De inhoud van dit thema:

1
De inhoud van dit thema

• 1.2 Visie op de zorg en de uitgangspunten van
• ondersteuning
• 1.3 Kwaliteitsdomeinen van de gehandicaptenzorg
• 1.4 Kwaliteitsthemas in de gehandicaptenzorg
• 1.5 Het ondersteuningsplan
• 1.6 Bouwstenen van het ondersteuningsplan
• 1.7 Ondersteuningsplan een voorbeeld
• 1.8 In de praktijk

1-1
2
Visie op de zorg en uitgangspunten van het
ondersteuningsplan

• visie
• uitgangspunten van ondersteuning

1-2
3
Twee uitgangspunten op basis van de visie

• kwaliteit van bestaan
• zorg en ondersteuning zijn gericht op het
  bevorderen dan wel in stand houden van de
  kwaliteit van bestaan van mensen met een
  beperking
• regie over eigen leven
• eigen regie van mensen met een beperking is een
  centrale waarde in zorg en ondersteuning

1-3
4
Acht domeinen kwaliteit van het bestaan

• emotioneel welbevinden
• interpersoonlijke relaties
• materieel welbevinden
• persoonlijke ontplooiing
• lichamelijk welbevinden
• zelfbepaling
• sociale inclusie (deelname aan de samenleving)
• rechten

1-4
5
Kwaliteit van de zorgorganisatie

• zorgafspraken en ondersteuningsplan
• waarborging veiligheid cliënten
• kwaliteit medewerkers en organisatie
• samenhang in zorg en ondersteuning
• tevredenheid van de cliënt

1-5
6
Het ondersteuningsplan

• het begrip ondersteuningsplan
• uitgangspunten van het ondersteuningsplan

1-6
7
Bouwstenen van het ondersteuningsplan

• de cirkel van Deming
• informatiedeel
• beeld
• ondersteuningsbehoefte en perspectief
• doelen
• actieplan
• rapportage en evaluatie

1-7
8
Beeld

• levensgeschiedenis en levensverhaal
• anamnese en diagnose
• persoonsbeeld

1-8
9
De inhoud van dit thema

• 2.2 Taken en positie persoonlijk begeleider
  gehandicaptenzorg
• 2.3 De waarden van de ondersteuning voor mensen
• met een beperking
• 2.4 De complexiteit van de ondersteuning
• 2.4 De competenties van de professional
• 2.5 De coördinatie van de ondersteuning
• 2.6 Communiceren
• 2.7 Keuzes en dilemmas
• 2.8 Kwaliteit
• 2.9 In de praktijk

2-1
10
De competenties van de professional

• cliëntgericht handelen
• doelgericht handelen
• ontwikkelingsgericht handelen
• netwerkgericht handelen
• samenwerkingsgericht handelen

2-2
11
Cliëntgericht handelen

• cliëntgerichte houding
• cliëntgerichte kennis
• cliëntgerichte vaardigheden

2-3
12
Samenwerkingsrelaties

• samenwerken met de cliënt
• samenwerken met de ouders van de cliënt
• samenwerken met je collegas

2-4
13
De coördinatie van de ondersteuning

• procesbeschrijving werken met
  ondersteuningsplannen
• coördineren van ondersteuning in het team

2-5
14
Aandachtspunten ondersteuningsplancyclus

• coördinatie
• dialoog met de cliënt
• sociaal netwerk
• interdisciplinaire aanpak
• aansluiting op indicatie en zorgzwaarteprofiel
• tijdslimieten
• toetsing ondersteuningsplan

2-6
15
De SOSO-methodiek

• S sluit aan
• O open staan
• S structuur aanbrengen
• O open kaart spelen

2-7
16
De inhoud van dit thema

• 3.2 Gedragsleer en psychologie
• 3.3 Motivatie en gedrag
• 3.4 Socialisatie
• 3.5 Groepsdynamica
• 3.6 Leiderschap
• 3.7 In de praktijk

3-1
17
Gedragsleer en psychologie

• wat is psychologie?
• hoofdgebieden van de psychologie
• bestudering van gedrag

