BEZPIECZENSTWO I HIGIENA PRACY W ROLNICTWIE

1
BEZPIECZENSTWO I HIGIENA PRACY W ROLNICTWIE

• PAKIET EDUKACYJNY DLA MLODYCH ROLNIKÓW W KRAJACH
  NOWO PRZYJETYCH DO UNII EUROPEJSKIEJ

J.Lech JugowarIBMER Oddzial Poznan
2
Cel szkolenia

• Pomoc mlodym rolnikom w nabyciu umiejetnosci
  rozwijania strategii zachowywania zdrowia i
  bezpieczenstwa podczas pracy
• Spowodowanie, aby mlodzi rolnicy traktowali
  powaznie problem bezpieczenstwa i higieny pracy w
  rolnictwie
• Umozliwienie mlodym rolnikom samodzielnego
  przeprowadzenia oceny i zarzadzania zagrozeniami
  i ryzykiem.
• Dostarczenie rolnikom wsparcia/pomocy w
  rozwijaniu postepu
• Uczynienie pracy w gospodarstwie bardziej
  pociagajaca

3
Zakres modulu szkoleniowego

• Pokazanie mlodemu rolnikowi/rolniczce jak
• zidentyfikowac ryzyko i niebezpieczenstwo w
  jego/jej gospodarstwie
• ocenic poszczególne ryzyka i niebezpieczenstwa w
  celu uszeregowania ich podlug waznosci
• opracowac plan dzialania majacy na celu
  zmniejszenie zagrozen zwiazanych z
  niebezpieczenstwem
• przeprowadzic przeglad i modyfikacje, kiedy jest
  konieczna ocena istniejacych zagrozen

4
Przeglad prezentacji

• Wprowadzenie
• Bezpieczne prowadzenie gospodarstwa
• Wybór wyposazenia i maszyn
• Wybór strategii oprysków i czyszczenia
  opryskiwaczy
• Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat
• Wybór strategii nawozenia i uprawy ziemi
• Unikanie wypadków podczas normalnej dzialalnosci
  w gospodarstwie

5
Wprowadzenie

• Kontekst
• Wypadki w gospodarstwie
• Zagrozenia zdrowia w gospodarstwie
• Nie potrafisz byc zbyt ostrozny
• Zapewnij dzieciom bezpieczenstwo w
  gospodarstwie

6

• Kontekst
• Praca w gospodarstwie rolnym jest
  niebezpieczna
• Rolnicy sa zagrozeni chorobami zawodowymi
  takimi jak pylica pluc, artretyzm, utrata
  sluchu i nowotwór skóry
• Sa narazeni na wypadki zwiazane z niewlasciwym
  uzyciem substancji chemicznych i
  niewlasciwa obsluga maszyn.
• Ryzyko to przypisane jest równiez do rodziny
  rolnika, jego sasiadów i innych ludzi
  przebywajacych w okolicy w celach
  rekreacyjnych.
• Wies stala sie atrakcyjna dla ludzi z miasta,
  którzy nie znaja zagrozen
• Teren gospodarstwa rolnego jest zawsze
  atrakcyjny dla dzieci, które podczas
  przebywania na jego obszarze nie zawsze zdaja
  sobie sprawe z niebezpieczenstwa
• Trzeba sobie powiedziec, ze nie jestesmy w
  stanie przewidziec zachowan glupców, ale
  mozemy duzo zrobic, aby ochronic siebie i
  swoich bliskich

7
Wypadki w gospodarstwie
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i chorioby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
8
Wypadki w gospodarstwie
-gt -gt
-gt -gt
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i chorioby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
9
Wypadki w gospodarstwie
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i choroby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
10
Wypadki w gospodarstwie
-gt
-gt -gt
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i choroby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
11
Wypadki w gospodarstwie
Na takiej nawierzchni podloza wielu rolników
upadajac doznalo trwalego uszczerbku na zdrowiu
Taka drabina moze byc niebezpieczna przy kazdej
pracy
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i choroby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
12
Wypadki w gospodarstwie
W balaganie o upadek narzedzia i spowodowanie
urazu nie trudno
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i choroby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
13
Zagrozenia zdrowia

