ILK

1
ILKÖGRETIM DIN KÜLTÜRÜ VE AHLAK BILGISI ÖGRETIM
PROGRAMI TANITIMI DR. MEHMET YASAR
2

• Program
• Genel amaçlar,
• Ögrenme alanlari,
• Kazanimlar,
• Etkinlik örnekleri
• Açiklamalar
• Temel beceriler ve degerlerden olusmaktadir.

3

• Ögrenme alani birbiri ile iliskili beceri,
  tema, kavram ve degerlerin bir bütün olarak
  görülebildigi, ögrenmeyi organize eden yapidir.

4

• ÖGRENME ALANLARI
• 1. Inanç
• 2. Ibadet
• 3. Hz. Muhammed
• 4. Kuran ve Yorumu
• 5. Ahlak
• 6. Din ve Kültür

5

• Ögrenme alanlari, 4. sinifta baslayip 8. sinifa
  kadar devam etmektedir. Her sinifta, alti ögrenme
  alanindan her birisi için bir ünite
  bulunmaktadir. Bununla birlikte bazen bir ünite,
  bir ya da birden fazla ögrenme alanini
  içerebilir. Bu sebeple bir ögrenme alanina ait
  üniteler veya kazanimlari, kendi üniteleriyle ya
  da ünitelerin kazanimlariyla veya diger ögrenme
  alanina ait ünitelerle ya da ünite kazanimlariyla
  iliskilendirilmektedir.

6
ÖGRENME ALANI ÜNITELER ÜNITELER ÜNITELER ÜNITELER ÜNITELER
ÖGRENME ALANI 4. Sinif 5. Sinif 6. Sinif 7. Sinif 8. Sinif
Inanç Din ve Ahlak Hakkinda Neler Biliyoruz? Allah Inanci Peygamberlere ve Ilahî Kitaplara Inanç Melek ve Ahiret Inanci Kaza ve Kader
Ibadet Temiz Olalim Ibadet Konusunda Bilgilenelim Namaz Ibadeti Ramazan Ayi ve Oruç Ibadeti Zekât, Hac ve Kurban Ibadeti
Hz. Muhammed Hz. Muhammedi Taniyalim Hz. Muhammed ve Aile Hayati Son Peygamber Hz. Muhammed Bir Insan ve Peygamber Olarak Hz. Muhammed Hz. Muhammedin Hayatindan Örnek Davranislar
Kuran ve Yorumu Kuran-i Kerimi Taniyalim Kuranda Kissalar Kuran-i Kerimin Temel Egitici Nitelikleri Kuranda Akil ve Bilgi Islam Düsüncesinde Yorumlar
Ahlak Sevgi, Dostluk ve Kardeslik Sevinç ve Üzüntülerimizi Paylasalim Islamin Sakinilmasini Istedigi Davranislar Islam Dinine Göre Kötü Aliskanliklar Din ve Güzel Ahlak
Din ve Kültür Aile ve Din Vatanimizi ve Milletimizi Seviyoruz Islamiyet ve Türkler Kültürümüz ve Din Dinler ve Evrensel Ögütleri
7

• Inanç alani ile ilgili üniteler
• 4. Sinifta
• Din ve Ahlak Hakkinda Neler Biliyoruz?
• 5. Sinifta
• Allah Inanci
• 6. Sinifta
• Peygamberlere ve Ilahî Kitaplara Inanç
• 7. Sinifta
• Melek ve Ahiret Inanci
• 8. Sinifta
• Kaza ve Kader
• (Bkz. Program Kitabi, 33. Sayfa)

8

• Ibadet alani ile ilgili üniteler
• 4. Sinifta
• Temiz Olalim
• 5. Sinifta
• Ibadet Konusunda Bilgilenelim
• 6. Sinifta
• Namaz Ibadeti
• 7. Sinifta
• Ramazan Ayi ve Oruç Ibadeti
• 8. Sinifta
• Zekât, Hac ve Kurban Ibadeti

