SEJARAH TINGKATAN 3 BAB 6

1
SEJARAH TINGKATAN 3BAB 6

• PERUBAHAN PENTADBIRAN KE ARAH BERKERAJAAN SENDIRI
  DI SARAWAK SABAH

2
Objektif Pembelajaran

• Pada akhir bab, murid dapat
• Memerihalkan Pentadbiran Tentera British di
  Sarawak Sabah selepas kekalahan Jepun
• Menerangkan faktor penyerahan Sarawak Sabah
  kepada kerajaan British
• Menceritakan Gerakan Antipenyerahan Sarawak
• Menjelaskan langkah ke arah berkerajaan sendiri
  di Sarawak Sabah
• Mengumpul maklumat tentang penubuhan paarti
  politik di Sarawak Sabah

3
6.1 Perubahan Pentadbiran ke Arah Berkerajaan
Sendiri di Sarawak

• Januari 1941, Charles Vyner Brooke memperkenalkan
  Perlembagaan 100 Tahun Pengambilan Sarawak.namun
  tidak dapat dilaksanakan kerana Jepun menyerang.

4
Sarawak selepas kekalahan Jepun

• British memperkenalkan Pentadbiran Tentera
  British pada 10 Sept 1945 -1 Julai 1946 untuk
  mengembalikan
• Ketenteraman
• Pemulihan ekonomi
• Mengemaskini pentadbiran

5
Faktor Sarawak di serahkan kepada British

• Desakan Kerajaan British-untuk menjamin pelaburan
  mereka.
• Pertikaian keluarga- Vyner Brooke sudah tua
  uzur serta tiada pengganti
• Masalah kewangan-Selepas perang, banyak
  kemusnahan Vyner Brooke tiada wang yang cukup
  untuk membangunkan Sarawak

6
Charles Vyner Brooke telah menghantar wakilnya,
Gerald T. MacBryan mendapatkan tanda tangan ketua
bumiputera pemimpin tempatan dlm Majlis
Tertinggi Sarawak.
7
8 Feb 1946,Vyner Brooke mengisytiharkan keputusan
Majlis Tertinggi namun, mendapat bantahan drp
pelbagai pihak terutamanya org Melayu Iban.
8
Akibatnya 1.Pej Tanah Jajahan minta Vyner
Brooke mdpt persetujuan secara perundangan
demokrasi2.Majlis Negeri meluluskan Rang
Undang-undang Penyerahan Sarawak _at_ Cession Bill
(18 undi menyokong 16 undi menentang) 3.1
Julai 1946, Sarawak diisytiharkan sebagai Jajahan
Mahkota British4. Sir Charles Arden Clarke
dilantik Gabenor british pertama
9
Gerakan Antipenyerahan Sarawak

• Maksud
• Gerakan menentang penyerahan negeri Sarawak
  kepada British yang berlaku dari 1946- 1949

10
Gerakan ini disertai oleh

• Orang Melayu-Datu Patinggi Abang Hj Abdillah bin
  Datu Patinggi Hj Mohamad Kassim
• Persatuan Kebangsaan Melayu Sarawak (PKMS)
• Barisan Pemuda Melayu Sibu(BPM)
• Barisan Pemuda Sarawak (BPS)
• Persatuan Dayak Sarawak (PDS)

11
Faktor Gerakan Antipenyerahan Sarawak

• Perlembagaan 1941 -Usaha untuk mendapat
  kemerdekaan menjadi sukar apabila diserah kepada
  British.
• Tipu Muslihat -Vyner Brooke membuat keputusan
  sendiri, tanpa berunding (ketua bumiputera
  pemimpin tempatan)
• Anthony Brooke tidak dilantik sebagai Rajah
  Sarawak -BPM mahu Anthony Brooke ditabal sebagai
  Raja Sarawak yang baru agar mudah menuntut
  kemerdekaan.

