ISHAL / KABIZLIK

1
ISHAL / KABIZLIK
2
Ishal (Diyare)

• Diskinin sivi içeriginde artma
• yada
• Diskinin kivaminda azalma
• yada
• Diskilama sikliginda artis

3

• Duodenuma günlük geçen sivi miktari 10 L
• Ince barsaklardan kolona geçen sivi miktari 1L
• Diskiyla atilan sivi miktari günlük 100 mL
• Baslangiç ve semptomlar
• lt 3 hafta akut diyare
• gt3 hafta kronik diyare

4
Akut diyare

• Akut diyareye genellikle enfeksiyon ajanlari,
  bakteriyel toksinler ve ilaçlar neden olur

Inflamatuar olmayan diyare Inflamatuar diyare
Viral (Norwalk virüs, rotavirüs) Viral (CMV)
Protozoa (Giardia) Protozoa (Entomoeba histolytica)
Bakteriyel Önceden olusmus enterotoksin (S aureus, bacillus cereus) Barsak içi enterotoksin olusumu (E coli, V cholera) Bakteriyel Sitotoksin üretenler (E coli, Clostridium difficil,V parahemolytics Mukozal invazyon yapanlar (Shigella, Salmonella, E coli, Yersinia)
Inflamatuar barsak hastaligi
Intestinal iskemi
5

• Asiri miktarda, sulu diyare ve bol miktarda gaz
  çikarma ile birlikte ? ince barsak tipi diyare
• Az miktarda, yumusak kivamli ancak diskilama
  sayisi daha çok, diskilama duyusu bulunmasina
  ragmen diski çikarilamamasi (tenesmus) ve
  kan/mukus bulunma olasiligi ? kalin barsak tipi
  diyare
• Yakin çevrede benzer semptomlar ? enfeksiyöz
  diyare

6

• Yakin zamanda uygun kosullarda saklanma-mis yada
  hazirlanmamis gida alimi ? gida zehirlenmesi
• Temiz olmayan suyla temas ? giardia
• Yakin zamanda seyahat ? turist diyaresi
• Antibiyotik kullanimi ? antibiyotige bagli ishal
  yada psödomembranöz enterokolit

7

• Diyare
• Inflamatuar Inflamatuar olmayan
• Enterik ates

8
Inflamatuar olmayan diyare

• Sulu kansiz ishal peirumblikal kramplar,
  siskinlik, bulanti ve kusma vardir.
• Baskin semptom kusma ise viral gastroenterit ve
  S. aureusa bagli besin zehirlenmesi olasidir
• Ishal hafif olabilecegi gibi özellikle kolerada
  dehidratasyona neden olacak kadar asiri
  miktarlara ulasabilir
• Invazyon olmadigi için diskida lökosit yoktur

9
Inflamatuar diyare

• Bakteri invazyonu veya bazi toksinler kolon
  mukozasina hasar vererek ates ve kanli ishale
  (dizanteri) neden olur
• Inflamatuar diyare etkeni olan mikroorganiz-malar
  genellikle kolonu tuttuklari için diyare miktari
  azdir (lt 1L/gün), sol alt kadran agrisi, sikisma
  (urgency) ve tenesmus eslik eder
• Diskida lökosit ? kan bulunur

10
Enterik ates

• Sistemik bir hastaliktir
• Salmonella typhi yada paratyphie bagli gelisir
• Uzamis yüksek ates, asiri terleme, konfüzyon,
  solunumla iliskili belirtiler sonrasinda batinda
  hassasiyet, diyare ve döküntü gelisir

11
Degerlendirme

• Akut diyare olgularinin 90i hafif seyreder ve
  kendini sinirlar
• Rehidratasyon sivisi yada semptomatik
  antidiyareik ilaçlar kullanilir
• Rehidratasyon sivisi
• 1 L su
• 3.5 g Sodyum klorür
• 2.5 g Sodyum bikarbonat
• 1.5 g Potasyum klorür
• 20 g glikoz yada 40 g sukroz