3-2
18
Vijf hoofdgebieden van de psychologie

• methodenleer
• persoonlijkheidsleer
• functieleer
• ontwikkelingsleer
• gedragsleer

3-3
19
Groepsdynamica

• wat is groepsdynamica?
• systemen
• systeemgericht werken
• contextuele therapie

3-4
20
Systemen

• systeemtheorie
• cliëntsysteem
• parentificatie
• de zondebok

3-5
21
De inhoud van dit thema

• 4.2 Wat verstaan we onder gedragsproblemen
• 4.3 De oorzaken van probleemgedrag
• 4.4 Omgaan met probleemgedrag
• 4.5 Agressie
• 4.6 Omgaan met agressie
• 4.7 In de praktijk

4-1
22
Oorzaken van gedragsproblemen

• in iemand zelf
• in zijn sociale omgeving
• in de fysieke ruimte en andere omstandigheden
• in de maatschappij

4-2
23
Omgaan met probleemgedrag

• de oorzaak achterhalen en symptoombestrijding
  vermijden
• het gedrag serieus nemen en het de persoon niet
  aanrekenen
• de persoon en zijn omgeving beschermen
• handel naar de Wet BOPZ
• je het probleemgedrag niet persoonlijk
  aantrekken
• willen beheersen van probleemgedrag leidt vaak
  tot méér probleemgedrag
• omgaan met specifiek gedrag door stoornissen

4-3
24
Uitingen van agressie

• automutilatie
• destructief en gewelddadig gedrag
• onderlinge irritaties en ruzie

4-4
25
Omgaan met agressie

• probeer de reden voor de agressie te
  achterhalen
• bouw kennis op
• vertaal het agressieve gedrag naar een
  hulpvraag
• stem je aanpak af op het gedrag
• benader het gedrag methodisch
• maak een signaleringsplan
• wees congruent (gelijkvormig)
• meld agressief gedrag

4-5
26
De inhoud van dit thema

• 5.2 Syndroom van Down en het fragiele-X-syndroom
• 5.3 Minder vaak voorkomende syndromen
• 5.4 In de praktijk

5-1
27
Minder vaak voorkomende syndromen

• 1 Klinefelter syndroom
• 2 Cri-du-Chat
• 3 syndroom van Turner
• 4 Patau syndroom
• 5 Rett syndroom
• 6 syndroom van Prader-Willi
• 7 Angelman syndroom
• 8 Rubinstein-Taybi syndroom
• 9 Cornelia-de-Lange syndroom
• 10 Foetaal Alcohol syndroom
• 11 Tubereuze sclerose
• 12 CHARGE syndroom

13 Fenylketonurie 14 Lesch-Nyhan
syndroom 15 Noonan syndroom 16 Smith-Lemli-Opitz
syndroom 17 Smith-Magenis syndroom 18 Sotos
syndroom 19 syndroom van Sanfilippo 20 syndroom
van Edwards 21 VCF syndroom 22 Williams-Beuren
syndroom 23 Wolf-Hirnschorn syndroom
5-2
28
De inhoud van dit thema

• 6.2 Wat is oud zijn en veroudering
• 6.3 Lichamelijke aspecten van veroudering
• 6.4 Psychische aspecten van veroudering
• 6.5 Sociale aspecten van veroudering
• 6.6 Wensen en behoeften van ouderen
• 6.7 Psychische problemen bij ouderen
• 6.8 Begeleiding van ouderen met een
  verstandelijke
• beperking
• 6.9 Tips voor de praktijk

6-1
29
Wat is oud zijn en veroudering?

