Definicja, patofizjologia, podzial

1

• Definicja, patofizjologia, podzial
• Epidemiologia
• Objawy
• Leczenie, rokowane
• Badania
• Czynniki ryzyka i profilaktyka

rozlegly zawal mózgu w obszarze tetnicy mózgu
srodkowej z masywnym obrzekiem pólkuli i
towarzyszacym przemieszczeniem struktur
srodkowych
Weronika Walecik, 03.11.2009
2
Udar mózgu

• Nagle zaburzenie czynnosci mózgu
  (miejscowe/uogólnione)?
• Przyczyny naczyniowe
• gt 24 h / zgon

3
Odsetek poszczególnych rodzajów udarów
(etiologia)?
4
Epidemiologia

• Swiat
• Trzecia co do czestosci przyczyna zgonów
• Najczestsza przyczyna trwalej niesprawnosci gt 40
  rz
• Polska
• 60-70tys nowych zachorowan/rok
• Wsp. Zapadalnosci
• 177/100 000 M
• 125/100 000 K
• Umieralnosc
• 106/100 000 M
• 79/100 000 K
• Wsp. Niepelnosprawnosci 70

5
Patofizjologia
6
OBJAWY Przedni krag unaczynienia t. sz.wew

• Niedowlad polowiczy /-niedoczulica polowicza
• afazja, apraksja, agnozja, zaburzenia otepienne
• Uposledzenie sterowania osia ciala
• zespól rzekomoopuszkowy (uszk. dróg
  korowo-jadrowych no nn IX,X,XI, dysfagia,
  dyzartria, bez zaników miesni,labilnosc)?
• galki oczne w str PRZECIWNA do niedowladu
• TMB amaurosis fugax (material zatorowy w
  t.srodkowej siatkówki)?
• j. zakrzep w odcinku pozaczaszkowym szmer
  naczyniowy przy wew krawedzi MOS
• Platy czolowe, ciemieniowe,
• jadra podstawy, torebka wew.,
• wieksza czesc platów skroniowych
• (60 ukrwienia mózgu)?

7
Tylny krag unaczynienia tt.kregowe i i t.
podstawna
Nagle, napadowe, powtarzajace sie zwiotczenie kk.
dolnych z padaniem na kolana

• Podwójne widzenie, mroczki, wrazenie falowania
  ogladanych przedmiotów
• Szum w uszach, zbaczanie w strone uposledzonego
  sluchu
• Drop attacks, zaburzenia równowagi
• Dyzartria dysfunkcja aparatu wykonawczego
• Dysfagia
• Nieukladowe/ukladowe zawroty glowy
• Ataksja
• Zespoly naprzemienne 1 str. uszkodzenie pnia
  mózgu
• Spiaczka, niedowlad 4 konczyn, pozycja
  odmózdzeniowa
• Zakrzep w odcinku pozaczaszkowym szmer
  naczyniowy w dole nadobojczykowym, objawy
  prowokowane przez nagly zwrot i odgiecie glowy
• Pien mózgu, mózdzek,
• wzgórze, platy potyliczne,
• przysr. i dolna cz. pl. skroniowych

Uszk. pnia mózgu, glebokie zab. swiad., wzmozenie
napiecia prostowników
8
Uogólniona niedomoga krazenia mózgowego

• Najczesciej wywolana zaburzeniami
  hemodynamicznymi
• Nagly spadek CO
• Wahania RR
• Nagla utrata krwi
• Wtórnie do zaburzen przedniego/tylnego ukladu
  krazenia z powodu obrzeku

9
Angiopatie

• Mikro-
• Zawaly zatokowe-lakunarne
• NT -gt stwardnienie i zmniejszenie swiatla
  tetniczek przeszywajacych
• Liczne ogniska 2-10 mm
• Najczesciej w jadrach podstawy, pniu mózgu

• Makro-
• Zamkniecie naczyn wewnatrzczaszkowych na
  powierzchni mózgu
• Ognisko zawalo w obszarze zaopatrywanym j. brak
  krazenia obocznego
• Zator materialem z jam serca/luku aorty/t.sz.wew

10
Postaci kliniczne ostrego niedokrwienia mózgu
11

• Kazde NAGLE wystapienie
• Oslabienia konczyn
• Zaburzen mowy
• Osrodkowego niedowladu nerwu twarzowego
  (opadniecie kacika ust)?
• Innych ogniskowych objawów neurologicznych (
  m.in. Zaburzenia czucia, zaburzenia pola
  widzenia)?