12

• Ishalli hastalarda inflamatuar non-inflamatuar
  ayrimini yapmak için diskinin direkt inceleme-si
  yapilmali ve lökosit varligi arastirilmalidir.
  Lökosit bulunan örnekler kültüre ekilmelidir
• Ciddi enfeksiyon bulgulari
• Yüksek ates gt38.5 ?C
• Kanli ishal
• Karin agrisi
• 4-5 gündür geçmeyen ishal
• Dehidratasyon bulgulari

13
Kronik diyare (Patofizyoloji)

• Osmotik diyare Barsak lümeninde yeterince
  emilmeyen, osmotik olarak aktif solütler vardir
• Hastanin aç birakilmasi ile azalir
• Distansiyon ve asiri gaz yakinmasi olabilir
• Laktoz intoleransi
• Ilaçlar (lactuloz)

14

• Malabsorpsiyona bagli diyare Intestinal
  mukozanin hastaliklari yada emilim yüzeyinin
  azalmasina bagli diyare
• Kilo kaybi, osmotik diyare, besin eksiklikleri
  eslik eder (anemi, hipoalbuminemi, pihtilasma
  zamaninda uzama, hipokalsemi)
• Ince barsak mukozal hastaligi (Çölyak)
• Pankreas yetersizligi
• Ince barsak rezeksiyonu

15

• Sekretuar diyare Aktif iyon transportunun
  bozulmasina bagli diyare
• Büyük miktarlarda sulu diyare görülür
• Açlik ile miktarda azalma olmaz
• Klasik örnegi koleradir
• Barsak ve pankreas salgilarini artiran endokrin
  tm
• Safra tuzlari ve yag asidi malabsorpsiyonu

16

• Inflamatuar diyare Inflamatuar barsak
  hastaliklarinin çogunda ishal olur. Ek olarak bu
  hastalarda kilo kaybi karin agrisi, ates ve
  hemotakezya olabilir

17

• Intestinal motilite bozukluguna bagli diyare
  Hipertiroidi, diyabet gibi sistemik hastaliklar
  yada cerrahi pasajin hizlanmasi yada bakteriyel
  asiri çogalma ile ishale neden olur
• Irritable barsak sendromu kronik ishalin en sik
  nedenidir. Bu tabloda diskilama ile rahatlayan
  agri vardir. Ishal ve kabizlik birbirini
  izleyebilir
• Bu tip diyarede diski günlük miktar olarak
  artmamistir

18

• Kronik enfeksiyonlar En sik kronik diyareye
  neden olan parasitik enfeksiyonlar
• Giardia
• E hystolitica
• Nematodlar

19
Kabizlik (Konstipasyon)

• Zorlanma
• ve/veya
• Sert diskilama
• ve/veya
• Diskilama sikliginda azalma
• ve/veya
• Tam olarak diskilamama hissi

20

1. Proksimal kolonpasaji geciktirmesivi
   absorpsiyonu
2. Distal kolonsivi absorpsiyonurektuma iletme
3. Rektumdefekasyona kadar depo görevi

21
Etyoloji

• Yasam tarzi ile ilgili
• Lif içerigi düsük beslenme, yetersiz sivi alimi,
  tuvalette oturamama, yetersiz egzersiz
• Ilaçlar
• Antidepresanlar, antikolinerjikler, kalsiyum
  kanal blokerleri, opiatlar, kalsiyum ve demir
  preparatlari
• Sistemik hastaliklar
• Hipotiroidi, hiperkalsemi, spinal kord lezyonlari
• Yapisal bozukluklar
• Kolon kanseri, Anal fissür, tromboze hemoroid,
  darlik

22

• Idiyopatik konstipasyon
• Irritabl barsak sendromu
• Kolon ataleti
• Pelvik kaslarda disfonksiyon
• Rektumda uzun süre diskinin kalmasi sonucu
  diskidaki su tamamen emilir ve diski çok
  sertlesir (fekalom)