Title: Diapositiva 1
1A Muller Na 2ª República.
2- A Segunda República Española foi o réxime
político polo que se rexeu España no período que
vai dende o 14 de abril de 1931, data de
proclamación da mesma, até o 1 de abril de 1939,
data da vitoria definitiva do bando
autoproclamado nacional.
3Coa proclamación da República, a igualdade dos
sexos tornouse finalmente unha posibilidade real,
coa aprobación da nova Constitución.
- A tarefa de escribir un proxecto de
constitución foi designado primeiro a unha
comisión xudicial encabezada polo avogado
conservador A. Osorio y Gallardo. O seu proxecto
foi rexeitado e o traballo foi confiado a unha
comisión dirixida polo socialista avogado Luis
Jiménez de Asua. O seu proxecto foi presentado no
Parlamento o 27 de agosto de 1931 e aprobado, con
algunhas modificacións, o 09 de decembro. A
constitución que Jiménez de Asua descrito como de
esquerda, socialista, foi inspirada nas de
México (1917), Rusia (1918) e da República de
Weimar (1919).
4- Os compiladores do proxecto mostraronse máis
cauteloso sobre a cuestión da igualdade de xénero
e suxeriu a seguinte redacción - Pode haber motivos para o privilexio legal
nacemento, clase social, riqueza, ideas políticas
e crenzas relixiosas. É amplamente recoñecido
principio de igualdade de dereitos para ambos os
sexos. Clara Campoamor, radical e membro da
comisión, protestou enerxicamente o que recoñecía
só "en principio" a igualdade de dereitos e,
finalmente, puido cambiar o artigo coa seguinte
redacción - Pode haber motivos para o privilexio
legal natureza, orixe, sexo, clase social,
riqueza, ideas políticas ou crenzas relixiosas. O
Estado non recoñece distincións ou títulos.
5- O artigo 40 foi a discriminación en lugares
públicos Todos os españois, independentemente do
sexo, son admisibles en cargos e empregos
públicos de acordo co seu mérito e capacidade,
pero as incompatibilidades que as leis
establecen. - O artigo 46 declara que o traballo era unha
obriga social e estarían protexidos por lei, para
regulamentar os casos de enfermidade, accidente,
dimisión, xubilación, invalidez e morte, o
traballo das mulleres e dos mozos en particular a
protección maternidade, horas de traballo e
salario mínimo e familiar ...
6- O artigo 36, que deu dereito de voto igual para
homes e mulleres con idade superior a 23. O
artigo 53 concede o dereito a ser deputado para
todos os cidadáns maiores de vinte e tres anos,
independentemente do sexo, unha frase que, sen
embargo, foi omitido no artigo 69, que eran
elixibles para o cargo de presidente a todos os
cidadáns sobre corenta anos.
7- O artigo 43 foi a familia A familia está baixo a
protección do estado. O matrimonio se funda na
igualdade de dereitos para ambos os sexos, e pode
ser disolto por mutuo dissenso ou a solicitude
dun dos cónxuxes, a solicitude, neste caso xusta
causa ...
8- En canto ao divorcio, en 1931 había poucos países
que non tiña pasado unha lei sobre o tema a
España e Italia foron os dous principais
excepcións en Europa. Sen embargo, a lei do
divorcio español, cando foi finalmente aprobada
(1932), foi un dos máis progresistas dos xa
existentes. É difícil determinar con certeza
cantas persoas se beneficiaron da lei do divorcio
e como era popular entre as mulleres.
9- Probablemente a maioría das mulleres españolas
continuaron obedecendo a súa conciencia e
observou sermóns católicos e pastoral
advertindo-os que se divorciáronse e contraíran
novas nupcias, incluso no caso de matrimonio
civil, que sería rexeitada os sacramentos e seus
fillos serían considerados ilexítimos polo
dereito canónico. Sacerdotes que pronunciaron
tales sermóns foron detidos e multados con base
na Lei de Defensa da República. O certo, por
suposto, en oposición á lei do divorcio, e os
partidos unidos na Confederación española das
dereitas autónomas incluíu a revogación da lei na
súa axenda. A lei espertou pouco entusiasmo entre
a extrema esquerda, por varias razóns. Para
Jiménez de Asua, a lei non foi un paliativo
pobres o gran problema da tiranía, cuxa
verdadeira solución foi a unión libre.
10- Se o divorcio foi obxecto de moita controversia,
non quedou atrás o dereito de voto das mulleres.
O goberno interino, un decreto de 08 de maio de
1931, concedeu o voto a todos os homes con máis
de vinte e tres anos e declarou que as mulleres e
os padres podían ser elixidos para deputados. Nas
eleccións celebradas en xuño foron elexidos dous
deputados que mulleres, Clara Campoamor (Partido
Radical) e Victoria Kent (Izquierda Republicana)
dúas mulleres de 465 deputados.
Máis tarde, nese mesmo ano, Margarita Nelken
(Partido Socialista), entrou no parlamento. Dos
tres, Clara Campoamor, foi a máis asidua
defensora dos dereitos das mulleres e desempeñou
un papel importante no debate sobre o sufraxio
feminino.
