Cham s

1
Cham sóc sau m? sanh

• Marree Adams
• RM IBCLC - BA HS (Nursing)

2
Caesarian

• For 3 in every 100 (3) pregnancies there is an
  absolute indication for a caesarean section. This
  means that in some situations, a caesarean
  section is definitely the safest way for the baby
  to be born.

3
Sanh m?

• Kho?ng 3 thai ph? du?c ch? d?nh m? sanh. Ði?u
  này có nghia là trong m?t vài tình hu?ng, sanh m?
  là phuong pháp an toàn nh?t cho thai nhi.

4
Nh?ng v?n d? c?n theo dõi ? tr?

• Dinh du?ng
• Hô h?p
• Nhi?m khu?n
• Thân nhi?t
• R?n
• S? mi?n d?ch
• Các xét nghi?m thu?ng quy

5
Nh?ng v?n d? c?n theo dõi ? m?

• Tr?ng thái tinh th?n c?a m?
• Nhi?t d?/s? nhi?m khu?n
• Huy?t áp
• Cham sóc vú
• S?n d?ch
• Lu?ng máu m?t
• Ðau

6
S?t

• Nhi?t d? có th? hoi cao hon m?t chút, kho?ng
  380C
• S?t nh?, kéo dài trong 24 gi?.

7
Ðau

• Ðau có th? x?y ra, tr? khi
• Ðau ? v?t m? ho?c b?t k? noi nào ngày càng tang
• Ðau ngày càng nhi?u dù dã s? d?ng thu?c gi?m dau

8
V?n d? ch?y máu

• N?u ch?y máu
• U?t d?m mi?ng lót m?i gi? và kéo dài 2 gi?,
• Không ra máu,
• Máu ch?y không gi?m di,
• Có c?c máu dông.

9
Khó th?

• Ðau có th? làm khó th?, d?u tiên nên hít th? sâu,
  nhung n?u khó th? ngày càng tang c?n ph?i tìm
  nguyên do gây khó th?.
• Ðau là nguy co chính gây khó th? sau m? sanh.
• T?t m?ch ph?i b?i huy?t kh?i.

10
Nguy co

• M?t s? s?n ph? ph?i m?t th?i gian khá lâu m?i có
  th? cham sóc con c?a mình sau m? sanh, m?t ph?n
  vì trong các tru?ng h?p m? sanh, hormone kích
  thích s? g?n bó m? con có khuynh hu?ng gi?m di.
• Nhi?u tr? sanh m? có v?n d? v? hô h?p (6 so v?i
  tr? sanh thu?ng 3)
• Nguy co nhi?m khu?n v?t m?

11
Nguy co

• Tang nguy co ch?y máu
• Gây tê t?y s?ng hay gây tê ngoài màng c?ng ít
  bi?n ch?ng hon so v?i gây mê
• Nguy co ch?m ph?i bàng quang hay tr?c tràng khi
  m?. (t? l? tai bi?n do t?n thuong du?ng ti?t ni?u
  trong nh?ng tru?ng h?p m? sanh là 1/1000).
• Th?i gian h?i ph?c sau sanh kéo dài, ph?i n?m
  vi?n lâu và dau nhi?u.

12
Nguy co

• Nguy co t?t m?ch ph?i hay ? chân do huy?t kh?i.
• Nguy co tr?m c?m sau sanh thu?ng g?p.
• V?n d? liên quan d?n có thai l?n n?a.
• Có th? gia tang nguy co thai ngoài t? cung
• M?t s? ít tru?ng h?p có th? b? thai luu trong l?n
  có thai sau mà nguyên nhân chua rõ.

13
Nh?ng l?n có thai sau

• M?t s? ít tru?ng h?p có th? g?p
• Nhau ti?n d?o,
• Nhau cài rang lu?c

14
VBAC (sanh ngã âm d?o trong tru?ng h?p có v?t m?
sanh cu)

• Khi nào VBAC không du?c l?a ch?n?
• VBAC có nguy co cho m? và bé hon là m? sanh l?i,
  n?u nhu 
• Ch? d?nh m? sanh là tuy?t d?i trong tru?ng h?p
  nhau ti?n d?o hay ngôi ngang.
• Tr? quá nh? hay không kh?e
• Ð? ch? huy.

