, Bizans Imparatoru I. J

1
, Bizans Imparatoru I. Jüstinyen tarafindan M.S.
532 - 537 yillari arasinda Istanbul'un eski sehir
merkezine katedral olarak insa ettirilen ve
günümüzde müze olarak hizmet veren tarihi yapidir.
2
Truva, Çanakkale yakinlarinda Anadolunun Tras
bölgesinde Antik cag kentidir. Kalintilari intepe
bucagi tevkifi ye köyü yakinindaki hisarli
Mevkiindedir.Ilk kez Homeros'sun Ilaydasinda adi
gecen kenti bulmak ve Priamos un hazinelerini ele
geçirmek amaciyla Heinrich Schliemann tarafindan
yapildi.(1870-1871) daha sonraki kazilarda
saptanan 9 kültür evresinde otuzdan fazla yapi
kati belirlendi.Truva I den Truva IX akadar
uzanan kültür evresine ait evler,surlar,kuleler,ça
nak çömlek,biçaklar ve bakir Igneler,dokuma
tezgahi buluntulari sütunlu avlulu saray çark
yapimi çanak çömlek,pismis topraktan
agirsak,kubbeli firinlar,sarniçlar,küp
mezarlar,Athena Tapinagi,tiyatro gibi eserler
ortaya çikarildi. Yerlesim merkezinde
M.Ö.3000den M.S.400 kadar uzanan zaman dilimini
aydinlatici buluntular ele geçmis oldu.
3
Yildirim Bayezidin oglu Çelebi Sultan Mehmet
tarafindan 1421 yilinda yaptirilmistir. Mimari
Haci Ivaz Pasadir dir. Bursa'nin sembolü haline
gelen yapi sehrin her yerinden görülebilecek bir
konuma sahiptir. I. Mehmet Çelebi sagliginda
türbeyi yaptirmis, 40 gün sonra da vefat
etmistir. Türbede Çelebi Sultan Mehmet ile
ogullari Sehzade Mustafa, Mahmut ve Yusuf ile
kizlari Selçuk Hatun, Sitti Hatun, Ayse Hatun ve
dadisi Daya Hatuna ait olmak üzere toplam 8
sanduka bulunmaktadir.
4
Pamukkale, kaynak sularinin kirecinden olusmus
bir tepe. Türkiye'nin en taninmis doga
harikasidir ve Denizli'dedir. Pamukkale 2700
metre uzunlugunda ve yüksekligi 160 metredir.
Parlak beyaz rengiyle Pamukkale'yi 20 km
uzakliktan görmek mümkündür
5
Miletusun ötesinde Ionianin güney ucunda, Bati
Anadolu kiyilarinin en etkileyici bagimsiz aniti
olarak niteleyebilecegimiz  Didyma Apollon
Tapinagi yükselir. Tapinagin anitsal boyutlari ve
benzersiz plani kadar, çok iyi bir durumda koruna
gelmesi de hayranlik uyandirir. Yüz yili askin
bir zaman önce Sir Charles Newton söyle
yazmistir Iki dev sütun ile üzerlerindeki
arkhitrav parçasi ve tamamlanmamis üçüncü bir
sütun, Apollon Tapinagindan tek ayakta kalanlar.
Anitsal kalintilar düstükleri yerde, parçalanmis
buzullar gibi üst üste yigilmis duruyorlar.
Fransiz ve Alman arkeologlar sayesinde, yapi
bugün çevresindeki sütun dizisi disinda tümüyle
ayaktadir. Yunan dünyasinda, Didyma Apollon
Tapinagi, dev boyutlu mimarlik yapitlarinin salt
Romalilarin tekelinde olmadigini animsatir
6
Yapilmasinin üzerinden yaklasik 2000 yil
geçmesine ragmen çok iyi sekilde korunarak
günümüze gelmis antik tiyatrodur. Mimari
Aspendos'lu Zenondur. Antalya'nin Belkis
köyündedir ve Romalilar döneminde yapilmistir.
7
Mevlana Müzesi, eskiden Mevlâna'nin dergâhi olan
yapi kompleksinde, 1926 yilindan beri faaliyet
gösteren müzedir. "Mevlana Türbesi" olarak da
anilir.(Yesil Kubbe) denilen Mevlana'nin türbesi
dört fil ayagi (kalin sütun) üzerine yapilmistir.
O günden sonra yapi faaliyetler hiç bitmemis, 19.
yüzyilin sonuna kadar yapilan eklemelerle devam
etmistir. Osmanli sultanlarinin bir kisminin
Mevlevi tarikatindan olmasi Türbe'ye özel bir
önem verilmesini ve iyi korunmasini saglamistir.
