KDV ISTISNALARINA GENEL BAKIS

1
KDV ISTISNALARINA GENEL BAKIS
HBerksoy

• Türkiyede yapilan ticari, sinai, zirai
  faaliyet ve serbest meslek faaliyeti
  çerçevesindeki teslim ve hizmetler ile her türlü
  mal ve hizmet ithali katma deger vergisine
  tabidir.
• Ancak, bir kisim mal ve hizmet teslimleri
  ekonomik ve sosyal amaçlar ile tercih edilen
  vergilendirme prensipleri geregince KDVden
  istisna edilmistir.
• Yani söz konusu mal ve hizmet teslimleri
  nedeniyle KDV hesaplanmamakta dolayisiyla da
  alicilardan KDV tahsil edilmemektedir.

2
KDV ISTISNALARINA GENEL BAKIS
HBerksoy

• Bu durum ise, söz konusu mal ve hizmetlerin
  alinmasi sirasinda yüklenilen KDVnin akibetinin
  ne olacagi sorusu ile bizleri karsi karsiya
  birakmaktadir.
• Bu soruya verecegimiz cevap ise istisnanin
  kanunda tam istisna mi kismi istisna mi
  kapsaminda degerlendirildigine göre
  degismektedir.

3
KDV ISTISNALARINA GENEL BAKIS

• Kismi istisna kapsaminda degerlendirilen mal ve
  hizmet teslimleri nedeniyle yüklenilen KDVnin
  indirim ve iade konusu yapilmasi mümkün
  bulunmamaktadir. Indirim konusu yapilamayan KDV
  ise duruma göre gider veya maliyet unsuru olarak
  dikkate alinmaktadir.
• Ihracat istisnasinin da içinde bulundugu tam
  istisnalarda ise, mal ve hizmet teslimi nedeniyle
  yüklenilen KDV indirim yoluyla giderilebilmekte
  indirimi mümkün olmayan KDVnin ise mükellefe
  iadesi söz konusu olmaktadir.

4
KDV ISTISNALARINA GENEL BAKIS
Yüklenilen KDV Indirim Konusu Yapilamayacagindan
Gider Veya Maliyet Unsuru Olarak Dikkate Alinir
KISMI ISTISNALAR
ISTISNALAR
Yüklenilen KDV Indirim Konusu Yapilir. Indirim
Konusu Yapilamayan Kisim Mükellefe Iade Edilir
TAM ISTISNALAR
5
IHRACAT ISTISNASI

• - Ihracat istisnasinin bir bütün olarak
  degerlendirilmesi açisindan Kanunun 11, 12 ve
  32nci maddelerinin birlikte degerlendirilmesi
  gerekmektedir.

6
(Ihracat Istisnasi) Mal
ve Hizmet Ihracati

• Madde No 11 - 1. Asagidaki teslim ve
  hizmetler vergiden müstesnadir
• a) (4842 sayili Kanunun 21'inci maddesiyle
  degisen bent Yürürlük 01.05.2003) Ihracat
  teslimleri ve bu teslimlere iliskin hizmetler ile
  yurt disindaki müsteriler için yapilan hizmetler
  ve karsilikli olmak sartiyla uluslararasi roaming
  anlasmalari çerçevesinde yurt disindaki
  müsteriler için Türkiye'de verilen roaming
  hizmetleri,

7
(Ihracat Istisnasi) Mal
ve Hizmet Ihracati

• Madde No 11 - 1. Asagidaki teslim ve
  hizmetler vergiden müstesnadir
• b) Türkiye'de ikamet etmeyen yolcularin
  satinalarak Türkiye disina götürdükleri mallarin
  teslimi aninda Katma Deger Vergisi tahsil edilir.
  Ancak gümrükten malin çikisi aninda fatura veya
  belgenin ibrazinda tahsil edilen Katma Deger
  Vergisi iade olunur.
• Türkiye'de ikametgâhi, isyeri, kanuni ve is
  merkezi bulunmayanlarin tasimacilik
  faaliyetlerine iliskin olarak satin alacaklari
  mal ve hizmetler ile fuar, panayir ve sergilere
  katilimlari dolayisiyla satin alacaklari mal ve
  hizmetler nedeniyle ödedikleri katma deger
  vergisi, karsilikli olmak kaydiyla iade edilir.
• Maliye Bakanligi iadeden faydalanacak mal
  ve hizmetler ile uygulamaya iliskin usul ve
  esaslari tespit etmeye yetkilidir.

8
(Ihracat Istisnasi) Mal
ve Hizmet Ihracati

• Madde No 11 - 1. Asagidaki teslim ve
  hizmetler vergiden müstesnadir
• c) Ihraç edilmek sartiyla imalatçilar
  tarafindan kendilerine teslim edilen mallara ait
  katma deger vergisi, ihracatçilar tarafindan
  ödenmez. Mükelleflerce tahsil edilmeyen ancak
  ilgili dönem beyannamesinde beyan edilecek olan
  bu vergi, vergi dairesince tarh ve tahakkuk
  ettirilerek tecil olunur.
• Söz konusu mallarin, ihracatçiya teslim
  tarihini takip eden ay basindan itibaren 3 ay
  içinde ihraç edilmesi halinde, tecil edilen vergi
  terkin olunur.

9
(Ihracat Istisnasi) Mal
ve Hizmet Ihracati

• Ihracatin yukaridaki sartlara uygun
  gerçeklestirilmemesi halinde, tecil olunan vergi
  tahakkuk ettirildigi tarihten itibaren 6183
  sayili Amme Alacaklarinin Tahsil Usulü Hakkinda
  Kanunun 51'inci maddesine göre belirlenen gecikme
  zammiyla birlikte (01.05.2003 öncesi gecikme
  zamminin 50 fazlasi ile birlikte) tahsil
  olunur. Ancak, ihraç edilmek sartiyla teslim
  edilen mallarin Vergi Usul Kanununda belirtilen
  mücbir sebepler nedeniyle ihraç edilmemesi
  halinde, tecil edilen vergi tecil edildigi
  tarihten itibaren 6183 sayili Amme Alacaklarinin
  Tahsil Usulü Hakkinda Kanunun 48'inci maddesine
  göre ilgili dönemler için geçerli tecil faizi ile
  birlikte tahsil edilir.
• Tecil veya terkin edilen bu vergiler
  hakkinda ihracatçilar bakimindan bu Kanunun
  32'inci maddesi hükmü uygulanmaz.

10
(Ihracat Istisnasi) Mal
ve Hizmet Ihracati

• Ihracatçilara mal teslim eden
  imalatçilara iade edilecek Katma Deger Vergisi
  (5228 sayili Kanunun 59/2-b maddesiyle degisen
  ibare. Yürürlük 31.07.2004) ihraç edilen mala
  iliskin imalatçi satis bedeline göre hesaplanan
  vergiden imalatçi aleyhine matrahta meydana gelen
  degisiklige iliskin verginin düsülmesinden sonra
  kalan tutardan () fazla olamaz.
• Ihracatçilara mal teslim eden
  imalatçilara iade edilmesi gereken Katma Deger
  Vergisi ihracat islemlerinin tamamlanmasindan
  sonra yapilir. Iade veya tecil olunacak vergi
  miktari mükellefin ilgili dönem beyannamesinde
  yer alan bilgiler mukayese edilmek suretiyle
  hesaplanir.
• () (5228 sayili Kanunla degismeden önceki
  ibare) "ihraç edilen mala iliskin imalatçi satis
  bedeline göre hesaplanan miktardan"

11
(Ihracat Istisnasi) Mal
ve Hizmet Ihracati

• (4842 sayili Kanunun 21'inci maddesiyle
  eklenen bent Yürürlük 01.05.2003) Ihracatin
  mücbir sebepler veya beklenmedik durumlar
  nedeniyle üç ay içinde gerçeklestirilememesi
  halinde, en geç üç aylik sürenin doldugu tarihten
  itibaren onbes gün içinde basvuran ihracatçilara,
  Maliye Bakanliginca veya Bakanligin uygun görmesi
  halinde vergi dairelerince üç aya kadar ek süre
  verilebilir.
• 2. Maliye ve Gümrük Bakanligi, Katma Deger
  Vergisi tahsil edilmeden teslim edilecek mal
  miktarini ihracatçi ve ihracatçiya mal teslim
  edenlerin her biri için, bir önceki yil is hacmi,
  cari yildaki islemler ve vergi alacaginin emniyet
  altina alinmasi amaciyla gerekli görülen hallerde
  sinirlamaya ve bu istisnalarin uygulamasina
  iliskin usul ve esaslar ile istisnanin
  uygulanacagi asgari miktarlari tespite
  yetkilidir.

12
Ihracat Teslimi ve Yurt Disindaki Müsteriler Için
Yapilan Hizmetler

• Madde 12 - 1. Bir teslimin ihracat
  teslimi sayilabilmesi için asagidaki sartlar
  yerine getirilmis olmalidir
• a) ( Yürürlük 24.04.2003)Teslim yurt
  disindaki bir müsteriye veya bir serbest
  bölgedeki aliciya ya da yetkili gümrük antreposu
  isleticisine yapilmalidir.()
• () (4842 sayili Kanunla degismeden önceki bent)
  Teslim yurt disindaki bir müsteriye
  yapilmalidir.