• kontakt z pestycydami i aerozolami
  powstajacymi podczas oprysków
• wdychanie pylu pochodzenia roslinnego i
  mineralnego (pylica pluc)
• wdychania toksycznych gazów
• zwiekszona zapadalnosc na raka skóry
• kontuzje stawów i wiazadel
• Utrata sluchu
• Syndrom Toksycznego Organicznego Kurzu
• Kontakt z E coli 0157 (biegunki, uszkodzenie
  nerek, zgon)

14
Nie potrafisz zachowac nadmiernej ostroznosci

• Znaczenie ostroznosci podczas wykonywania
  rutynowych czynnosci w gospodarstwie i myslenie
  o nastepstwach wykonywanej czynnosci.
• Wdychanie substancji toksycznych i przenikanie
  ich przez skóre
• Kontuzje i zranienia

15
Zapewnij dzieciom bezpieczenstwo w gospodarstwie
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i choroby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
16
Zapewnij dzieciom bezpieczenstwo w gospodarstwie
Pochwycenie reki przez nieosloniety walek
przekazu mocy
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i choroby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
17
Zapewnij dzieciom bezpieczenstwo w gospodarstwie
Uraz na pile tarczowej
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i choroby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
18
Zapewnij dzieciom bezpieczenstwo w gospodarstwie
Pomoc osobie zatrutej srodkami ochrony roslin
Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i choroby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
19
Bezpieczne prowadzenie gospodarstwa

• Jak zaczac ?
• Sprawdz, czy dysponujesz
• spisem typowych zagrozen zwiazanych z uprawami,
  obsluga maszyn i urzadzen, stosowaniem nawozów i
  chemikaliów oraz wykonywana na fermie praca,

• systemem rejestracji wypadków (kontuzji,
  zranien), systemem rejestracji wypadków,
  których konsekwencji uniknales o maly wlos
  oraz systemem identyfikacji zagrozen, z
  którymi sie spotkales, w zwiazku z wykonywana
  praca,
• instrukcjami bezpieczenstwa prac w
  gospodarstwie rolnym,
• systemem szkolenia i nadzoru dla nowych i
  mlodych pracowników,
• odzieza i wyposazeniem ochronnym,

20
Bezpieczne prowadzenie gospodarstwa

• Jak zaczac ? (c.d.)
• systemem szkolen praktycznych przy wprowadzeniu
  do gospodarstwa nowego wyposazenia lub nowej
  produkcji,
• systemem wymiany doswiadczen na temat
  bezpieczenstwa pracy pomiedzy pracodawca,
  dostawcami sprzetu i pracownikami
• latwo dostepnymi informacjami na temat
  bezpieczenstwa zwiazanego z urzadzeniami
  mechanicznymi, innego wyposazenia fermy oraz
  substancjami niebezpiecznymi,
• przepisami prawnymi dotyczacymi bezpieczenstwa
  pracy i zdrowia.

21
Bezpieczne prowadzenie gospodarstwa

• Jak kontynuowac ?

Dyskutuj z innymi Rozeznaj zagrozenia Jak
zauwazyc zagrozenie ? Obserwujac - patrz,
sluchaj, wachaj, dotykaj kieruj sie zdrowym
rozsadkiem, wiedza i doswiadczeniem.
Karty katalogowe wyrobu Przeglady
zagrozen Dzieci i osoby Grupy dyskusyjne Audit
bezpieczenstwa Informacje Analiza Instrukcje
obslugi. Regulacje prawne
22
Bezpieczne prowadzenie gospodarstwa

• Oszacuj ryzyko
• Okresl prawdopodobienstwo wystapienia dotkliwej
  szkody
• przeanalizuj kazdy mozliwy skutek wypadku i
  zanotuj najgorszy
• Wprowadz zmiany
• Usun zagrozenie u zródla np. pozbadz sie danego
  urzadzenia lub materialu (substancji).
• Zastap je mniej niebezpiecznym (urzadzeniem lub
  materialem
• Odizoluj niebezpieczny proces, urzadzenie lub
  material od ludzi
• Wprowadz zabezpieczenia mechaniczne takie jak np.
  oslony
• Zastosuj procedury bezpiecznej pracy, szkolenie i
  dozór w celu ograniczenia ryzyka
• Jezeli powyzsze dzialania nie sa wystarczajace
  lub wykonalne zapewnij indywidualne srodki
  ochronne.
• Wprowadz w zycie kontrole w ustalonym przez
  ciebie zakresie.
•  Kontrola zmian