11- O movemento internacional polo sufraxio feminino,
levado a cabo polas sufraxistas, foi un movemento
reformista social, económico e político que
promovía a extensión do sufraxio (dereito a
votar) ás mulleres, avogando polo sufraxio
igual (abolición da diferenza de capacidade de
votación por xénero) en lugar do sufraxio
universal (abolición da discriminación debida
principalmente á raza), xa que este último era
considerado demasiado revolucionario.
12- O proxecto só foi dado no momento da votación
para a muller solteira e viúva, el defendería A.
Osorio García sobre a base curiosa que, ata os
maridos estaban preparados para a vida política,
o sufraxio das mulleres pode ser unha fonte de
discordia interna. En xeral, con todo, a
oposición á concesión do voto ás mulleres,
casadas ou solteiras, baseouse no medo de que
aínda non era suficientemente independente da
Igrexa e o seu voto foi principalmente á dereita,
poñendo así en perigo a propia existencia da
República. A pesar de Jiménez de Asua compartido
ese medo, pensou que a conveniencia política non
debe negarse a xustificar un dereito lexítimo que
sería usado con criterio por estas mulleres
economicamente independentes e conscientes das
súas responsabilidades sociais.
13Anos da 2ª República en Galicia En 1931 os
deputados galeguistas votan maioritariamente a
favor do dereito ao voto das mulleres. Fundación
do Partido Galeguista conta no seu seo con
grupos de mulleres organizados en Ourense e nas
Mocedades, e cunha sección propia no voceiro
desta formación política, A Nosa Terra.
Constátase a participación de numerosas
traballadoras nas manifestacións producidas neste
momento de cambio de réxime político, moitas
delas forman parte de sindicatos obreiros.
Créanse na Coruña o Sindicato de Chavoleras y
Mozos de Campo El Progreso del Puerto, o
Sindicato Profesional de Teléfonos, a Sección de
Mandaderas do Sindicato de Profesiones Varias e o
Sindicato de Jornaleros y Jornaleras Sastres La
Progresiva.
14- En 1932 a redacción do Estatuto de autonomía de
Galicia. Publícase o Método de lectura de Xosefa
Vilarelle. A Confederación Regional Galaica (CRG)
conta con máis de dúas mil afiliadas. Créanse na
Coruña o Sindicato de Construcciones Litográficas
e o Sindicato de Porteros y Porteras. Créanse en
Vigo o Sindicato de Modistas, Sastras e Sastres e
tamén a Sociedad de Empacadoras. Fúndanse tamén o
Sindicato de Estibadoras de Carril, a Sección de
Aguja do Sindicato de Pescadores y Oficios Varios
de Mugardos.
15- En 1934 Isabel Ríos Lazcano afíliase ao Partido
Comunista. A Asociación de Artistas da Coruña
inaugura a súa sala de exposición cunha mostra da
obra de cinco pintoras galegas baixo o título I
Exposición de Artistas Femeninas. -
En 1935 Rita Amparo López Jean intégrase no
Partido Galeguista. As pintoras Guillermina Búa e
Concha Padín Botana, a debuxante e humorista
Felisa Baudot e a escultora Ana Villa participan
no II Certame do Traballo de Galicia de Ferrol,
Sección Belas Artes.
16- En 1936 apróbase o Estatuto de autonomía, grupos
de mulleres farán unha campaña específica no seu
apoio. O día 14 de marzo, o Pleno do Concello da
Cañiza elixe como alcaldesa a María Purificación
Gómez González, militante de Izquierda
Republicana. - Manifesto de mulleres nacionalistas ourensás
dirixido a todas as galegas. Rita Amparo López
Jean preside a Agrupación Republicana Feminina da
Coruña. A CRG conta con preto de 6000 afiliadas.
Créanse o Sindicato de Conserveras y Atadoras La
Reivindicadora de Cangas, a Sociedad de
Mariscadoras de Lourizán, a Sección Fábricas de
Conservas y Atadoras do SIP de Aldán e a Sección
Fábricas de Conserva y Manipuladoras de Pescado
do Sindicato General de Trabajadores de Ribeira.
Maruja Mallo participa na Exposición
Internacional do Surrealismo celebrada en Londres
e Pilar Escudero na Exposición de Arte Moderna da
Coruña. Juana Capdevielle é paseada no Monte da
Gándara.
17- A sublevación militar fascista domina Galicia en
poucas semanas. Entre as súas prácticas
represivas máis sanguentas destacan os
fusilamentos e paseos, dos que tamén serán
vítimas as mulleres. Creación das Milicias
Gallegas no bando republicano. Aparición dunha
gran cantidade de fuxidos para organizar a
resistencia e escapar da represión fascista, que
contan coa participación de mulleres directamente
na loita e no apoio ás partidas.
18- En 1938 Carmen Corredoyra e Dolores Díaz Baliño
son nomeadas académicas da Real Academia de Belas
Artes Nuestra Señora del Rosario, é a primeira
vez que mulleres acadan este título. Pasamento de
Carmen López-Cortón, mestra e escritora vinculada
á Institución Libre de Enseñanza.
19 Sandra Garrido Casado José Manuel Prol Gómez