13
Ihracat Teslimi ve Yurt Disindaki Müsteriler Için
Yapilan Hizmetler

• Madde 12 - 1. Bir teslimin ihracat
  teslimi sayilabilmesi için asagidaki sartlar
  yerine getirilmis olmalidir
• b) (4842 sayili Kanunun 22' nci
  maddesiyle degisen bent Yürürlük
  24.04.2003)Teslim konusu mal Türkiye Cumhuriyeti
  gümrük bölgesinden çikarak bir dis ülkeye veya
  bir serbest bölgeye vasil olmali ya da yurt
  disindaki müsteriye gönderilmek üzere yetkili
  gümrük antreposuna konulmalidir. Teslim konusu
  malin ihraç edilmeden önce yurt disindaki alici
  adina hareket eden yurt içindeki firmalar veya
  bizzat alici tarafindan islenmesi veya herhangi
  bir sekilde degerlendirilmesi durumu degistirmez.
  

14
Ihracat Teslimi ve Yurt Disindaki Müsteriler Için
Yapilan Hizmetler

• (4842 sayili Kanunun 22' nci maddesiyle
  eklenen bent Yürürlük 24.04.2003) Ihracat
  teslimi yapilacak yetkili gümrük antrepolari ile
  buralarda düzenlenmesi zorunlu belgeleri
  belirlemeye, konulacak mal miktari ve cinsi ile
  bunlarin antrepoda bekleme sürelerine iliskin
  olarak sinirlama getirmeye, Gümrük
  Müstesarliginin görüsü alinmak suretiyle, Maliye
  Bakanligi yetkilidir.
• Gümrük antreposuna konulan malin
  ihracatinin belirlenen sürede veya sartlara uygun
  olarak gerçeklesmemesi veya tevsik edilememesi
  hallerinde ziyaa ugratilan vergi, buna iliskin
  olarak kesilecek ceza ve hesaplanacak gecikme
  faizinin ödenmesinden katma deger vergisi iadesi
  alanla birlikte antrepo isleticisi de
  müteselsilen sorumludur.

15
Ihracat Teslimi ve Yurt Disindaki Müsteriler Için
Yapilan Hizmetler

• 2. Yurt disindaki müsteri tabiri
  ikametgâhi, isyeri, kanunî ve is merkezi yurt
  disinda olan alicilar ile yurt içinde bulunan bir
  firmanin yurt disinda kendi adina müstakilen
  faaliyet gösteren subelerini ifade eder. Bir
  hizmetin yurt disindaki müsteriler için yapilan
  hizmet sayilabilmesi için asagidaki sartlar
  yerine getirilmis olmalidir.
• a) Hizmetler yurt disindaki bir müsteri için
  yapilmis olmalidir.
• b) Hizmetten yurt disinda faydalanilmalidir.

16
Istisna Edilmis Islemlerde Indirim

• Madde No 32 - Bu kanunun 11, 13, 14,
  15 inci maddeleri uyarinca vergiden istisna
  edilmis bulunan islemlerle ilgili fatura ve
  benzeri vesikalarda gösterilen Katma Deger
  Vergisi, mükellefin vergiye tabi islemleri
  üzerinden hesaplanacak Katma Deger Vergisinden
  indirilir. Vergiye tabi islemlerin mevcut
  olmamasi veya hesaplanan verginin indirilecek
  vergiden az olmasi hallerinde indirilemeyen Katma
  Deger Vergisi, Maliye ve Gümrük Bakanliginca
  tespit edilecek esaslara göre bu islemleri
  yapanlara iade olunur.

17
Istisna Edilmis Islemlerde Indirim

• Madde No 32
• (5035 sayili Kanunun 10 uncu maddesiyle eklenen
  fikra. Yürürlük 2.1.2004)
• Maliye Bakanligi katma deger vergisi
  iadesini, hak sahiplerinin vergi ve sosyal
  sigorta prim borçlari ile genel ve katma bütçeli
  daireler ile belediyelere olan borçlarina ya da
  döner sermayeli kuruluslar ile sermayesinin
  51'i veya daha fazlasi kamuya ait olan veya
  özellestirme kapsaminda bulunan isletmelerden
  temin ettikleri mal ve hizmet bedellerine iliskin
  borçlarina mahsup suretiyle sinirlayabilir.

18
IHRACAT ISTISNASI KAPSAMINDAKI TESLIMLER

• Dis ticaretin Katma Deger Vergisine tabi
  tutulmasinda, destinasyon (varis ülkesinde
  vergilendirme) yada orjin (çikis ülkesinde
  vergilendirme) ilkeleri uygulanabilmektedir.
• Türkiyede uygulanan yöntem, destinasyon yani
  varis ülkesinde vergilendirme seklindedir.
  Ihracatin KDV istisnasina konu edilmesi de
  temelde bu yaklasimin bir sonucudur

19
IHRACAT ISTISNASI KAPSAMINDAKI TESLIMLER

• - Mal ihraci, (11/1-a)
• - Hizmet ihraci, (11/1-a)
• - Ihraç kayitli teslimler, (11/1-c)
• - Yolcu beraberi esya ihraci, (11/1-b)
• - Bavul ticareti, (11/1-b)
• - Dahilde isleme ve geçici kabul rejimleri
  kapsaminda yapilan teslimler, (Geçici 17. Mad.)
• - Yabancilara tasimacilik kapsaminda yapilan mal
  ve hizmet teslimleri ile fuar, panayir ve
  sergilere katilmalari dolayisiyla yapilan mal ve
  hizmet teslimleri, (11/1-b, 90 KDVGT)

20
Mal Tesliminin Ihracat Teslimi Sayilabilmesi
Için

• - Teslimin yurt disindaki bir müsteriye veya bir
  serbest bölgedeki aliciya ya da yetkili gümrük
  antreposu isleticisine yapilmasi,
• - Teslim konusu malin Türkiye Cumhuriyeti gümrük
  bölgesinden çikarak bir dis ülkeye veya bir
  serbest bölgeye vasil olmasi ya da yurt disindaki
  müsteriye gönderilmek üzere yetkili gümrük
  antreposuna konulmasi,
• kosullarinin birlikte gerçeklesmesi
  gerekmektedir. Bu çerçevede gerçeklesen ihracat
  için faturada KDV hesaplanmaz. Yüklenilen KDVler
  ise indirim ve iade konusu yapilir.

21
Yurt Disindaki Müsteri

• - Kanun hükmünün uygulanmasinda, ikametgahi,
  isyeri, kanuni merkezi ve is merkezi yurt disinda
  olan alicilar ile yurt içinde bulunan bir
  firmanin yurt disinda kendi adina müstakilen
  faaliyet gösteren subeleri yurt disindaki
  müsteri olarak kabul edilmektedirler.
• - Bu düzenleme uyarinca Türkiyede faaliyet
  gösteren firmalarin yurt disindaki subelerine mal
  göndermesi de ihracat teslimi sayilacak ve
  ihracat istisnasindan yararlanacaktir.
• - Ihracat yapabilmek ve ihracat istisnasindan
  yararlanabilmek için ihracatçi belgesi alma
  zorunlulugu bulunmamaktadir.

22
IHRACATIN GERÇEKLESTIGI DÖNEM
MALIN T.C. GÜMRÜK HATTINDAN GEÇTIGI TARIH
IHRACATIN GERÇEKLESTIGI DÖNEM
MALIN YETKILI GÜMRÜK ANTREPOSUNA KONULDUGU TARIH
MALIN SERBEST BÖLGEYE GEÇTIGI TARIH
23
IHRACATIN GERÇEKLESTIGI DÖNEM

• Ihracat faturasi düzenlenme tarihi 26
  Aralik 2004
• Gümrük Beyannamesinin açildigi tarih 2 Ocak
  2005
• Mallarin gümrük hattini geçerek yurt disina
  çiktigi tarih 5 Ocak 2005
• Bu durumda fatura bedeli Ocak 2005
  dönemine ait KDV beyannamesinde istisna olarak
  beyan edilecek ve iadede bu döneme iliskin
  beyanname ile talep edilecektir. Söz konusu satis
  bedelinin de 2005 yili kayitlarina hasilat
  kaydedilmesi gerekir. Satisa konu mallarin 2004
  yili dönem sonu stoklarinda yer almasi gerekir.