23
Codzienne zagrozenia w gospodarstwie i ich
dlugoterminowe skutki dla zdrowia
24
Codzienne zagrozenia w gospodarstwie i ich
dlugoterminowe skutki dla zdrowia
25
Codzienne zagrozenia w gospodarstwie i ich
dlugoterminowe skutki dla zdrowia
26
Codzienne zagrozenia w gospodarstwie i ich
dlugoterminowe skutki dla zdrowia
27
Wybór wyposazenia i maszyn

• Zasady ogólne
• Uzytkowanie ciagników
• Uzytkowanie traktorków
• Utrzymanie ciagników

28
Wybór wyposazenia i maszyn

• Uzytkowanie ciagników

• Wskazówki, których realizacja zwiekszy
  bezpieczenstwo traktorzysty i osób postronnych
• Czytaj i stosuj sie do procedur bezpieczenstwa
  zawartych w fabrycznej instrukcji obslugi.
• Wyposaz ciagnik w zatwierdzonego typu kabine
  lub rame bezpieczenstwa oraz pasy
  bezpieczenstwa, i uzywaj ich
• Aby zmniejszyc zagrozenie bólem kregoslupa
  stosuj siedzisko traktorzysty z podparciami
  bocznymi i podparciem tylnim.
• Uzywaj ochronników sluchu i pamietaj, ze nie
  wszystkie kabiny traktorów sa
  dzwiekoszczelne.

29
Wybór wyposazenia i maszyn

• Uzytkowanie ciagników

• c.d.
• Wskazówki, których realizacja zwiekszy
  bezpieczenstwo traktorzysty i osób postronnych
• Utrzymuj dzieci z dala od ciagników i innych
  maszyn.
• Wyjmuj kluczyki ze stacyjki ciagnika, kiedy go
  nie uzywasz
• Miej aktualny plan przegladów i napraw
  ciagnika.
• Ureguluj polozenie siedziska w taki sposób aby
  dostep do elementów sterowniczych ciagnika
  byl wygodny i bezpieczny
• Utrzymuj wszystkie oslony zabezpieczajace na
  swoich miejscach, takze oslone startera
  silnika
• Uruchamiaj silnik siedzac tylko na miejscu
  kierowcy.

30
Wybór wyposazenia i maszyn

• Uzytkowanie ciagników

• Nigdy nie przewoz pasazerów

Wg opracowania KRUS z kwietnia 2005 Wypadki przy
pracy i choroby zawodowe rolników...
http//www.krus.gov.pl/pliki_do_pobrania/wypadki1.
pdf
31
Wybór wyposazenia i maszyn

• Uzytkowanie traktorków

Wiekszosc uszkodzen ciala bedacych skutkiem
wypadków z traktorkami wynika z braku treningu i
doswiadczenia, szybkosci, nierównego albo
nieznanego terenu, przeszkód na drodze, pagórków,
przewozenia pasazera lub wadliwie rozlokowanego
ladunku, nieodpowiedniej odziezy ochronnej i
niebezpiecznej jazdy. Znaczaco bardziej zagrozeni
sa mlodzi ludzie pomiedzy 10 a 24 rokiem zycia.
32
Wybór wyposazenia i maszyn

• Przeglady i naprawy ciagników

• Rozeznaj zagrozenia
• Oszacuj zagrozenia
• Wprowadz zmiany

Gdy podnosisz ciagnik Klocki i kliny Gdy
wymieniasz kola
33
Wybór wyposazenia i maszyn

• Oslony czesci maszyn w ruchu

Pilarki tarczowe do drewna bez zabezpieczen sa
nadal przyczyna wielu urazów podczas gospodarczej
obróbki drewna
Wal przegubowo-teleskopowy z uszkodzona oslona
byl przyczyna tragedii w gospodarstwie rolnym
34
Wybór wyposazenia i maszyn

• Bezpieczenstwo w warsztacie

• Rozeznaj zagrozenia
• Oszacuj zagrozenia
• Wprowadz zmiany

• Narzedzia i wyposazenie
• Drabiny i kozly
• Elektrycznosc
• Spawanie

35
Wybór wyposazenia i maszyn

• Bezpieczenstwo w warsztacie

36
Wybór wyposazenia i maszyn

• Bezpieczna praca
• z elektrycznoscia

• Rozeznaj zagrozenia
• Oszacuj zagrozenia
• Wprowadz zmiany

• przewody uziemiajace
• zewnetrzne przewody energetyczne
• bezpieczniki i wylaczniki róznicowo-pradowe
• elektronarzedzia
• sprzet spawalniczy