15
Bi?n ch?ng

• T?i v?t m?,
• Vi?c bài ti?t,
• Nh?ng v?n d? phát sinh sau gây mê,
• Ch?y máu sau m? sanh,

16
T?i v?t m?

• D?n luu v?t m?
• D?n luu máu
• D?n luu m?

17
V?n d? bài ti?t

• 10-15 ph? n? có b?t thu?ng v? ti?t ni?u trong
  m?t vài th?i di?m sau sanh
• 5 ph? n? có nh?ng r?i lo?n ch?c nang kéo dài,
  g?m

18
R?i lo?n ch?c nang bài ti?t

• N?u không du?c phát hi?n s?m tru?c khi sanh, r?i
  lo?n ch?c nang bài ti?t có th? d?n d?n
• Bí ti?u
• Ti?u không ki?m soát,
• Có t?n thuong nghiêm tr?ng ? bàng quang,
• R?i lo?n ch?c nang bài ti?t.

19
B?t thu?ng ch?c nang bài ti?t/bí ti?u

• Tri?u ch?ng c?a b?t thu?ng ch?c nang bài ti?t bao
  g?m
• Không có c?m giác m?c ti?u
• Không di ti?u du?c trong vòng 6 gi? sau sanh ho?c
  trong 6 gi? k? t? khi rút ?ng thông ti?u trong
  tru?ng h?p sanh m?
• Ði ti?u liên t?c, ti?u g?p
• Ðau h? v?
• Có c?u bàng quang
• Ti?u không t? ch?
• Ti?u ít du?i 100ml.

20
Nh?c d?u sau tê ngoài màng c?ng(PDPH)

• Thông thu?ng dó là m?t con nh?c d?u d? d?i, ê ?m
• Nh?c ? vùng trán ch?m và tr?m tr?ng hon khi s?n
  ph? ng?i ho?c cang th?ng (ví d? khi ho) và gi?m
  di khi n?m.
• Có th? có ho?c không kèm theo bu?n nôn và/ho?c
  nôn, chán an
• R?i lo?n th? giác (s? ánh sáng, nhìn m? ),
• R?i lo?n ch?c nang thính giác (ù tai)
• C?ng c?.

21
Ch?y máu sau sanh

• M?ch nhanh, chóng m?t, tim d?p nhanh(m?t máu
  500-1000ml).
• T?t huy?t áp, m?ch nhanh, nh?, vã m? hôi(m?t máu
  1000-1500ml).
• Huy?t áp t?t (80-100mmHg), m?ch nhanh, b?c r?c,
  thi?u ni?u, niêm nh?t nh?t(m?t máu 1500-2000ml)
• Huy?t áp t?t (huy?t áp tâm thu lt80mmHg), m?ch
  nhanh gt120 l?n/phút, s?n ph? choáng, vô ni?u(m?t
  máu 2000-3000ml).

22
Truong l?c co t? cung

• Ða thai
• Ða s?n
• Ða ?i
• Thai to
• Kh?i u ? t? cung
• Chuy?n d? kéo dài
• Chuy?n d? nhanh

• R?i lo?n con co chuy?n d?
• Nhi?m khu?n t? cung
• T? cung không có con co(sau s? d?ng Magnesium /
  gây mê toàn thân)

23
T?n thuong

• Sanh m?
• Rách c? t? cung/ rách âm d?o
• Ti?n can sanh m? l?n tru?c làm tang nguy co nhau
  bám ch?t

24
Liên quan d?n mô

• Sót nhau

25
Huy?t kh?i

• Liên quan d?n
• Ti?n s?n gi?t
• H?i ch?ng HELLP
• Nhau bong non
• Thuyên t?c ?i
• Nhi?m khu?n
• R?i lo?n dông máu
• Thu?c (aspirin / kháng dông)

26
Tài li?u tham kh?o

• www.childbirthconnection.org/cesareanbooklet/
• http//www.thewomens.org.au/IntrapartumandPostpart
  umBladderManagement
• http//www.thewomens.org.au/PostDuralPunctureHeada
  cheManagement