24
Ihracat Islemlerine Iliskin Örnek (1)
Veriye Tabi Teslim Ve Hizmet Bedeli (Ihracat
hariç) 100.000 Ihraç Mal Bedeli

200.000 Önceki Dönemden Devir KDV
13.000 Bu
Döneme Ait Indirilecek KDV
47.000 Ihraca Konu Mallar
Nedeniyle Yüklenilen KDV
36.000 Veriye Tabi Teslim Ve Hizmet Bedeli
(Ihracat Hariç)
100.000 KDV Matrahi

100.000 Hesaplanan KDV

18.000 Önceki Dönemden
Devreden KDV
13.000 Bu Döneme Ait
Indirilecek KDV
47.000 Indirimler
Toplami

60.000 Ödenmesi Gereken KDV

0 Iade Edilmesi Gereken KDV (Ihracat
Nedeniyle Yüklenilen KDV) 36.000 Sonraki
Döneme Devreden KDV
6.000
25
Ihracat Islemlerine Iliskin Örnek (2)
Veriye Tabi Teslim Ve Hizmet Bedeli (Ihracat
hariç) 300.000 Ihraç Mal Bedeli

200.000 Önceki Dönemden Devir KDV
13.000 Bu
Döneme Ait Indirilecek KDV
47.000 Ihraca Konu Mallar
Nedeniyle Yüklenilen KDV
36.000 Veriye Tabi Teslim Ve Hizmet Bedeli
(Ihracat Hariç)
300.000 KDV Matrahi

300.000 Hesaplanan KDV

54.000 Önceki Dönemden
Devreden KDV
13.000 Bu Döneme Ait
Indirilecek KDV
47.000 Indirimler
Toplami

60.000 Ödenmesi Gereken KDV

0 Iade Edilmesi Gereken KDV (Ihracat
Nedeniyle Yüklenilen KDV) 6.000 Sonraki
Döneme Devreden KDV
0
26
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
1. Bagli Muamele Yoluyla Yapilan Ihracat Bagli
muamele yoluyla yapilan ihracatlarda bedel mal,
ölçülebilir hizmet, kismen para kismen mal olarak
tahsil edilebilir. Bu tür ihracatlar da KDV
istisnasindan yararlanir.
27
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
2. Bedeli Pesin Olarak Tahsil Edilen
Ihracat Malin gümrük hattindan geçmesinden önce
bedelin tahsil edilmis olmasi durumunda da
ihracat istisnasindan yararlanilabilir. 3. Yurt
Disindaki Sube, Büro Ve Acentalara Mal
Gönderilmesi Türkiyede KDV mükelleflerinin yurt
disindaki, subeleri, bürolari veya acentalarina
satilmak veya kullanilmak üzere mal göndermeleri
de ihracat istisnasi kapsaminda
degerlendirilecektir.
28
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
4. Mahrece Iade Nedeniyle Yapilan Ihracat Fiili
ithali yapilarak millilesmis olan bir malin
herhangi bir nedenle mahrecine iadesi halinde de
ihracat istisnasindan yararlanilabilecektir. 5.
Geçici Ihracat Yeniden yurda getirilmek üzere
yurt disina mal çikarilmasi KDVnin konusuna
giren bir teslim olmadigi gibi ihracat
istisnasindan da yararlanamaz. Çünkü mülkiyet
devri söz konusu olmaz.
29
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
6. Yurt Disindaki Müsteriye Gönderilmek Üzere
Yetkili Gümrük Antreposuna Mal Konulmasi Teslim
konusu malin yurt disindaki müsteriye gönderilmek
üzere yetkili gümrük antreposuna konulmasi da
ihracat teslimi sayilmistir. Gümrük antreposuna
konulan malin ihracatinin belirlenen sürede veya
sartlara uygun olarak gerçeklesmemesi veya tevsik
edilememesi hallerinde ziyaa ugratilan vergi,
buna iliskin olarak kesilecek ceza ve
hesaplanacak gecikme faizinin ödenmesinden katma
deger vergisi iadesi alanla birlikte antrepo
isleticisi de müteselsilen sorumlu olacaktir.
(KDV Mad.12)
30
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
7. Konsinyasyon Suretiyle Satilmak Üzere Yurt
Disina Mal Gönderilmesi Konsinye satis
sözlesmesi kapsaminda yurt disindaki
komisyonculara satilmak üzer mal gönderilmesi
halinde ihracat istisnasinin, bu mallarin yurt
disina çiktigi tarihte uygulanmasi mümkün
degildir. Istisna kosullari mallarin yurt
disindaki komisyoncu tarafindan aliciya satildigi
tarihte meydana geleceginden bu döneme iliskin
olarak verilecek beyannamede istisna hükmünden
yararlanilabilir. Yurt disindaki fuar ve
sergilere katilan ihracatçilarin buralarda
yaptigi satislar için de ayni kural geçerlidir.
Yani satis yapilmadigi sürece, fuar ve sergilere
götürülen numune mallar için ihracat istisnasi
uygulanmayacaktir.
31
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
8. Yurt Disindaki Insaatlara Makine ve Ekipman
Götürülmesi Yurt disinda insaat, tesisat ve
montaj isi üstlenen müteahhitlerin bu islerinde
kullanmak üzere kesin olarak yurt disina
götürdükleri makine, ekipman ve malzemeler ile
yurt disindaki çalisanlarin ihtiyaci olan tüketim
mallari için de ihracat istisnasi kapsaminda
islem yapilmasi mümkündür. Geçici olarak yurt
disina götürülen makine ve ekipmanlar için
ihracat istisnasi uygulanmayacagi tabidir.
32
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
9. Kiralama Yoluyla Yapilan Ihracat Kiralama
yoluyla yapilan ihracatta, kiraya verilmek üzere
yurt disina gönderilen mallar gönderenin
mülkiyetinde kalmaya devam edeceginden mal
ihracina iliskin istisna hükmünden
yararlanilamaz. Söz konusu mallarin gümrükten
çikarilmasi amaciyla düzenlenen faturalar
üzerinden KDV hesaplanmayacagi gibi fatura
bedelleri de hasilat kaydedilmez (Bu bedeller
sadece gümrük mevzuatindaki zorunluluk
nedeniyledir) Ancak, alinan kira bedelleri
hizmet ihraci kapsaminda ihracat istisnasindan
yararlanabilir. Kiralama konusu mallarin sonradan
satisinin gerçeklesmesi halinde ihracat
istisnasindan yararlanilabilecektir.
33
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
10. Transit Ihracat Yurt disindaki mallarin
Türkiyeye getirilmeksizin yine yurt disina
satisi seklinde gerçeklesen transit (dogrudan)
ihracatta mallar teslim aninda Türkiyede
bulunmadigindan KDVnin konusuna giren bir mal
teslimi söz konusu olmamaktadir. Verginin
konusuna giren bir islem olmadikça, bu islemin
KDVden istisna edilmesi de söz konusu
olmayacagindan, transit ihracat bedelleri KDV
beyannamesine dahil edilmeyecektir. Verginin
konusuna girmeyen bu ihracat nedeniyle yüklenilen
KDVnin, Katma Deger Vergisi Kanununun 30uncu
maddesi hükmü uyarinca indirim konusu yapilmasi
da mümkün bulunmamaktadir.
34
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
11. Millilesmemis Mallarin Satisi Teslim aninda
Türkiyede bulunmayan mallarin satisi KDVnin
konusuna girmemektedir. Ancak teslim aninda
Türkiyede bulunmakla birlikte, millilesmemis
mallarin, millilesmeden yurt disina götürülmek
üzere satisinda da KDV uygulanmayacaktir. Örnegin
Türkiyede kaza yapan, batiktan çikarilan veya
haciz uygulanan bir geminin icra daireleri,
mahkemeler veya tasfiye memurluklarinca yabanci
uyruklu kisi veya kuruluslara satisinda, bu
mallarin millilestirilmeden yurt disina
çikarilmasi sartiyla satis bedeli üzerinden KDV
hesaplanmayacak ve tahsil edilmeyecektir.
35
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
12. Ihracat Sayilan Yurtiçi Satislar Ihracat
Tesvik Mevzuati hükümlerine göre, bazi yurt içi
satislar ihracat olarak degerlendirilebilmektedir.
Daha önce de belirtildigi gibi, mallar yurt
disina satilip T.C. gümrük bölgesini geçmedigi
sürece, KDV yönünden ihracat istisnasi
uygulanmasi mümkün degildir. Bu nedenle, prensip
olarak, ihracat sayilan yurt içi satislarin
KDVye tabi tutulmasi gerekmektedir. 13. Sinir ve
Kiyi Ticareti Sinir ve Kiyi Yönetmeligi
hükümleri çerçevesinde yapilan ihracat islemleri
de KDV istisnasindan yararlanabilecektir. Sinir
ve kiyi ticaretinde veya açik pazarlarda yapilan
ticarette bazen mallarin takasi söz konusu
olmakta, bazen de bedel karsiligi satis
yapilabilmektedir.
36
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
14. Serbest Bölgelere, Gümrük Hatti Disindaki
Isyerlerine Veya Esya Satis Magzalarina
(Free-Shop) Mal Gönderilmesi Serbest bölgelere,
gümrük hatti disindaki isyerlerine veya esya
satis magazalarina (free-shop v.s.) mal
gönderilmesi halinde de ihracat istisnasi
hükümlerinden yararlanilabilecektir. 15. Malin
Ayni Sermaye Olarak Yurt Disina Gönderilmesi
Yurt disinda sube kurulmasi yada yurt disindaki
bir ortakliga istirak edilmesi nedeniyle taahhüt
edilen sermayenin ayni olarak ödenmesi amaciyla
yurt disina mal gönderilmesi ihracat hükmündedir.
Bu nedenle, ihracat istisnasindan
yararlanilabildigi gibi yüklenilen KDVnin
indirim ve iade konusu edilmesi de mümkündür.
37
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
16. Kismi Istisna Kapsamina Giren Mallarin
Ihraci Yurt içi teslimleri ve ifalari kismi
istisna kapsamina giren mal ve hizmetlerin
ihracinda da KDV istisnasi uygulanacak bu mallar
nedeniyle yüklenilen KDVnin indirim ve iadesi de
söz konusu olabilecektir. Hurda teslimlerini bu
kapsamda degerlendirebiliriz. (KDV Mad. 32)
38
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
17. Uluslararasi Sefer Yapan Uçak Ve Gemilere
Yapilan Teslimler Uluslararasi sefer yapan
yabanci uçak ve gemilere yapilan teslimler yurt
disindaki müsteriye yapilan teslim hükmündedir.
Uluslararasi sefer yapan yerli gemiler ise yurt
içindeki firmanin yurt disinda kendi adina
müstakilen faaliyet gösteren subesi
niteligindedir. Bu nedenle yerli veya yabanci
uçak ve gemilere, acenteler vasitasiyla veya
dogrudan teslim edilen su, kumanya, yakit, teknik
teçhizat gibi mallar için, gümrük beyannamesi
düzenlenmesi sartiyla ihracat istisnasi
uygulanacaktir. Ödemenin gemi acentalari
tarafindan yapilmasi istisna uygulamasi için
engel teskil etmez.
39
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
18. Posta Veya Kargo Ile Yurt Disina Mal
Gönderilmesi Gümrük beyannamesi düzenlenmek
suretiyle posta ile yurt disina ticari mahiyette
mal göndermeleri de ihracat istisnasina
girmektedir. Kargo sirketleri araciligi ile yurt
disina gönderilen mallarin istisnadan yararlanip
yararlanamayacagi konusunda farkli görüsler
mevcuttur. Çünkü bu sekilde yapilan ihracatlarda
gümrük beyannamesi satici adina degil kargo
sirketi adina düzenlenmektedir. Saticinin
faturayi dogrudan yurt disindaki alici adina
düzenlemesi, gümrük beyannamesi yada eki
listelerde saticiya iliskin bilgilere yer
verilmesi halinde istisnadan yararlanilabilecegine
iliskin özelgeler verilmektedir.
40
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
19. Ihraç Edilen Mallarin Geri Gelmesi Daha
öncede ifade ettigimiz üzere, mal ihracinda
istisna uygulanabilmesi için, mallarin yurt
disina çiktiginin gümrük beyannamesi ile tevsik
edilmesi kosuldur. Yurt disina çikisi yapilan
mallarin ihraç edildikleri ülkeye vasil olmadan
herhangi bir nedenle zayi olmalari halinde,
ihracat istisnasi uygulamasi yönünden yapilacak
bir islem yoktur. Yani mallar yurt disina çikmis
oldugundan, ihracat istisnasi uygulanabilecektir.
Ancak yurt disina çikan mallarin herhangi bir
nedenle geri gelmesi halinde, o zaman ihracat
istisnasi uygulanmayacak, önceki dönemlerde
istisna beyan edilmisse, KDV yönünden
yararlanilan kisim düzeltilecektir.
41
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
20. Ihracatta Uygulanan Vade Farklari Ihracat
istisnasi uygulanarak yurt disina satilan mallar
için, ihracatçinin sonradan vade farki uygulamasi
halinde, yurt disina kesilecek faturada
gösterilen vade farkina iliskin bedelin istisnaya
tabi tutulmasi ve bu bedel için KDV
gösterilmemesi gerekir. 21. Navlun ve Sigorta
Bedellerinin Durumu Ihracatin navlun ve sigorta
bedelleri dahil tutarlar üzerinden yapilmasi
halinde bu bedellerde ihracat istisnasi
kapsaminda degerlendirilebilecektir.
42
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
22. Kuzey Kibris Türk Cumhuriyetine Yapilan
Ihracat Ihracat YTL cinsinden yapilmis olmakla
birlikte genel hükümler çerçevesinde ihracat
istisnasindan yararlanir. Diger ülkelere YTL
olarak yapilan ihracatta istisna
kapsamindadir. 23. Ihraç Konusu Mallarin Imalinde
Kullanilan Model Kaliplar Ihraç edilen ürünlerin
imali için gerekli olan ve yurt disindaki firma
tarafindan imal ettirilen, faturasi yurt
disindaki firma adina düzenlenen ve bedeli yurt
disindaki firma tarafindan ödenen model kaliplar
ihraç edilen mallar için verilen hizmet
kapsaminda degerlendirilerek ihracat
istisnasindan yararlanabilecektir. Ancak
kaliplarin yurt içinde satisinin yapilmasi
halinde KDVye tabi olacaktir.
43
MAL IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
24. Ihraç Faturasinin Mal Alis Faturasindan
Önceki Bir Tarihi Tasimasi Gerek dogrudan
ihracatlarda gerekse ihraç kaydiyla yapilan
teslimlerden dogan ihracatlarda gümrük
beyannamesinin açilmasi v.b. nedenlerle ihraç
faturasinin önceden tanzimi gerekebilmektedir. Bu
durumda sadece bu gerekçeden hareketle iade
talebinin red edilmemesi olayin gerçek
mahiyetinin arastirilmasi gerekir. Uygulamada
vergi daireleri ya incelemeye sevk ederek ya da
özel amaçli YMM raporu ile gerçek durumu tespit
etmeye çalismaktadir. 25. Internet araciligi ile
mal satisinda gümrük beyannamesi düzenlenmek
suretiyle istisnadan yararlanir.
44
MAL IHRACINDA ISTISNA VE IADE UYGULAMASI IÇIN
ARANILAN BELGELER

