KEMUNCULAN DAN PERKEMBANGAN

1
KEMUNCULAN DAN PERKEMBANGAN
NASIONALISME DI ASIA TENGGARA
2
PengenalaN
ID NL(PW)
-TELAH BERLAKU SEJAK EMPAYAR YUNANI ROM -MODEN
PADA ABAD-15
3
IMPERIALIS BARAT
IMPERIALISME BARAT DI ASIA TENGGARA
FAKTOR-FAKTOR IMPERIALISME BARAT
KEMUNCULAN DAN PERKEMBANGAN NASIONALISME DI
ASIA TENGGARA
PERUBAHAN SISTEM POLITIK
PENGENALAN SISTEM BIROKRASI
FAKTOR-FAKTOR KEMUNCULAN NASIONALISME
NASIONALISME DI ASIA TENGGARA
PERKEMBANGAN NASIONALISME
4
IMPERIALIS BARAT(IB)

1. Portugal menawan Melaka Timor Laste
2. Sepanyol A.S jajah Filipina. Belnda jajah
   Indonesia. British jajah Myanmar, T.M, Sabah,
   Sarawak, dan Brunei. Perancis jajah Indochina.
3. Awalnya, IB- kuasai perdagangan rempah
   persaingan kuasa barat semakin sengit untuk
   menguasai ekonomi dan politik negara jajahan.
4. IB ditentang habis-habisan oleh penduduk tempatan
   yang kekurangan kelengkapan perang.
5. 1914, seluruh Asia Tenggara kecuali Thailand
   telah dijajah IB

5
Faktor-Faktor Imperialisme Barat di Asia Tenggara

• Kedudukan strategik (antara laluan China dan
  India)
• Pasaran yang luas terjamin - penduduk ramai
• Tanah amat subur kaya dengan bahan mentah
• Revolusi Industri perlu bahan mentah
• Kemajuan Pengangkutan kapal wap
• Kemajuan Perhubungan penciptaan telegraf
• Pembukaan Terusan Suez 1869 memendekkan jarak
• Persaingan lambang kekuatan dan kekayaan
• Beban orang putih dan Tugas menyebarkan tamadun
  

6
Tanah subur
Pasaran luas
Kedudukan strategik
telegraf
Kapal wap
Perlu bahan mentah
Kekayaan Bahan Mentah
Sistem Pengangkutan Perhubungan
Revolusi Perindustrian
Faktor-faktor IB di Asia Tenggara
Terusan Suez 1869
Persaingan Kuasa-kuasa Barat
Bertanggungjawab untuk memimpin orang Timur ke
arah hidup sejahtera
Beban Orang Putih tugas menyebarkan Tamadun
Lambang kekuatan kekayaan
Perancis-tanggungjawab tamadunkan orang Timur
Mubaligh Kristian-sebarkan agama Kristian
7
Pengenalan sistem birokrasi Barat
Sistem Birokrasi Barat
8
Ciri-ciri umum Sistem Birokrasi Barat

• Penubuhan k.p hasil penyatuan wilayah2 di tanah
  jajahan
• Pelantikan Gabenor Jeneral
• Pelaksanaan pentadbiran melalui biro
• Pelantikan pegawai B sebagai ketua biro
• Pengenalan undang2 barat.

9
Filipina
Sebelum jajah
Selepas jajah

• Sistem pentadbiran berpusat
• Sistem Encomienda

Gabenor Jeneral

• terdiri daripada daerah2 kecil-barangay

Ketua Datuk Bandar
Gabenor kecil
10
Indonesia
Sebelum jajah
Selepas jajah

• terdiri daripada beberapa buah kerajaan
• Setiap kerajaan- raja pembesar
• Pemerintahan tempatan-pembesar daerah _at_
  bupati(Jawa)

• Pentadbiran pusat tempatan

Ciri-ciri Perubahan
Pentadbiran pusat Diketuai G.J
Pentadbiran tempatan Dikendalikan oleh pembesar tempatan dengan pengawasan Belanda
Penubuhan Jabatan Kerajaan Antaranya Jabatan Pelajaran dan Jabatan Pertanian
Penubuhan Dewan Tempatan Sebagai penasihat pentadbiran Belanda ,tiada kuasa perundangan
Penubuhan Volksraad Majlis Rakyat-hasil desakan Sarekat Islam.
11
Burma
Sebelum jajah
Selepas jajah