• kalenderleeftijd
• psychologische leeftijd
• sociologische leeftijd
• continuümgedachte
• sterke toename ouderen met een verstandelijke
  beperking

6-2
30
Lichamelijke aspecten van veroudering

• lichamelijke veranderingen
• mensen met het syndroom van Down

6-3
31
Onderwerpen veroudering

• de zorgafhankelijkheid
• de algemene dagelijkse levensverrichtingen
• de motoriek
• lichamelijke aandoeningen

6-4
32
Psychische aspecten van veroudering

• gedrag en gevoelens
• het denken
• de communicatie
• syndroom van Down en de ziekte van Alzheimer

6-5
33
Sociale aspecten van veroudering

• dreigend verlies aan sociale contacten
• verminderd activiteitenaanbod
• samenhang tussen lichamelijke, psychische en
  sociale aspecten

6-6
34
Psychische problemen

• dementie
• depressie
• depressie bij mensen met het syndroom van Down
• angststoornissen

6-7
35
Begeleiding van ouderen met een verstandelijke
beperking

• stabiliserend en accepterend
• begeleidingsmethodieken

6-8
36
De meest gehanteerde begeleidingsmethodieken

• basale strategie
• warme zorg
• realiteitsoriëntatie training
• validation
• snoezelen

6-9
37
Kenmerken snoezelen

• activeren van zintuigwaarneming en motoriek
• met name lichaamsgebonden gewaarwording
• vooral gericht op prettige gewaarwordingen

6-10
38
De inhoud van dit thema

• 7.2 Psychische problemen bij mensen met een
• verstandelijke beperking
• 7.3 Autistische stoornissen bij mensen met een
• verstandelijke beperking
• 7.4 Behandelings- en begeleidingsmethoden
• 7.5 Tips voor de praktijk

7-1
39
Psychische problemen bij mensen met een
verstandelijke beperking

• meer of minder psychische problemen
• oorzaken van verhoogde kwetsbaarheid voor
  psychische problemen

7-2
40
Oorzaken verhoogde kwetsbaarheid voor psychische
problemen

• organische factoren
• psychosociale factoren
• omgevingsfactoren

7-3
41
Autistische stoornissen bij mensen met een
verstandelijke beperking

• de relatie tussen een verstandelijke beperking
  en een autistische stoornis
• diagnostische problemen
• verschijningsvormen van autisme bij mensen met
  een verstandelijke beperking

7-4
42
Verschijningsvormen van autisme bij mensen met
een verstandelijke beperking

• twee subtypen
• veranderingen gedurende de ontwikkeling
• primaire en secundaire contactstoornis

7-5
43
Behandelings- en begeleidingsmethoden

• voorspelbaarheid en structuur
• de ontwikkelingsdynamische benadering
• ontwikkelingsdynamische relatietherapie
• de contacttherapie

7-6
44
De inhoud van dit thema

• 8.2 Psychische problemen en gedragsproblemen
• 8.3 Sterk gedragsgestoord licht verstandelijk
• gehandicapt (SGLVG)
• 8.4 Tips voor de praktijk

8-1
45
Psychische problemen en gedragsproblemen

• oorzaken
• aard van de problematiek

8-2
46
Sterk gedragsgestoord licht verstandelijk
gehandicapt (SGLVG)

• poging tot typering van de SGLVG-er
• indeling in subgroepen
• moeilijke en groeiende problematiek
• behandelcentra en behandelingsmethodieken

8-3
47
SGLVG-behandelcentrum

• behandelcentra
• behandelingsmethodieken

8-4
48
Behandelingsmethodieken

• gentle teaching
• ontwikkelingsdynamische benadering
• sociaal competentiemodel
• psycho-sociale rehabilitatie
• methode Heijkoop

8-5
49
De inhoud van dit thema

• 9.2 De gezondheidstoestand van mensen met een
• verstandelijke beperking
• 9.3 Voedingsproblemen
• 9.4 Zintuiglijke beperkingen
• 9.5 Cerebrale parese
• 9.6 Epilepsie
• 9.7 Tips voor de praktijk

9-1
50
Voedingsproblemen

• obstipatie
• slokdarmproblemen
• kauw- en slikproblemen
• ondergewicht en overgewicht

9-2
51
Zintuiglijke beperkingen

• auditieve beperkingen
• visuele beperkingen

9-3
52
Visuele beperkingen

• onderkennen van visuele beperkingen
• leefomgeving en begeleiding

9-4
53
Cerebrale parese

• wat is cerebrale parese
• vormen van cerebrale parese

9-5
54
Indeling cerebrale parese naar vorm

• indeling op basis van functies die gestoord
  zijn
• indeling op basis van aangedane lichaamsgebieden

