SUY GI

1
SUY GIÁP
PGS TS LÊ TH? NG?C DUNG
2
Ð?I CUONG

• Suy giáp là r?i lo?n nôi ti?t do thi?u ho?c khi?m
  khuy?t tác d?ng c?a hormon giáp dua d?n tình
  tr?ng ch?m phát tri?n th? ch?t, tâm th?n, v?n
  d?ng và phù niêm.
• R?i lo?n n?i ti?t thu?ng g?p trên LS
• N?u không du?c ? s?m và ? k?p th?i tr? b?nh s? t?
  vong ho?c lùn và d?n d?n su?t d?i.

3
Ð?I CUONG

• T?n su?t SG b?m sinh / TG 1/3500 -1/4500.
• 1970 chuong trình t?m soát SGBS b?ng kh?o sát
  TSH vàT4 cho tr? so sinh.
• 1996 chuong trình sàng l?c so sinh t?i Ðông Nam
  Á, t? l? SGBS 1/3300.
• 2000 Hà N?i , 2002 TP.HCM.
• Theo th?ng kê c?a BV T? Du, t? nam 2002 ?
  5-2007, b?nh vi?n th?c hi?n sàng l?c so sinh cho
  166.190 tr?, phát hi?n 34 tr? b? SGBS (1/5.000
  tr? sinh s?ng).

4
Ð?I CUONG
TRH Hormone hu?ng tuy?n yên
(Thyrotropin Releasing Hormone) TSH
Hormone hu?ng giáp
(Thyroid Stimulating
Hormone) T3,T4 Hormone tuy?n giáp Bình
thu?ng T4 8µg , TSHlt 10µU/ml (gt1 tu?i) T3
120ng
5
VAI TRÒ C?A HORMON GIÁP TR?NG
C?n cho s? phát tri?n và bi?t hóa các mô nh?t là
xuong và h? th?n kinh. ?nh hu?ng này d?c bi?t
quan tr?ng trong giai do?n bào thai và so
sinh. Tang bi?n du?ng co b?n. Tang du?ng huy?t,
tang nhu c?u các Vitamine. Tang s?n xu?t h?ng
c?u. Gi?m cholesterol maùu. Tác d?ng kích thích ß
d?i v?i tim, co, h? tiêu hóa.
6
T?NG H?P HORMIN GIÁP TR?NG

• Nguyên li?u chính là Iode (th?c an,thoái bi?n
  hormone).
• Nhu c?u Iode
• lt6 tháng 40 µg/ngày
• 6-12 tháng 50 µg/ngày
• gt12 tháng 70-120 µg/ngày
• Ngu?i l?n 120-150 µg/ngày
• Ph? n? có thai 175 µg/ngày
• Ph? n? cho con bú 200µg/ngày
• Iode có r?t nhi?u trong cá bi?n 800 µg/kg,
• rong bi?n 2000 µg/kg

7
T?NG H?P HORMON GIÁP TR?NG
Ho?t tính sinh h?c
MIT (monoiodotyrosine) R?t y?u DIT (diiodotyrosine) 0-11 T3 (triiodothyronine) 300-800 T4 (tetraiodothyronine) 100 rT3 (reverse T3) lt1
8
NGUYÊN NHÂN SUY GIÁP
SUY GIÁP B?M SINH
R?i lo?n hình thành tuy?n (80-90) Không có mô
tuy?n () Tuy?n giáp l?c ch? () Teo tuy?n
giáp () R?i lo?n t?ng h?p hormone tuy?n giáp có
bu?u giáp, di truy?n / NST c?u trúc/ gen l?n ( HC
Pendred ). R?i lo?n khác Gi?m dáp ?ng tuy?n gíap
v?i TSH. Gi?m dáp ?ng c?a mô v?i hormone giáp
tr?ng.
9
NGUYÊN NHÂN SUY GIÁP
SUY GIÁP TH? Ð?C

• Thi?u Iode
• Do di?u tr? c?t b? tuy?n giáp vì K.
• Thu?c làm gi?m s?n xu?t hormone kháng giáp tr?ng
  , phenylbutazone, PAS, sulfamide.
• Viêm tuy?n giáp viêm giáp Hashimoto.