9

• Hz. Muhammed alani ile ilgili üniteler
• 4. Sinifta
• Hz. Muhammedi Taniyalim
• 5. Sinifta
• Hz. Muhammed ve Aile Hayati
• 6. Sinifta
• Son Peygamber Hz. Muhammed
• 7. Sinifta
• Bir Insan ve Peygamber Olarak Hz. Muhammed
• 8. Sinifta
• Hz. Muhammedin Hayatindan Örnek Davranislar

10

• Kuran ve Yorumu alani ile ilgili üniteler
• 4. Sinifta
• Kuran-i Kerimi Taniyalim
• 5. Sinifta
• Kuranda Kissalar
• 6. Sinifta
• Kuran-i Kerimin Temel Egitici Nitelikleri
• 7. Sinifta
• Kuranda Akil ve Bilgi
• 8. Sinifta
• Islam Düsüncesinde Yorumlar

11

• Ahlak alani ile ilgili üniteler
• 4. Sinifta
• Sevgi, Dostluk ve Kardeslik
• 5. Sinifta
• Sevinç ve Üzüntülerimizi Paylasalim
• 6. Sinifta
• Islamin Sakinilmasini Istedigi Davranislar
• 7. Sinifta
• Islam Dinine Göre Kötü Aliskanliklar
• 8. Sinifta
• Din ve Güzel Ahlak

12

• Din ve Kültür alani ile ilgili üniteler
• 4. Sinifta
• Aile ve Din
• 5. Sinifta
• Vatanimizi ve Milletimizi Seviyoruz
• 6. Sinifta
• Islamiyet ve Türkler
• 7. Sinifta
• Kültürümüz ve Din
• 8. Sinifta
• Dinler ve Evrensel Ögütleri

13

• 4. Sinif Üniteleri
• 1. Ünite
• Din ve Ahlak Hakkinda Neler Biliyoruz?
• 2. Ünite
• Temiz Olalim
• 3. Ünite
• Hz. Muhammedi Taniyalim
• 4. Ünite
• Kuran-i Kerimi Taniyalim
• 5. Ünite
• Sevgi, Dostluk ve Kardeslik
• 6. Ünite
• Aile ve Din

14

• 5. Sinif Üniteleri
• 1. Ünite
• Allah Inanci
• 2. Ünite
• Ibadet Konusunda Bilgilenelim
• 3. Ünite
• Hz. Muhammed ve Aile Hayati
• 4. Ünite
• Kuranda Kissalar
• 5. Ünite
• Sevinç ve Üzüntülerimizi Paylasalim
• 6. Ünite
• Vatanimizi ve Milletimizi Seviyoruz

15

• 6. Sinif Üniteleri
• 1. Ünite
• Peygamberlere ve Ilahî Kitaplara Inanç
• 2. Ünite
• Namaz Ibadeti
• 3. Ünite
• Son Peygamber Hz. Muhammed
• 4. Ünite
• Kuran-i Kerimin Temel Egitici Nitelikleri
• 5. Ünite
• Islamin Sakinilmasini Istedigi Davranislar
• 6. Ünite
• Islamiyet ve Türkler

16

• 7. Sinif Üniteleri
• 1. Ünite
• Melek ve Ahiret Inanci
• 2. Ünite
• Ramazan Ayi ve Oruç Ibadeti
• 3. Ünite
• Bir Insan ve Peygamber Olarak Hz. Muhammed
• 4. Ünite
• Kuranda Akil ve Bilgi
• 5. Ünite
• Islam Dinine Göre Kötü Aliskanliklar
• 6. Ünite
• Kültürümüz ve Din

17

• 8. Sinif Üniteleri
• 1. Ünite
• Kaza ve Kader
• 2. Ünite
• Zekât, Hac ve Kurban Ibadeti
• 3. Ünite
• Hz. Muhammedin Hayatindan Örnek
  Davranislar
• 4. Ünite
• Islam Düsüncesinde Yorumlar
• 5. Ünite
• Din ve Güzel Ahlak
• 6. Ünite
• Dinler ve Evrensel Ögütleri

