Kaplicalarda Hijyen

1
Kaplicalarda Hijyen

• Mustafa Turan

2
KAPLICALAR YÖNETMELIGI

• Bes madde

3
Kaynak Koruma Alanlari

• Madde 9 Termal sularin fiziksel ve kimyasal
  özelliklerinin, debi ve sicakliklarinin yer alti
  ve yerüstünde olabilecek çesitli etkenlerle
  degismesini önlemek ve her türlü kirlenmeye karsi
  korunmasi amaci ile dogal çikisli termal kaynak,
  sondaj kuyusu çevresinde jeolojik ve
  hidrojeolojik verilere göre koruma alanlari ve
  alinacak tedbirler belirlenir. Bu amaçla kaptaj
  ve sondaj kuyularinin ve üretim sistemlerinin
  kirlenmeyi önleyici teknige uygun olmasi gerekir.

4
Tedavi Ortamlari

• Madde 10 Kaplica tesislerinde dogal tedavi
  unsurlari ile etkilesimde bulunan tedavi
  küvetleri, havuzlar, peloid uygulama yerleri gibi
  mekanlarin tümü su ile etkilesimi olmayan, kolay
  temizlenip dezenfekte edilebilen, dezenfektan
  maddelerle bozulmaya ugramayan malzemeler
  kullanilarak yapilir.

5
Balneolojik Sularin Isleme Tabi Tutulmasi

• Madde 25 Kaplica tedavisinde kullanilan dogal,
  termal ve mineralli sular, tibbi degerlendirme
  kurulunun görüsü ile tedavideki etkinligi
  saglayan kimyasal bilesimleri degistirilmemek
  kosulu ile kontrollü olarak, isitma, sogutma,
  havalandirma ve çökertme gibi fiziksel islemlere
  tabi tutulabilir.Kimyasal bilesimleri
  degistirmemek kosulu ile sadece Bakanliktan
  izinli ürünlerle dezenfeksiyon yapilabilir.Minera
  lli sularin çikarilmasi ve tedavi birimlerine
  isalesinde, suyun tedavi etkinligini saglayan
  kimyasal bilesimini bozmayan yöntemler kullanilir.

6
Denetim ve Yaptirim

• Madde 32 Kaplica tesisleri saglik teskilatinin
  denetimine tabidir. Bu tesisler senede bir defa
  Bakanlikça olusturulan bir komisyon tarafindan
  saglik açisindan denetlenir.Termomineral suyun
  kullanim yerinden alinan numunelerinde
  mikrobiyolojik kontroller aylik, kaynakta ve
  kullanim yerinden alinan numunelerde kimyasal
  kontroller yillik olarak yapilir. Alinan
  numuneler 18 inci maddede belirtildigi sekilde
  EK-2 deki formata uygun olarak tesis sahibince
  analiz ettirilir, kirlenme belirlenirse gerekli
  önlemler alinir. Ayrica bu tesislerin mahalli
  saglik teskilatinca en az üç aylik araliklarla
  genel kontrolleri yapilir, gerekli görülen
  hallerde numune alinabilir.

7
Toplam koliform bakteriler 100 ml.de, 36 C'de (0 olmali)
E.Coli 100 ml.de, 36 C'de (0 olmali)
Pseudomonas aeruginosa 100 ml.de, (0 olmali)
Toplam Koloni Sayisi 1 ml.de 202C'de 72 saat 0- 30 koloni/ ml ve 35 2C'de 48 saatte limit deg?er0-5 koloni/ml
Fekal Koliform (isiya dayanikli termotolerans koliform) 100 ml.de, (0 olmali)
Fekal Streptokoklar (D grubu streptekoklar) 100 ml.de, (0 olmali)
Sulfid redukte eden sporlu anaeroblar 50 ml.de, (0 olmali)
8
Uygun Çikmayan Sularin Takibi

• Madde 33 Tesislerde kullanilan dogal tedavi
  unsurlarinin 18 inci maddede belirtilen
  laboratuvarlarda yapilan analizlerinde bu
  Yönetmelikte öngörülen parametrelerdeki
  sinirlarin disina çikildiginin tespiti halinde
  isletme uyarilir. Bir hafta içinde tekrar numune
  alinir ve bu numunenin analizinde de uygunsuzluk
  bulunmasi halinde tesisin faaliyeti geçici olarak
  15 gün süre ile durdurulur ve gerekli önlemler
  aldirilir. Bu süre sonunda tekrar alinan
  numunenin bu Yönetmelige uygun olmasi halinde
  isletmenin faaliyetine devamina izin verilir ve
  bir ay süre ile haftalik izlemeye alinir. Dört
  defa yapilan analiz sonuçlarinin Yönetmelige
  uygun olmasi halinde normal izleme sekline
  dönülür.

9

• Genelde yeralti sulari yüzeye ulastiginda
  temizdir.
• Mineralli su üreme için degil, canliligin sürmesi
  için uygun.
• Uygulama yapilan küvetlerden çok havuz için
  önemli.

