Title: METODA PRACY GRUPOWEJ mgr J
1METODA PRACY GRUPOWEJmgr Józefa Kucharska
Projekt wspólfinansowany przez Unie Europejska w
Funduszu Spolecznego
Wspieranie rozwoju kwalifikacji zawodowych pracowników pomocy spolecznej w województwie malopolskim Uniwersytet Pedagogiczny im. KEN w KrakowieInstytut Nauk o WychowaniuBiuro projektutel. 012 6442829 Osiedle Stalowe 17, 31-922 Krakówhttp//www.ap.krakow.pl/pracowniksocjalny
2 - DEFINICJE METODY GRUPOWEJ
3WEDLUG A.KAMINSKIEGO to sposób organizacji
procesu pomocy (lub wychowania), w którym
pracownik socjalny (pedagog) ma przed soba
zespolony przez wspólne zadanie (problem) zbiór
osób wiaze go nie tylko dialog z poszczególnymi
czlonkami tej zbiorowosci ... ale i umiejetnosc
przewodzenia lub przodowania w grupie i takiego
oddzialywania na grupe, aby na strazy zadan i
zwyczajów sugerowanych przez wychowawce
(pracownika socjalnego)- stal nie tylko on, lecz
takze czlonkowie grupy
4WEDLUG CHARLESA D. GARVINA
- Prowadzacy grupe musi skoncentrowac sie na
pomaganiu uczestnikom grupy w staniu sie systemem
wzajemnej pomocy. Wedlug niego glównym zródlem
pomocy dla kazdego czlonka grupy sa inni,
indywidualnie i zbiorowo ..., a celem pracy
grupowej jest przyswojenie czlonkom tej idei i
uruchomienie w grupie wzajemnej pomocy
5 Cele pracy z grupa wg G. Konopki
- podniesienie jakosci zycia
- poczucie bezpieczenstwa
- przyjecie na siebie odpowiedzialnosci za siebie
i innych - przygotowanie jednostki do lepszego,
samodzielnego funkcjonowania w srodowisku
6 Rodzaje grup wg A. Kaminskiego
- a) grupy rozwojowo- wychowawcze
- sluzenie pomyslnemu rozwojowi psychofizycznemu
i kulturalnemu wszystkim tym, którzy pragna-
mniej lub bardziej swiadomie - samorozwoju
7b) grupy rewalidacyjne
- Maja zastosowanie w stosunku do grup dzieci,
mlodziezy i doroslych, zagrozonych dewiacjami,
nieprzystosowaniem lub dotknietych tymi
zjawiskami. Zadaniem pracowników socjalnych i
pedagogów w takich grupach jest pomoc w
nawiazywaniu wlasciwych (zgodnych z przyjetymi
normami spolecznymi) powiazan i interakcji
jednostek z ich srodowiskiem.
8c) grupy psychoterapeutyczne.
- Skierowane do osób przejawiajacych zachowania
dewiacyjne o zabarwieniu patologicznym,
niedostosowanych spolecznie.
9- Podzial wg C. Zastrowa ze wzgledu na cele
funkcjonowania grupy -
10grupy rekreacyjne
- cel ? zapobieganie przestepczosci i patologii
poprzez dostarczanie alternatywnych sposobów
spedzania czasu wolnego. - srodek ? organizowanie zajec rekreacyjnych.
-
11b) grupy umiejetnosci rekreacyjnych
- cel ? usprawnianie umiejetnosci indywidualnych
uczniów, aktywne twórcze spedzanie czasu. - srodek ? zajecia prowadzone przez wykwalifikowana
kadre.
12c) grupy socjalizacyjne
- cel ? prawidlowa socjalizacja (ksztaltowanie
postaw i zachowan prospolecznych lub ich zmiana).