• Dinasti konbaung berakhir,institusi raja
  tersingkir, jawatan pembesar tradisional
  terhapus.
• P.T British (pemerintah tertinggi)
• Akta Kampung ulu Burma 1887
• Akta Perkampungan Burma 1889
• Daerah-Myo-ok jaga
• Majlis Perundangan
• Jabatan2 diperkenalkan

• Dinasti Konbaung
• Raja penaung sami buddha

12
Indochina

• Kerajaan pusat berkuasa mutlak
• Kuasa penuh kepada pembesar tempatan.
• Birokrasi (golongan Mandarin)
• Dipilih melalui peperiksaan.

• Gabenor Jeneral
• Union Indochinoise
• Urusan k.t tidak dicampuri k.p
• K.t bayar cukai dan kerahan tenaga

Gabenor Jeneral
Leftenan Gabenor
Residen Jeneral
Residen Wilayah
13
faktor nasionalisma
14
1.Dasar Penjajah

• .Pentadbiran/BiroKrasi
• Mengutamakan orang barat.
• Mengetepikan orang tempatan.
• . Ekonomi
• Kemasukan imigran menyebabkan bidang
  ekonomi dikuasai oleh mereka.
• Menindas penduduk pribumi seperti Sistem
  Tanaman Paksa dan Sistem Polo.

15
2.Pengaruh agama

• Agama menyatukan rakyat menghadapi penindasan.
• Gerakan Islah telah memperjuangkan
  Pan-Islame,iaitu penyatuan dunia islam menentang
  penjajah barat.
• Di Filipina lahir penentang-penentang Sepanyol
  yg beragama kristian.
• Di Burma,Persatuan Buddha Burma telah
  ditubuhkan pd peringkat awal nasionalisma.

16
3.Karya kesusasteraan

• Menyampaikan mesej utk menentang penjajah.
• Di T.Melayu ,Novel Putera Gunung Tahan ,karya
  Pak Sako.
• Di Filipina ,Novel Noli Me Tanggere ,karya Jose
  Rizal.
• Di Indonesia pula ,Cerpen Kerikil-kerikil Tajam
  dan Ke Makam Bonda ,karya Chairil Anuar.

17
4.Sistem pendidikan

• Penjajah mengamalkan pilih kasih dlm
  menyediakan kemudahan pendidikan.
• Di Indonesia,anak golongan berkedudukan diberi
  pendidikan yg tersendiri diasingkan dr anak org
  kebanyakan.
• Sikap pilih kasih Belanda bertujuan memecah
  perpaduan rakyat.
• Di Burma,pendidikan sekular pendidikan
  mubaligh telah mengancam Sek.Buddha.
• Di T.Melayu ,lepasan Sek.Vernakular sukar
  mendapat pekerjaan berbanding lepasan Sek.
  Inggeris.

18
5.Golongan intelektual

• Golongan yg melanjutkan pelajaran di barat dan
  di asia barat.
• Mereka didedahkan dgn idea falsafah barat
  islam.
• Mereka ini kemudiannya memimpin gerakan
  nasionalisme setelah kembali ke tanah air.
• Pd peringkat awal mereka hanya menuntut
  peningkatan taraf hidup bangsa mereka.
• Akhirnya mereka meminta penjajah membebaskan
  negara mereka.

19
6.Pengaruh media massa

• Akhbar majalah menyebarkan idea-idea
  nasionalisma kpd rakyat.
• Di Vietnam ialah akhbar Tribo Indigene Cloche
  Felle.
• Di T.Melayu pula seperti Al-Ikhwan,Saudara,Majlis
  dan lain-lain.
• Penjajah menganggap keadaan ini mengancam
  politik mereka di tanah jajahan sendiri.

20
7.Perkembangan sistem pengangkutan perhubungan

• Telefon telegram memudahkan hubungan di
  kalangan nasionalis.
• Jln kereta api jln raya dpt menghubungkan
  kaw.yg terpisah.
• Ini memudahkan rakyat pemimpin bertemu
  berbincang tentang idea-idea nasionalisme.

