Slajd 1

1
Rudawica
Eisenberg...
Wykonanie
Malwina Kowal
Gabriel Chabiniak
Spis tresci
2
Spis tresci
Zapraszamy...
CD...
3
Cuda natury...
Spis tresci
CD
Cuda natury...
4
W centrum wioski wznosi sie jakby na skale
wybudowany kosciól katolicki z piekna, gotycka
wieza. Naokolo swiatyni (domu bozego) rozciaga
sie starannie utrzymany cmentarz, na którym
znajduja sie sporadycznie (jeszcze mozna
napotkac) krzyze nagrobne odkuwane w zelazie. Ten
stary , dostojny kosciól zbudowany zostal
zasadniczo z kamienia polnego a jego dalsze
rozbudowy i przebudowy zostaly dokonane w
uzaleznieniu od uwarunkowan prawnych i wizji
wlascicieli. Bezposrednio do cmentarza przylegala
szkola katolicka i plebania. Jeszcze na poczatku
tego stulecia na cmentarzu tym oddawano ostatnia
posluge umarlym z okolicznych wiosek. W latach
nastepnych poszczególne wioski zbudowaly sobie
wlasne cmentarze, za wyjatkiem gminy Zelislaw
(Kaltdorf), która do dnia dzisiejszego chowa
swoich zmarlych na cmentarzu ewangelickim
Rudawica-Dobre.
Spis tresci
CD..
5
Zycie naszych przodków
Rudawica liczyla w 1939 r. Ok. 600 mieszkanców w
154 domach mieszkalnych i 94 gospodarstwach , z
czego bylo to 10 gospodarstw ziemskich, 14 malych
dzialek rolnych , 7 to budynki pracujacych w
tkalni Kothe-go. Chlopi znajdowali równiez
dodatkowe zajecie przy wywózce drewna z
okolicznych poreb a wiec dluzyny , drewna do
stempli (górniczych) i sciernicy , a wlasciciele
malych gospodarstw rolnych znajdowali zazwyczaj
prace zarobkowa w zakladach przemyslowych w
okolicznych miejscowosciach , takich jak
Tschiebsdorf (Trzebów) , Malomice, Swietoszów a
w ostatnich latach takze w Dobrej. Miejscowosc
ta obdarzona byla nie tylko kopalnymi bogactwami
naturalnymi (m.in. glina i pirytem) , ale ponadto
okoliczne lasy i polany gwarantowaly latem obfite
plony ze zbioru grzybów i jagód. Dopiero teraz na
obczyznie odczuwa sie wlasciwie brak tego
niezwykle smacznego i tresciwego pozywienia,
które dawala nam nasza ojczysta ziemia. O
pracowitosci mieszkanców swiadczyly przede
wszystkim dobrze zbudowane, czyste budynki
mieszkalne ze starannie utrzymywanymi
przydomowymi ogródkami. Calkiem szczególnie
rozwijalo sie budownictwo od zakonczenia I Wojny
Swiatowej az do 1939 roku. W tym okresie
zbudowano 24 nowe budynki mieszkalne, z których
kazdy mial wlasne poletko i zwierzeta hodowlane,
po czesci wlasne , a po czesci dzierzawione ,
które to zapewnialo wlascicielowi pewna
samowystarczalnosc.
Spis tresci
Ciag dalszy
6
Poczatkowo w latach 1540 1668 byl to kosciól
ewangelicki , a nastepnie zostal przyporzadkowany
do parafii z miejscowosci Cunzendorf , lezacej w
powiecie Szprotawa. W 1753 r. w wyniku darowizny
ówczesnego wlasciciela (glównego zarzadcy)
Zagania Ferdynanda Philipp-a von Lobkowitz stal
sie ponownie samodzielny. Jak juz wspomniano , w
latach 1540 1668 kosciól ten byl ewangelicki.
Rok 1668 byl rokiem budowy kosciola granicznego w
m. Dohms i dlatego tez oddano kosciól w Rudawicy
katolikom , co wczesniej bylo rzecza prawie wcale
nie do pomyslenia (bylo niespotykane). A wiec w
1668 r. po jego oddaniu (zwrocie) katolikom
kosciól rudawicki zostal podporzadkowany
ówczesnemu probostwu w Bunzendor-fie /k.
Szprotawy. A wiec Rudawica miala pierwotnie
(przynajmniej od 1668 r.) jakby trzech
wlascicieli , którzy byli jednoczesnie
wlascicielami Malomic, Eulau i Zagania. A ci do
roku 1750 niezbyt zgadzali sie z ówczesnymi
wlascicielami z Bunzendorf-u. Dlatego tez
ostatecznie odkupil go (kosciól) od nich ksiaze
Lobkowitz z Zagania i utworzyl w Rudawicy
samodzielna parafie budujac nowa plebanie
parafialna wraz z zabudowaniami gospodarczymi i
stodola , a do tego zapewnil probostwu staly,
okreslony dochód roczny ze 110 morgów pól, lak i
lasów. Poprzez to ksiestwo Zagan zostal i
pozostal samodzielnym patronem (wlascicielem)
kosciola w Rudawicy odpowiednio ze wszystkimi
przynaleznymi prawami i obowiazkami , a do tych
ostatnich nalezalo m.in. pokrywanie dwóch
trzecich kosztów utrzymania oraz remontów , a o
reszte tzn. o jedna trzecia owych kosztów i
obrzadek troszczyla sie gmina koscielna
(parafia).
Spis tresci
7
Wstep
Parafia Rudawica obejmuje wsie polozone wzdluz
dolnego biegu Kwisy oraz miejscowosci lezace
miedzy Kwisa i Bobrem w okolicach Rudawicy.
Osadnicy niemieccy zakladali wsie koscielne na
terenach zamieszkanych juz przez slowianskich
Serbów Luzyckich. Mozna zalozyc, ze tak jak i
kolonisci niemieccy tak i Serbowie stali sie
naszymi przodkami. Serbowie Luzyccy, po odejsciu
germanskich Wandali, podczas wedrówki ludów w 2
pol. VI wieku naplywali ze swoich pierwotnych
miejsc osiedlenia w pomocnych Karpatach miedzy
Odra i Dnieprem na tereny od wschodniej Laby po
Saale. Osiedlali sie tam w róznym stopniu
zageszczenia. W tej wedrówce wzielo udzial wiele
plemion slowianskich o szacunkowej liczbie
10Otys. W naszym regionie osiedlily sie serbskie
plemie Dedozytów miedzy Odra ( kolo Glogowa) i
Bobrem, w okolicach Zar- plemie Zara, wzdluz
Bobru- Boberane, ( Bobrzanie), Besuuzane i