• 1. Gümrük Beyannamesi
• 2. Ihraç Edilen Mallarin Satis Faturalari
• 3. Indirilecek KDV Listesi
• 4. Ihraç Edilen Malin Bünyesine Giren
  (Yüklenilen) KDV Hesaplama Tablosu
• Not Nakden Veya Mahsuben Iade Talep Edilmemesi
  Halinde, Indirilecek KDV Listesi ve Yüklenilen
  KDV Hesaplama Tablosunun Ibrazina Gerek
  Bulunmamaktadir.
• Listeler Disket veya CD Olarak da Verilebilir.

45
IADE DÖNEMI VE IADEYE KONU OLACAK TUTAR

• Mal ihracina iliskin istisna ve iade tutarlari,
  malin T.C. gümrük hattindan geçtigi aya iliskin
  KDV beyannamesinde gösterilir.
• Iadeye konu olacak tutar o ay içerisinde ihraç
  edilen mallar nedeniyle yüklenilmis olan (alis,
  nakliye, ambalaj, fason isçilik ve genel imal
  giderleri) KDVdir.
• Iade edilecek tutarin hesabinda, genel idare
  giderleri ve ATIK (ihracat islemlerinde
  kullanilan) nedeniyle yüklenilen KDVlerden de
  pay verilebilir.
• Iadesi istenilebilecek tutar o aya iliskin
  beyannamedeki (Hesaplanan KDV Indirilecek KDV)
  farkindan daha fazla olamaz.

46
IADE DÖNEMI VE IADEYE KONU OLACAK TUTAR
HBerksoy

• Iadeye konu olacak tutar ihraç bedelinin normal
  KDV orani ile çarpilmasi sonucunda bulunan tutari
  geçebilir. (Bu durumun zararina satis gibi makul
  bir izahinin olmasi gerektigi tabidir.)
• Bu konudaki tek sinir yüklenim KDV içerisinde
  ATIK nedeniyle yüklenilen KDVlerinde varligi
  halinde getirilmistir. Bu durumda iadeye konu
  olacak tutar ihraç bedelinin normal KDV orani ile
  çarpilmasi sonucunda bulunan tutari
  asamayacaktir. Amaç, ATIK nedeniyle yüklenilen
  KDVnin bir anda degil kullanim süresine yayili
  olarak iadesini gerçeklestirmektir.
• Yüklenim KDVlerin daha önceki dönemlerde fiilen
  indirim yoluyla giderilmis olmasinin bir önemi
  bulunmamaktadir. Önemli olan ihracatin yapildigi
  dönem bayannamesidir.

47
IADE PROSEDÜRÜ
HBerksoy

• Ihracat nedeniyle yüklenilen ve beyannamede
  gösterilmek üzere iadesi talep edilen KDVnin
  nakden veya mahsuben iadesine iliskin prosedür
  tam istisna kapsamindaki teslimlerin tamami için
  ortak hükümler içerdiginden ilerleyen bölümlerde
  ele alinacaktir.

48
HIZMET IHRACINDA KDV ISTISNASININ UYGULANABILMESI
IÇIN ASAGIDAKI 4 SARTIN BIRLIKTE GERÇEKLESMESI
GEREKIR

• 1. Hizmet Türkiyede, Yurt Disindaki Bir
• Müsteri Için Yapilmalidir.
• 2. Fatura veya Benzeri Belge Yurt Disindaki
• Müsteri Adina Düzenlenmelidir.
• 3. Hizmetin Bedeli Döviz Olarak Türkiyeye
• Getirilmelidir.
• 4. Hizmetten Yurt Disinda Yararlanilmalidir.