37
Wybór wyposazenia i maszyn

• Bezpieczna praca podczas spawania, ciecia,
  szlifowania

• Rozeznaj zagrozenia
• Oszacuj zagrozenia
• Wprowadz zmiany

• Luk elektryczny
• Gazy spawalnicze
• Opary a eksplozja
• Cieplo
• Porazenie pradem elektrycznym

38
Wybór strategii oprysków i czyszczenia sprzetu

• Podstawy
• Substancje chemiczne w gospodarstwie
  przechowywanie i usuwanie
• Bezpieczne uzycie chemikaliów w gospodarstwie
  oprysk pestycydami

39
Wybór strategii oprysków i czyszczenia sprzetu

• Substancje chemiczne w gospodarstwie
  przechowywanie i usuwanie

• Rozeznaj zagrozenia
• Oszacuj zagrozenia
• Wprowadz zmiany

• Magazyn chemikaliów
• Usuwanie
• Transport
• Ochrona srodowiska

40
Wybór strategii oprysków i czyszczenia sprzetu

• Bezpieczne uzycie chemikaliów w gospodarstwie
  oprysk pestycydami

• Rozeznaj zagrozenia
• Oszacuj zagrozenia
• Wprowadz zmiany

• Pestycydy moga przedostawac sie do ciala przez
• wchlanianie przez skóre, a szczególnie przez
  oczy,
• wdychanie oparów i kurzu,
• przypadkowe przelkniecie podczas jedzenia,
  picia lub palenia.

41
Wybór strategii oprysków i czyszczenia sprzetu

• Bezpieczne uzycie chemikaliów w gospodarstwie
  oprysk pestycydami

• Opryski
• Czyszczenie
• Srodki zabezpieczajace

• Informacje o pestycydach
• ekwipunek pierwszej pomocy
• komórka lub radiotelefon
• przeszkolony czlonek rodziny
• antidotum
• okresowe badania lekarskie

Przestan natychmiast pracowac i poszukaj pomocy
medycznej jezeli wystapia u ciebie, nawet w
niewielkim nasileniu, drgawki miesniowe,
zaburzenia widzenia, slinotok albo trudnosci w
oddychaniu
42
Wybór strategii oprysków i czyszczenia sprzetu

• Bezpieczne uzycie chemikaliów w gospodarstwie
  oprysk pestycydami

• Kontakt przez skóre Umyj sie uzywajac wody z
  mydlem i splucz czysta woda. Zmien
  zabrudzona odziez i poszukaj pomocy
  lekarskiej.
• Kontakt przez oczy Plucz otwarte oczy pod
  biezaca woda przez 15 minut. Poszukaj
  pomocy lekarskiej.
• Polkniecie jezeli masz trudnosci w uzyskaniu
  fachowej pomocy wykorzystaj Krajowe
  Centrum Informacji Toksykologicznej,
  tel. [phone],
  e-mail kotwica_at_imp.lodz.pll

43
Wybór strategii oprysków i czyszczenia sprzetu

• Bezpieczne uzycie chemikaliów w gospodarstwie
  oprysk pestycydami

• Do zadan Krajowego Centrum Informacji
  Toksykologicznej (KCIT) mieszczacego sie w Lodzi
  nalezy, m.innymi
• udzielanie telefonicznych konsultacji
  toksykologicznych pracownikom sluzby
  zdrowia, sluzbom zwiazanym z bezpieczenstwem
  i higiena pracy, ratownictwem chemicznym
  oraz osobom prywatnym
• Komputerowa baza danych tworzona w Centrum
  zawiera, m.innymi
• - karty zwiazków chemicznych (w tym leków),
  zawierajace, m.innymi,dzialanie toksyczne
  i objawy zatrucia, pomoc przedlekarska i
  postepowanie lekarskie w ostrych zatruciach u
  doroslych i dzieci,
• - karty preparatów chemicznych.