- srodek ? rozwijanie kompetencji
interpersonalnych, zwiekszanie wiary we wlasne
sily, planowanie indywidualnej przyszlosci. -
13d) grupy terapeutyczne
- cel ? zbadanie problemów czlonków, wypracowanie
strategii ich rozwiazania - srodek ? ukazanie problemów innych ludzi ( fakt,
ze inni tez je posiadaja), trening asertywnosci,
wrazliwosci emocjonalnej, psychodrama itp..
14e) grupy spotkaniowe
- cel ? umozliwianie wejscia w blizsze kontakty
interpersonalne, pomoc w poznaniu i ocenie samego
siebie. - srodek ? techniki komunikacyjne, autoekspresja,
trening wrazliwosci.
15f) grupy edukacyjne
- cel ? zdobywanie wiedzy, nauka bardziej
zlozonych umiejetnosci. - srodek ? wiedza z zakresu edukacji, i
umiejetnosci dydaktycznych- aktywizacja uczacych.
16g) grupa samopomocy
- cel ? wzajemne wsparcie dla ludzi o podobnych
problemach. - srodek ? doswiadczenia uczestników, uczenie sie
spoleczne, zasada wzajemnej pomocy w
rozwiazywaniu pomocy.
17h) grupy problemowe i decyzyjne
- cel ? rozwiazywanie konkretnego problemu lub
podjecie decyzji grupowej. - srodek ? opracowanie programów lub strategii
pomocy, koordynacja dzialan miedzy placówkami,
usprawnianie uslug placówki.
18ETAPY PRACY Z GRUPA
191) Tworzenie grupy
- jest etapem, na którym jednostki z róznymi
oczekiwaniami, potrzebami i doswiadczeniami
spolecznymi wkraczaja do na ogól nieznanej sobie
zbiorowosci innych, by stworzyc grupe ( badz
wchodza juz do istniejacej grupy).
202) Stabilizacja struktury i norm grupy
- wzajemny uklad ról, pozycji, funkcji-
zajmowanych przez poszczególnych czlonków grupy
wraz z prowadzacym.
213) Realizacja celu grupowego
- najbardziej produktywny etap procesu grupowego.
Mozna przyjac, ze na tym etapie uczestnicy
procesu grupowego umieja juz wspóldzialac, znaja
sie i rozumieja na tyle dobrze, by miec
zapewnione poczucie bezpieczenstwa,
przynaleznosci i identyfikacji z grupa. Sytuacja
ta sprzyja osiaganiu celu grupowego.
224) Ocena pracy z grupa i decyzja o jej dalszym
losie
- Jest nieodzownym elementem pracy grupowej w
momencie osiagania przez nia planowanych
rezultatów lub w momencie koniecznosci
zakonczenia procesu grupowego (turnusu, przerwy
swiatecznej, semestralnej itp.)
23MODELE PRACY Z GRUPA
24Metoda pracy z grupa stosowana umiejetnie i
profesjonalnie moze pomóc grupie
- osiagnac wspólnie zlozone cele
- dokonac pozadanych zmian u osób doznajacych
problemów osobistych, rodzinnych, zawodowych,
przystosowawczych - wspomóc samorozwój i wzbogacic osobowosc
- zastosowac polaczenie terapii, osobistego
samorozwoju i samospelnienia
25MODELE Catherine P. Papell i Beualah Rothman
- ? Model celów spolecznych
- obejmuje dzialania, które zapewniaja grupie
korzysci spoleczne na poziomie spolecznosci
lokalnej. - praca z grupami wedlug tego modelu przybiera
charakter zajec kreatywnych, rekreacyjno-
sportowych, rozwojowo- wychowawczych,
umiejetnosci rekreacyjnych itp.. -
26? Model celów naprawczych
- tzw. Terapeutyczny, jest zorientowany
klinicznie. Oznacza to, ze jednostki bedace
uczestnikami zajec grupowych juz przejawiaja
okreslone dewiacje lub patologie i sa nosnikami
okreslonych problemów indywidualnych, grupowych,
spolecznych. - ma zastosowanie w instytucjach
resocjalizacyjnych, wychowawczo- opiekunczych,
poradniach specjalistycznych, osrodkach
terapeutycznych (np. dla osób uzaleznionych).
