Diapositiva 1

1
Sukaldean kuxkuseatzen
Jesus Obrero 1D.b.h.-D
2
Presio-eltzea
XVII. mendean asmatutako tramankulua da, nahiz
eta garai horretako etxekoandreek sukalderako ez
erabili. Gaur egungo sukaldeetan, oso ezaguna da.
Funtsean lurrin-makina sinple eta erabilgarria
da.
LEHEN
ORAIN
3
Nori bururatu zitzaion??

• XVII. mendearen amaiera aldera arte itxaron behar
  izan zuen gizakiak presio-eltzea ezagutzeko,
  Denis Papin frantsesari bururatu zitzaion arte,
  hain zuzen. Lanbidez eta ikasketaz,
  medikuntzarako joera zuen Papinek, baina bere
  ikerketarik garrantzitsuenak fisikan egin zituen.
  Fisika biziki atsegin zuen eta buru-belarri
  murgildu zen zientzia horretan, energi mota
  berriak aurkitzearren. Zeregin horietan,
  Frantziatik Britainia Handira alde egin zuen eta
  fisikari ingeles batekin aritu zen lanean.
  Hantxe, Ingalaterran, 1679. urtean asmatu zuen
  gaur egungo presio-eltzearen aitzindaria. Papinek
  zioenez, ez zen eltzea izan bere asmakuntzarik
  garrantzitsuena, baina gaurko gizartean bizi izan
  balitz, noski, besterik esango zukeen. Presaka
  bizi garen garai honetan, izan ere, batek baino
  gehiagok eskertuko dio eltzea asmatu izana

4
Lehen nola erabiltzen zen??

• Lehen presio-eltzeak Alemanian fabrikatu ziren.
  Funtzionamendua erraza zen oso. Ontzian urak
  irakiten duenean, presioa igo egiten da, hau da,
  uraren tenperaturak irakite puntua gainditzen du.
  Ura lurrintzean, eltzean ezarritako pistoia igo
  egiten zen. Bestalde, gehiegizko presiorik ez
  sortzearren, lurrina poliki-poliki kanporatzeko
  segurtasun-balbula ere ipini zion eltzeari. Ura
  hoztu eta kondentsatzerakoan, hots, lurrina
  likido bihurtzerakoan, lurrinak bere indarra
  galdu egiten du eta pistoia behera erortzen da.
  Ikusten duzuenez, ez da batere konplexua
  tramankuluaren funtzionamendua, ezta bereziki
  garestia berau egitea nolanahi ere, norbaiti otu
  behar zitzaion eta, nola ez, ideia praktikara
  eraman behar izan zuen norbaitek horretaz
  ohartzeko.

5
PRESIO -ELTZEA
Presio-eltzean uraren lurrunketak barruko presioa
handitzen du barruko tenperatura 100ºC-tatik
gora igo ahal da Tenperatura altuagoaz,
litekeena da elikagaiak denbora gutxiagotan
egitea eta horri esker denbora asko daraman
elikagaiak hiru edo lau minututan eginda
egon. ADIBIDEZ -oilasko bat 25minutu edo
hortik irauten du
-patata txikiak 5minutu

-azalorea
minutu bat

-leka suestituak 5minutu


6
Nola zen orain eta lehen??
orain
lehen
7
PRESIO -ELTZEA
Bazkaria presio eltzean egitean salda ez da hain
lodi ateratzen, presio eltzea gustiz itxita
dagoenez, han barruan dagoen ura ez da batere
lurruntzen. Beste ontzi batean egostean, ur asko
lurruntzen da eta horregatik geratzen da
lodiago.
8
Zein nahiago?

• Guk presio eltzea nahiago dugu zeren eta
  azkarrago egiten da bazkaria beraz denbora
  aurrezten dugu eta gainera energia gutxiago
  kontsumitzen dugu.
• Gainera hainbeste denbora egosten baldin ez
  badago, elikagaiak ez dira hainbeste aldatzen,
  eta hasierako propietateak mantentzen direla
  esaten dute

9

• Jogurtak

Jogurta dugu esnetik eratorria den produkturik
liserigarriena da hauek dira bere bakterioak
lactobacilus bulgaricus eta Streptococus
thermophilus. Termophiluengatik, jogurta,
azidifikatu eta gatzatutako esnea da.
10
SARRERA

• Jogurta mundu osoan saltzen da supermerkatuetan.
• Joguta oso ona da hezurretarako eta energia
  izateko.
• Jogurta mota asko daudelimoia, marrubia,
  koko,banana
• Guk jogurt naturala egingo dugu.
• Hauek dira osagaiak eta urratsak.

11
OSAGAIAK

• Jogurta egiteko osagai batzuk behar dira.
• Hauek dira
• Esnea
• Jogurt azukre gabekoa
• Goilaratxo txiki bat.
• Edalontziak.

12
LEHENENGO URRATSA

• Lehenengo urratsan jogurt bat ireki
  goilaratxoarekin hartu goilarada bat
• eta edalontzi bakoitzean pixka bat bota.

13
2. URRATSA

• Bigarren urratsan burruntzaili batean
• esnea bota eta berotu behar da baina
• iraikin gabe.

14
3. URRATSA

• Hirugarren urratsan esnea edalontzietan bota
  behar da gora ailegatu arte.
• Gero goilararekin bueltak eman behar
• dira guztia desegin arte.

15
4. URRATSA

• Laugarren urratsan berogailu azpian
• edalontziak utzi behar dira 6/7 ordu
• estalita.Esnea hoztu arte.