9-6
55
Drie belangrijke aandachtsgebieden zijn

• communicatie
• eten en drinken
• houding en beweging

9-7
56
Epilepsie

• wat is epilepsie
• begeleiding en behandeling

9-8
57
Wat is epilepsie

• oorzaken
• cijfers
• specifieke epilepsiesyndromen

9-9
58
Factoren begeleiding

• epilepsie specifieke factoren
• situatiegebonden factoren
• persoonlijke factoren

9-10
59
De inhoud van dit thema

• 10.2 Wat is ernstig meervoudig beperkt?
• 10.3 Begeleiding
• 10.4 Communiceren
• 10.5 Hulpmiddelen
• 10.6 Verzorging
• 10.7 In de praktijk

10-1
60
Wat is ernstig meervoudig beperkt?

• begripsomschrijving
• oorzaken
• gevolgen
• de gevolgen per leeftijdsfase

10-2
61
Oorzaken van ernstige meervoudige beperkingen

• hersenbeschadiging
• chromosomale afwijkingen
• stofwisselingsziekten
• geboortetrauma
• ernstige infecties tijdens of na de
  zwangerschap
• zwaar trauma
• hersenvliesontsteking of coma
• aangeboren stofwisselingsziekte

10-3
62
De gevolgen per leeftijdsfase

• van pasgeborene tot kleuter (0 tot 4 jaar)
• van 4 tot 12 jaar
• tieners en jongeren 12 tot 20 jarigen
• volwassenen

10-4
63
Communiceren

• communicatieniveaus
• contact maken
• interpreteren van signalen
• totale communicatie
• verstaanbaar maken
• ervaar het maar

10-5
64
Vier communicatieniveaus

• situatieniveau
• signaalniveau
• symboolniveau
• gesproken taal

10-6
65
De inhoud van dit thema

• 11.2 Wat is seksualiteit?
• 11.3 Seksualiteit bij mensen met een
  verstandelijke
• beperking
• 11.4 Begeleiding bij de behoefte aan seks
• 11.5 Ongewenste intimiteit en seksueel misbruik
• 11.6 Hulpmiddelen
• 11.7 In de praktijk

11-1
66
Seksualiteit bij mensen met een verstandelijke
beperking

• de omgang met seksualiteit in het verleden
• Stichting Alternatieve Relatiebemiddeling
• verstandelijk beperkt en kinderwens

11-2
67
Begeleiding bij de behoefte aan seks

• op zoek naar de eigen seksualiteit
• voorlichting
• protocollen

11-3
68
De inhoud van dit thema

• 12.2 Ontstaan activiteitenbegeleiding en
• woonbegeleiding
• 12.3 Vormen van activiteitenbegeleiding
• 12.4 Vormen van woonbegeleiding
• 12.5 Woonvormen en mate van beperking
• 12.6 In de praktijk

12-1
69
Ontstaan activiteitenbegeleiding en
woonbegeleiding

• het ontstaan van de activiteitenbegeleiding
• het ontstaan van woonbegeleiding

12-2
70
Voorzieningen woonbegeleiding

• beschutte dagbesteding
• dagcentrum
• projecten
• zorgboerderij
• werkcentrum
• arbeidsintegratie

12-3
71
Voorzieningen binnen woonbegeleiding

• beschut wonen
• wooncentrum (GVT of leefgroep)
• kleinschalig woonproject
• begeleid zelfstandig wonen
• deeltijd wonen
• gezinswoonvorm
• zorgboerderij

12-4
72
Woonvormen en mate van beperking

• beschut wonen en dagbesteding
• wooncentrum, dagcentrum, kleinschalig
  woonproject
• zorgboerderij
• projecten, werkcentrum, begeleid zelfstandig
  wonen
• arbeidsintegratie en ambulante begeleiding
• deeltijd wonen, gezinswoonvorm en KDC

12-5
73
De inhoud van dit thema

• 13.2 Verschillende groepen van
  activiteitenbegeleiding
• 13.3 Taken van de activiteitenbegeleider
• 13.4 Taken van de woonbegeleider
• 13.5 Competenties en positie van de
  activiteiten- of
• woonbegeleider
• 13.6 Visies op activiteiten- en woonbegeleiding
• 13.7 In de praktijk

