HEMAT

1
HEMATÜRI

• Yrd. Doç. Dr. Resul YILMAZ
• Gaziosmanpasa ÜniversitesiTip Fakültesi
• Pediatri Ana Bilim Dali

2
Hematüri

• Tanim Idrarla normalden fazla miktarda eritrosit
  atilmasidir.
• Taze santrüfüj edilmemis idrarda her sahada 6dan
  fazla KK bulunmasi hematüridir.
• Santrifüj edilmis idrarda büyük büyütmeyle her
  sahada 5den fazla KK bulunmasi hematüridir.

3
Terimler-1

• GROSS veya MAKROSKOPIK HEMATÜRI Idrarda kirmizi,
  kahverengi renk degisikligi yapan hematüridir.
• MIKRO veya MIKROSKOPIK HEMATÜRI Idrar normal
  sari renginde olup kimyasal olarak ya da
  mikroskopik muayene sonrasinda hematüri tespit
  edilir.

4
Terimler-2

• PERSISTAN HEMATÜRI Hematüri her idrarda ve
  devamli vardir.
• INTERMITTANT veya REKÜRREN HEMATÜRI Hematüri
  aralarinda normal idrar yapilir.
• ASEMPTOMATIK HEMATÜRI Agrisiz hematüri
• SEMPTOMATIK HEMATÜRI Agrili hematüri

5
Tani

• Hemastix test stribi ile tani konulur.
• Bu stripte ortotoluidin ve tampon olarak da
  organik peroksit kullanilir.
• Ortamda kan varsa ortotoluidin mavi renk alir.
• Stribin renk degisikligine bakilir.
• Negatif, az, orta, fazla miktarda hemoglobini
  degisik mavi renklerde gösterir.
• Fazla miktarda askorbik asit alinmasi ve povidon
  iyot kullanilmasi yalanci () sonuç verir.

6
Mikroskopik inceleme

• Mikroskopik degerlendirme her sahada
  yapilmalidir.
• 10-15 ml taze idrar 2000-3000 rpm 3-5 dk
  santrifüj edilir.
• Sedimentten yayma yapilir.
• KKler kirmizi-yesil renkli olarak idrar
  tonisitesine göre degisik sekillerde görülür.
• Hipotonik idrarda hücreler siserek küre haline
  gelir ve lizis gelisir.
• Izotonik idrarda küre veya bikonkav seklindedir.
• Hipertonik idrarda küçük sekillidir. Bazen
  Kandida sporlari, sferik Ca okzalat kristalleri
  ve hava kabarciklari hatali olarak KK ile karisir.

7
Kirmizi Renkli Idrar Nedenleri

• Hem-pozitif
• Hemoglobin Hemolitik anemiler
• Myoglobin Rabdomyoliz (Viral enfeksiyonlar,
  kazalar-ezilmeler, hipernatremi, hipofosfatemi,
  hipotansiyon, DIK, uzamis konvülziyonlar,
  metabolik hastaliklar).
• Hem-negatif
• Ilaçlar Klorokin, deferroksamin, ibuprofen,
  demir sorbitol, metronidazol, fenolftalein,
  rifampisin, salisilatlar, sulfosalazin
• Boyalar (sebze/meyve) Pancar, gida boyalari
• Metabolitler Homogentisik asit, melanin,
  methemoglobin, porfirin, tirozinozis, üratlar

8

• Normal bir insan idrarla günde 500.000-2.000.000
  KK ekskrete eder.
• Gross hematrüili hastanin idrar hematokritine
  bakilirsa (ürokrit) kan hematokritine benzer
  sonuç çikar.

9
Hematürili Çocuk

• Detayli anamnez alinmalidir
• Anatomik anormallikler
• Aile hikayesi
• Dikkatli bir fizik muayene yapilmali ve
• Idrar analizi iyi degerlendirilmelidir.
• Sonuçta hematürinin seviyesi (üst, alt üriner
  sistem) ve semptomatoloji acil olarak
  degerlendirilir.