44
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat

• Warunki poczatkowe
• Zasadnicze kierunki bezpiecznego dzialania na
  fermach bydla mlecznego
• Zasadnicze kryteria bezpieczenstwa przy obsludze
  bydla
• Zasadnicze kryteria bezpieczenstwa przy obsludze
  owiec
• Zasadnicze kryteria bezpieczenstwa przy
  strzyzeniu owiec

45
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat

• Zasadnicze kryteria bezpieczenstwa przy jezdzie
  na koniu
• Zasadnicze kryteria bezpieczenstwa przy
  utrzymaniu swin
• Zasadnicze kryteria bezpieczenstwa dla
  zmniejszenia zagrozenia chorobami odzwierzecymi
• Bezpieczne stosowanie lekarstw dla zwierzat i
  srodków odrobaczywiajacych

46
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat
Zasadnicze kierunki bezpiecznego dzialania na
fermach bydla mlecznego

• Rozeznaj zagrozenia
• Oszacuj zagrozenia
• Wprowadz zmiany

Poszukaj zagrozen zwiazanych z elektrycznoscia,
poslizgnieciem sie i upadkiem, szkoleniem i
kontrola nowych i mlodych pracowników,
zachowaniami zwierzat, oslonami urzadzen,
podnoszeniem i przenoszeniem ciezkich przedmiotów
47
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat
Zasadnicze kierunki bezpiecznego dzialania na
fermach bydla mlecznego
Wprowadz zmiany

• Oswietlenie podczas doju
• Powierzchnie betonowe
• Projekt dojarni minimalizujacy wysilek fizyczny
• Oslony czesci urzadzen w ruchu
• Wylacznik bezpieczenstwa
• Wylacznik róznicowo-pradowy.
• Skrzynki elektryczne o odpowiednim IP.
• Wytrzymalosc mocowania rurociagów mlecznych.
• System wentylacyjny
• Woda nie przydatna do spozycia przez ludzi
• Zawory wody goracej niedostepne dla dzieci

48
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat
Zasadnicze kryteria bezpieczenstwa przy obsludze
bydla

• Rozeznaj zagrozenia
• Oszacuj zagrozenia
• Wprowadz zmiany

• Urzadzenia i stanowiska
• Bydlo
• Zagrody dla bydla
• Kopanie i bodzenie
• Stado bydla
• Higiena

49
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat
Zasadnicze kryteria bezpieczenstwa przy obsludze
bydla
50
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat
Zasadnicze kryteria bezpieczenstwa przy obsludze
swin
Obslugujacy swinie ulegaja zagrozeniom zaleznym
od wielkosci, sily i temperamentu zwierzat.
Wielkosc szkód moze zalezec od doswiadczenia
osobistego, uwzglednienia elementów
bezpieczenstwa przy urzadzeniu kojców, przejsc i
obejscia oraz zarzadzania lekami i substancjami
chemicznymi. Halas w chlewni moze osiagac takie
poziomy, ze pozadane jest stosowanie ochroników
sluchu.
51
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat
Ogólne zasady unikania zagrozenia chorobami
odzwierzecymi

• Rozpoznaj zagrozenia
• Dokonuj przegladu zwierzat podczas ich
  obslugiwania, z punktu widzenia
  wystepowania symptomów choroby,
• Badz swiadom jakie moga byc przyczyny
  zarazenia.
• Sprawdz dostepnosc i stosowanie srodków
  odkazajacych
• Sprawdz sposób przenoszenia i pozbywania sie
  materialów zakazonych
• Sprawdz, czy psy w gospodarstwie moga jesc
  odpadki z uboju gospodarczego lub mieso
  dzikich zwierzat

52
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat
Ogólne zasady unikania zagrozenia chorobami
odzwierzecymi

• Leptospiroza (kretkowica)
• Goraczka Q
• Zakazenie bablowcem (Hydatid disease)
• Orf (niesztownica lub ektyma)

53
Wybór strategii utrzymania i leczenia zwierzat
Bezpieczne stosowanie lekarstw dla zwierzat

• Podawanie lekarstw w paszy
• Podawanie lekarstw w zastrzykach
• Zapobieganie zlamaniom igly
• Nowe technologie i produkty
• Latwo wykrywalne igly do zastrzyków
• Aparaty do zastrzyków
• Protokolu zlamanych igiel do zastrzyków