13-1
74
Verschillende groepen van activiteitenbegeleiding

• leefgroepen
• ouderengroepen
• groepen gerelateerd aan werk
• arbeidsintegratie

13-2
75
De inhoud van dit thema

• 14.2 Het methodisch stappenplan
• 14.3 Het vijf-fasenplan
• 14.4 In de praktijk

14-1
76
Vijf-fasenplan

• 1 beginsituatie vaststellen
• 2 doelen stellen
• 3 strategie bepalen
• 4 plan uitvoeren
• 5 evalueren

14-2
77
Aspecten beginsituatie

• de deelnemers
• accommodatie en materiaal
• mogelijkheden van de begeleiders
• financiële middelen
• tijdsduur en tijdstip activiteit
• bijzondere omstandigheden
• beleid van de instelling

14-3
78
Verschillende doelen

• agogische doelen
• ontwikkelingsdoelen
• doelen met betrekking tot vrijetijdsbesteding
• doelen met betrekking tot de gezondheid

14-4
79
De strategiebepaling

• instrumenteel-technische planbeschrijving
• agogische planbeschrijving
• praktische voorbereidingen

14-5
80
Instrumenteel-technische planbeschrijving

• appèlwaarde
• structuur

14-6
81
Aspecten van de uitvoering

• ontvangst
• presentatie
• gedrag van de deelnemer
• handelen van de begeleiders
• accepterende aanwezigheid
• begeleiden
• improviseren
• terugblik en afsluiting van de activiteit

14-7
82
De inhoud van dit thema

• 15.2 Wat is een dilemma?
• 15.3 Tien dilemmas
• 15.4 Omgaan met dilemmas
• 15.5 In de praktijk

15-1
83
Tien dilemmas

• zelfregie tegenover inperking van vrijheid
• weglopen of erbij blijven
• een intern conflict, een conflict binnen jezelf
• wensen van de cliënt tegenover wensen van de
  sociale omgeving
• grote problemen, weinig invloed
• diagnose accepteren of heronderzoek (laten)
  doen
• alleen werken of anderen erbij betrekken
• één cliënt, vele opvattingen, vele
  hulpverleners
• andere culturen, andere benadering
• een juiste inschatting of toch niet

15-2
84
Vijf stappen bespreking ethische dilemmas

1. Wat zijn feiten en wat is precies het dilemma en
   voor wie
2. Welke handelingsmogelijkheden zijn er en welke
   overwegingen spelen daarbij een rol
3. Welke waarden en belangen staan er op het spel en
   welke wegen het zwaarst
4. Beslissen en toetsen
5. Uitvoeren van het besluit en evaluatie

15-3
85
De inhoud van dit thema

• 16.2 Methoden samenvatting
• 16.3 Methoden vervolg
• 16.4 In de praktijk

16-1
86
Samenvatting reeds beschreven methoden

• zintuiglijke stimulering
• gentle teaching
• totale communicatie
• vroeghulp
• hometraining en PPG
• gedragsmodificatie

16-2
87
Kenmerken zintuiglijke stimulering

• zintuiglijke informatie is essentieel voor
  cognitieve ontwikkeling
• stimuleren sensomotorische ontwikkeling
• uitlokken van gedrag
• aansluiten bij ontwikkelingsniveau van het kind

16-3
88
Kenmerken gentle teaching

• geen methode in engere zin, maar levenshouding
• gaat uit van respect, dialoog en saamhorigheid
• gedrag komt voort uit gevoelens
• uitgangspunt is niet (af)leren

16-4
89
Kenmerken totale communicatie

• communicatie uitwisseling van informatie
  tussen zender en ontvanger
• stimuleren van communicatie op alle
  zintuiglijke gebieden
• gebruikmaken van hulpmiddelen als
  beeldmateriaal, echte voorwerpen, licht, geur,
  muziek en geluiden
• lichaamstaal gebruiken mimiek, gebaren, houding