Müze alani bahçesi ile birlikte 6.500 m² iken,
yeri istimlâk edilerek Gül Bahçesi olarak
düzenlenen bölümlerle birlikte 18.000 m²ye
ulasmistir.
8
Konya Ereglisi'ne bagli Ivriz köyü yakinlarinda
bulunan bir Hitit kabartmasi. I.Ö. VIII. yüzyilda
yapilmistir. Kabartmada kral ile verimlilik
tanrisi karsilikli olarak gösterilmistir. 5 m.
boyundaki tanrinin bir elinde sapli bir kaç
bugday basagi, öbür elinde bir asma daliyla iri
taneli üzüm salkimi bulunmaktadir. 3 m. boyundaki
kral bu tanriya tapma durumundadir. Kabartma
Üzerinde Hitit hiyeroglifiyle yazilmis dua vardir.
9
Kapadokya bölgesinin jeolojik olusumu Erciyes,
Hasan, Melendiz ve Göllüdagi ile daha birçok
küçük volkanik daglarin, patlamalari ile
baslamistir. Bölgeye yayilan lavlar, göller,
akarsular üzerinde 100150 metreyi bulan degisik
sertlikte tüf tabakasindan olusan yüksek bir
plato meydana getirmislerdir. Zamanla erozyonun
etkisiyle inanilmaz derecede asinmasi sonucu
bugünkü vadiler ortaya çikmis, peri bacasi adi
verilen üzerinde daha sert ve genis bir kaya
tabakasinin bulundugu konik ve mantar sekilleri
olusmustur.
10
Safranbolu Evleri, yüzlerce yillik bir süreçte
olusan Türk kent kültürünün günümüzde yasamaya
devam eden en önemli yapi taslaridir. Ilçe
merkezinde 18. ve 19.yy. ile 20.yy. baslarinda
yapilmis yaklasik 2000 geleneksel Türk evi
bulunmaktadir. Bu eserlerin 800 kadari yasal
koruma altindadir. Evler Safranbolunun iki ayri
kesiminde gruplanmis durumdadir. Birincisi
"Sehir" diye bilinen ve kislik olarak kullanilan
kesim, ikincisi "Baglar" diye bilinen ve yazlik
olarak kullanilan kesim.
11
Karadeniz'in en önemli geçim kaynaklarindan
birini olusturan findik üretiminin giderek
yayginlastigi, geleneksel üretim bölgesi olan
Ordu, Giresun ve Trabzon'un disinda, Samsun ile
Düzce, Sakarya ve Bolu'ya uzandigi belirtildi.
AA muhabirinin derlemesine göre, ilk bilgilere
Milattan Önce 2838 yilindan kalma Çin
belgelerinde rastlanan findik, Giresun'a, M.Ö 4.
asirda deniz yoluyla ulasti.   Bugün ana üretim
bölgesi olarak bilinen Ordu'nun Ünye ilçesi ile
Trabzon'un Sürmene ilçesi arasinda kalan bölümde,
Osmanli döneminden beri sürekli artis göstererek
yayilan findik üretimi, daha sonra ülkenin
Karadeniz kiyi seritlerinde yayilmaya devam etti.
12
Sümela Manastiri, Trabzon ili, Maçka ilçesi,
Altindere köyü sinirlari içerisinde yer alan
Panagia (Meryemana) deresinin bati yamaçlarinda
Mela (Yunanca 'siyah') tepesi üzerinde deniz
seviyesinden 1.150 m yükseklikte yer alan bir Rum
manastir ve kilise kompleksi olup, tam adi
Panagia Sumela (?a?a??a S??µe??) veya Theotokos
Sumeladir. Kilisenin MS 375395 tarihleri
arasinda insa edilip Trabzon Imparatoru III.
Alexiosun (13491390) manastirin gerçek kurucusu
oldugu sanilmaktadir.
13
Harran'in en çok ilgi çeken yani külah
biçimindeki kemik kubbeli tipik evleridir. Harran
denilince hemen bu evler akla gelir. Harran
harabelerindeki antik mimari kalintilardan
toplanan tuglalarla köylüler tarafindan yapilan
bu evler, kare bir alanin üzerini örten külah
biçiminde bir kubbeden olusmaktadir. Yan yana
gelen tek kubbeler iç kisimda kemerlerle
birbirlerine baglanmis ve içeride genis bir
oturma mekani elde edilmistir. Bölgenin iklimine
uyumlu olan bu evler yazin serin kisin
sicaktir.Harran'in en çok ilgi çeken yani,
bindirme tekniginde yapilmis, külah biçimindeki
konik kubbeli evleridir.Kubbeli evler
tarihinin, düz damli evler kadar eski oldugu
bilinmektedir. Musul yakininda Arpachiyan'da,
Tiflis yakinindaki Schulaveri'de ve Kibris'ta
yapilan kazilarda rastlanilan kubbeli ev
bulgulari M.Ö. VI. bine tarihlenmektedir. Bu
gelenek Mezopotamya, Transkafkasya ve Ege'de M.Ö.