54
Wybór strategii nawozenia i uprawy ziemi

• Podstawowe zasady
• Wytyczne obowiazujace w Wielkiej Brytanii
  dotyczace zarzadzania nawozami naturalnymi w
  gospodarstwie rolnym w celu zapewnienia
  bezpieczenstwa zywnosci
• Bezpieczne przechowywanie i stosowanie bezwodnego
  amoniaku

55
Wybór strategii nawozenia i uprawy ziemi

• Bezpieczne magazynowanie i stosowanie saletry
  amonowej
• Bezpieczne przechowywanie i stosowanie nawozów
  bazujacych na moczniku
• Utrzymanie sprzetu aplikatory nawozu

56
Wybór strategii nawozenia i uprawy ziemi
Nawozy naturalnymi a bezpieczenstwo zywnosci
Nawozy naturalne moga zawierac mikroorganizmy
chorobotwórcze (np. E.coli O157, Salmonella,
Listeria, Campylobacter, Cryptosporidium and
Giardia), które moga powodowac choroby
rozprzestrzeniajace sie droga pokarmowa.
  Metoda i termin aplikacji nawozu do gleby moga
miec wplyw na dlugosc czasu przezycia czynników
chorobotwórczych w ziemi oraz na
prawdopodobienstwo ich przejscia do zywnosci.
!
!
57
Wybór strategii nawozenia i uprawy ziemi
Nawozy naturalne a bezpieczenstwo zywnosci

• Zródla zanieczyszczen mikrobiologicznych
• Nawozenie pola przed siewem
• Nawozenie pola podczas wzrostu roslin
• Wyciek z obornika skladowanego na polu
• Wyciek z plyty gnojowej albo przelew ze
  zbiornika na gnojowice
• Przeniesienia przez zanieczyszczone narzedzia i
  srodki transportu.
• Przeniesienie zanieczyszczenia przez wiatr lub
  przeniesienia w postaci aerozolu
• Zanieczyszczenie gruntu lub wody nawadniajacej
  przez inwentarz lub gnojowice.
• Kontakt z inwentarzem majacym dostep do upraw

58
Wybór strategii nawozenia i uprawy ziemi
Nawozy naturalne a bezpieczenstwo zywnosci
Co niszczy drobnoustroje chorobotwórcze?

• temperatura
• promieniowanie sloneczne
• pH
• schniecie
• czas

59
Wybór strategii nawozenia i uprawy ziemi
Nawozy naturalne a bezpieczenstwo zywnosci

• Podsumowanie
• Powinienes rozwaznie wybierac miejsca
  skladowania obornika tak, aby zminimalizowac
  ryzyko posredniego skazenia przez splyw
  zanieczyszczen po powierzchni gleby
• Nie powinienes zawozic ziemi swiezym
  obornikiem lub gnojowica w okresie 6 miesiecy
  przed zbiorem.
• Nie powinienes stosowac przerobionego
  obornika w okresie 2 miesiecy przed zbiorem
• Powinienes zapewnic co najmniej 4-ro
  miesieczny okres czasu pomiedzy przebywaniem
  zwierzat na polu a zbiorem.

60
Wybór strategii nawozenia i uprawy ziemi
Bezpieczne magazynowanie i stosowanie saletry
amonowej
Saletra amonowa ulega stopieniu w temperaturze
170oC i rozklada sie w temperaturze powyzej
210oC. Saletra amonowa nie jest latwopalna, ale
jako utleniacz podsyca palenie sie innych
materialów, nawet bez dostepu powietrza. Saletra
amonowa nie wybucha pod wplywem wstrzasów i
tarcia przy normalnych pracach przeladunkowych
itp., ale moze detonowac pod wplywem ciepla pod
zamknieciem albo na skutek gwaltownego wstrzasu.
Na przyklad podczas pozaru moga powstac skupiska
stopionej saletry i jezeli stopiona masa zostanie
zamknieta (w kanalach, rurach, instalacjach lub
urzadzeniach) to moze eksplodowac, szczególnie
jezeli zostala zanieczyszczona.
61
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Rak skóry
• Stres cieplny
• Unikanie wypadków przez dzieci
• Unikanie wypadków podczas recznego podnoszenia i
  przeladunku
• Skutki dlugotrwalego oddzialywania halasu w
  gospodarstwie