16-5
90
Kenmerken vroeghulp

• gericht op kinderen met een verstandelijke
  beperking, in de leeftijd van 0 tot 4 jaar
• uitgangspunt zoveel mogelijk voorkómen van
  ontwikkelingachterstanden
• inspelen op mogelijkheden die het kind wél
  heeft
• bij ouders en kind thuis, door een begeleider
  van MEE

16-6
91
Kenmerken hometraining en PPG

• vervolg op vroeghulpprogrammas
• homertraining ondersteuning van de ouders door
  geven van richtlijnen voor de opvoeding
• hometrainer is rolmodel voor de ouders
• PPG geen hulpverlenersrelatie met ouders, maar
  samenwerkingsrelatie
• PPG terughoudend in het geven van richtlijnen,
  gericht op vergroten van het vertrouwen van de
  opvoeder in de eigen mogelijkheden

16-7
92
Kenmerken gedragsmodificatie

• leertheorie alle gedrag is aangeleerd (ook
  ongewenst gedrag)
• alle gedrag is af te leren (ook ongewenst
  gedrag)
• positieve reacties leiden tot toename gewenst
  gedrag
• negatieve reacties leiden tot toename ongewenst
  gedrag
• negeren na aanvankelijke toename neemt gedrag
  af
• voorstanders gedragsmodificatie geeft goede
  resultaten
• tegenstanders je mag mensen niet africhten

16-8
93
Methoden

• Active Support
• Eigen-Initiatief Model
• Son-rise
• TEACCH
• methode Urlings
• methode Vlaskamp
• oplossingsgericht werken
• OTS en mentorschap

16-9
94
Vier onderdelen van Active Support

• ondersteuningsplannen
• activiteitenplannen
• gelegenheidsplannen
• instructieplannen

16-10
95
Eigen-Initiatief Model (EIM)

• wat is het generalisatieprobleem?
• de werkwijze
• drie algemene vaardigheden
• stoplicht
• de rol van de begeleider

16-11
96
TEACCH

• de toepassing
• het doel
• kenmerken en werkwijze
• wat biedt TEACCH

16-12
97
Kenmerken van TEACCH

• visualiseren van de tijd in weekkaarten en
  dagkaarten
• visualiseren van de activiteiten van de cliënt
  door middel van pictos
• structureren van de activiteiten van de cliënt
  door middel van afgeschermde werkplekken,
  opdrachtbakjes, beloningstaken

16-13
98
Vier elementen van de methode van Urlings

• 1 accepteren van de eigenheid van de cliënt
• 2 een combinatie van verschillende wijzen van
  benadering
• 3 het levensverhaal van de cliënt
• 4 de huidige wensen van de cliënt

16-14
99
De stappen van de methode-Vlaskamp

• de beeldvorming (persoonsbeeld) met perspectief
  beschrijven
• hoofddoel vaststellen
• werkdoel vaststellen
• concrete activiteiten beschrijven
• uitvoering en rapportage
• evaluatie en terugkoppeling naar de beeldvorming

16-15
100
Kenmerken oplossingsgericht werken

• oplossingen staan centraal
• cliënt is deskundige van zijn eigen probleem
• aandacht voor doelen en verwachtingen van de
  cliënt
• hulpverleners stellen vooral vragen
• externaliseren van het probleem
• taalgebruik sluit aan bij cliënt
• stapsgewijze vooruitgang door kleine en concrete
  doelen
• evalueren en waarderen van vooruitgang

16-16
101
Wettelijke maatregelen meerderjarigen

• curatele
• bewind
• mentorschap

16-17
102
De inhoud van dit thema

• 17.2 Wet- en regelgeving
• 17.3 Medicatie van ontwikkeling tot gebruik
• 17.4 Medicatie op recept
• 17.5 Naamgeving van medicatie
• 17.6 Functies van medicatie
• 17.7 Werking van medicatie
• 17.8 Toedieningsvormen
• 17.9 Soorten medicatie
• 17.10 Taken bij medicatieverstrekking
• 17.11 In de praktijk