Milzane na Górnych Luzycach / Lusizi na Dolnych
Luzycach. Gospodarka Serbów nie byla tak
prymitywna jak sie ich czesto przedstawia. Obok
lowiectwa i rybolówstwa zajmowali sie tez uprawa
ziemi, siali pszenice, zyto, owies, jeczmien i
len a takze warzywa ogrodowe jak groch, fasole,
cebule i rzepe. Zapotrzebowanie na mieso
pokrywali wystarczajaco przez hodowle zwierzat
domowych - swin, wolów, owiec, kóz oraz drobiu.
Zajmowali sie tez powszechnie bartnictwem.
Wykopaliska ziemne potwierdzaja szeroko, ze znali
obróbke gliny, drewna, rudy darniowej, kamienia,
kosci zwierzecych, lnu i welny.
CD...
Spis tresci
8
Ciag dalszy
Spis tresci
Niezwykla atrakcja naszej wsi sa przepiekne
bociany, które zjawiaja sie u nas z poczatkiem
kwietnia, kiedy zaczyna sie wiosna. Maja One
swoje stale gniazdo, do którego wracaja, co
roku. Bociany sa z nami juz przez wiele lat i
mamy nadzieje, ze to sie nie zmieni.
9
Niemieckie osadnictwo...
Duza czesc naszego regionu pokryta byla pierwotna
puszcza, która oferowala niemieckim osadnikom
ogromne, puste przestrzenie. Ale takze i tutejsi
Serbowie wzieli udzial w karczowaniu puszczy i
skorzystali na rozwoju gospodarczym, który
wywolany zostal przez wprowadzenie 3- polowej
gospodarki - Trójpolówki oraz prawa
niemieckiego" dla wsi. Czas rozwoju przypadl na
wyjatkowo pokojowy okres, po poddaniu sie
labskich plemion slowianskich w X w. Oraz
chrystianizacji Serbów przez diecezje Pragi,
Magdeburga, Misni i Wroclawia, która trwala
prawie 2 wieki. W Misni umocnila sie wladza
niemieckich margrabiów, a na Slasku wladali
ksiazeta piastowscy, którzy byli lennikami
czeskich królów i niemieckiego cesarza. W Marchii
misnienskiej, która rozciagala sie od Saale az po
Kwise i dolny Bóbr panowal Wiprecht von Groitsch,
który jako pierwszy sprowadzil niemieckich
osadników, a w 1096r. zalozyl w Marchii Meifien
pierwszy klasztor. Na Slask, Boleslaw I w 1175r
sprowadzil mnichów z Pforta w Turyngii, za
którymi pociagnal strumien osadników z Frankomii,
Turyngii i innych niemieckich regionów. W
tutejszym regionie osadnictwo rozpoczelo sie
karczowaniem lasów granicznych na Górnych
Luzycach miedzy Kwisa i Bobrem oraz zalozeniem
klasztoru w Naumburg f Nowogród Bobrzanski ) nad
Bobrem w 1220 roku. Georg Steller ocenil
osadnictwo tutejszej parafii na 1280 osadników.
Jego kolega Karl Handke przyjmuje za pewnik, ze
parafia Rudawica powstala ok. 1200 roku. W tym
okresie pozyskano wiekszosc ziemi uprawnej.
Niemieccy kolonisci osiedlali sie zarówno w
osadach slowianskich jak i zakladali nowe. Jest
prawie pewne, ze wsie, a raczej przysiólki -
Trzebów, Malomice, Dobre nad Kwisa, Puschkau(
pózniej Hirtenau), Lozy i Zeisau istnialy juz w
slowianskim okresie osadnictwa. Rudawica, Silber,
Koberbrunn, Kaltdorf i Swietoszów nosza
niemieckie nazwy i mogly byc zalozone przez
niemieckich kolonistów. W Rudawicy juz przy
zakladaniu wsi przewidziano zalozenie parafii
oraz budowe kosciola.
Spis tresci
Ciag dalszy
10
Spis tresci
Nasz kosciól
Parafia Rudawica na przestrzeni wieków
Cuda natury
Opinie mieszkanców o Rudawicy
Galeria map i zdjec
Autorzy
11
Waly Chrobrego
    Jak zapewne niektórym wiadomo, niegdys przez
Rudawice przechodzily Waly Chrobrego (Waly
Slaskie). Te slynne umocnienia drewniano-ziemne
rozciagaly sie na dlugosci ok. 130 km, od
Boleslawca po Krosno. Na linii Walów lezal m.in.
gród w Ilawie strzegacy brodu na Bobrze
(przejscie graniczne) punktu etapowego na szlaku
komunikacyjno-handlowym. Celowosc wykonania tej
niesamowitej budowli do dzis budzi kontrowersje,
chociaz twierdzi sie, ze byl to mur przed
najezdzcami z Zachodu, a rzeki Kwisa i dolny Bóbr
byly jego naturalnymi przedluzeniami. Na te czasy
bylo to ogromne przedsiewziecie budowlane
mierzone w skali Europy, które pod pewnymi
wzgledami mozna porównac do starozytnego
Chinskiego Muru. Jesli byl to mur obronny, to na
calej jego dlugosci musialy stac straze i
odpowiednio rozmieszczone garnizony wojskowe.
Jedyne dzis pozostalosci Walów znajduja sie kolo
Leszna Dolnego i Lubiechowa oraz marne slady kolo
Puszczykowa i Nw. Koperni. System Walów skladal
sie z trzech równolegle do siebie biegnacych
nasypów ziemnych i rowów. Na ich szczycie
znajdowaly sie drewniane palisady. Scinanie drzew
w okolicy Walów bylo zakazane. Waly byly wysokie
na ok. 2,45 m, a szerokosc wszystkich trzech
wynosila 45m.     Ich powstanie datuje sie na X
wiek, za panowania Piastów. W latach 1005 -1010
mialy one dla Polski wazne znaczenie
strategiczne, kiedy to niemieckie wojska stale
pustoszyly okolice. Jak wielka trudnosc sprawialo
przekroczenie strzezonych Walów, przekonal sie
sam Cesarz Fryderyk Barbarossa, kiedy to w roku
1158 w wyprawie na Wielkopolske musial przelamac
te linie obrony. .  
Spis tresci
12
Na terenie wioski znajduja sie równiez przepiekne
akweny wodne, które zajmuja ok.15 h. Na terenie
tych stawów zyje róznorodne ptactwo jak i równiez
bobry, które buduja zeremie, niestety tym samym
wyrzadzaja spore szkody w lesnictwie.