62
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Bezpieczna praca przy silosach
• Niebezpieczenstwo przy pracach z belami siana
• Ochrona osobista podczas walki z pozarem
• Skutki dlugotrwalej wibracji calego ciala
• Napowietrzne linie energetyczne

63
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Rak skóry

• Krótkookresowe oddzialywanie slonca
• Zaczerwienienie skóry --gt bable--gt opuchlizna --gt
  luszczenie sie naskórka.
• Uczulenie na swiatlo ostra reakcja skóry na
  promieniowanie UV towarzyszaca zazywaniu
  niektórych leków, stosowaniu masci, kremów i
  zwiazków chemicznych, konczaca sie oparzeniem
  slonecznym i uszkodzeniem skóry.
• Odsloneczne zapalenie spojówek lub rogówek oczu -
  owrzodzone, czerwone i obrzmiale oczy, wrazliwe
  na silne swiatlo.
•  

64
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Rak skóry

• Dlugotrwale oddzialywanie slonca
• skóra przedwczesnie podstarzala - pomarszczona,
  wysuszona, z duza iloscia pigmentu, miejscami
  widoczna siatka drobnych naczyn krwionosnych.
• Zacma
•  

65
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Rak skóry

• Symptomy ostrzegawcze
• odbiegajacy od zwyklego wyglad skóry, nie
  znikajacy w ciagu 4 tygodni,
• ranka, wrzód lub luszczacy sie skrawek skóry,
• biala plamka na wargach, która nie znika,
• pieprzyk szybko powiekszajacy sie,
• pieprzyk, który zmienia ksztalt i kolor,
• pieprzyk, który krwawi lub powoduje
  powtarzajace sie swedzenie.
•  
•  

66
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Unikanie wypadków przez dzieci

• Ogrodzenia
• Dla malych dzieci - posiadaj skuteczne ogrodzenie
  wokól budynku i podwórza.
• Ogradzaj szamba, doly, zbiorniki z woda
  zwlaszcza jezeli znajduja sie blisko domu
• Utrzymuj w dobrym stanie ogrodzenia wybiegów
  zwierzat i podwórza aby zabezpieczyc male dzieci
  od zwierzat, srodków transportu, maszyn i ruchu
  drogowego.
• Posiadaj bezpieczne miejsca, poza obszarami
  ogrodzonymi, gdzie dzieci moga sie bawic.

67
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Unikanie wypadków przez dzieci

•  Warsztat
• Wyposaz swoje gospodarstwo w furtki, drzwi i
  system ich blokowania aby uniemozliwic dostep
  malych dzieci do warsztatu i niebezpiecznych
  obszarów magazynowych.
• Ustal zasady bezpieczenstwa dla starszych dzieci
  które w zwiazku z praca w gospodarstwie moga
  znalezc sie w tych miejscach.
• Utrzymuj wyposazenie warsztatu w takim stanie,
  aby nie wystepowaly zagrozenia dla dzieci
  zwiazane z elektrycznoscia, elektronarzedziami,
  pozarem, zatruciem, poslizgnieciem sie, upadkiem
  i innymi niebezpieczenstwami.

68
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Unikanie wypadków przez dzieci

•  Drabiny
• Przechowuj drabiny tak, aby nie bylo mozliwe
  wchodzenie dzieci na dachy, silosy, drzewa i inne
  niebezpieczne, polozone wysoko miejsca.
• Zapewnij takie zabezpieczenie drabin na stale
  przymocowanych do silosów, zbiorników, itp., aby
  uniemozliwic dzieciom wspinanie sie na nie.

69
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Unikanie wypadków przez dzieci

• Silosy, magazyny ziarna
• Utrzymuj magazyny ziarna, silosy, przenosniki i
  wozy transportowe odpowiednio zabezpieczone przed
  dostepem dla dzieci.
• Nigdy nie pozwalaj dzieciom bawic sie w magazynie
  ziarna.
• Zapewnij aby wejscia na drabiny byly
  zabezpieczone i nieosiagalne przez dzieci.
• Przyjmij zasade niedopuszczania dzieci do miejsc
  przeladunku i skladowania ziarna, chyba, ze
  przebywaja one tam pod stalym nadzorem.