17-1
103
Wet en regelgeving

• Wet Beroepen in de Individuele Gezondheidszorg
  (BIG)
• Wet op de Geneesmiddelenvoorziening
• Opiumwet

17-2
104
Begrippen uit de Wet BIG

• voorbehouden handelingen
• risicovolle handelingen
• overige handelingen

17-3
105
Functies van medicatie

• genezing van aandoeningen
• verminderen van klachten
• voorkomen van aandoeningen
• herstellen, verbeteren of wijzigen van het
  functioneren van organen
• stellen van een diagnose
• placebo-effect

17-4
106
Toedieningsvormen medicijnen

• tablet
• dragee
• capsule
• dranken
• zalven en crèmes
• lotions
• strooipoeder
• druppels
• inhalaties
• vloeistoffen
• zetpillen
• pleisters

17-5
107
Soorten medicatie

• antibiotica
• anti-epileptica
• pijnstillers
• slaapmiddelen
• psychofarmaca
• laxeermiddelen (laxantia)
• middelen tegen diarree
• antistollingsmiddelen
• middelen tegen luchtwegaandoeningen
• middelen tegen allergie
• middelen voor hart en bloedsomloop
• middelen die van invloed zijn op de bloeddruk
• middelen tegen bloedarmoede
• vitaminen
• maagmiddelen
• cytostatica
• hormonen

17-6
108
Onderverdeling psychofarmaca

• antipsychotica
• antidepressiva
• stemmingsstabilisatoren
• tranquilizers

17-7
109
Taken bij medicatieverstrekking

• administratie/bestellen
• medicijnen opbergen
• medicijnen uitzetten
• medicijnen verstrekken
• taken bij zonodig medicatie
• observatie en rapportage bij medicatiegebruik
• bewaren en houdbaarheidsdatum

17-8
110
Speciale aandacht bij observatie voor

• allergische reacties
• invloed op dagelijks functioneren
• resistentie
• opstapeling
• gewenning

17-9
111
De inhoud van dit thema

• 18.2 Wat is kwaliteit
• 18.3 Wetgeving
• 18.4 Het programma Zorg voor Beter
• 18.5 Kwaliteitsmodellen
• 18.6 Kwaliteitsmethoden op de werkvloer
• 18.7 In de praktijk

18-1
112
Wat is kwaliteit

• kijken naar kwaliteit
• diverse definities van kwaliteit
• kwaliteit vanuit divers perspectief
• aspecten van kwaliteit

18-2
113
Kwaliteit is

• een subjectief begrip
• een relatief begrip
• aan inflatie onderhevig

18-3
114
Kwaliteit vanuit divers perspectief

• cliënt
• hulpverlener
• manager
• zorgverzekeraar
• overheid

18-4
115
Wetgeving gericht op kwaliteit

• Kwaliteitswet zorginstellingen
• Wet op de beroepen in de individuele
  gezondheidszorg (de Wet BIG)
• Wet betreffende de overeenkomst inzake
  geneeskundige behandeling (de WGBO)
• Wet klachtrecht cliënten zorgsector (de WKCZ)
• Wet medezeggenschap cliënten zorginstellingen
  (de WMCZ)
• Wet cliëntenrechten zorg

18-5
116
Belangrijke themas in de nieuwe Wet
cliëntenrechten zorg

• recht op beschikbare en bereikbare zorg
• recht op keuze (informatie)
• recht op kwaliteit en veiligheid
• recht op informatie, toestemming,
  dossiervorming en privacy
• recht op afstemming tussen hulpverleners
• recht op een effectieve en laagdrempelige
  klachtenbehandeling
• recht op medezeggenschap en goed bestuur

18-6
117
Kwaliteitsmodellen

• de CQ-index
• het INK-model
• HKZ
• PDCA-cyclus

18-7
118
Kwaliteitsmethoden op de werkvloer

• richtlijnen en protocollen
• zorg-, begeleidings- of behandelplannen
• werkoverleg
• intervisie/supervisie
• intercollegiale toetsing
• gebruikmaken van controlelijsten
• systeem van melden van (bijna)fouten en
  incidenten
• exitinterviews
• tevredenheidmetingen

18-8