10
Hematürinin kaynagi

• Üst üriner sistem hematürilerinin kaynagi
  nefrondur (örn glomerül, tübüller ve
  interstisyum)
• Alt üriner sistem hematürilerinin kaynagi
  pelvokaliseal sistem, üreter, mesane veya
  üretradir.
• Glomerüler kaynakli hematüride et suyu gibi
  kahverengi, çay veya kola renginde idrar, dipstik
  ile 100 mg/dlden fazla proteinüri, KK
  silendirleri ve deforme idrar KKleri görülür.
• Tübüllerden kaynaklanan hematrüride KK ile
  birlikle lökositler ve renal tübüler epitel
  silendirleri de görülebilir.
• Alt üriner sistem hematürilerinde idrar akiminin
  sonuna dogru hematüri görülebilir. Kan pihtilari,
  normal KK morfolojisi ve dipstick ile minimal
  proteinüri görülebilir.

11
Semptomlar-1

• Semptomlar spesifik hastaligi gösterebilir.
• Çay-kola renginde idrar, yüz ve vücutta ödem,
  hipertansiyon ve oligüride akut nefritik sendrom
  düsünülür.
• Akut nefritik sendrom Postenfeksiyöz GN, IgA
  nefropatisi, MPGN, Henoch-Schönlein Purpurasi
  (HSP) nefriti, SLE nefriti, Wegener
  granülomatozusu, PAN, Goodpasture sendromu,
  hemolitik-üremik sendrom (HÜS)

12
Semptomlar-2

• Geçirilmis ÜSYE hikayesi, cilt ve
  gastrointestinal enfeksiyonlar Akut
  glomerülonefrit, HÜS, HSP.
• Döküntü, kizarikliklar ve eklem sikayetleri HSP,
  SLE
• Frekuensi, dizüri, açiklanamayan ates, IYE ve
  renal kolik Nefrolitiazis
• Karinda kitle, bögür agrisi ve hematüri
  Hidronefroz, kistik hastalik, renal ven trombozu
  veya tümör.
• Hematüri ile birlikte bas agrisi, görme
  bozuklugu, epistaksis, konjestif kalp yetmezligi
  Hipertansiyon
• Travma ve hematüri Acilen degerlendirilmelidir.
• Hematüri ve vücutta çesitli yerlerde
  açiklanamayan yara-bere-ekimozlar Çocuk
  istismari

13
Soygeçmis

• Ailede hematüri, KBY, sagirlik, tüberküloz gibi
  hastaliklarin bulunmasi önemlidir.
• Herediter glomerüler hastaliklar
• Herditer nefritler (Alport sendromu vs)
• Benign familyal hematüri
• Ince glomerüler bazal membran hastaligi
• SLE nefriti
• IgA nefropatisi
• Diger renal hastaliklar
• Polikistik böbrek hastaligi
• Ürolitiazis
• Orak hücreli anemi hastaligi ya da tasiyiciligi

14
Fizik Muayene

• Hipertansiyon, ödem, hepatosplenomegali ve
  konjestif kalp yetmezligi konjestif kalp
  yetmezligini düsündürür.
• Çesitli sendromlarda böbrek hastaliklari da
  olabilir. VATER sendromu (vertebra anomalileri,
  anal atrezi, trakeoözefageal fistül ve renal
  displaziler)
• Karinda kitleler PUV, polikistik böbrek
  hastaligi, Wilms tümörü
• Nörolojik ve kutanöz belirtilerle giden
  sendromlar Tuberoskleroz, vonHippel-Lindau
  sendromu, Zellweger sendromu

15
Tekrarlayan Gross Hematüri Sebepleri

• IgA nefropatisi
• Alport sendromu
• Ince membran hastaligi
• Hiperkalsiüri
• Ürolitiazis
• IYE
• Koagülopati
• Tümör

16
HEMATÜRI ETYOLOJISI1- Parankimal böbrek
hastaliklari

• Glomerüler
• Kalitsal
• Alport sendromu
• Familyal benign hematüri
• Nail-Patella sendromu
• Fabry hastaligi
• Kazanilmis
• Primer glomerüler hastaliklar
• IgA nefropatisi
• Mezangialproliferatif GN
• Membranoproliferatif GN
• Krezentik glomerülonefrit
• Membranöz glomerülonefrit
• Minimal degisiklik hastaligi