12
Penentangan reaksi British

• Golongan antipenyerahan hantar surat bantahan,
  kawat telegram kpd British, namun tidak
  diendahkan.
• Tampal poster
• Demonstrasi oleh kaum wanita(cikgu Lily Eberwein,
  Syarifah Hjh Sipah, Dyg Fauziah Cikgu Ajibah
  Abol)
• Tunjuk perasaan membantah pelantikan Gabenor
  Sarawak pertama

13
Reaksi BritishMengeluarkan notis Pekeliling no
9 kerana gerakan ini disertai oleh kakitangan
kerajaan (guru melayu) Pekeliling no 9 ialah
sebagai amaran kepada kakitangan kerajaan supaya
tidak terlibat dlm gerakan antipenyerahan
14
Kesannya

• Pekeliling ini mendapat bantahan.
• 2 April 1947, 338 orang kakitangan kerajaan (guru
  melayu) letak jawatan.
• 22 buah sekolah terpaksa ditutup
• 56 pelajar maktab perguruan Melayu Sarawak
  tamatkan pengajian sbg bantahan.

15
Gerakan penentangan semakin hebat apabila BPM
Sibu mengadakan perhimpunan diwakili 250
perwakilan bumiputera seluruh cawangan.British
cuba melemahkan gerakan antipenyerahan dgn
memecahbelahkan perpaduan kaum
16
Propaganda British mengekang gerakan
antipenyerahan

• British cuba melemahkan gerakan antipenyerahan
  dgn memecahbelahkan perpaduan kaum.
• Menggalakkan penubuhan Young Malay Association
  (YMA)
• Melaga-lagakan orang Melayu dengan orang dayak
  supaya bertelagah

17
Kesan daripada propaganda British

• Gerakan antipenyerahan semakin lemah.
• Golongan muda dalam BPM menubuhkan Rukun
  Tigabelas.
• Dianggotai oleh ahli BPM yang radikal.
• Bersumpah menghapuskan pegawai Eropah pemimpin
  Melayu bersubahat menyokong British
• Rosli Dhobi ditugaskan membunuh Sir Duncan
  Steward (Gabenor Sarawak kedua) semasa lawatan ke
  Sibu

18
Akibatnya1.British menggunakan kekerasan
untuk melumpuhkan antipenyerahan.2. Dijatuhi
hukuman gantung sampai mati.3. Mengharamkan
Persatuan Melayu Sarawak4. Melumpuhkan Gerakan
antipenyerahan5.Mengukuhkan kedudukannya di
Sarawak sehingga 1963.
19
Langkah ke arah berkerajaan sendiri di Sarawak

• 1946-Sarawak dibahagi kepada 5 bahagian yang
  diketuai oleh Residen,Setiap bahagian dibahagi
  kepada beberapa daerah diketuai oleh Pegawai
  Daerah.
• 1947-Majlis Tempatan dibentuk unt memberi peluang
  kepada ahli mengambil bahagian dlm pentadbiran
  tempatan.
• 1956- Pindaan keahlian Majlis Negeri Ahli
  Majlis Tertinggi dalam Perlembagaan Negeri
  Sarawak berkuatkuasa April 1957 menjadi 10 orang.

20
Penubuhan Parti Politik di Sarawak

• Parti Negara Sarawak (PANAS)
• 9 April 1960
• Datu Patinggi Abang Hj Mustapha
• Matlamat
• Wujudkan keharmonian kaum
• Pendidikan Percuma sek rendah
• Pertingkatkan politik, ekonomi sosial bumiputera

21
Parti Bersatu Rakyat Sarawak (SUPP)

• 12 Jun 1959
• Ong Kee Hui Stephen Young
• Matlamat
• Wujudkan perpaduan kesetiaan
• Satupadukan kaum

22
Persatuan Cina Sarawak (SCA)

• Julai 1962
• William Tan
• Matlamat
• Ke arah perpaduan org Cina

23
Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP)

• 10 April 1961
• Stephen Kalong Ningkang
• Matlamat
• Perjuangkan hak kepentingan orang Iban
• Mendapatkan kemerdekaan Sarawak

24
Parti Pesaka Anak Sarawak (PESAKA)

• Ogos1962
• Temenggung Jugah
• Matlamat
• Bantu orang Dayak mencapai perpaduan menjamin
  hak mereka dalam perlembagaan

25
Nov 1962, Perikatan Sarawak dibentuk bagi
menghadapi pilihanraya tahun 1963 dengan
memenangi 138 kerusi.Perikatan Sarawak terdiri
daripada SNAP, SCA, BERJASA, PANAS PESAKA..
26
6.2 Perubahan Pentadbiran ke arah Berkerajaan
Sendiri di Sabah

• Selepas Perang Dunia Kedua, Sabah ditadbir oleh
  Pentadbiran Tentera British untuk mengembalikan
  keamanan ketenteraman sehingga 15 Julai 1946.

