AHP

1
ANALYTIC HIERARCHY PROCESS
WIELOKRYTERIALNA ANALIZA DECYZYJNA PROBLEMU
2

• jest metoda wielokryterialnych analiz
  decyzyjnych, która ma zastosowanie do
  rozwiazywania problemów decyzyjnych,
  zawierajacych wiecej niz jedno kryterium
  decyzyjne

3

• umozliwia uporzadkowanie problemu decyzyjnego
  poprzez jego przedstawienie w formie struktury
  hierarchicznej oraz
• przyporzadkowanie poszczególnym kryteriom
  okreslonych wag

4

• daje bowiem mozliwosc redukcji zlozonych wyborów
  do serii prostych porównan czynników lub
  wariantów parami, a taki wybór jest zawsze
  bardziej skuteczny i efektywny
• porównywanie parami pozwala w rezultacie na
  dokonanie liczbowej miary (hierarchii) waznosci
  badanych czynników lub wariantów

5
Metoda AHP sklada sie z dwóch nastepujacych
etapów

• 1. tworzenie struktury hierarchicznej,
• 2. dokonanie ocen w ramach struktury
• hierarchicznej.

6
Etap I Tworzenie struktury hierarchicznej

• dokonanie strukturyzacji problemu
  i przedstawienie go w postaci struktury
  hierarchicznej.
• Polega to na tym, aby wychodzac od ogólnego
  przedstawienia problemu stopniowo dokonac jego
  uszczególowienia, rozkladajac na mniejsze i
  prostsze czesci skladowe stanowiace elementy
  oceny problemu.

7
drzewo struktury hierarchicznej problemu
Charakterystyka
Cel pomocniczy
Cel glówny
. . .
Charakterystyka
. . .
Charakterystyka
. . .
Cel pomocniczy
Charakterystyka
8

• Punktem wyjscia tworzenia struktury
  hierarchicznej jest okreslenie celu glównego,
  który w konstruowanym przez nas drzewie jest
  elementem o najwiekszym poziomie ogólnosci. Cel
  glówny okreslany jest jako stan, który chcemy
  osiagnac przez rozwiazanie danego zagadnienia i
  jest to warunek zawierajacy w sobie cala istote
  problemu.

9
Cele pomocnicze

• sa to inne cele wyróznione w analizowanym
  problemie i przyczyniajace sie do realizacji celu
  glównego
• Sa to cele równorzedne, z których zaden nie musi
  dominowac nad pozostalymi, i sa one bezposrednio
  podporzadkowane celowi glównemu.

10
charakterystyki (kryteria)

• sa to okreslone aspekty problemu, istotne z
  punktu widzenia realizacji postawionego celu.
• z reguly maja one charakter zagregowany, tzn.
  mozna je rozbic na tzw. podcharakterystyki
  umozliwiajace bardziej szczególowe okreslenie
  danego aspektu problemu.

11

• Efektem przeprowadzonej analizy problemu bedzie
  zatem
• 1)  zdefiniowanie celu glównego,
• 2) okreslenie liczby celów pomocniczych p
• 3) okreslenie charakterystyk n(p)

12

• Etap pierwszy ma charakter analityczny.
• Od jakosci wykonanej analizy oraz poziomu jej
  dokladnosci w istotny sposób zalezy uzyskany
  wynik koncowy. Wazne jest, by osoba lub zespól
  osób dokonujacy dekompozycji problemu posiadali
  gruntowa znajomosc merytoryki analizowanego
  zagadnienia. Pominiecie jakiegos aspektu problemu
  na tym etapie moze spowodowac, ze rozwiazanie
  koncowe nie bedzie w pelni obrazowac prawdziwego
  stanu analizowanego problemu.

13
Etap II Ocena charakterystyk i obiektów w
strukturze hierarchicznej

• polega na przypisaniu wag charakterystykom
  okreslonym w poprzednim etapie oraz na dokonaniu
  oceny obiektów.
• Wagi charakterystyk wskazuja na wplyw
  poszczególnych charakterystyk na realizacje celu
  glównego. Okreslenie waznosci kryteriów odbywa
  sie poprzez porównanie ich parami miedzy soba.

14

• Ocena jest atrybutem waznosci danej
  charakterystyki w realizacji celu bezposrednio
  nadrzednego w porównaniu z charakterystyka.
• Oceny takie formuluje sie zgodnie
  z dziewieciostopniowa skala wprowadzona przez
  Saatyego.

15
(No Transcript)
16

• Oceny dokonuje sie poprzez porównanie waznosci
  dwóch charakterystyk (elementów decyzyjnych).
• Wynik porównania jest wyrazony w jezyku opisowym,
  któremu przyporzadkowano wartosci liczbowe,
  obrazujace okreslenie znaczenia powiazania
  pomiedzy cechami.
• Wartosci posrednie 2, 4, 6 i 8 przyporzadkowuje
  sie w przypadku trudnosci w klasyfikacji wyniku i
  gdy uwazamy, ze lezy on miedzy wyszczególnionymi
  w klasyfikacji cechami

17

• Bardzo istotne w metodzie AHP jest zalozenie
  przechodniosci ocen, tzn. gdy w wyniku porównania
  charakterystyki X z charakterystyka Y otrzymuje
  sie wartosc a, wtedy automatycznie nalezy
  przyjac, ze wynikiem porównania charakterystyki Y
  z X musi byc wartosc