21
8.Pengaruh luar

• Kejayaan Jepun menewaskan China dan Rusia
  membuka mata nasionalis di Asia Tenggara.
• Perjuangan Mahatma Gandhi di India menentang
  British turut memberi semangat kpd nasionalis.
• Beliau menggunakan strategi enggan kerjasama
  mogok lapar.
• Beliau pernah ditangkap dan dipejarakan oleh
  British.

22
T2-Andres Bonifacio(Katipunan)
T1-Jose Rizal
T1-Raden Adjeng Kartini
Filipina
TE-Bonifacio dihukum mati
T2-Soekarno(PNI) PKI
Indonesia
T1
TE-Soekarno dipenjara di Flores
Thailand
Perkembangan Nasionalisme Di Asia Tenggara
T2
TE
T1-Phan Boi Chau
Indochina
T1
Burma
T2
T2-VNQDD Ho Chi Minh(PKV)
TE-Ho Chi Minh lari ke Hong Kong
TE
23
Filipina T1

•      Gerakan tahap pertama ialah gerakan dakyah
  yang dipimpin oleh Jose Rizal.
•         Beliau disokong oleh golongan
  pertengahan berpendidikan Barat.
•         Mereka menuntut agar Filipina dijadikan
  wilayah Sepanyol.
•         Bangsa Filipina perlu diberikan hak yang
  sama seperti bangsa Sepanyol dan diberikan
  kebebasan bersuara.
•         Apabila tuntutan mereka kurang mendapat
  tindak balas Sepanyol, Jose Rizal kemudiannya
  telah menubuhkan Liga Filipina.
•         Tujuannya ialah mendesak kerajaan
  Sepanyol melakukan pembaharuan politik, ekonomi
  dan sosial.
•         Kerajaan Sepanyol berasa terancam
  kemudiannya Jose Rizal ditangkap dan dibuang ke
  Dapitan di Mindanao.
• Jose Rizal dikenakan hukuman bunuh atas tuduhan
  terlibat dalam gerakan pemberontakan dan Gerakan
  dakyah pun berakhir.