49
ULUSLAR ARASI HIZMET HAREKETLERININ
VERGILENDIRILMESINDE ASAGIDAKI KURALLAR
GEÇERLIDIR
1. Yurt disindaki firmalarin
Türkiyede hizmet yapmalari KDVnin konusuna
girmekte ve vergiye tabi bulunmaktadir.
2. Yurt disindaki firmalarin yurt disinda yaptigi
hizmetler -Türk firmalarinca bu
hizmetlerden Türkiyede yararlanilmasi halinde
KDVnin konusuna girmekte ve vergiye tabi
bulunmaktadir. -Türk firmalari bu
hizmetten Türkiyede yararlanmazsa KDVye tabi
degildir.
50
ULUSLAR ARASI HIZMET HAREKETLERININ
VERGILENDIRILMESINDE ASAGIDAKI KURALLAR
GEÇERLIDIR
3. Türkiyedeki firmalarin Türkiyede
yaptigi hizmetlerden, yurt disindaki müsteriler
yurt disinda yararlanirlarsa, hizmet ihraci
istisnasi uygulanir. 4. Türkiyedeki
firmalarin yurt disinda hizmet yapmasi KDVnin
konusuna girmediginden vergiye tabi degildir.
51
HIZMET IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
1- Yurt disindaki kurumlara hasta veya ögrenci
gönderilmesi Hastanelerden veya ögrencilerden
alinan komisyon ücreti KDVye tabidir. Ancak
komisyonun yurt disindaki kurumlardan alinmasi
halinde hizmet ihraci istisnasi
uygulanabilecektir. 2- Türkiyedeki davalar veya
ihalelerle ilgili yurt disindaki kisi ve
kuruluslara danismanlik veya aracilik hizmeti
verilmesi KDVye tabidir.
52
HIZMET IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
3- Yurt disina fason isçilik yapilmasi
Istisnadan yararlanmaktadir. Örnegin geçici
kabulle gelen altinin islenip tekrar yurt
disindaki sahibine gönderilmesinde istisna
uygulanabilir. Ancak fason isçilik yapan
firmalarin hizmet ihracindan yararlanabilmesi
için, faturanin yurt disindaki firmaya kesilmesi,
bedelin döviz olarak getirilmesi ve fason olarak
islenen mallarin, ihracatçi firmalar dahil hiçbir
sekilde yurt içinde satilmamasi gerekir. 4-
Tamir, bakim, onarim için Türkiyeye geçici ithal
yoluyla getirilen araçlara verilen hizmetler
Istisnadan yararlanmaktadir. Transit olarak geçen
araçlara verilen hizmetler ise KDVye tabidir.
53
HIZMET IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
5- Yabanci sigorta kuruluslarina yapilan aracilik
hizmeti istisnadan yararlanmaktadir. Ancak
yabanci sigorta sirketlerinin müsterinin
Türkiyede yararlandigi hizmetler, örnegin saglik
hizmeti, bedeli yurt disindan ödense dahi istisna
kapsamina girmemekte, saglik hizmeti bedeli
disinda alinan komisyonlar istisna kapsaminda
degerlendirilmektedir. 6- Yabanci bayrakli
teknelere Türk limanlarinda verilen tamir, bakim,
onarim, kislama, hizmetleri hizmet ihraci
istisnasindan yararlanmamaktadir. 7- Yurt
disinda gösterim için film, metin, disket, bant,
görüntü gönderilmesi hizmet ihraci istisnasi
kapsaminda degerlendirilmektedir.
54
HIZMET IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
8- Yabanci kisi ve kuruluslarin Türkiyede
reklamlarinin yapilmasi, hizmetten Türkiye'de
yararlanildigindan KDVye tabidir. 9- Yurt
disina haberlesme hizmeti verilmesi, hizmet
ihracina iliskin sartlari tasimasi sartiyla
hizmet istisnasi kapsaminda degerlendirilecektir.
55
HIZMET IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
10- Yurt disinda imal edilecek mallarin kalip ve
modellerinin yapilmasi istisna kapsamina
girmektedir. 11- Yurt disina yapilan Finansal
Kiralama Islemleri istisna kapsamina
girmektedir. 12- Ithalat komisyonlari KDVye
tabidir. Türkiyeye ithal edilecek mallar için
ödenecek komisyonlar KDVye tabidir.
56
HIZMET IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
13- Roaming (Uluslararasi Dolasim) Hizmetlerinde
KDV Istisnasi Katma Deger Vergisi Kanununun
11inci maddesinde yapilan düzenleme uyarinca
karsilikli olmak sartiyla uluslar arasi roaming
anlasmasi çerçevesinde yurt disindaki müsteriler
için Türkiyede verilen roaming hizmetleri
KDVden istisna edilmistir. Bu düzenleme ile
haberlesme hizmeti veren Türk firmalarinin ayni
hizmet nedeniyle kendilerine vergi uygulamayan
ülkenin telefon isleticilerine verdikleri romaing
hizmetine iliskin ücretler KDVden istisna
edilmistir.
57
HIZMET IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
14. Ihracat Komisyonlari Ihraç mallarinin temini
ve gönderilmesi için yabanci firmalardan alinan
komisyonlar ihraç mallarinin yurt disinda
kullanilmasi nedeniyle ihracat istisnasindan
yararlanabilecektir. 15. Mühendislik
Hizmetleri Hizmet yabanci firmanin Türkiyedeki
faaliyetleri kapsaminda veriliyorsa istisnadan
yararlanilamaz. Hizmet yabanci firmanin yurt
disindaki faaliyetleri kapsaminda verilmis ise
istisna uygulanabilecektir.
58
HIZMET IHRACINA ILISKIN ÖZELLIK ARZEDEN DURUMLAR
16. Turizm Hizmetleri Türkiyede yerli ve
yabanci turistlere verilen hizmetler KDVye
tabidir. Ancak, yabanci firmalardan gönderdikleri
turistlerle ilgilenilmesi karsiliginda alinan
bedeller istisna konusu edilebilecektir.
59
HIZMET IHRACINDA ISTISNA VE IADE UYGULAMASI IÇIN
ARANILAN BELGELER

• 1. Fatura Fotokopisi
• 2. Döviz Alim Belgesi
• 3. Indirilecek KDV Listesi
• 4. Ihraç Edilen Hizmetin Bünyesine
• Giren KDV Hesaplama Tablosu
• Not Nakden Veya Mahsuben Iade Talep
  Edilmemesi Halinde, Indirilecek KDV Listesi ve
  Yüklenilen KDV Hesaplama Tablosunun Ibrazina
  Gerek Bulunmamaktadir.
• Listeler Disket veya CD Olarak da
  Verilebilir.

60
IHRAÇ KAYITLI TESLIMLERDE TECIL TERKIN
UYGULAMASI
Katma Deger Vergisi Kanununun 11/1.
maddesine (c) bendinde yer verilen hüküm ve genel
tebliglerde yer verilen düzenlemeler uyarinca -
Sanayi Bakanliginca belirlenen kriterlere göre
imalatçi niteligine haiz olanlarin ihraç
edilmek sartiyla ihracatçilara yaptiklari
teslimler, - Imalatçi vasfini tasimayan
mükellefler tarafindan Dis Ticaret Sermaye
Sirketlerine veya Sektörel Dis Ticaret
Sirketlerine ihraç edilmek üzere yapilan
teslimler, - Imalatçi vasfina haiz olmasalar bile
Özel Finans Kurumlarinca ihracatçilara yapilan
teslimler, (62 KDVGT), nedeniyle hesaplanan KDV
ihracatçilar (Dis Ticaret Sermaye Sirketleri veya
Sektörel Dis Ticaret Sirketleri dahil) tarafindan
ödenmeyecektir. Tahsil edilmedigi halde beyan
edilen Katma Deger Vergisi vergi dairesi
tarafindan tarh ve tahakkuk ettirilerek tecil
olunur.
61
IHRAÇ KAYITLI TESLIMLERDE TECIL TERKIN
UYGULAMASI
IMALATÇI
IHRACATÇILAR
YURT DISI
ÖZEL FINANS KURUMU
3 Ay Içinde Ihraç Edilir
KDV Hesaplanir Beyan Edilir Tahsil Edilmez.
Tecil Edilir
DIS TICARET SERMAYE SIRKETI VEYA SEKTÖREL DIS
TICARET SIRKETI
IMALATÇI VASFINA SAHIP OLMAYAN SATICILAR
62
TECIL-TERKIN UYGULAMASINDAN YARARLANABILECEK
IMALATÇILAR

• Makine ve teçhizatini kullanmak suretiyle bizzat
  üretim yapan kuruluslardan
• 1. Sanayi siciline kayitli ve sanayi sicil
  belgesi olan,
• 2. Sanayi odalari, ticaret odalari veya esnaf ve
  sanatkarlar derneklerine kayitli bulunan,
• 3.Imalat isinde en az 5 isçi çalistiran (Bu sart
  kaldirilmistir.),
• 4.Sanayi sicil belgesinde yer alan üretim
  konusunda gerekli araç parkina sahip olan (veya
  en az bir yillik süreyle kiralamis olan),
• imalatçilar imal ettikleri (fason olarak imal
  ettirilenler dahil) mallar için yararlanacaktir.