10
NGUYÊN NHÂN SUY GIÁP
SUY GIÁP CÓ NGU?N G?C TRUNG UONG

• Thi?u TRH, TSH do u não.
• Suy tuy?n yên.

11
LÂM SÀNG
SUY GIÁP S?M
Nguyên nhân Không có mô tuy?n giáp 40 Tuy?n
giáp l?c ch? 40 V? trí bình
thu?ng 14 Gi?m s?n 1 thùy 6 Th?i k? so
sinh Khó ch?n doán - tri?u ch?ng chua d?y
d?. - tùy lu?ng T4. Ch?n doán s?m
Ti?n s? b?nh tuy?n giáp c?a m?. B?ng
di?m ch?n doán s?m Ðo lu?ng T4, TSH.
12
LÂM SÀNG
SUY GIÁP S?M
B?ng di?m ch?n doán s?m
D?u hi?u Ði?m
Phù niêm 2 Da n?i vân tím 1 Thoát v? r?n 1 Thóp sau r?ng gt 0,5 cm 1 Ch?m l?n 1 Ch?m phát tri?n tâm v?n 1 Táo bón 2 Vàng da gt 30 ngày 1 Thai gt 42 tu?n 1 CN lúc sinh gt 3,5 kg 1
T?ng c?ng 12 Nghi ng? suy giáp gt 4 di?m
13
LÂM SÀNG
SUY GIÁP S?M
Ðo T4, TSH g?i ý suy giáp n?u Máu cu?ng r?n
TSHgt80µU/ml T46µg Sau 3 ngày tu?i
TSHgt50µU/ml T4lt7 µg TSHlt
30µU/ml bình thu?ng. TSH 30-50µU/ml
ki?m tra l?i.
14
LÂM SÀNG
SUY GIÁP S?M
T? tháng th? 2 tr? di Ch?n doán d? hon, có 3 nhóm
tri?u ch?ng Thay d?i da, niêm, lông, tóc Phù
niêm do thâm nhi?m ch?t nh?y (protein,
mucopolysaccharide, a.hyaluronique, chondrotine
sulfate B). Da dày,khô, l?nh, tái, nhám, gi?m m?
hôi, khàn gi?ng. M?t tròn, mi m?tt phù, mui x?p,
môi dày, lu?i to thè ra. C? to, ng?n, t? m? trên
xuong dòn, c? vai. Chi ng?n, m?p, d?u chi
vuông. Ðu?ng chân tóc th?p, tóc khô, d? gãy
15
LÂM SÀNG
SUY GIÁP S?M
Ch?m phát tri?n th? ch?t, v?n d?ng tâm th?n N?ng
d?n theo tu?i. Ít chú ý, ít ho?t d?ng, kém trí
khôn, phát âm khó, nghe không rõ. H? th?n kinh
gi?m s?n t? bào, gi?m myeline hoá, gi?m cung c?p
máu. Không có tuy?n giáp Tri?u ch?ng khác gi?m
GFR, r?i lo?n chuy?n hóa thu?c, thi?u máu, tim
to, ch?m nh?p tim, tràn d?ch màng tim. Tri?u
ch?ng rõ hon khi ngung bú m?.
16
LÂM SÀNG
SUY GIÁP MU?N
Nguyên nhân Tuy?n l?c ch?, r?i lo?n t?ng h?p
hormone. Ch?m phát tri?n th? ch?t n?ng d?n theo
tu?i, lùn tuy?n giáp (d?u to, chi ng?n, ch?m nói,
ch?m nói). Suy giáp và d?y thì s?m Suy giáp v?i
tinh hòan to (nam), kinh s?m (n?). H? yên r?ng,
tang TSH, FSH, LH.
17
LÂM SÀNG
Hôn mê phù niêm

• H? thân nhi?t, h? huy?t áp, r?i lo?n hô h?p,
  thi?u oxy, ng? d?c nu?c, co gi?t.
• Khi b? nhi?m trùng, l?nh, b?nh khác.