24
Filipina T2
        Gerakan tahap kedua bermula apabila
Katipunan ditubuhkan oleh Andres
Bonifacio.         Pertubuhan ini menentang
secara radikal terhadap Sepanyol.        
Matlamat perjuangan mereka menyatukan bangsa
Filipina dan mencapai kemerdekaan melalui
revolusi.         Katipunan menggunakan media
cetak untuk menyebarkan fahaman revolusi kepada
rakyat.         Kalayan merupakan akhbar rasmi
pertubuhan ini.         Katipunan melancarkan
revolusi bersenjata menggulingkan Sepanyol tetapi
gagal.         Kemudiannya Katipunan semakin
lemah selepas Bonifacio dihukum mati oleh seorang
anggota Katipunan iaitu Emilio Aguinaldo pada
tahun 1897.     
25
Emilio Aguinaldo ialah Datuk Bandar di Cavite,
bersama Andres Bonifacio melancarkan
pemberontakan besenjata.         Kemudiannya
beliau dilantik sebagai Presiden Kerajaan
Revolusi Filipina pada tahun 1897.        
Aguinaldo kemudiannya mengadakan kerjasama dengan
USA dan berjaya mengusir Sepanyol pada tahun
1898.         Penyingkiran Sepanyol ini
memulakan penguasaan USA di Filipna.        
Pengisytiharaan kemerdekaan Filipina oleh
Aguinaldo pada tahun 1899 tidak disahkan oleh
Amerika.         Maka, revolusi diteruskan
sehingga Aguinaldo ditangkap pada tahun
1901.         Kerajaan USA membenarkan penubuhan
parti politik sederhana.         Sergio Osmena
telah dilantik mengetuai Dewan Perhimpunan
apabila partinya, iaitu Parti Nasional memenangi
pilihan raya tahun 1907.         Pada 1930-an
nasionalis Filipina kembali menuntut kemerdekaan
melalui perlembagaan setelah pucuk pimpinan USA
bertukar kepada pemimpin liberal.
26
Indonesia T1
        Gerakan tahap pertama memberi tumpuan
terhadap isu-isu pendidikan yang dipercayai akan
dapat mengubah nasib rakyat Indonesia.        
Raden Adjeng Kartini berusaha memajukan
pendidikan untuk wanita.         Karyanya Habis
Gelap Terbitlah Terang dan Penulisan Seorang
Puteri Jawa mendedahkan kemunduran rakyat
Indonesia dan penindasan penjajah Belanda.
Perjuangannya memberi inspirasi kepada pejuang
selepasnya menubuhkan persatuan yang lebih
tersusun.         Pertubuhan Muhammadiyah juga
merupakan gerakan tahap pertama.        
Matlamatnya untuk menyebarkan Islam sebenar dan
menghindari ancaman sekularisme Barat serta agama
Kristian. Pertubuhan ini banyak membina sekolah,
klinik dan masjid
27
Indonesia T2
        Gerakan tahap kedua merupakan perjuangan
radikal sepeti Parti Komunis Indonesia (PKI) dan
Parti Nasional Indonesia (PNI). Mereka ingin
merdeka sekalipun dengan kekerasan.         PNI
yang ditubuhkan oleh Soekarno amat popular kerana
perjuangannya dapat mempengaruhi rakyat
Indonesia.         Belanda menangkap pemimpin
yang radikal termasuklah Soekarno dan
mengharamkan PNI.         Soekarno dipenjarakan
oleh Belanda dan kemudiannya dibuang ke
Flores.         Soekarno akhirnya
mengisytiharkan kemerdekaan Indonesia pada 17
Ogos 1945 dan menjadi Presiden Indonesia.
28
Indochina T1
        Gerakan tahap pertama tertumpu di
Vietnam dan dipelopori golongan bangsawan dan
pegawai daripada golongan Mandarin.        
Mereka berjuang memulihkan pemerintahan
beraja.         Golongan menengah berpendidikan
Barat pula memperjuangkan pendidikan Barat
dikalangan rakyat.         Salah seorang ketua
gerakan ini, iaitu Phan Boi Chau memimpin satu
gerakan revolusi tetapi gagal.         Beliau
kemudiannya menubuhkan Viet Nam Quang Phu Hoi
(VNQPH) dan melancarkan beberapa pemberontakan di
Tongkin serta melancarkan gerakan dakyah di
Vietnam. Phan Boi Chau kemudiannya telah
dipenjarakan dan VNQPH diharamkan oleh
Perancis.         Kegagalan parti-parti politik
sederhana mendapatkan kerjasama Perancis telah
melahirkan gerakan nasionalisme yang lebih
radikal pada tahap seterusnya.
29
Indochina T2
        Gerakan tahap kedua merupakan perjuangan
Viet Nam Quoc Dang Dang (VNQDD) dan Parti Komunis