63
TECIL-TERKIN UYGULAMASI

• Imalatçilar tarafindan ihraç kaydiyla yapilan
  teslimlerde normal fatura düzenlenerek KDV
  hesaplanacak ancak, faturaya 3065 sayili KDV
  Kanunu hükümlerine göre ihraç edilmek sartiyla
  teslim edildiginden KDV tahsil edilmemistir.
  seklinde bir serh düsülecektir.
• Bu suretle ihracatçi, faturada gösterilen KDVyi
  ödemeksizin mali teslim alacaktir. Ödenmeyen
  KDVnin ihracatçilar tarafindan indirim konusu
  yapilamayacagi tabidir.

64
TECIL-TERKIN UYGULAMASI

• Düzenledikleri faturalarda KDV hesaplayan ancak
  tahsil etmeyen imalatçilar, faturanin düzenlenmis
  oldugu döneme iliskin KDV beyannamesinde, ihraç
  kayitli teslim bedellerini ve hesaplanan KDV
  tutarlarini genel esaslar çerçevesinde beyan
  edeceklerdir.
• Imalatçilar üzerinde olusturulan söz konusu
  fiktif vergi yükünün telafisi ise tecil-terkin
  veya iade mekanizmasi ile ortadan
  kaldirilmaktadir. Imalatçilarin tahsil
  etmemelerine ragmen beyan ettikleri KDV tutari
  Tecil Edilebilir KDV tutarini göstermektedir.

65
IHRAÇ KAYITLI TESLIMLER ÖRNEK (1)
66
IHRAÇ KAYITLI TESLIMLER ÖRNEK (2)
67
IHRAÇ KAYITLI TESLIMLER ÖRNEK (3)
68
TECIL-TERKIN UYGULAMASI

• Örneklerde görüldügü üzere, ihraç kayitli
  teslimler nedeniyle tecil (duruma göre iade)
  edilecek KDVnin üst siniri ihraç kayitli teslime
  konu mallar üzerinden hesaplanan KDVdir.
• Ancak nakliye, makine-teçhizat, ambalaj, enerji
  gibi girdilerde genel vergi oraninin uygulanmasi
  nedeniyle, indirimli orana tabi mallarin ihraç
  kaydiyla teslimi dolayisiyla yüklenilen vergiler,
  bazi hallerde teslim bedeli üzerinden hesaplanan
  vergilerden fazla olabilmektedir.

69
TECIL-TERKIN UYGULAMASI

• Bu nedenle indirimli orana tabi mallarin ihraç
  kaydiyla teslimlerinde iade edilecek verginin
  hesabinda ihraç kaydiyla teslim bedelinin genel
  vergi oraniyla çarpilmasi ile bulunacak tutardan
  fazla olmamak kaydiyla, teslimin bünyesine giren
  vergilerin esas alinmasi uygun görülmüstür.
• Beyannamenin 85,87 ve 91. satirlari bu amaçla
  ihdas edilmistir.
• Dikkat edilmesi gereken durum söz konusu
  yüklenilen KDV farkinin tecil rakamini degil iade
  rakamini etkileyecegidir.

70
TECIL-TERKIN UYGULAMASI

• Ihraç kaydiyla teslim edilen mallarin, teslim
  tarihini takip eden aybasindan itibaren 3 ay
  içinde ihraç edilmesi ve ihracatçinin gümrük
  beyannamesinin vergi dairesine ibraz edilmesi
  üzerine, tecil edilen vergi terkin edilecek, iade
  edilmesi gereken vergiler ise mükellefe iade
  edilecektir
• Ihracatin belirlenen kosullarda gerçeklesmemesi
  halinde tecil edilen vergi tahakkuk ettirildigi
  tarihten itibaren hesaplanacak gecikme zammi ile
  birlikte imalatçidan tahsil edilecektir. Ancak
  ihracatin gerçeklesmeyisinin nedeni, Vergi Usul
  Kanununda yazili mücbir sebeplerle izah ve ispat
  edilirse, tecil edilen KDV, sadece tecil faizi
  uygulanmak suretiyle tahsil edilecektir.

71
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
1. Dis Ticaret Sermaye Sirketleri ile Sektörel
Dis Ticaret Sirketlerine Yapilan Teslimlerde
Tecil-Terkin Uygulamasi Imalatçi tanimina
girmeyen mükelleflerin Dis Ticaret Sermaye
Sirketleri ile Sektörel Dis Ticaret Sirketlerine
ihraç kaydiyla yaptiklari teslimlerde de
tecil-terkin uygulanabilecektir. Ihraç kaydiyla
mal teslim eden mükellefler nezdinde yapilan bir
inceleme sonucunda, bir vergi ziyai tespit
edilirse, ziyaa ugratilan vergi ile buna iliskin
ceza, zam ve faizlerinden, saticilarla birlikte
dis ticaret sirketleri de müteselsilen sorumlu
olacaktir. (27,62,77 KDV Genel Tebligleri)
72
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
2. Özel Finans Kurumlarinca Yapilan Teslimlerde
Tecil-Terkin Uygulamasi Maliye Bakanligi
62 Nolu KDV Genel Tebliginde yaptigi düzenleme
ile, özel finans kurumlarinin ihracatçi firmalara
ihraç kaydiyla yaptiklari teslimlerde de
tecil-terkin sisteminin uygulanabilecegini
belirtmistir.
73
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
3. Aleyhte Olusan Kur Farklari
Imalatçilarin aleyhlerine ortaya
çikan kur farklari için ihracatçilar tarafindan
düzenlenecek faturaya istinaden ihracatçiya KDV
ödemeleri, bu tutarin ihracatçilar tarafindan
beyan edilmesi, imalatçi tarafindan da
beyannamede gösterilen verginin indirim konusu
yapilmasi gerekmektedir. Bu
durumda imalatçinin fazladan almis oldugu iade
tutari ihracatçi araciligi ile hazineye intikal
etmis olmakta ve imalatçi tarafindan indirim
konusu yapilmaktadir. Bu nedenle, kurdaki
düsüsten kaynaklanan matrah degisikligine bagli
olarak imalatçinin iade tutarinda bir degisiklik
yapilmasina da gerek bulunmamaktadir
74
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
4. Ambalaj Maddesi Teslimlerinin
Tecil-Terkin Uygulamasi
Karsisindaki Durumu Tecil-terkin
uygulamasi, temelde ihraç konusu nihai mallara
uygulanabilecektir. Ancak, 91 Seri Nolu Katma
Deger Vergisi Kanunu Genel Tebliginde yer alan
tecil-terkin sistemi kapsaminda teslim alinan
mallarin ihracinda ambalaj maddesi veya malzemesi
olarak kullanilan ve ihracat faturasi ile gümrük
beyannamesinde yer alan veya beyanname eklerinde
gümrük makamlarinca dogrulugu konusunda mesruhat
verilen mallar Katma Deger Vergisi Kanununun
11/1-c maddesi kapsaminda islem görebilecektir.
açiklama uyarinca ambalaj maddeleri de ihraç
kayitli teslime konu olabilecektir.
75
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
5. Kendi Üretiminin Yani Sira
Fason Imalat da Yaptiranlarda
Uygulama Imalatçi tanimina
giren mükelleflerin, kendi üretimine ek olarak
fason imalat da yaptirmalari halinde, fason
imalati kendi sanayi sicil belgesinde yazili
üretim dallarinda yaptirmasi, isin riskini ve
organizasyonunu üstlenmesi, ham madde ve yardimci
maddeleri kendi temin etmesi kosullariyla, bu
sekilde üretilen mallar için de tecil-terkin
uygulanabilecektir. Imalatçi
tanimina girdigi halde, fason olarak dahi olsa
kendi üretmedigi, piyasadan hazir aldigi mallari
da teslim edenlerin, bu teslimlerini faturada
ayrica göstermek suretiyle tecil-terkin
uygulamasi disinda tutmasi gerekir.
76
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
6. Fason Is Yapanlarda Uygulama
Fason isi yapanlar bu uygulamadan
yararlanamayacaktir. Örnegin ihracatçinin
ürettigi mallara fason isçilik yapan bir firmanin
tecil-terkin kapsaminda islem yapmasi mümkün
degildir. 7. Sanayi Sicil Belgesi Almamis
Olanlarda Uygulama Imalatçilar
için aranilan diger sartlara haiz olup, sanayi
sicil belgesini henüz almamis olan mükelleflerin,
Sanayi Bakanligina basvurarak olumlu görüs yazisi
aldiklari veya vergi dairesi müdür yardimcisi
baskanligindaki yoklama grubunun, mükellefin bu
sartlara haiz oldugunu belirledigi tarih
itibariyle tecil-terkin kapsaminda islem
yapmalari mümkündür. Bu tespit Yeminli Mali
Müsavir tasdik raporu ile de yapilabilecektir.
77
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
8. Gümrük Beyannamesinin Teyidi
Tecil-terkin islemi kapsaminda ihraç kaydiyla
teslimde bulunan imalatçilarin, ihracatçilar
tarafindan kendilerine verilen gümrük
beyannamesinin teyidi, ilgili gümrük idaresinden
degil, ihracatçinin bagli oldugu vergi
dairesinden yapilacaktir. 9. Gümrük
Beyannamesinde Imalatçinin Adinin Olmamasi, Malin
Cinsinin Yanlis Yazilmasi Gümrük
beyannamesinde imalatçinin adinin yer almamasi
veya yanlis isim yazilmasi yada malin cinsine
iliskin bilgilerde yanlisliklar olmasi halinde,
ihracatçidan alinacak onayli bir belge ile yada
yapilacak bir inceleme (veya YMM özel amaçli
raporu) ile ihraç edilen mallarin imalatçiya ait
oldugu ve ihraç edilen mallarin ihraç kaydiyla
alinan mallar oldugu tespit edilerek, terkin
islemi yapilabilecektir. Uygulamada çok sik
karsilasilan bir durumdur.
78
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
10. Imalatçi Faturasinin Ihracat Faturasindan
Sonra Düzenlenmesi Imalatçi
faturasinin ihracat faturasindan sonraki bir
tarihi tasimasi halinde, ihraç edilen mallarin bu
faturada belirtilen mallar oldugu bir inceleme
ile tespit edilirse, tecil-terkinden
yararlanilabilecektir. Bu incelemenin YMM
tarafindan yapilmasi mümkündür. 11. Gümrük
Beyannamesinde Birden Fazla Imalatçi Olmasi
Farkli imalatçilardan alinan mallarin tek
bir gümrük beyannamesiyle ihraç edilmis olmasi
halinde, ihracatçinin, imalatçinin malini bu
beyanname ile ihraç ettigini belirten bir belgeyi
imalatçiya vermesi sartiyla, bu beyannameye
dayanilarak terkin islemi yapilabilecektir.
79
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
12. Ihracattan Sonra Ortaya Çikan Ödemeler
Tecil-terkin kapsaminda teslim edilen
mallarin ihracindan sonra ortaya çikan vergi
iadesi, kur farki ve kaynak kullanimi destekleme
primlerinin imalatçiya aktarilmasinda, imalatçi
tarafindan düzenlenecek faturada bu unsurlarin
ayri ayri gösterilmesi ve asil malin teslimine
ait fatura ile gümrük beyannamesine atifta
bulunan bir serh konulmasi sartiyla, bu unsurlar
için KDV uygulanmaz.
80
TECIL-TERKIN ISLEMLERINDE ÖZELLIKLI DURUMLAR
13. Kismi Istisna Kapsamindaki Mallarin Ihraç
Kaydiyla Teslimi Kismi istisna
kapsamindaki mallarin yurt içi tesliminde KDV
hesaplanmasina gerek bulunmadigindan, söz konusu
mallarin ihraç kayitli teslimi söz konusu
olamayacaktir. 14. Tecil-Terkin Uygulamasinin
Ihtiyariligi Teslimin ihraç kayitli
yapilip yapilmayacagi imalatçilarin insiyatifinde
olmakla beraber ihracatçilarin bu konuda
belirleyici bir baski unsuru olduklarini da kabul
etmek gerekir. Imalatçinin KDV tahsil ederek
yaptigi satislarda ihracatçinin ödedigi KDVyi
indirim ve iade konusu yapabilecegi tabiidir.
Ancak sektörel dis ticaret sirketlerinin
ortaklari disindaki firmalardan veya imalatçi
vasfini haiz olmayan ortaklarindan ihraç edilmek
üzere mal alimlarinda tecil-terkin uygulanmasi
zorunludur.(77 KDVGT)
81
TECIL-TERKIN ISLEMLERI IÇIN ARANILAN BELGELER