18
C?N LÂM SÀNG
X quang H? xuong di?m c?t hóa ch?m xu?t hi?n
(xuong dùi-quy?n, c? tay). Tim to, có th? có
TDMT. Sinh hóa Ð?nh lu?ng TSH, T4 d? ch?n doán
s?m. Thi?u máu. Cholesterol,lipide máu tang (gt2
tu?i). Glucose máu gi?m.
19
C?N LÂM SÀNG
X quang d?u xuong trong suy giáp b?m sinh Hình
A Ð?u du?i xuong dùi không xu?t hi?n ? tr? sinh
d? tháng, b?ng ch?ng c?a suy giáp trong th?i k?
bào thai. Hình B Lo?n sinh d?u trên xuong cánh
tay ? tr? 9 tu?i suy giáp b?m sinh không du?c
di?u tr? thích h?p.
20
C?N LÂM SÀNG

• Các xét nghi?m khác
• Chuy?n hóa co b?n gi?m (khó ? tr? nh?).
• Ph?n x? d? gân Achille th?i gian tang.
• Ð? tích t? iode phóng x? t?i tuy?n thu?ng không
  có.
• Siêu âm thu?ng không có tuy?n giáp.
• ECG ch?m nh?p xoang, di?n th? th?p, PR dài.

21
ÐI?U TR?
Nguyên t?c Càng s?m càng t?t trong tháng d?u (gt3
tháng kém) nh?t là khi không có tuy?n giáp
ho?c T4 lt 4µg (gi?m 50). Liên t?c su?t
d?i. Li?u thích h?p (d?i li?u 2 tháng/ nam d?u, 3
tháng/ 2 nam k?, r?i m?i 6 tháng). Theo dõi TSH,
T3, T4, gi? T4 gt 8µg, ki?m tra tru?c và sau m?i
l?n d?i li?u. Hi?u qu? khi h?t táo bón, tang
nh?p tim, an ngon, gi?m phù niêm.
22
ÐI?U TR?
Thu?c dùng Trích tinh giáp tr?ng, thyroglobuline
ít dùng. Na-L-Thyroxine (levothyrox viên 25, 50,
100, 300µg ,1 gi?t 5µg) di?u tr? thay th? thích
h?p nh?t. So sinh 10-15 µg/kg/ngày. Tr? l?n 4
µg/kg/ngày. L-T3 (cynomel) ho?t tính m?nh, dùng
di?u tr? kh?n c?p (khi sang ch?n, ph?u thu?t,
nhi?m trùng, hôn mê suy giáp)
100 µg T4 25 µg T3
23
ÐI?U TR?
Hôn mê phù niêm Levothyrox sodium (IV) 100
µg/ngày. Hydrocortisone 100 mg? 25-50 mg/8
gi?. Su?i ?m, theo dõi nhi?t d?, m?ch, HA, nh?p
th?, di?n gi?i.
24
ÐI?U TR?
Phác d? 8 µg/kg/ngày x 3 tháng,
5 6 µg/kg/ngày d?n 1 tu?i,
Tr? l?n 4 µg/kg/ngày . Theo dõi Cân, chi?u
cao, v?n d?ng, tâm th?n, tu?i xuong (2 l?n/
nam) TSH,T3,T4 (TSH lt 10µU/ml trong 4 tu?n,

T4 gt 10µg sau 2 tu?n).1th- /
6th--- 3th / 2nam Bú m? càng lâu càng t?t. Ði?u
tr? không t?t gt2 l?n T4 lt 8µg.