Algorytm postepowania z chorym z podejrzeniem
udaru niedokrwiennego mózgu
12
rt-PA

• Kto moze?
• Od wystapienia objawów uplynely nie wiecej niz 3h
  (mniejsze korzysci do 4,5h)?
• Obszar zawalowy lt1/3 pólkuli mózgu
• Bez urazu glowy, udaru mózgu, zawalu serca w cg
  ost 3 mies
• Wiek od 18 do 80 r.z.

• Podczas trombolizy
• Ocena neurologiczna pomiary RR co 15 w czasie
  wlewu rt-PA, co 30 przez kolejne 6h, nastepnie
  co 1h do 24h od podania rt-PA,
• Gdy RR gt 180/110 leki (labetalol iv, nikardypina
  iv, nitroprusydek Na iv)?
• po 24hy od podania rt-PA kontrolne TK i
  l.p/plytkowe lub p/zakrzepowe
• Przerwac wlew rt-PA gdy pojawia sie
• Silny ból glowy
• Ostre nadcisnienie
• Nudnosci i wymioty

13
Rozpoznanie objawy kliniczne TK
A. Rozpoznanie/wykluczenie krwawienia B.
Róznicowanie 1.Guz mózgu 2.Zapalenie 3.Ropien 4.
Uraz 5.Hypoglikemia 6.Zatrucie 7.Stan po
napadzie padaczkowym
14
PACI (ang. partial anterior circulation infarct)?
czesciowy zawal mózgu obejmujacy zakres
unaczynienia tetnicy przedniej lub srodkowej
mózgu.
15
POCI (ang. posterior circulation infarct)?
zawal mózgu w obszarze unaczynienia tylnego, tzn.
kregowo-podstawnego.
16
Postepowanie ogólnomedyczne

• Monitorowanie na oddziale udarowym/OIT
• RR gt 220/120 labetalol iv, urapidyl iv,
  nitroprusydek Na iv, nie stosowac nifedypiny sl
• Sat lt95 - tlenoterapia
• Temp gt 37,5 -gt paracetamol
• Glukoza gt200mg i lt50mg (Ins/Glc)?
• Odzywianie
• Wczesna rehabilitacja

17
Postepowanie swoiste

• Kwas acetylosalicylowy 150-300mg/dobe
• Leczenie przeciwzakrzepowe- heparyny
  drobnoczasteczkowe
• Tkankowy aktywator plazminogenu

18
Obrzek mózgu

• Rozwija sie miedzy 2-5 doba od zachorowania
• Objawy ciasnoty wewnatrzczaszkowej
• Glicerol/20mannitol/operacyjne odbarczenie-
  hemikraniektomia
• GKS nieskuteczne
• Uniesienie glowy
• Hiperwentylacja kontrolowana
• Inne powiklania zylna choroba zakrzepowo-zatorowa
  , drgawki, zapalenie pluc, zum, zawal miesnia
  sercowego

19
Rokowanie

• Po przebytym udarze niedokrwiennym nawroty w cg
  roku 6-12
• W cg 5u lat 40-50
• W cg 2 lat od udaru 15 doznaje zawalu serca i
  15 umiera z przyczyn naczyniowych
• Zle rokuja zaburzenia przytomnosci, porazenie
  polowicze wspólistniejace z niedowladem
  skojarzonego spojrzenia w bok zwiekszone ryzyko
  zgonu

20
Badania obrazowe przyczyn udaru

• Badania naczyn (doppler, duplex doppler,
  angiografia)?
• Badania serca (echo, ekg)?
• EEG incydenty z utrata przytomnosci lub
  drgawkami, objawy napadowe lub przemijajace
• Poszukiwanie czynników ryzyka (lipidogram, profil
  glikemii)?

21
Czynniki ryzyka

• NT
• Choroby serca (zaburzenia rytmu!)?
• MP
• Kardiomiopatia przerostowa
• Hipercholesterolemia
• Cukrzyca
• Otylosc
• Nikotynizm
• Wiek, plec

22
Profilaktyka pierwotna

• Zmiana stylu zycia- papierosy, naduzywanie
  alkoholu, aktywnosc fizyczna, dieta
• Leczenie NT, cukrzyca, hiperlipidemia
• Bezobjawowe zwezenie ICAgt50 - aspiryna, nie
  zalecane leczenie chirurgiczne
• MP -antykoagulanty doustne/ aspiryna/
• Zastawkowe wady serca antykoagulanty doustne

23
Profilaktyka wtórna

• Objawowe zwezenie ICAgt70- endarterektomia
• Udar kardiogenny antykoagulanty
• Udar miazdzycowo- zakrzepowy
• aspiryna
• tiklopidyna
• klopidogrel
• dipirydamol
• statyny (? LDLlt100mg)?

24
czas to mózg