Vietnam (PKV) yang radikal.         Perancis
menangkap pemimpin VNQDD termasuklah menghukum
bunuh Nguyen Thai Hoc.         Ho Chi Minh
pemimpin PKV melarikan diri ke Hong
Kong.         Sikap keras Perancis menyebabkan
gerakan ini kembali sederhana di bawah pimpinan
Maharaja Bao Dai.         Seterusnya usaha
pembaharuan Maharaja Bao Dai disekat.        
Baginda dilarang melibatkan diri dalam gerakan
nasionalisme.         Tetapi akhirnya Ho Chi
Minh mengisytiharkan kemerdekaan Vietnam dan
menjadi Presiden Vietnam Utara.
30
Burma T1
        Gerakan tahap pertama merupakan
perjuangan golongan sami Buddha dan golongan elit
berpendidikan Barat.         Golongan sami
Buddha menubuhkan Persatuan Belia Buddha yang
bertujuan mengekalkan tradisi Buddha dan
memajukan pendidikan rakyat.         Isu Kasut
digunakan untuk membangkitkan semangat
nasionalisme.         Dalam isu kasut, orang
Inggeris menimbulkan kemarahan orang Burma kerana
memakai kasut semasa memasuki kuil Buddha di
Burma.         Kemudiannya Persatuan Belia
Buddha telah dipimpin oleh nasionalis yang lebih
radikal seperti U Ba Pe.        
Pemimpin-pemimpin Persatuan Belia Buddha
kemudiannya menubuhkan Majlis Persatuan Am
Kesatuan-kesatuan Burma yang lebih radikal.
31
Burma T2
        Gerakan tahap kedua muncul apabila
Laporan Montagu-Chelsford menyatakan bahawa Burma
masih belum bersedia memerintah sendiri.        
Kemudiannya, tercetus Revolusi Pelajar yang
menuntut penubuhan sebuah universiti untuk
mereka.         Gerakan nasionalisme seterusnya
merupakan gerakan golongan sami Buddha melalui
Majlis Am Sangha Sametggi yang mencetuskan
Pemberontakan Saya San.         Pemberontakan
tersebut diketuai oleh Saya San, iaitu bekas
pongyi dan pemimpin di Tharwaddy.        
Kemudiannya muncul pula Liga Antipemisahan yang
menganggap pemisahan dengan India hanya akan
melewatkan kemerdekaan.         Pengenalan
Perlembagaan Burma 1935 memberikan peluang kearah
berkerajaan sendiri.         Golongan Thakin
(siswazah universiti) menubuhkan Parti Dobama
Asiayone untuk menuntut kemerdekaan. Pemimpinnya
seperti Aung San, Kyaw Nein dan U Nu yang
menggelar diri mereka Tuan.         Dr. Ba Maw
yang memenangi pilihan raya 1937 dilantik menjadi
Perdana Menteri yang pertama.         Ketika
zaman Jepun Aung San mengetuai Liga Pembebasan
Rakyat Anti-Fasis kerana kecewa dengan sikap
Jepun.         Beliau juga berperanan mengetuai
rombongan kemerdekaan dan menubuhkan kerajaan
baru Burma.
32
Thailand T1
        Gerakan tahap pertama merupakan
kegelisahan rakyat terhadap penguasaan politik
oleh kerabat diraja.         Rakyat menentang
sistem raja berkuasa mutlak.        
Perkembangan sistem pendidikan Barat telah
memberikan pendedahan terhadap fahaman liberal,
sistem demokrasi dan sistem raja berpelembagaan
kepada golongan intelek Thailand.        
Kelemahan sistem pentadbiran dan sikap boros Raja
Vajiravudh menyebabkan rakyat tidak berpuas
hati.         Ini membawa kepada penubuhan Parti
Rakyat pimpinan Nai Pridi Panomyong dan Field
Marshall Phibul Songram.         Parti Rakyat
melancarkan Revolusi Thai 1932 yang menamatkan
sistem raja berkuasa mutlak.
33
Thailand T2
        Gerakan tahap kedua disebabkan rasa
tidak puas hati rakyat terhadap cengkaman ekonomi
oleh kapitalis Barat dan orang Cina.        
Sekolah dan akhbar Cina dibubarkan.        
Penduduk peribumi digalakkan melibatkan diri
dalam ekonomi.         Jawatan tertinggi dalam
kerajaan pula hanya untuk penganut agama
Buddha.         Pada 1939, Phibul Songram
menukar nama negara Siam kepada Thailand yang
bermaksud Tanah Bebas.         Hasil daripada
bekerjasama dengan Jepun semasa Perang Dunia
Kedua, Thailand telah berjaya mendapatkan semula
wilayah-wilayah di IndoChina dan di Tanah
Melayu.  
34
sistem birokrasi barat
35
Pengenalan