1. Gümrük Beyannamesi
2. Satis Faturalari
3. Indirilecek KDV Listesi

82
YOLCU BERABERI ESYA IHRACINDA KDV ISTISNASI VE
IADESI
Iade Hakki Dogar
KDV Tahsil Edilir
MAL 3 AY IÇINDE YURT DISINA ÇIKARTILIR
IZIN BELGELI SATICI
TÜRKIYEDE IKAMET ETMEYEN YOLCUYA TESLIM
83
YOLCU BERABERI ESYA IHRACINDA KDV ISTISNASI VE
IADESI

• Istisnadan Türkiyede ikamet etmeyen ve satin
  aldiklari mali yurt disina götüren Türk uyruklu
  veya yabanci uyruklu alicilar yararlanabileceklerd
  ir.
• Sadece izin belgesi alan gerçek usulde KDV
  mükellefleri, istisna kapsaminda satis
  yapabileceklerdir.
• Bedeli 100 YTLyi asan her türlü mal tesliminde
  istisna uygulanabilecektir.
• Yabanci uyruklu alicinin pasaportunu (Türk
  uyruklu alicilarda ise ayrica ikamet tezkeresini)
  gören saticilar, 4 nüsha olarak düzenleyecekleri
  faturanin ilk 3 nüshasi ile çek aliciya
  verilecektir.
• Alici satin alinan mallari 3 ay içinde yurt
  disina çikarirsa onayli faturayi (varsa çeki)
  saticiya göndererek iadenin yapilmasini talep
  eder.

84
BAVUL TICARETI YOLUYLA IHRACATTA KDV ISTISNASI VE
IADESI
KDV (Fatura Disinda Beyannamede) Hesaplanir
Beyan Edilir Tahsil Edilmez
ISTISNA IZIN BELGELI SATICI (Satisi Döviz
Karsiligi Ve Özel Fatura Düzenleyerek Yapar)
TÜRKIYEDE IKAMET ETMEYEN ALICI MALLARI 3 AY
IÇINDE YURT DISINA ÇIKARIR
1 AY IÇINDE ONAYLI FATURA SATICIYA GELIR
FATURA VE DÖVIZ ALIM BELGESI BEYANNAMEYE
EKLENEREK HESAPLANARAK BEYAN EDILEN KDV INDIRIM
KONUSU YAPILIR
85
BAVUL TICARETI YOLUYLA IHRACATTA KDV ISTISNASI VE
IADESI

• Sadece, KDV Ihracat Istisnasi Izin Belgesi
  (kisaca istisna belgesi) alan mükellefler bu
  kapsamda satis yapabilirler.
• Satisi yapilan mal bedelleri toplaminin, KDV
  hariç 600 YTLnin üzerinde olmasi gerekmektedir.
• Istisna kapsamindaki satislar 5 nüsha
  düzenlenecek Özel Fatura ile yapilacaktir. 4
  nüsha aliciya verilecektir.
• Satis bedellerine ait döviz, bankalara veya özel
  finans kurumlarina bozdurulacak ve bununla ilgili
  döviz alim belgeleri ilgili dönem KDV
  beyannamesine eklenecektir.
• Satin alinan mallar, fatura tarihinden itibaren 3
  ay içinde, Maliye Bakanligi ile Gümrük
  Müstesarliginin müstereken belirledigi gümrük
  kapilarindan yurt disi edilecektir.
• Özel faturanin onayli 4. nüshasi, çikisi izleyen
  1 ay içinde saticiya intikal ettirilecektir.

86
DAHILDE ISLEME VE GEÇICI KABUL REJIMLERINDE
TECIL-TERKIN UYGULAMASI
Yurt içinde islenip ihraç edilmek üzere
hammadde ve yardimci madde ithali sirasinda
hesaplanan KDV gümrükte teminata baglanmaktadir.
Böylece, KDV yüklenilmeden yurt disindan mal
temin edilmektedir. Yerli sanayicilerden de
ayni kapsamda KDV yüklenimi olmaksizin hammadde
ve yardimci madde alinabilmesi için bu madde
ihdas edilmistir.
87
DAHILDE ISLEME VE GEÇICI KABUL REJIMLERINDE
TECIL-TERKIN UYGULAMASI

• Ham ve yardimci maddelerin tesliminde
  tecil-terkin islemi yapilabilmesi için asagidaki
  kosullarin gerçeklesmesi sarttir
• Alicinin KDV mükellefi olmasi ve Dahilde Isleme
  Izin Belgesine veya Geçici Kabul Izin
  Belgesine sahip imalatçi ihracatçi olmasi
  gerekir,
• Ham veya yardimci madde satisinda bulunanlarin
  imalatçi olmalari gerekir,
• KDV hariç bedelin 2.500 YTLyi (tekstil ve
  konfeksiyonda 500 YTL) asan tüm sektörlere
  yönelik teslimler tecil-terkin uygulamasindan
  yararlanabilecektir.
• Uygulamadan yararlanmak ihtiyari olup dileyen
  mükellefler KDV tahsil ederek islem yapabilirler