27? Model celów opartych na wzajemnosci
- sluzy zarówno jednostce jak i calemu
spoleczenstwu. Przyjmuje sie w nim, ze jednostke
mozna zbadac, zrozumiec i leczyc tylko w
kontekscie licznych systemów i podsystemów
spolecznych (kregów srodowiskowych) do których
ona nalezy. - model ten ma zastosowanie w róznego typu
stowarzyszeniach, klubach, zwlaszcza w grupach
samopomocy.
28Zasady pracy grupowej Clary A. Kaiser
291) Zasada ksztaltowania autonomii grupy
- pracownik socjalny jako wspomagajacy i
ulatwiajacy prace z grupa. - pomaganie czlonkom grupy oraz grupie jako
calosci w zdobywaniu wiekszej samodzielnosci i
umiejetnosci samopomocy jako glówny cel
pracownika socjalnego.
302) Zasada stosowania wiedzy naukowej w
organizacji procesu grupowego
- ? korzystanie z metod naukowych przez
prowadzacego w ustalaniu faktów (obserwacji),
analizie i diagnozie w stosunku do do jednostki,
grupy, otoczenia spolecznego.
313) Zasada swiadomego i intencjonalnego kierowania
interakcjami w grupie.
- nawiazywanie przez pracownika socjalnego
(pedagoga) ukierunkowanych stosunków z grupa i
jej czlonkami. - swiadoma koncentracja na potrzebach jednostek
oraz celach grupowych okreslonych przez
wypowiedzi i zachowania jej czlonków.
324) Zasada samowiedzy i swiadomego czerpania z
wlasnych zasobów.
- ? Swiadome wykorzystanie przez pracownika
socjalnego (pedagoga) swojej osobowosci.
335) Zasada akceptacji grupy i rozumnej empatii.
- pracownik socjalny powinien okazywac akceptacje
dla ludzi, ale nie dla wszystkich ich zachowan. - z jednej strony poczucie empatii, z drugiej zas
realizacja spolecznych wymogów i zadan, zgodnie z
przyjetymi normami.
346) Zasada uznania autonomii grupy
- nalezy pozwolic grupie na wlasny rozwój, nie
narzucajac jej zewnetrznych rygorów. - grupa powinna wytwarzac wlasny system norm i
wzorców zachowan.
357) Zasada konstruktywnego stosowania ograniczen
- Nalezy rozwaznie nakladac ograniczenia wobec
jednostki jak i calej grupy. - formy takiego dzialania moga byc rózne i
obejmuja osobiste cechy prowadzacego
(autorytet), materialy do programu (rodzaj
stosowanych cwiczen), kontrole interakcji itp..
368) Zasada indywidualizacji
- ? poprzez odpowiednie kierowanie grupa przez
pracownika socjalnego wzbudza sie w jednostce
poczucie wlasnej indywidualnosci i mozliwosci
brania udzialu w calosci procesu wychowania,
opieki, pomocy, terapii w grupie.
379) Zasada swiadomego równowazenia konfliktów.
- umiejetnosc zrównowazenia grupy- zezwolenia na
konflikt, gdy to konieczne i powstrzymanie go,
gdy to szkodliwe. - zdolnosc udzielania pomocy poszczególnym
czlonkom nie tylko przez poswiecenie im osobistej
uwagi ale takze przez umieszczenie go w relacjach
z innymi czlonkami.
3810) Zasada komunikacji
- zrozumienie miedzy czlonkami grupy stanowi o jej
prawidlowym funkcjonowaniu i realizowaniu celu
grupowego. - rola pracownika socjalnego jest swiadome
stosowanie srodków werbalnych i niewerbalnych
oraz umiejetne ich rozumienie przez wszystkich
uczestników procesu grupowego.
39DZIEKUJE ZA UWAGE