• Memperkenalkan sistem birokrasi barat utk ganti
  sistem pemerintahan beraja yg sedia wujud di
  tanah jajahan mereka.
• Pegawai2 barat dilantik utk mengetuai biro _at_
  jabatan bg jlnkn urusan pentadbiran di tanah
  jajahan.
• Undang2 barat turut diperkenalkan.

36
Ciri-ciri umum

• Kerajaan pusat ditubuhkan
• Gabenor jeneral dilantik sbg ketua pentadbir di
  tanah jajahan.
• Perlaksanaan pentadbiran melalui biro(jabatan)
• Pegawai barat dilantik sbg ketua biro
• Undang2 barat diperkenalkan

37
Sistem pentadbiran Sepanyol di Filipina

• Memperkenalkan sistem pentadbiran berpusat
• Gabenor jeneral (pemerintah tertinggi)
• Ketua Datuk Bandar (pentadbir wilayah)
• Setiap wilayah ditadbir oleh Gabenor Kecil
• Pentadbiran pd peringkat tempatan dilaksanakan
  Sistem Encomienda
• Barangay disatukan menjadi Encomienda dan berada
  dibawah pentadbiran seorang Encomiendero

38
Sistem pentadbiran Belanda di Indonesia

• Sistem pentadbiran terbahagi 2, iaitu pentadbiran
  pusat dan pentadbiran tempatan
• Pentadbiran pusat diketuai oleh gabenor jeneral
• Pembesar tempatan dilantik sbg pentadbir tempatan
  yg merupakan pentadbir peringkat rendah
• Pembesar tempatan di bwh pengawasan pegawai
  Belanda

39

• Belanda juga telah tubuhkan jabatan seperti
  jabatan pelajaran dan jabatan pertanian
• Pd thn 1903, Dewan tempatan ditubuhkan sbg bdn
  penasihat kerajaan tetapi kuasa sebenar masih
  terletak ditangan Belanda
• Atas desakan Parti Sarekat Islam, belanda
  perkenalkan Volksraad (Majlis Rakyat) Volksraad
  dianngap sbg suatu langkah ke arah capai
  kemerdekaan

40
Sistem pentadbiran British di Burma

• Persuruhanjaya Tinggi British dilantik menjadi
  pemerintah tertinggi di Burma
• British perkenalkan Akta Kampung Ulu Burma 1887
  dan Akta Perkampungan Burma 1889
• Sistem ini telah melenyapkan sistem tradisional
• Sistem pentadbiran tradisional di peringkat
  daerah telah diambil alih oleh Myo-ok _at_ pegawai
  bandaran dan undang2 barat diperkenalkan

41

• Fungsi raja sbg penaung sami buddha juga telah
  dimbil alih undang2 barat dan akhitnya pengaruh
  golongan agama menjadi semakin merosot
• Sebuah majlis perundangan turut diperkenalkan
  oleh British dan beberapa jabatan kerajaan
  seperti jabatan perhutanan, jabatan kesihatan dan
  jabatan pelajaran

42
Sistem pentadbiran Perancis di Vietnam

• Diketuai Gabenor Jeneral
• Gabenor Jeneral dibantu oleh beberapa org
  Leftenan Gabenor
• Leftenan gabenor dibantu oleh Residen Wilayah
• Sebuah kerajaan pusat yg dikenali sbg Union
  Indochinoise ditubuhkan oleh Perancis

43

• Semua rang undang2 di IndoChina perlu mendapat
  kelulusan drpd Parlimen Perancis
• Perancis cuba mengekalkan pentadbiran kerajaan
  tempatan dgn x mencampuri urusannya tetapi mereka
  perlu membayar cukai dan menyediakan kerahan
  tenaga jika dikehendaki

44
Sistem pentadbiran British di Tanah Melayu

• Penaklukan Portugis terhadap Melaka pd thn 1511
  telah meruntuhkan institusi raja di Melaka
• Melaka, Pulau Pinang dan Singapura digabung
  menjadi negeri2 selat
• Pemerintah tertinggi negeri2 selat ialah Gabenor
  yg turut dibantu oleh Residen Kaunselor bg setiap
  negeri
• Jawatn penghulu dikekalkan
• Campur tangan British dlm negeri2 melayu
  bersekutu telah menyebabkan pengenalan sistem
  residen

45

• Di setiap negeri2 ini dilantik seorang Residen
  British yg bertanggungjawab terus kpd Gabenor
  negeri2 selat
• Di negeri2 melayu x bersekutu, British
  perkenalkan Sistem Penasihat
• Sistem penasihat diletakkan dibawah Gabenor
  negeri2 selat
• Tugas utama residen dan penasihat British adlh
  utk menasihati Sultan dlm semua perkara kecuali
  hal-ehwal agama islam dan adat istiadat melayu

46
Sistem pentadbiran di Thailand

• Raja Mongkut dan anaknya Raja Chulalongkorn telah
  memperkenalkan sendiri sistem birokrasi Barat
• Raja Chulalongkorn telah memperkenalkan Majlis
  Penasihat Rendah, Majlis Mesyuarat Tertinggi,
  Kabinet Menteri
• Juruaudit dr Btitain dilantik utk berkhidmat dlm
  perbendaharaan negara

47

• Pd thn 1932, sistem raja berkuasa mutlak telah
  diganti dgn Sistem Raja Berpelembagaan yg telah
  diamalkan di barat
• Penubuhan sistem tersebut telah mengurangkan
  pengaruh pembesar tradisional dan institusi raja