• O nasza miejscowosc zahacza rzeka Kwisa, w której
  wystepuja rózne okazy ryb. Kwisa w lecie sluzy
  równiez jako kapielisko. Nad owa rzeke
  przyjezdza wiele turystów z okolicznych
  miejscowosci. Nic dziwnego, poniewaz wypoczynek
  nad Kwisa moze byc wyjatkowo mily i atrakcyjny.

W naszej miejscowosci rozpowszechnione jest
zbieranie runa lesnego. Nie tylko tutejsi
mieszkancy zbieraja grzyby i jagody. Bogate lasy
przyciagaja takze ludnosc nawet z innych,
sasiadujacych województw.
CD
Spis tresci
13
Wszystko to przygotowalismy dla was my...
POWRÓT

Czyli Malwina Kowal oraz Gabriel Chabiniak,
uczniowie klasy III gimnazjum w Zespole Szkól im.
Unii Europejskiej w Swietoszowie.Pod
kierownictwem mgr Ewy Przybylskiej oraz
podziekowania za udostepnienie materialów
Czeslawowi Dutkowskiemu
14
Rudawica z lotu ptaka
CD
SPIS TRESCI
15
KOSCIÓL
SPIS TRESCI
CD
16
Archiwalne pocztówki
SPIS TRESCI
17
Opinia o naszej wsi
Pani Elzbieta P. -Czy podoba sie pani w naszej
miejscowosci tak - Co jest najciekawsze wg
pani najciekawszym miejscem sa stawy w które
zamieszkuja bobry. W kazda niedziele wybieramy
sie tam na spacery
Pani Malgorzata K.. -Podoba sie pani w naszej
miejscowosci tak mieszkam tutaj dopiero rok i
bardzo podoba mi sie ta wioska - ma pani jakies
charakterystyczne miejsca w których spedza pani
duzo czasu tak lubie chodzic na spacery po lesie

Spis tresci
18
Rzeremie Bobrów
Ciag dalszy
Spis tresci
19
Miejsce zamieszkania bobrów
Ciag dalszy
Spis tresci
20
Srodowisko wodne
Spis tresci