18

• Yeni program anlayisi ile yapilan diger ders
  programlarindan farkli olarak Ilkögretim Din
  Kültürü ve Ahlak Bilgisi ders programinda ayrica
  ünite açilimlari (ve konu alt basliklari)
  ayrintili bir sekilde verilmistir. Örnegin 4.
  sinif 4. ünite konu açilimi programda söyle
  verilmistir
• KURAN-I KERIMI TANIYALIM
• 1. Son Ilahî Kitap Kuran-i Kerim
• 2. Kuran-i Kerim'in Hz. Muhammede Indirilisi
• 3. Kuran-i Kerimin Kitap Hâline Getirilmesi ve
  Çogaltilmasi
• 4. Kuran-i Kerimin Iç Düzeni
• 4.1 Ayet
• 4.2. Sure
• 4.3. Cüz (Bkz. Program
  Kitabi, s. 71-76)

19

• Kazanimlar
• Kazanimlar, egitim sürecinin sonunda
  ögrencilerin edinecekleri bilgi, deger, beceri ve
  tutumlari kapsamaktadir. Bu sebeple, ögrencilerin
  ögrenme alanlarindaki gelismeleri, kazanimlarin
  edinilmesine baglidir. Kazanimlar, programda
  ögrencilerin gelisim düzeyine ve ögrenme alaninin
  özelligine göre 4. siniftan 8. sinifa kadar
  verilmis olup, kazanimlarin yaziliminda bir
  mantik bütünlügü de gözetilmistir.

20
ÖGRENME ALANI KURAN VE YORUMU 5. SINIF ÖGRENME ALANI KURAN VE YORUMU 5. SINIF ÖGRENME ALANI KURAN VE YORUMU 5. SINIF ÖGRENME ALANI KURAN VE YORUMU 5. SINIF
ÜNITE KAZANIMLAR ETKINLIK ÖRNEKLERI AÇIKLAMALAR
K U R A N D A K I S S A L A R Bu ünitenin sonunda ögrenciler Kissa kavramini açiklar. Kuranda kissalara yer verilmesinin nedenlerini belirtir. Hz. Ibrahimin Allaha inanç konusunda ne tür çabalar gösterdigini fark eder. Hz. Yusufun yasadigi zorluklara ragmen ahlakli davranmayi seçmesinin nedenlerini tartisir. Hz. Eyyup kissasindan hareketle sabrin güçlükler ve olumsuzluklari asmadaki rolünü kavrar. Hz. Lokmanin ögütlerinden çikarimlarda bulunur. Fil suresini ezbere okur ve anlamini söyler. ? Arastiriyoruz Ögrencilerden kissa kavrami ile ilgili sözlük çalismasi yapmalari istenir (1. kazanim). ? Güzel Bir Anlatim Yolu Kissa Ögrencilerle Allah Kuranda ögütlerini niçin kissalar yoluyla iletmistir? sorusu etrafinda bir tartisma ortami olusturulur ve sebep-sonuç iliskisi kurularak Kuran kissalarinin mesajlari iletmedeki yeri ve önemi irdelenir (2. kazanim). ? Bir Kissam Var Ögrencilerden bir peygamberin kissasi ile ilgili arastirma yapmasi istenir. Kissalardan çikarilan degerler sinifta listelenir (4-6. kazanimlar). ? Bilge Insandan Ögütler Ögretmen tarafindan sinifa getirilen Kuran mealinde Hz. Lokman kissasinda ön plana çikan ögütler üzerinde konusularak ilkeler çikartilir. Günlük hayatla iliskilendirilir (6. kazanim). ? Ana Fikir Fil suresinin anlami üzerinde ögrencilerle konusulur (7. kazanim). ?? Bu ünitede konular, kissa kavrami, kissalarin amaçlari ve Hz. Ibrahim, Hz. Yusuf, Hz. Eyyup ve Hz. Lokman kissalariyla sinirlandirilacaktir. ! Kuran kissalari ögrenme-ögretme sürecinde ögrencilere verilirken onlarin gelisim basamaklari, kavram bilgileri dikkate alinarak aktarilacaktir. ! Kuran kissalarinin ögrenme sürecinde ise kosulmasi yoluyla kazandirilmak istenen temel ahlaki degerlere daima vurgu yapilacaktir. ! Öncelikle verilecek degerler bilimsellik, sevgi, iffet, dogruluk ve dürüstlük, sabir, sorumluluk, aile birligine önem verme ve mütevazi olma. ! Öncelikle verilecek beceriler Kuran-i Kerim mealini kullanma, problem çözme, elestirel düsünme, mekân, zamani ve kronolojiyi arastirma. ? Özel Egitim (5-9) ? Bu ünitede tartisma, açik uçlu sorular, çoktan seçmeli, bosluk doldurmali testler, sözlük çalismasi, siniflama, sözlü ve yazili anlatim, çalisma yapraklari ve kendini degerlendirme ölçegi kullanilarak degerlendirme yapilabilir.
21