10
Kaplica Ortaminda Enfeksiyon Riski Daha Fazla
midir?
11
Kaplica Ortaminda Enfeksiyon Riski Daha Fazla
midir?

• EVET
• Kullanici faktörü
• Su faktörü
• Ortam faktörü

12
Kullanici Faktörü

• Kullanici yogunlugu hacim basina dusen kisi
  sayisi ?
• Organik ve mikrobiyal yuk fazla
• 2000 lt lik kaplica havuzunda 4 kisi, 75000 lt
  lik yuzme havuzunda ki 200 kisinin yaptig?i
  etkiyi yaratir.
• Kullanicilar burun, agiz ve deri salgilari
  döküntüleri ile suyu kirletirler
• Kaplica havuzunda bir kisi 20 dakikada yarim
  litre kadar terler.
• Sodyum klorur, kalsiyum ve magnezyum tuzlari,
  organik azot, amonyak azotu, ure, kreatin ve
  amino asit
• Kaplica kullanicilarinin genelde tedavi maksatli
  olarak gelmesi

13
Su Faktörü

• Sicak su daha hizli va fazla buharlasir
• Toplam cozunmus kati - katilari ve tuzlar
  fazla
• Suyu sartlandirmaya tepkisiz hale getirir.
• Suyun devir hizi cok yuksek
• Dezenfeksiyon maddesinin cok cabuk bozunmasi
• Sicak su deriyi etkiler
• Uzun süre kalmak enfeksiyon ajanlarinin deriden
  geçisini kolaylastirir
• Suyun yutulmasi
• Basin suya sokulmamasi esas olsa da su
  yutlabilir.

14
Ortam Faktörü

• Kaplica havuzunda su hareketini artiracak
  enstrümanlar bulunur
• Ortamda aerosollerin fazla olmasi
• Ortam nemi fazla
• Mimari mühendislik hatalari
• Kullanilan malzemenin kolonizasyona izin veren
  türde olmasi
• Ölü bosluklar erisilemeyen alanlar
• Lego kurali
• Tamizlik için kullanilan malzemenin temiz
  kalmasinin saglanmasinda zorluklar

15

• Legionella türleri
• Pseudomonas aeruginosa
• Çevresel mikobakteriler
• Escherichia Coli vd. enterik türler

16
HEDEF SISTEM ORGANIZMA
Deri Pseudomonas aeruginosa
Kulak ve goz Pseudomonas aeruginosa, Ps cepacia, Mycobacterium marinum, Papilloma virusleri, Acanthamoeba
Solunum sistemi Legionella, Pseudomonas spp, Enterobakteriler, aerobik amip, adenovirusler
Genitouriner sistem Pseudomonas spp, Enterobakteriler,Trichomonas, mayalar ve mantarlar
Gastrointestinal sistem Giardia, Cryptosporidium, Enterobakteriler, Klebsiella, Yersinia
17
(No Transcript)
18
Ilkeler

• Kaplica havuzundaki su
• kollodial maddeler içeriyorsa uzaklastirilmali
• berrak ve renksiz olmali
• bakteri üremesini kolaylastiracak organik md.ler
  içermemeli
• gerekliyse uygun biçimde dezenfekte edilmeli
• uygun sicaklikta olmali

19
Kullanicilar

• Kullanimdan önce mutlaka tuvaleti kullanmalari,
  dus almalari ve cilt bakimi ile ilgili ürünleri
  kullanmamalari saglanmali.

20
Su

• Su pHsi 0 ile 14 arasinda degisir. Ideal araligi
  7.0 - 7.6
• pH, kullaniliyorsa, dezenfektanin etkinligini
  belirleyecektir. Bu nedenle pH düzeltmesi gerekli
  olacaktir.
• Asiditeyi artirmak için sodyum bisülfat ve HCl
• Alkalilestirmek için sodyum karbonate
• 1,3-bromokloro-5,5- dimetihidantoin ve sodyum
  dikloroizosiyanürat görece nötr
• Trichloroisocyanuric asit pH yi ?
• Sodyum ve kalsiyum hipoklorit pH yi ?

21
Ortam

• Kaplica havuz, küvet ve su hatlari enfeksiyon
  ajanlarinin gelisimine yardimci olmayan
  malzemeden yapilmali
• Donanimin sadece yüzeyden degil, içeriden de
  kontrolünü saglayacak tasarimlar kullanilmali
• Pencereli borular, galeri içi baglantilar
• Donanim ve bilesenleri parçalar halinde ve
  kolaylikla sökülebilir olmali

22
Ortam

• Günlük bakim aktiviteleri aksatmadan sürdürülmeli
• Asiri kullanim engellenmeli
• Havuz suyunun uygun akisi saglanmali
• Suyun tamaminin sirküle olabilmesi
• Üstten tasirma yoluyla yüzeydeki kirliligin hizla
  uzaklastirilmasi
• Havuz suyunun sürekli tazelenmesi Küvetlerin
  her hastadan sonra bosaltilarak yeniden
  doldurulmasi
• Havuz suyu kullanici basina saatte 1500 mililitre
  yenilenecek bicimde havuza verilir (md.11).

23
Ortam

• Su hatlari, tasma kanallari, mazgallar ve zemin
  günlük olarak 5-10 mg/Lt. serbest klor içeren
  çözeltilerle düzenli olarak temizlenmeli
• Havuz çevresi temizligi gerekli ise su hortumu ve
  firça ile yapilmali
• Hortumlar Pseudomonas aeruginosa ve Legionella
  kolonizasyonuna açiktir. Bu nedenle düzenli
  araliklarla 1-5 sa. süreyle 10 50 mgm/Lt.
  serbest klor içeren çözeltilein içinde birakmal
  ve disi iyice silinmelidir

24
Ortam

• Suyun bulundugu BÜTÜN SISTEM en az haftada bir
  kez tamamen bosaltilip temizlenmelidir
• Tanklarin içinin ve kapaklarin dezenfeksiyonu
• Ayda bir kez su jetlerinin ve baglanti
  borularinin temziligi yapilmali, su borularinin
  içleri biyofilm gelisimi açisindan kontrol
  edilmelidir.

25
Antalya 24.04.2014

• mustafa.b.turan_at_gmail.com