70
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Unikanie wypadków przez dzieci

• Pestycydy
• Przechowuj pestycydy w taki sposób, aby byly one
  niedostepne dla dzieci.
• Miejsce przeznaczone do mieszania pestycydów i
  mycia sprzetu powinno byc tak odgrodzone, aby
  uniemozliwic dostep do niego dzieci.
• Nie wpuszczaj dzieci do sadu, w którym
  przeprowadzono opryski.
•  

71
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Unikanie wypadków przez dzieci

• Maszyny i wyposazenie
• Zabezpiecz ciagniki, ciezarówki i inne maszyny
  natychmiast po pracy i nie pozwól dzieciom na
  dostep do nich.
• Urzadzenia elektryczne i narzedzia powinny zostac
  wylaczone i odlaczone od pradu po ich uzyciu i
  trzymane w miejscu niedostepnym dla mlodszych
  dzieci.
• Trzymaj bron palna, amunicje i materialy
  wybuchowe zamkniete i poza zasiegiem dzieci.  

72
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Unikanie wypadków przez dzieci

• Ochrona przed zwierzetami
• Wypracuj metody postepowania, w celu ochrony
  dzieci przed atakiem lub pokasaniem przez psy.
• Zadbaj o to, aby male dzieci nie mialy mozliwosci
  wedrowania po zagrodzie z zywym inwentarzem.

73
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Bezpieczna praca przy silosach

• Postepowanie w naglych wypadkach
• Jezeli wpadniesz do ziarna nie panikuj - ziarno
  bedzie otaczac cie ciasno. Oslon twoja twarz i
  klatke piersiowa rekoma i odzieza tak, aby
  wytworzyla sie przestrzen umozliwiajaca
  oddychanie.
• Plan twojego wydobycia sie. Zawsze miej osobe
  która obserwuje ciebie z zewnatrz. Obserwator
  powinien miec jednoznaczna instrukcje co ma
  zrobic w naglym wypadku. Pierwsza instrukcja
  brzmi "Nie wchodz za mna do wnetrza silosu".

74
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Bezpieczna praca przy silosach

• Postepowanie w naglych wypadkach c.d.
• Jezeli tylko jedna osoba jest w pogotowiu i nie
  moze tobie pomóc bez wejscia do wnetrza, musi
  zapewnic sobie pomoc innych. Wtedy ktos moze
  wejsc, uzywajac aparatu tlenowego i zabierajac z
  soba line bezpieczenstwa. Dalej jedna lub wiecej
  osób znajdujacych sie na zewnatrz moze pomóc
  wyciagnac ciebie.

• Jezeli ktos inny wpadnie do ziarna
  zmagazynowanego w silosie, opróznij silos
  otwierajac wszystkie boczne wyloty i nastepnie
  wycinajac otwory w stozku lub scianach dookola
  podstawy uzywajac elektronarzedzi.

75
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Napowietrzne linie energetyczne

76
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Napowietrzne linie energetyczne

• SYTUACJA KRYZYSOWA - JEZELI WYSTAPI WYPADEK
• Nigdy nie dotykaj napowietrznej linii
  energetycznej - nawet, jesli zostala zerwana
  przez maszyne lub spadla. Nigdy nie zakladaj, ze
  w linii nie ma napiecia.
• Kiedy maszyna jest w kontakcie z linia
  napowietrzna, porazenie pradem elektrycznym jest
  mozliwe jesli ktos dotyka zarówno maszyne i
  ziemie. Pozostan w maszynie i jezeli mozesz -
  obniz podniesione czesci pozostajace w kontakcie
  z linia, lub wycofaj maszyne .

77
Unikanie wypadków podczas normalnej pracy w
gospodarstwie

• Napowietrzne linie energetyczne

• SYTUACJA KRYZYSOWA - JEZELI WYSTAPI WYPADEK c.d.
• Jesli musisz wydostac sie z maszyny w celu
  wezwania pomocy albo z powodu pozaru - wyskocz
  jak najdalej, o ile mozesz, bez dotykania drutów
  albo maszyny, utrzymujac pionowa postawe ciala.
• Wezwij zaklad energetyczny do wylaczenia pradu
  w linii. Nawet jezeli wydaje sie, ze w linii nie
  ma napiecia, nie dotykaj jej - automatyka linii
  moze ponownie zalaczyc zasilanie.

78
Dziekuje za uwage
79
Dziekuje za uwage
Materialy dotyczace wszystkich modulów pakietu
edukacyjnego sa dostepne na stronie internetowej
www.ibmer.poznan.pl