27
Sabah diserahkan kepada kerajaan British

• Pada 26 Jun 1946 Kerajaan British menandatangani
  perjanjian dengan Syarikat Borneo Utara British
  (SBUB) menyebabkan Borneo Utara secara rasmi
  menjadi tanah jajahan British pada 15 Julai 1946.

28
Faktor Sabah di serah kepada British

• Desakan Pelabur Pemodal Eropah-melindungi
  pelaburan di Sabah.
• Mengeksploitasi Sumber Bahan Mentah-Pembekal
  bahan mentah tempat bagi pasaran barangan
  Britain.
• Menjamin Kedudukan Keselamatan- kerana terletak
  di tengah jalan perdagangan ant. Spura dan HKong.

29
Langkah ke arah berkerajaan sendiri di Sabah

• Tahun 1950
• British memperkenalkan perlembagaan baru.
• Majlis kerja Majlis Undangan ditubuhkan
• Buka peluang Wakil-wakli anak negeri melibatkan
  diri dalam pemerentahan negeri
• Melatih penduduk tempatan menjadi pemimpin

30
Tahun 1952

• Pilihanraya Majlis Tempatan diadakan untuk
  memilih perwakilan secara demokrasi

31
Tahun 1960

• British meminda Perlembagaan untuk menambah
  jumlah bilangan pemimpin kaum bumiputera sebagai
  ahli tidak rasmi dalam Majlis Undangan.
• Semua ahli dilantik oleh Gabenor British
• 1962- British memperkenalkan Pilihan Raya Majlis
  Undangan

32
Parti politik di Sabah sehingga 1963

• Pertubuhan Kebangsaan Kadazan Bersatu (UNKO)
• Ogos 1961
• Donald Stephen
• Matlamat Menjaga kepentingan memelihara hak
  orang Kadazan Dusun

33
Pertubuhan Kebangsaan Sabah Bersatu (USNO)

• 23 Disember 1961
• Pengasas Tun Datu Mustapha b Datu Harun
• Matlamat
• Perjuangkan hak bumiputera muslim
• Menjadikan B Melayu Bahasa Kebangsaan
• Agama islam- agama rasmi
• Tukar nama Borneo Utara kepada Sabah

34
Pasok Momogun

• Januari 1962
• Pengasas Orang Kaya-kaya Sedomo GS Sundang
• Matlamat Lindungi kepentingan penduduk kawasan
  pedalaman Sabah

35
Persatuan Cina Sabah (SCA) Gabungan Parti Bersatu
dan Parti Demokratik

• Oktober 1962
• Pengasas Khoo Siak Chiew Peter Chin
• Matlamat
• Melindungi hak orang Cina

36
Barisan Rakyat Jati Sarawak (BERJASA)

• 4 Dis 1961
• Datu Tuanku Hj Bujang bin Tuanku Othman
• Matlamat
• Tuntut hak istimewa Pertingkat taraf hidup
  Bumiputera
• Wujudkan keharmonian rakyat
• Mengelakkan rakyat terpengaruh dengan fahaman
  komunis
• Bahasa Melayu dijadikan Bahasa Kebangsaan

37
Perikatan Sabah ditubuhkan untuk mengambil
bahagian dalam pilihanraya 1962.Parti politik
yang menganggotai Perikatan ialah USNO,UNKO,
Pasok Momogun SCA.
38
Rumusan

• Banyak berlaku perubahan di Sabah Sarawak
• Pembunuhan Duncan steward merupakan kemuncak
  kebencian penduduk tempatan terhadap British.
• Pertubuhan bersifat politik, ekonomi sosial
  ditubuhkan.
• Di Sabah, gerakan kebangsaan agak perlahan.

39
SEKIAN
40
(No Transcript)