• Program kullanilan semboller
• Programin KAZANIMLAR, ETKINLIK ÖRNEKLERI VE
  AÇIKLAMALAR TABLOSUnda bakanin dikkatini çekmek
  ve aranan seyi bulmada kolaylik açisindan bazi
  semboller kullanilmistir.
• Bunlar
• Etkinligin sinif ortaminda mi, sinif disinda mi
  yapilacagini belirtmek,
• Ilgili konunun hangi sinirlar içerisinde
  islenecegini göstermek,
• Önemli görülen noktalari belirtmek,
• Atatürkçülük kazanimlarinin ünitedeki hangi
  kazanim içerisinde verilecegini göstermek,
• Konunun farkli ögrenme alanlarinda yer alan ve
  birbirleriyle iliskili olan kazanimlarini
  belirtmek
• Ünitedeki kazanimlara ulasilip ulasilmadigini
  belirlemek amaciyla kullanilacak ölçme ve
  degerlendirme yöntemlerini göstermek
• amaciyla kullanilmistir.
• Bunlar ayrica kolaylik açisindan tüm KAZANIMLAR,
  ETKINLIK ÖRNEKLERI VE AÇIKLAMALAR TABLOSU
  altlarinda verilmistir. Ayrica Program Kitapçigi
  32. sayfada topluca su sekilde yer almaktadir

22
? Sinif-okul içi etkinlik Bu sembol, ilgili etkinliklerin (drama, grup çalismasi, zaman seridi olusturma, çalisma kâgidi doldurma, görsel materyal okuma, mektup yazma, film izleme, sanal alan gezisi vb.) sinif içinde yapilacagini gösterir.
? Okul disi etkinlik Bu sembol, ilgili etkinliklerin (sözlü tarih, grup çalismasi,günlük tutma, proje çalismalari vb.) tamaminin veya bazi asamalarinin ev, kütüphane ve konuyla ilgili kurum ve kuruluslarda yapilabilecegini gösterir.
! Uyari Bu sembol, ilgili ünitede dogrudan verilecek beceri ve deger ifadelerini, kullanilmasi önerilen araç-gereç ve dikkat edilmesi gereken noktalari gösterir.
? Ders içi iliskilendirme Bu sembol, ilgili üniteyle iliskilendirilebilecek Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinin diger ünitelerinin adini, ilgili kazanimlarini ve konularini gösterir.
? Ölçme ve degerlendirme Bu sembol, egitim ögretim sürecinde yapilabilecekdegerlendirme etkinliklerini göstermektedir. Burada yazilandegerlendirme etkinligi bir öneridir. Siz kilavuzda yer alanetkinliklerden ögrencilerin performansini en iyiölçebileceginizi düsündügünüz baska yöntemleri deseçebilirsiniz.
?? Sinirlamalar Bu sembol, ilgili konunun hangi sinirlar içerisinde islenecegini gösterir.
? Diger derslerle iliskilendirme Bu sembol, ilgili üniteyle is birligi yapilabilecek diger derslerin adini gösterir.
? Ara disiplinlerle iliskilendirme Bu sembol, Insan Haklari ve Vatandaslik, Özel Egitim, Rehberlik ve Psikolojik Danisma, Saglik Kültürü ara disiplin alanlari ile iliskili kazanimlari gösterir.
23