• Sistemik hastaliklarin parçasi olarak glomerüler
  hastaliklar
• Sistmik Lupus Eritematozus
• Henoch-Schönlein purpurasi
• Vaskülitler (PAN, Wegener granülomatozus vs)
• Hemolitik üremik sendrom
• Goodpasture sendromu
• Diabetes emllitus
• Amiloidozis
• Enfeksiyonlar
• Poststreptokokal glomerülonefrit
• Subakut bakteriyel endokardit
• Shunt nefriti
• Hepatit B asosiye glomerülonefritler
• Konjenital sifilis asosiye GN
• Malarya, Schistosomiazis, Filariazis,
  Toksoplazmozis

17
HEMATÜRI ETYOLOJISI1- Parankimal böbrek
hastaliklari

• Tubuloienterstisyel
• Kalitsal
• Polikistik böbrek hastaligi (infantil, adult tip)
• Medüller kistik böbrek hastaligi (Juvenil
  nefronofitizi)
• Konjenital nefrotik sendrom (mikrokistik
  hastalik)
• Sistinozis
• Okzalozis
• Renal displazi
• RTAa bagli displazi
• Tüberküloz

• Kazanilmis
• Renal transplant rejeksiyonu
• Nefrolitiazis
• Ekzojen toksinler (Aminoglikozid toksisitesi,
  Siklosporin toksisitesi, agir metaller,
  radyokontrast maddeler, analjezik kullanimi)
• Radyasyon hasari
• Enfeksiyonlar
• Reflü nefropatisi
• Metabolik hastaliklar
• Hiperkalsemi, hiperkalsiüri
• Hiperürisemi,
• Tümörler (Wilms tümörü, lözemi, lenfoma)
• SLE
• Sarkoidoz
• Idiopatik interstisyel nefrit
• Renal papiller nekroz

18
HEMATÜRI ETYOLOJISI

• Vasküler
• Orak hücreli anemi
• Renal ven trombozu
• Renal arter trombozu veya embolisi
• Arteriovenöz malformasyonlar
• Malign hipertansiyon
• Üriner traktus hastaliklari
• IYE
• Tas
• Travma
• Hidronefroz
• Periüretrit
• Siklofosfamid sistiti
• Üreterosel
• Prostatizm
• Yabanci cisim
• Üretrit

• Koagülasyon defektleri ve kanamalar ile birlikte
• Hemofili
• Trombositopenik purpura
• Antikoagülanlar
• Diger konjenital veya akkiz koagülasyon defektleri

19
Laboratuvar Incelemeleri

• TIT
• Idrar kültürü
• Aile bireylerinin idrar incelemesi
• Hemogram, sedimentasyon hizi
• Biyokimya
• PPD
• 24 saatlik idrarda protein, kalsiyum, kreatinin
  ve kreatinin klirensi
• Bogaz kültürü
• Serolojik tetkikler ASO, C3, C4, ANA, Anti-DNA,
  HBsAg, ANCA, VDRL
• Odyometri
• Abdominal USG
• Voiding sistoüretrografi, IVP
• Abdomen BT
• Renal biyopsi
• Sistoskopi

20
Kola renginde idrar Proteinüri gt30 mg/dl KK
silendirleri? Akut nefritik sendrom?
EVET GLOMERÜLER HEMATÜRI
Hemogram Elektrolitler, Ca BUN/Kre Serum
protein/albumin Kolesterol C3/C4
ASO/Anti-DNase B ANA Antinötrofilik antikor
Bogaz/cilt kültürü 24 saatlik idrarda protein,
Clcre
HAYIR EKSTRAGLOMERÜLER
HEMATÜRI 1. Basamak Idrar kültürü 2. Basamak
Idrar Ca/cre Oraklasma testi Böbrek/Mesane
USG 3. Basamak Anne-babanin idrar tetkiki
Serum elektrolitleri, Kre, Ca Kriatalüri,
nefrolitiazis veya nefrokalsinozis varsa 24
saatlik Idrarda Ca, Krea, ürik asit, okzalat
Hidronefroz/pyelokaliektazi varsa sistogram ?
sintigrafi
21
(No Transcript)
22
(No Transcript)
23
(No Transcript)
24
(No Transcript)
25
(No Transcript)
26
Glomerüler hematüri Sistite bagli Hematüri