88
Dahilde Isleme Izin Belgesine veya Geçici
Kabul Izin Belgesine sahip alicilar mamulü
dogrudan ihraç edebilirler.
Ham/Yrd. Madde Satisinda KDV Tecil Edilir
Mamul Olarak Ihraci KDV'den Istisna
D.I.I.B. YADA G.K.I.B. SAHIBI ALICI
YURT DISINA IHRAÇ
IMALATÇI
Belge sahibi olup imalatçi vasfini tasiyan
alicilar mamulü ihracatçilara ihraç kaydiyla
teslim edebilecekleri gibi baska bir Dahilde
Isleme Izin Belgesine veya Geçici Kabul Izin
Belgesine sahip imalatçiya ham/yardimci madde
olarak tecil-terkin kapsaminda satabilirler.
89
YABANCILARA, TASIMACILIK FAALIYETI KAPSAMINDA
YAPILAN TESLIMLERI ILE FUAR, PANAYIR VE SERGILERE
KATILMASI NEDENIYLE YAPILAN TESLIMLERI
ULASTIRMA VERGI DAIRESINDEN ÖDENEN KDVnin IADESI
TALEP EDILIR
TASIMACILIK YAPANLAR, FUAR, PANAYIR VE SERGILERE
KATILANLAR
KDV Tahsil Edilir
SATICI
90
YABANCILARA, TASIMACILIK FAALIYETI KAPSAMINDA
YAPILAN TESLIMLERI ILE FUAR, PANAYIR VE SERGILERE
KATILMASI NEDENIYLE YAPILAN TESLIMLERIDE PROSEDÜR

• Istisnadan yararlanacaklarin
  Türkiye'de ikametgâhi, isyeri, kanuni ve is
  merkezinin bulunmamasi ve Türkiyede katma deger
  vergisi, gelir ve kurumlar vergisi
  mükellefiyetini gerektiren herhangi bir
  faaliyetinin olmamasi gerekmektedir.
• Bu istisna kapsaminda satin
  alinacak mal ve hizmet bedellerinin asgari
  miktari, katma deger vergisi hariç, 520 YTL
  olacaktir.
• Tasimacilik faaliyetine iliskin
  olarak istisna akaryakit, yedek parça, bakim ve
  tamir giderlerini kapsamaktadir.

91
Araçlar, Kiymetli Maden ve
Petrol Aramalari ile Ulusal Güvenlik Harcamalari
ve Yatirimlarda Istisna

• Madde No 13 - Asagidaki teslim ve hizmetler
  vergiden müstesnadir.
• a) Faaliyetleri kismen veya tamamen deniz, hava
  ve demiryolu tasima araçlarinin, yüzer tesis ve
  araçlarin kiralanmasi veya çesitli sekillerde
  isletilmesi olan mükelleflere bu amaçla yapilan
  deniz, hava ve demiryolu tasima araçlarinin,
  yüzer tesis ve araçlarinin teslimleri, bu
  araçlarin imal ve insaasi ile ilgili olarak
  yapilan teslim ve hizmetler ile bunlarin tadili,
  onarim ve bakimi seklinde ortaya çikan hizmetler,

92
Araçlara Iliskin Istisna (48 KDVGT)

• Istisnanin kapsamina deniz tasima araçlari,
  yüzer tesisler ve yüzer araçlar ile hava ve
  demiryolu tasima araçlari (Sportif eglence
  amaçlilar hariç) girmektedir.
• Ana motorlar hariç bu araçlarin aksam ve
  parçalari için istisna uygulanamaz.
• Söz konusu araçlari istisna kapsaminda teslim
  almak (veya ithal etmek) veya tadil, bakim ve
  onarim yaptirmak isteyenler vergi dairesine
  basvurmak suretiyle islemin istisna kapsamina
  girdigine dair bir yazi alarak teslimi ya da
  tadil, bakim ve onarim hizmetini yapanlara noter
  onayli bir örnegini vereceklerdir.
• Bu belge olmadan istisna uygulayan mükellefler
  ziyaa ugratilan vergi, ceza, zam ve faizlerden
  müteselsilen sorumlu olacaktir.

93
Araçlara Iliskin Istisna (48 KDVGT)
HBerksoy

• Istisna Uygulanacak Mükellefler
• - Araçlarin Teslimi Ile Tadil, Bakim ve Onarim
  Hizmetlerinde, istisnanin uygulanabilmesi için
  teslim ve hizmetlerin, faaliyetleri sözü edilen
  araçlarin kiralanmasi veya çesitli sekillerde
  isletilmesi olan mükelleflere yapilmasi sarttir.
• - Araçlarin imal ve insasi ile ilgili mal ve
  hizmet alimlarinda istisna uygulanabilmesi için,
  imal ve insa edenin gerçek usulde katma deger
  vergisi mükellefi olmasi yeterlidir. Ancak imal
  ve insa ile ilgili mal ve hizmet faturalarinin
  imal ve insa eden adina düzenlenmesi zorunludur.

94
Araçlar, Kiymetli Maden ve
Petrol Aramalari ile Ulusal Güvenlik Harcamalari
ve Yatirimlarda Istisna
HBerksoy

• Madde No 13 - Asagidaki teslim ve hizmetler
  vergiden müstesnadir.
• b) Deniz ve hava tasima araçlari için liman ve
  hava meydanlarinda yapilan hizmetler,()
• (5035 sayili Kanunun ile 02.01.2004te
  yürürlükten kaldirilip 5228 sayili Kanunun ile
  01.08.2004ten geçerli olmak üzere yeniden
  düzenlenen bent.)

95
Araçlar Için Liman Ve Hava Meydanlarinda Yapilan
Teslimler (93 KDVGT, 9 KDV Sir.)
HBerksoy

• Liman ve hava meydanlarinda deniz ve hava tasima
  araçlari için ifa edilen hizmetler tam istisna
  kapsaminda islem görecektir.
• Istisna kapsamina yük ve yolcuya verilen tahmil,
  tahliye ve benzeri hizmetler ile araçlar için
  yapilan seyrüsefere iliskin her türlü hizmet
  girmektedir.
• Bu hizmetlerin liman ve hava meydani isletmeleri
  disinda diger gerçek ve tüzel kisiler tarafindan
  ifa edilmesinin istisna uygulamasi açisindan
  önemi bulunmamaktadir.

96
Araçlar Için Liman Ve Hava Meydanlarinda Yapilan
Teslimler (93 KDVGT)
HBerksoy

• Istisna kapsaminda islemleri bulunan
  mükelleflerin iade talepleri, ihracat istisnasina
  iliskin esaslar çerçevesinde sonuçlandirilacaktir.
  
• Iade talebi bir dilekçe ile yapilacak, dilekçeye
  yüklenilen katma deger vergisi tablosu ile
  indirilecek katma deger vergisi ve istisna
  kapsaminda düzenlenen satis faturalarinin listesi
  eklenecektir.

97
Araçlar, Kiymetli Maden
ve Petrol Aramalari ile Ulusal Güvenlik
Harcamalari ve Yatirimlarda Istisna
HBerksoy

• c) (5228 sayili Kanunun 14 üncü
  maddesiyle degisen bent. Yürürlük 1.1.2004
  tarihinden geçerli olmak üzere 31.7.2004) Altin,
  gümüs ve platin ile ilgili arama, isletme,
  zenginlestirme ve rafinaj faaliyetleri ile 6326
  sayili Petrol Kanunu hükümlerine göre yapilan
  petrol arama faaliyetlerine iliskin olmak üzere,
  bu faaliyetleri yürütenlere yapilan teslim ve
  hizmetler, ()
• () (5228 sayili Kanunla degismeden önceki sekli)
  
• c) 6326 sayili Petrol Kanunu hükümleri geregince
  petrol arama faaliyetlerine münhasir olmak üzere,
  bu faaliyetleri yürütenlere yapilan hizmetler ile
  mal teslimleri,

98
Altin Gümüs Ve Platin Arama Ve Isletme
Faaliyetlerinde Istisna (93,95 KDVGT)
HBerksoy

• Bu Istisnanin uygulanabilmesi için satin alinan
  mal ve hizmetlerin altin, gümüs veya platin ile
  ilgili arama, isletme, zenginlestirme ve rafinaj
  faaliyetlerinin yürütülmesinde kullanilmasi
  gerekmektedir.
• Bu nedenle mobilya, mefrusat ve benzeri
  demirbaslar ile binek otomobili, insan tasimaya
  mahsus otobüs, minibüs ve benzeri araç alimlari
  istisna kapsaminda degerlendirilmeyecektir.
• Istisna kapsaminda degerlendirilmeyecek olan bu
  alimlarin yedek parça, yakit, tadil, bakim ve
  onarim masraflari ile idari hizmet birimlerinin
  tadil, bakim, onarim, isitma, aydinlatma
  giderleri, her türlü büro malzemesi, kirtasiye,
  yiyecek, giyecek gibi alimlar ve temizlik
  hizmetlerinde istisna uygulanmayacaktir.

99
Petrol Arama Faaliyetlerinde Istisna (16,19
KDVGT)
HBerksoy

• Istisna, bir petrol hakki sahibine, temsilcisine
  veya Petrol Isleri Genel Müdürlügünce kabul
  edilmis müteahhidine hak sahibi adina yapilan mal
  teslimleri ile hizmet ifalarina uygulanacaktir.
• Bahsi geçen kisi ve kuruluslara yapilacak teslim
  ve hizmetlerin münhasiran petrol arama
  faaliyet