• Etkinlikler
• Programda verilen etkinlikler birer öneri ve
  örnek niteligindedir. Ögretmen, bu etkinlikleri
  aynen kullanabilir veya ekleme ve çikarmalar
  yapabilir. Bunun disinda baska etkinlikler de
  ekleyebilir. Etkinlik hazirlanirken hangi
  kazanimlara yönelik olduguna ve içerigine dikkat
  edilmelidir. Ayrica çevresel özelliklerle,
  ögrencilerin ilgi ve ihtiyaçlari da göz önünde
  bulundurulmalidir. Etkinlikler, ögrenci merkezli
  ve ögrenme sürecinde ögrencinin etkin bir rol
  üstlenmesini saglayacak sekilde düzenlenmistir.

24

• Örnegin, ögrencinin sadece kitap okuyarak veya
  ögretmeni dinleyerek bilgi edinmesi veya beceri
  gelistirmesi yerine sinifta arkadaslariyla
  tartisarak, görüslerini açiklayarak,
  sorgulayarak, baska arkadaslarina aktararak
  ögrenme sürecine etkin olarak katilmasi
  amaçlanmistir. Ögrencilerin birbirleriyle ve
  ögretmenlerle karsilikli iletisime ve etkilesime
  girmelerini, birbirlerine açik uçlu ve anlamli
  sorular sormalarini, arastirma yapmalarini
  saglayici etkinliklere de yer verilmistir.

25

• Degerler
• Deger Bir sosyal grup veya toplumun kendi
  varlik, birlik, isleyis ve devamini saglamak ve
  sürdürmek için üyelerinin çogunlugu tarafindan
  dogru ve gerekli olduklari kabul edilen ortak
  düsünce, amaç, temel ahlaki ilke ya da
  inançlardir.
• Dersimiz çerçevesinde verilecek degerler
  programda su sekilde siralanmistir
• Adalet, aile kurumuna ve birligine önem verme,
  demokrasi bilinci, dürüstlük, alçak gönüllülük,
  bagimsizlik, bagislama, baris, Türk Bayragina ve
  Istiklal Marsina saygi, bilimsellik, cesaret,
  cömertlik, çaliskanlik, dayanisma, doga sevgisi,
  dogal çevreye duyarlilik, dogruluk, dostluk,
  duyarlilik, emaneti korumak, estetik, fedakârlik,
  gazilik, görgülü olmak, güvenirlik, hakseverlik,
  hakikat sevgisi, hayâ, hosgörü, ibadet yerlerine
  saygi, iffet, iyi niyet, kadirsinaslik, kanaat,
  kardeslik, merhamet, millet sevgisi, millî birlik
  suuru, misafirperverlik, mürüvvet, namuslu olmak,
  nezaket, ölçülülük, paylasimci olmak, sabir,
  sadelik, saglikli olmaya önem verme, samimiyet,
  saygi, sevgi, sorumluluk, sözünde durmak,
  sehitlik, sükür, tarihsel mirasa duyarlilik,
  temizlik, tutumluluk, Türk büyüklerine saygi,
  vatanseverlik, vefa, yardimseverlik.