III. bine kadar yogun bir biçimde devam etmistir.
14
Dogu ve Bati Medeniyetlerinin, 2150 m.
yükseklikte muhtesem bir piramitteki kesisme
noktasi, Dünyanin sekizinci harikasi Nemrut,
Yüksekligi on metreyi bulan büyüleyici
heykelleri, metrelerce uzunluktaki kitabeleriyle,
UNESCO Dünya Kültür Mirasinda yer almaktadir.Iki
bin yildir günesin dogusunu ve batisini 2150 m.
yükseklikte izleyen dev heykellerin sirrinin
çözülmesi için Kommagene Uygarligi'nin kesfine
gitmek gerekir.
15
Kesin olarak ne zaman ve kimin tarafindan
yapildigi bilinmeyen Diyarbakir Surlari M.S. 349
yilinda Roma Imparatoru Konstantinus tarafindan
genisletilerek bazi kisimlari onarilmistir. Daha
sonra sehre hakim olan diger devletler tarafindan
da onarilan ve bazi eklerle takviye edilen surlar
günümüze kadar gelebilmistir. Diyarbakir
Surlari, su anda Sur içi denilen eski
Diyarbakir'i bir kalkan baligi seklinde
kusatmistir. Surlarin üzerinde on iki medeniyete
ait kitabeler bulunmaktadir.M.Ö. 3000 yilinda
sehre hakim olan Hurriler zamaninda kuruldugu
sanilan surlarin uzunlugu 5 km.'dir. Duvar
yüksekligi 12 m.. Genisligi 3-5 m. arasinda
degisir.Kalede dört ana kapi (Dag Kapi, Urfa
Kapi,Mardin Kapi ve Yeni Kapi) ve 82 adet burç
vardir.
16
Nuh'un Gemisi, Tevrat'in Tekvin (Yaratilis)
bölümünde anlatilan Tanri'nin insan ve diger
canlilarin irkinin devam etmesi için büyük
tufandan önce Nuh'a yapmasini emrettigi büyük
gemidir. Gemi Nuh'un ailesi ve dünyada bulunan
diger çekirdek hayvanlarin korumaya alinmasi
amaciyla hazirlanmistir. Nuhun gemisinin sirnak
silop,i deki cudi daginda oldugu sanilmaktadir.
17
Ani Harabeleri Kars'a 48 km. uzaklikta yer
aliyor. Ocakli Köyü yakininda,Türkiye-Ermenistan
sinirina yakin Arpaçay nehri kenarinda konumlanan
kentin kurulusu M.Ö. 350-300 yillarina
dayaniyor.Ani, Hristiyan Ermeni inanisinca
kutsal sayiliyor. Sehirde, Selçuklu eserleri ile
kiliseler yan yana hatta iç içe duruyor. Adini
Iran, Eti ve Roma tanrilarindan aldigi
söyleniyor. Milattan önce bir kale kenti olarak
kurulan Ani, 10. yüzyilda Bagratogullari
sülalesinden Ermeni hükümdarlara baskentlik
yapmis. Kendisini zapteden kavimler tarafindan
defalarca yenilenmis ve askeri amaçla kullanilmis
olan kent, 1064 yilina kadar Bizansin
yönetiminde kalmis ve bu tarihte Selçuklularin
eline geçmis. Konumu açisindan Ipek Yolu
geçisinde olmasi ticari ve askeri bakimdan
önemini bir kat daha artirmis.
18
Van-Tatvan karayolundaki iskeleden yirmi
dakikalik bir motor yolculugu ile ulasilan
Akdamar Adasi orijinal kilisesi ile
taninmaktadir. Van'a 55 km. uzakliktadir. Akdamar
Kilisesi yörede hüküm süren Vaspurakan
hanedaninca, Kral I. Gakik tarafindan M.S.
915-921 yillari arasinda Mimar Kesis Manuel'e
yaptirilmistir. Kilise merkezi kubbeli, dört
yaprakli yonca biçimli haç planinda olup kirmizi
kesme tüf taslariyla insa edilmistir.