
27
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage
3.1

• Structuur reactie bij brand van bouwmaterialen

NBN EN 13501 NBN EN 13501 NBN S 21-203 NBN S 21-203
Voor A1fl en A2fl-s1 of lager voldoet A0
Voor Bfl-s1 of lager voldoet A1
Voor Cfl-s1 of lager voldoet A2
Voor Dfl-s1 of lager voldoet A3
Voor Efl voldoet A3
voor vloerbekledingen voor vloerbekledingen
28
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage infrastructuur
3.2.1

• NIEUW
• art 2.1.2 deelcompartimenten gt horizontale
  evacuatie brandvoortplanting en
  rookverspreiding binnen het compartiment beperken
  wanden EI30, deuren bij brand zelfsluitend
  EI130 elke bouwlaag met bewoners minimum 2
  deelcompartimenten
• per deelcompartiment max 20 bewoners s
  nachtsuitz. - evacuatieniveau - LG
  max 6 per bouwlaag in nachtbezetting

29
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage infrastructuur
3.2.1

• NIEUW
• art 6.6.1 algemene automatische detectie
• gt bevestiging van gangbare praktijk
• VERPLICHTgt bestaande voorzieningen van het
  type algemene bewaking
• gt voor nog te ontwerpen inrichtingen conform
  NBN S21-100
• nog te ontwerpen inrichtingen nog geen
  aanvraag voor bouwvergunning ingediend bij
  invoering BVR

30
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage infrastructuur
3.2.1

• Nieuw
• art 4.4.1 deurdrangers met vrijloop
• gt tijdig sluiten deuren cruciaalgt beperken
  rookverspreiding en brandvoortplanting
• gt combinatie gewoon gebruik en automatische
  sluiting
• gt belangrijkste maatregel in nasleep van brand
  Melle
• gt link naar 8.7.2
• verplicht in nog te ontwerpen inrichtingen
  deuren van kamers, appartementen of andere
  lokalen voor residenten

31
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage infrastructuur
3.2.1

• anders
• art 4.4.1
• minimale breedte evacuatiewegen
• residenten
• KB 74 1,80 m
• BVR 1,20 m
• 1,80 m functionele eis
  (erkenningsnormen)

32
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage infrastructuur
3.2.1

• anders
• art 2.1.1 duplex-compartiment
• comp mag 2 boven elkaar gelegen bouwlagen met
  binnenverbindingstrap
• MITS ? opp lt 1250m² EN elke bouwlaag 2
  uitgangen
• art 4.4.3 gemeenschappelijke zithoeken open
  naar evacuatiewegen- geen activiteiten die
  brandgevaar opleveren- tv-toestel uit te
  schakelen-opgestelde zitmeubels verbeterd
  brandgedrag

33
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage infrastructuur
3.2.1

• anders
• art 3.2 structurele elementen
• BVR R60 voor alle voorzieningen
  (minimum) of uitgewerkt in metselwerk of beton
  met minimale dikte 140mm gt KB74 bijlage A
  Rf 2 uur.
• art 3.7 vergrendelde deuren evacuatiewegen en
  buitendeuren
• gt 3 voorwaarden te voldoen - vergrendeling
  volgens principe positieve veiligheid el.mech. of
  -magn.
• - automatische ontgrendeling bij detectie,
  alarm of stroomonderbreking
• - lokaal op afstand te ontgrendelen door
  personeel

34
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage infrastructuur
3.2.1

• Anders
• art 6.6.5 waarschuwing en alarm
• waarschuwings- en alarmsysteem te koppelen aan
  eventueel aanwezige personenoproepsysteem met
  aanduiding van de getroffen zone

35
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage onderhoud en controle
3.2.2

• Anders
• art 7.1.2 keuringen, bezoeken en controles in
  veiligheidsregister
• art 7.1.3 controles frequentie en uitvoerder
  in tabel
• gt geen beschrijving testen
• gt vermelding verplichte controles
• Alle bestaande regelgeving voor onderhoud vermeld
  in andere besluiten van toepassing ( bvb.
  basisnormen )
• Alle bepalingen van ARAB, AREI en CODEX moeten
  nageleefd worden

36
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage onderhoud en controle
3.2.2
te controleren frequentie uitvoerder van de controle
1. liftinstallatie jaarlijks externe dienst voor technische controle
2. laagspanningsinstallatie na elke wijziging en minstens om de 5 jaar externe dienst voor technische controle
3. hoogspanningsinstallatie jaarlijks externe dienst voor technische controle
4. branddetectie en alarminstallatie jaarlijks bevoegd installateur
5. brandbestrijdingsmiddelen jaarlijks bevoegd persoon of installateur
6. verwarmingsinstallatie (inclusief warmwaterbereiding), aëraulische installaties, schouwen en stookplaatsen jaarlijks bevoegd installateur
7. gasinstallatie na elke wijziging en minstens om de 5 jaar externe dienst voor technische controle
8. veiligheidsverlichting 3 maandelijks beheerder
9. toestand evacuatiewegen en brandwerende deuren 3 maandelijks beheerder
37
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage uitbating
3.2.2

• Nieuw
• art 8.1 noodplan evacuatie- en interventieplan
• gt noodplan nuttige maatregelen om bewoners te
  beschermentegen gevolgen van brand en
  paniekreacties
• gt op te maken door directie
• gt evacuatie- en interventieplan directie in
  samenspraak met brandweer onderdeel van
  noodplan
• gt directie bezorgt kopie aan brandweer

38
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage uitbating
3.2.2

• Nieuw
• art 8.3.2 beperking elektrische toestellen gt
  vermijden risico met verouderde en onveilige
  apparaten
• in kamers van bewoners en de verpleegposten
  enkel toestellen met CE-keurmerk
  tv-toestellen met beeldbuis zijn niet
  toegelaten
• valt in principe onder overgangsregeling

39
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage uitbating
3.2.2

• Anders
• art 8.6.1 voorlichting en vormingde werkgever
  zorgt dat het personeel een vorming i.v.m.
  brandpreventie krijgt
• gt concrete inhoudelijke beschrijving
  opleiding 1. instructies bij brand 2. eerste
  bluspoging enkel in geval van een beginnende
  brand 3. evacuatie
• 4. veiligheidssignalisatie
• gt jaarlijkse opfrissing rapportering door
  preventieadviseur
• art 8.6.2 jaarlijks rapport evacuatieoefeningen
  van preventieadviseur

40
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningentechnisch
e bijlage uitbating
3.2.2

• Anders
• art 8.7.2In de voorziening worden
  organisatorische of technische maatregelen
  genomen om de verspreiding van brand of rook via
  openstaande deuren van de kamers, appartementen
  of andere lokalen bestemd voor de residenten te
  voorkomen.
• gt link naar deurdrangers met vrijloop
  technische variant verplicht bij nog te
  ontwerpen voorzieningen
• gt in bestaande voorzieningen keuze mogelijk

41
Brandveiligheid in ouderenvoorzieningen

• tekst BVR en opvolging stand van zaken
• www.vipa.be/brandveiligheid
• contact
• ann.beusen_at_wvg.vlaanderen.be
• eddy.mettepenningen_at_wvg.vlaanderen.be