26

• Beceriler
• Beceri Ögrencilerde, ögrenme süreci içerisinde
  kazanilmasi, gelistirilmesi ve yasama aktarilmasi
  tasarlanan kabiliyetlerdir.
• Dersimiz çerçevesinde verilecek beceriler
  programda su sekilde siralanmistir
• Türkçeyi dogru, güzel ve etkili kullanma,
• Elestirel düsünme,
• Iletisim ve empati,
• Problem çözme,
• Arastirma,
• Bilgi teknolojilerini kullanma,
• Degisim ve sürekliligi algilama,
• Mekân, zaman ve kronolojiyi algilama,
• Sosyal katilim,
• Kuran-i Kerim mealini kullanma.

27

• Kavramlar
• Insanin esyayi, kendisini, evreni kisaca iliskide
  bulundugu her seyi ifade etmesinin en önemli
  yollarindan biri kullandigi kavramlardir.
  Ilkögretim Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersinin
  de kazanimlarini gerçeklestirebilmesi için dersin
  üzerine kurulu oldugu kavramlarin ögrenci
  tarafindan dogru bir sekilde ögrenilmesi ve
  kullanilmasi gerekmektedir. Ögretim programinda
  ögrencilere dersimizle ilgili olarak verilecek
  olan kavramlar sinif bazinda Programin 21.
  sayfasinda verilmistir. Ögretmenlerin din ve
  ahlakla ilgili kavram ögretiminde nelere dikkat
  etmesi gerektigi ve ögrenme sürecinde ise
  kosulabilecek tekniklerle ilgili bilgiler de yine
  Programin Ögretmen Bilgi Notlari kisminda
  verilmektedir.
• Ders çerçevesinde verilecek kavramlar

28
4. SINIF 5. SINIF 6. SINIF 7. SINIF 8. SINIF
Ahlak Aile Allah Ayet Baris Bismillahirrahmanirrahim Cami Cüz Çevre Dinî davranis Din Dua Emin Fatiha Günah Güven Haram Helal Ilahî kitap Iyilik Kelam Kelimeisehadet Kelimeitevhit Kevser Minare Mushaf Nimet Ögüt Selam Sembol Sevap Sevgi Sure Sükür Temizlik Tesbih Yaratmak Yardim Akil Allah Amel-i Salih Baris Basar Bilge Tevhit Cami Cuma Dinî Davranis Deger Dinî Dua Düzen Erdem Evren Farz Gazi Güven Ibadet Iffet Ihlas Inanç Irade Istiklal Istisare Kandil gecesi Kissa Kudret Manevi Mescit Millet Millî Müslüman Müstehap Öksüz Rahmet Ramazan Sabir Salavat Semi Sünnet Sart Sehit Tahiyyat Tekvin Vacip Varlik Vatan Yadetmek Yaratan Yardim Yoksul Ziyaret Asr Bayram Çagri Ehl-i beyt Emanet Fetanet Giybet Hicret Hile Hutbe Iftar Iftira Ilahî kitap Imsak Incil Ismet Kibir Kötü zan Kuran Medeniyet Mesaj Nasr Nebi Oruç Peygamber Ramazan Resul Sahur Sidk Tevrat Vahiy Yaratan Zebur Abdest Ahiret Âlem Amel-i Salih Bagnazlik Batil Inanç Bayram Cuma Çagri Dinî motif Dinî sorumluluk Emin Ezan Fal Gusül Güzel Ahlak Hurafe Iyilik Kamet Kiyamet Kul Hakki Kunut Kültür Laiklik Melek Mizan Musiki Namaz Nas Ögüt Örf ve Âdet Ruh Sembol Sihir Sirat Sart Seytan Taassup Teravih Teyemmüm Vicdan Ahlaki davranis Âlem Budizm Din Din anlayisi Dindar Ecel Emanet Evren Fikih Güzel ahlak Hac Hadis Hristiyanlik Hinduizm Inanç Irade Islam Islam düsüncesi Istisare Kader Kaza Kurban Kültür Ömür Rizik Sadaka Savurganlik Sünnet Tasavvuf Tevekkül Umre Yahudilik Zekât