16
5.URRATSA

• Bostgarren urratsan bi edalontzi eztali behar
  dira eta beste bi eztali gabe utzi behar dira
  hozkailuan.
• Eztali gabeko edalontziei lizuna atera behar
• zaie.

17
6.URRATSA

• Seigarren urratsan jogurta hozkailutik
• atera behar da.

18
7. URRATSA

• Zazpigarren urratsan zaporea dastatu
• behar da probatzeko.
• ummmmmmmmm!!!!!!!!!!
• Ze ona dagoen!!!!!!!!!!!!!!!!!

19
Jogurta egiteko pausuak
Laburbilduz
2
3
1
Gero esnea bota kazuela batera eta baporea asten
denean botatzen hitzali.
Hori egin eta gero esnea edalontzietara bota eta
irabiatu.
Goilaratxo bat jogur bota ontzi bakoitzean.
20
4
5
GOGORTZEKO SAR EZAZU NEBERAN!
Geroago edalontziak jarri leku bero batean eta
estali
21
Zergatik da ona jogurta?

• Horregatik, esnea bezain
• nutritiboa da, nahiz eta
• proteina gehiago eduki,
• esne hautsa gehitzen zaiolako.
• Esnearen laktosari esker azido laktiko bihurtzen
  da.Bitamina eta mineral-kantitate berdina dute
  esneak eta jogurtak.

22
JOGURTA

• Jogurta dugu esnetik eratorria den produkturik
  liserigarriena bere baitan aurkitzen diren
  Lactobacilus bulgaricus eta Streptococus
  thermophilus bakterio laktiko termophiluengatik,
  jogurta bere oinarrian hartzitu, azidifikatu eta
  gatzatutako esnea da. Ondorioz, esnea bezain
  nutritiboa da, nahiz eta proteina zertxobait
  gehiago eduki 4-5 g/100 g (esne hautsa gehitzen
  zaiolako) koipeak jatorrizko esne-motaren
  araberakoak dira eta karbohidratoetan aurkitzen
  dugu ezberdintasunik nabariena.

23
BAKTERIAK JOGURRETAN
24
Bakteria motak
25
BIFIDUSA

• Laktobaziluz bifidus organismo anaerobioak dira
  laktobaziloen barruan aurkitzen da, hauek
  bitamina k sortzen dute eta ona da hezurren
  gogortasunarako eta odolaren koagulaziorako.
  Baina ezagutzen da bifidus bezala eta
  osasunerako eta propietate oso onak dauka.1900.
  urtean Tissier aurkitu zuen ameen esneetan.

BIFIDUSEN PROPIETATE BATZUKStreptokokoarekin
elkartuta arduratzen da microflora intestinal
konpozizioaz kontrolatzen eta ostopatzen dio
floraren hazteko prozezuari laguntzen dio enzima
laktika espezialari sortzeko ,eta esnearen eta
beste produktuen digestioerako sustantzia
antibakterianak sortzen ditu. Substantzia horiek
organismoa babesten ditu. Antialergeniko
bezala lan egiten du eta arazo arruntak ebazten
ditu kolesterol maila murrizten lortzen
ditu. Halaber beste arazo batzuk ebazten ditu
eta hauek dira batzuk-Síndrome
postmenopausikoen sintomak murrizten ditu.
26
Hau da bifidus daukan jogurta
27
dastamena
28
DASTAMENA GURE AHOAN
29
DASTAMENA ?Organoa mihia da eta gurintxa
deituriko garautxo batzuez babestuta dago.
Mihiaren alberdi bakoitzak zapore desberdin bat
bereizten du. ZAPOREAK Mihiak 4 zapore besterik
ez ditu sentitzen Gozoa? mihiaren puntako
gurintxen bidez sentitzen da Garratza? mihiaren
bi kanpo ertzetatik oinarrirantz dauden gurintxez
sentitzen da Gazia? mihiaren puntak eta aurreko
ertzetako gurintxek nabaritzen dute Mingotsa?
mihiaren oinarrian nabaritzen da.
GARRATZA
MINGOTZA
GOZOA
GAZIA
30
ZAPOREAK
1.Garratz 2.Mingots 3.Gazia 4.Gozoa
31
dastatzera!
azukrea
gatza
limoia
kafea
32
kafea
limoia
limoia
gatza
gatza
azukrea
33
laranja
txokolatea
txorizoa
dastatzera!
pastela
34
oliba (naturala)
laranja
laranja
txorizoa
txorizoa
txokolatea
pastela
35
Proteina desnaturalizatzea
36
PROTEINEN DESNATURALIZAZIOA
37
ZER DA PROTEINEN DESNATURALIZAZIOA?

• Proteinak desnaturalizatzen dira estruktura
  galtzen dutenean
• Proteinak dira filamentu luze batzuk aminoazidoz
  eginda sekuentzia batean elkartuak. Orduan hondar
  hidrofoboak estruktuaren barruan geratzen dira
  eta hidrofiloak kanpoaldean geratzen dira.
  Faktore batek proteinaren forma alteratzen badu,
  ez du bere funtzio zelularrak betetzen eta
  prozezu hau desnaturalizazioa deitzen zaio.

38
Alkoholan jarriz gero zuringoa zuritu eta gogortu
egiten da, ematen du frijitu egin dugula. Prozesu
horri desnaturalizazioa deitzen diogu!
39
Agur eta ondo pasa